ექსკლუზიური ინტერვიუ უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარესთან
„არ მახსენდება ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში რაიმე ტიპის შემთხვევა, რომ ვინმე გარედან ღიად ჩარეულიყო სასამართლო ხელისუფლების საქმიანობაში. თებერვლის მერე ასეთი რამ არ ყოფილა. რა თქმა უნდა, არ ვგულისხმობ პოლიტიკოსების განცხადებებს. რეალურად, ესეც ჩარევის მცდელობაა, მაგრამ ვერ მოქმედებს“- ამბობს უზენაესის სასამართლოს თავმჯდომარე.
კოტე კუბლაშვილი Geotimes.ge-სთან სასამართლო სისტემაში დაგეგმილ ცვლილებებზე, არჩევნების შემდეგ აღმასრულებელ და სასამართლო შტოებს შორის ურთიერთობაზე, გახმაურებულ საქმეებსა და პროკურატურის შესახებ საუბრობს.
1 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად, აღმასრულებელთან ერთად საზოგადოება ცვლილებებს სასამართლო ხელისუფლებაშიც ელოდა. კონტრასტი ახალ და სასამართლო ხელისუფლებებს შორის თავიდან ჩანდა კიდევაც. უკვე ცხრა თვე გავიდა, რა შეიცვალა ამ ხნის განმავლობაში?
- პირადად მე და სასამართლო ხელისუფლებას გვინდა დავამკვიდროთ სტანდარტი, რომელიც ყველა დემოკრატიულ ქვეყანაში მოქმედებს და რაც გულისხმობს იმას, რომ ხელისუფლების დემოკრატიული გზით ცვლილებას, არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება მოჰყვეს ცვლილებები სასამართლო ხელისუფლებაში. ჩენ ეს გამოცდილება არ გვქონდა და როდესაც ქვეყნის ისტორიაში პირველად, ხელისუფლება დემოკრატიული, არჩევნების გზით შეიცვალა, ბევრი მოსამართლეთა წასვლასაც ელოდა.
- ახალი ხელისუფლებაც ცდილობდა მოსამართლეები ძველისთვის გაეყოლებინა?
- არჩევნების შემდეგ 4-5 თვის განმავლობაში ეს შესამჩნევი იყო ყველასთვის საქართველოში. ამის სურვილი დიდი იყო და ამ დიდი სურვილის მიუხედავად ჩვენ მოვახერხეთ შეგვექმნა პრეცედენტი, როდესაც სასამართლო არ შეიცვალა აღმასრულებელ ხელისუფლებასთან ერთად. სასამართლო ხელისუფლება დამოუკიდებელი შტოა და ვერანაირი პოლიტიკური ცვლილებები მასზე და მოსამართლეებზე გავლენას ვერ მოახდენს.
კარგია, რომ 9 თვე გავიდა და სასამართლო სისტემა კარგად მუშაობს. მოსამართლეთა კორპუსი არ შეცვლილა. შეიძლება მომავალ კვირაში ახლებიც დავნიშნოთ. ასე, რომ სისტემა ფუნქციონირებს, ისე, როგორც მოითხოვს მისი ძირითადი პრინციპი, ეს არის სამართლის უცვლელობის პრინციპი. საერთო ჯამში იმ დამოუკიდებლობისა, რაც უნდა ჰქონდეს სასამართლო ხელისუფლებას. ეს არის მთავარი მიღწევა რაც ჩვენ შევძელით არჩევნების შემდეგ.
- როგორ ფიქრობთ, ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ სასამართლოს დამოუკიდებლობის ხარისხი გაიზარდა? წინა ხელისუფლების მმართველობისას მუდმივად ისმოდა არასამთავრობოებისგან, ადვოკატებისგან, იმ ადამიანებისგან ვისაც შეხება ჰქონდა სისტემასთან, რომ სასამართლო არის პროკურატურის გავლენის ქვეშ, დღეს რა სიტუაციაა?
- მე ვიტყოდი, რომ დღეს ქართული სასამართლო ყველაზე მეტად დამოუკიდებელია, რაც კი ყოფილა, მთელი მისი ისტორიის განმავლობაში. რატომ ვამბობა ამას, მე არ მახსენდება ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში რაიმე ტიპის შემთხვევა, რომ ვინმე გარედან ღიად ჩარეულიყო სასამართლო ხელისუფლების საქმიანობაში, თებერვლის მერე ასეთი რამ არ ყოფილა, თუ გამოვრიცხავთ, რა თქმა უნდა არ ვგულისხმობ პოლიტიკოსების განცხადებებს, რეალურად ესეც ჩარევის მცდელობაა, მაგრამ რეალურად ვერ მოქმედებს. თუმცა ესეც არ უნდა იყოს, მე ამას ხაზს ვუსვამ, რომ არ შეიძლება პოლიტიკოსთა მხრიდან შეურაცხმყოფელი საუბარი სასამართლოზე, მაგრამ შედეგს ეს ვერ იღებს, ის რაც პოლიტიკოსებს სურთ. ამიტომ ვამბობ ახლა არის ყველაზე მეტად დამოუკიდებელი.
- ამას, რომ ამბობთ, ერთგვარი აღიარებაა, რომ წინა ხელისუფლების გავლენა იყო სასამართლოზე?
- არა, ამას არ ვამბობ, 2005 წლიდან დაწყებული, რასაც ჩვენ ვაკეთებდით, ყველაფერი მიდიოდა იმისკენ, რომ სწორედ ასეთი ყოფილიყო სასამართლო, ამიტომ მაშინვე რომ გვეთქვა, ახლა უკვე დამოუკიდებელია, ამას ვერ ვიტყოდით, რეალობა სულ სხვა იყო. ჩვენ დავიწყეთ ძალიან რთული პერიოდიდან, როდესაც ჯერ კიდევ ძალიან ღრმა იყო კორუფცია, ღრმა იყო გარედან ჩარევები და ა.შ.
მერე ნელ-ნელა მოვახდინეთ ამ ყველაფრის შემცირება და ბოლოს თითქმის მთლიანად აღმოფხვრა. ახლა, როცა ახალი ხელისუფლება მოვიდა სასამართლომ ეს მომენტი უნდა გამოიყენოს და გამოვიყენეთ კიდეც, ანუ რას ვგულისხმობ: ძველ ხელისუფლებასთან გარკვეული მსოფლმხედველობრივი ბმა არსებობდა სასამართლოს მხრიდან, რადგან ის პოლიტიკა, რომელიც მაშინ დაიწყო, რომ კრიმინალის, კორუფციის, ნარკოტიკების წინააღმდეგ უნდა გვებრძოლა, ამ ბრძოლაში ყველა იყო ჩართული, მათ შორის სასამართლოც, შეიძლება ითქვას ერთად ვაკეთებდით ამას ხელისუფლების სამივე შტო. რა თქმა უნდა ამან გააჩინა გარკვეული ბმები, მაგრამ ეს ყველაფერი შეწყდა მაშინვე, როგორც კი შეიცვალა ხელისუფლება.
-ანუ, ახალი ხელისუფლების სურვილი იყო, რომ სასამართლო დამოუკიდებელი გამხდარიყო?
- ხელისუფლებას აქვს სურვილი ყველა ქვეყანაში რაღაც ბერკეტები ჰქონდეს სასამართლოზე, მაგრამ კიდევ ვიმეორებ ჩვენ უნდა გამოგვეყენებინა ხელისუფლების ცვლილების მომენტი, რადგან მათთან არაფერი გვაკავშირებს, ჩვენ ვართ ლეგიტიმურად დანიშნულები, არანაირი კორუფცია ამ სისტემაში არ არის და მოსამართლეები არიან ძალიან მოტივირებული, ძალიან კარგად მომზადებული, კვალიფიციური და ეს ყველაფერი უნდა გამოვიყენოთ, რათა გავაგრძელოთ უფრო კვალიფიციურად მუშაობა. რატომ ვამბობ ამას, აღმოსავლეთ ევროპაში ხელისუფლების ცვლილება რამდენიმეჯერ მოხდა არჩევნებით, მშვიდობიანად, მე მქონდა ასეთი ქვეყნების უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეებთან საუბარი, რა თქმა უნდა ყველგან ასე იოლად არ წასულა ეს საკითხი, მაგრამ ძირითადად ისინი ამბობენ, რომ ხელისუფლების ცვლილება ყოველთვის იწვევს სასამართლო ხელისუფლების გაძლიერებას, იმიტომ რომ სწორედ ეს კავშირები წყდება და მოსამართლეები უფრო დამოუკიდებლები არიან, რადგან არ არიან დანიშნულები ახალი ხელისუფლების მიერ, თან უვადოდ არიან, რა ნაკლიც ჩვენთან არის ჯერჯერობით. ამიტომ ცდილობენ უფრო მეტ დამოუკიდებლობას და აქვთ კიდეც.ჩვენც ამას მივაღწიეთ, ერთადერთი მნიშვნელოვანი საკითხი სხვებთან ერთად არის მოსამართლეთა უვადოდ დანიშვნა, აუცილებელია ეს და ჩემი იდეა არის, რომ არა მხოლოდ მომავალში, ნოემბერში რომ დაინიშნებიან, არამედ მოქმედი მოსამართლეების გადანიშვნა უვადოდ.
- ეს ყველა ინსტანციას ეხება?
-პირველ და მეორე ინსტანციას, უზენაესს არ ეხება, კონსტიტუციაში ასე წერია. მოქმედი მოსამართლეების გადანიშვნა უვადოდ საციცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რადგან სტაბილურობა შევმატოთ და უცვლელობის უფრო მეტი განცდა გავუჩინოთ მოსამართლეებს. და მეორე ეს გახლავთ, ხელფასების ზრდა, ანუ უფრო კარგი პირობების შექმნა მოსამართლეებისათვის, იმიტომ რომ რაც საკმარისი იყო 2006 -2008 წლებში , შემდეგ შეჩერდა ხელფასების ზრდა, ახლა ნამდვილად აღარ არის საკმარისი და აუცილებელია ხელფასები გაიზარდოს. ამით ძალიან ბევრი რამ , შეიძლება ითქვას 90% მეტ-ნაკლებად მნიშვნელოვანი საკითხები .
- თქვენი შეხვედრა პრემიერთან სწორედ ხელფასების გაზრდას ეხებოდა, ისე აღიქვა საზოგადოებამ, თითქოს ეს იყო გარკვეული ულტიმატუმი თქვენი მხრიდან...
-ულტიმატუმი არ იყო, უბრალოდ, არა მარტო ამაზე ვისაუბრეთ სხვათაშორის, ორივე თემაზე ვისაუბრეთ. საუბარი იყო იმაზეც რომ აღარ იყოს არავითარი ჩარევები, მე დადებითად მინდა გამოვეხმაურო, რადგან პრემიერი-მინისტრის მხრიდანაც ზუსტად ეს განწყობაა, რომ ხელისუფლების წარმომადგენელთა მხრიდან არ უნდა მოხდეს არანაირი ჩარევა. არა მხოლოდ პოლიტიკოსთა მხრიდან, რომელთაც პიარ განცხადებებით შეუძლიათ სასამართლოზე გარკვეული გავლენა მოახდინონ, არამედ იმ ორგანოების მხრიდან ვინ ჩვენთან ოფიციალურად თანამშრომლობენ, პოლიცია პროკურატურა, ფინანსური პოლიცია და ა.შ. ამაზე ვისაუბრეთ პირველ რიგში და ეს არის აბსოლუტურად გარკვეული, რომ მსგავსი რამ არ უნდა მოხდეს და თუ კი მოხდება, რეაგირება უნდა იყოს ძალიან მკაცრი.
- ბატონო კოტე, ახალი ხელისუფლების მოსვლისას ისე ჩანდა, რომ თქვენ კატეგორიულად მიუღებელი იყავით იუსტიციის მინისტრისთვის, თქვენ როგორ ფიქრობთ რატომ, ის ამას იმით ხსნის, რომ სწორედ თქვენს დროს წავიდა ყველაზე დიდი რაოდენობა სარჩელებისა სტრასბურგში , სადაც თავად მოღვაწეობდა იმ პერიოდში, ამიტომ მას აღარ სურდა თქვენ ყოფილიყავით უზენაესი სასამრთლოს თავმჯდომარე..
- არ ვიცი მას რა უნდოდა, მაგრამ მისმა მიდგომამ მარცხი განიცადა და თავიდანვე არ იყო სწორი, რომ ახალი ხელისუფლება მოდის და სასამართლო ხელისუფლებას, მის პირველ პირს აშკარად აკრიტიკებს და აგრესიულად უპირისპირდება.
- თუმცა ისინი სააკაშვილის გუნდის წარმომადგენლად მოგიაზრებდნენ...
- მე დავინიშნე სწორედ იმ დროს როდესაც სააკაშვილის ხელისუფლება იყო, ეს ფაქტია, მაგრამ მეორეა, ის რომ ასე ინიშნება აშშ-ში ყოველი უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე. უზენაესი თავმჯდომარის ვადა არის ათი წელი, მაგრამ ეს თავისთავად არ ნიშნავს იმას, რომ ავტომატურად მოხდება, რახან ახალი ხელისუფლებაა, მე ასე ვთქვათ, ისევ ძველი ხელისუფლების მომხრედ დავრჩები და ამას გამოვხატავ ჩემი მოქმედებებით და ჩემს მიერ მიღებული გადაწყვეტილებებით და ა.შ. ეს იყო ძალიან მცდარი წარმოდგენა, მე ვაკეთებდი სწორედ იმას რაც არის ჩვენი პრინციპი.
შეიძლება ვაკეთებდი ძალიან რთულად, ძალიან პრობლემურად, მაგრამ 2005 წლიდან დაწყებული ვმუშაობდით, რომ ეს სასამართლო ძალიან მაღალ დონეზე ასულიყო სწორედ დამოუკიდებლობის კუთხით....
- რაც შეეხება თვითონ სასამართლო პროცესებს, ძველი ხელისუფლების დროსაც და ახლაც, ყველაზე მეტი ინტერესი მოხელეთა საქმეებს ახლავს და ხშირ შემთხვევაში მაინც რჩება განცდა, რომ სასამართლო არ არის ძლიერი, იგივე გიგი უგულავას პროცესი ავიღოთ, იყო მოლოდინი საზოგადოებისა, პროკურატურასაც ჰქონდა გარკვეული მტკიცებულებები, რომ დარჩენილიყო პატიმრობაში, თუმცა სასამართლომ უგულავა და ბევრი სხვა გაათავისუფლა, მაგრამ იგივე სასამართლომ ვანო მერაბიშვილი პატიმრობაშია დატოვა...
- განვითარების ამ ეტაპზე ვართ, როდესაც სასამართლომ მართლაც უმაღლესი დონის დამოუკიდებლობა გამოაჩინა და თქვა, რომ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში არ არის აუცილებელი კონკრეტული თანამდებობის პირის წინასწარ პატიმრობაში აყვანა და ყოველგვარი აღკვეთის ღონისძიების გარეშე დატოვა თბილისის მერი, თუმცა ყოფილ პრემიერ-მინისტრზე ასეთი გადაწყვეტილება მიიღეს.
ჩვენი მთავარი მიზანი არის სწორედ ის, რომ არ ჩაერიოს არავინ. შეიძლება ან ერთი ან მეორე გადაწყვეტილება არ არის სწორი, მაგრამ ეს უნდა თქვას თავად სასამართლომ და არავინ სხვამ.
შეფასებები შეიძლება გაკეთდეს, მაგრამ ამას არ შეიძლება მოჰყვეს ჩარევა სასამართლოში. შეიძლება ბევრი იზიარებს აზრს, რომ ვანო მერაბიშვილის პატიმრობაში დატოვება არ იყო სწორი, მაგრამ ჩვენ ვერაფერს ვერ ვიზამთ, ვერ ჩავერევით, ერთადერთი, რაც შეიძლება ვთქვათ, ეს ხარვეზები რაც კი შეიძლება დღესაც იყოს გავაუმჯობესოთ და გამოვასწოროთ. გამოვასწოროთ არა იმით, რომ ჩავერიოთ და ვთქვათ, ეს რატომ მოხდა, არამედ ამ ყველაფრის განზოგადებით, პრაქტიკის ანალიზით, შემდეგ ტრენინგებით და მოსამართლეთა კვალიფიკაციის კიდევ უფრო გაზრდით. ეს არის ერთადერთი გზა რაც შეგვიძლია ჩვენ გავაკეთოთ, იმ მიზნით , რომ ნებისმიერი გადაწყვეტილება უფრო კარგად და უფრო დასაბუთებული იყოს. თუმცა მაინც იქნება ბევრი ადამიანი რომელსაც უსიამოვნება დარჩება.
- ბატონო კოტე, გასულ წლებში ჩემს შეკითხვაზე რატომ ჩანდა პროკურატურა ასეთი „ძლიერი: და რატომ მარცხდებოდნენ ადვოკატები, თქვენ მპასუხობდით, რომ არიან ძლიერი პროკურორები. დღეს საპირისპირო სურათია - სად წავიდნენ ეს განათლებული და ძლიერი პროკურორები, ძველი კადრების დიდი ნაწილი ხომ კვლავ პროკურატურაში რჩება?
- ამაშია საქმე, არ არიან იგივე პროკურორები დამერწმუნეთ, ძალიან ბევრი მართლაც აღარ არის იქ და ვინც მოვიდა ისინი კიდევ სუსტები არიან, იმიტომ რომ ძველი პროკურორები დაბრუნდნენ, რომელთაც არანაირი ტრენინგები არ გაუვლიათ.ყოველ შემთხვევაში ისე ინტენსიურად აღარ ტარდება, მე საიდან ვიცი- ჩვენი მოსამართლეები იყვნენ ამ ტრენინგებზე, რომლებიც ასწავლიდნენ ამ პროკურორებს და პრაქტიკას აცნობენ მათ. ძალიან დიდი გარდატეხა მოხდა და ამან იჩინა კიდეც თავი. მაგალითს გეტყვით, ასეთი რამე ადრე ნამდვილად არ მოხდებოდა - დააკავეს ადამიანი, რომელსაც ჰქონდა რამდენიმე კილოგრამი ნარკოტიკული ნივთიერება. მთელი ეს პროცესი უნდა ჩატარებულიყო მის მიმართ, გასაღების მიზანი როცა არსებობს მას უნდა დაენიშნოს უვადო თავისუფლების აღკვეთა და ეს ყველაფერი უნდა მომხდარიყო ადვოკატის თანდასწრებით და ბრალიც უნდა წარდგენოდა ადვოკატის თანდასწრებით, შემდეგ უკვე შემოეტანათ სასამართლოში. მაგრამ სასამართლოში შემოვიდა დოკუმენტები, როდესაც არავითარი ადვოკატი არ არსებობდა. ეს იყო საფუძველი უპირობოდ გაუქმებულიყო ყველაფერი, რასაც პროკურატურა ამ საქმეზე რამდენიმე დღის განმავლობაში აკეთებდა და ადამიანის გათავისუფლების საფუძველი გამხდარიყო. მოსამართლე ასეც მოიქცა. ეს იმდენად უხეში, აშკარა და ნათელი დარღვევაა, რომ ოდნავი განათლებაც თუ აქვს პროკურორს, არ უნდა გამორჩეს. ეს მიუთითებს კვალიფიკაციის ძალიან დაბალ დონეზე. თან როცა ეს ეხება ერთ-ერთ ყველაზე მძიმე დანაშაულს.
-რაც შეეხება თავად მოსამართლეთა კორპუსს, რამდენად ერთიანია, ერთიანობა არ იგრძნობოდა ბოლო შეკრებაზე, როცა იუსტიციის საბჭოს წევრებს ირჩევდნენ. იყო მოსამართლეთა შორის დაპირისპირება...
კი იყო და და ეს ნორმალურია. სურდათ, რომ თავის კანდიდატურები დაეყენებინათ და დააყენეს კიდეც. კორპუსის 2/3-ზე მეტმა თქვა, რომ არა ეს, არამედ სხვა კანდიდატები იქნებიან უკეთესები. ყველაფერი აბსოლუტურად გამჭვირვალედ ჩატარდა და ყველამ დაინახა, როგორ და რანაირად აირჩიეს მოსამართლეებმა საბჭოს წევრები.
_თუმცა იყო უკმაყოფილება ამ პროცესის მიმართ, უმრავლესობა ამბობდა, რომ ყველაფერი დარჩა თითქოს ძველებურად...
-სხვათაშორის უმრავლესობის განწყობა კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რას მოელოდნენ ისინი ჩვენი არჩევნებისგან, მათ იქ უნდოდათ ისეთი ვიღაცეების არჩევა, რომელთან ერთადაც შემდეგ რაღაცეებს განახორციელებდნენ.
--მაგრამ კონკრეტულმა მოსამართლეების გვარებმა გაიჟღერა, რომ ისინი არ უნდა ყოფილიყვნენ..
- აბა ვინ უნდა ყოფილიყო, მათთვის მისაღები ვინმე მოსამართლე? იყო ვინმე ისეთი ჩვენს კორპუსში, ვინც უმრავლესობისთვის მისაღები იყო, მასთან რაღაცნაირად წინასწარ იყო შეკრული და ამ მოსამართლეების მეშვეობით სურდათ განეხორციელებინათ თავიანთ ზრახვები მოსამართლეთა გათავისუფლების კუთხით, ამას უკავშირებდნენ მართლმსაჯულების ხარვეზების კომისიას და ამ კომისიის დასკვნის საფუძველზე დისციპლინური წესით თითქოს უნდა გაეშვათ მოსამართლეები თანამდებობებიდან.
ამიტომ არ მოეწონათ ის მოსამართლეები რომელიც ავირჩიეთ. მაგრამ კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, უმრავლესობას არავინ ეკითხება, მოსამართლე რომელ თავის კოლეგას აირჩევს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში. არც უმრავლესობას, არც ოპოზიციას და არც საერთოდ ამ ქვეყანაზე არავის, მათ შორის არც ჟურნალისტებს. მოსამართლეები თავად გადაწყვეტენ, ღია და გამჭვირვალე პროცესში, ვინ უკეთესად დაიცავს მათ უფლებებს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში და მოსამართლეებმა თქვეს, რომ ჩვენ გვინდა ისეთი კოლეგები ამ საბჭოში, რომლებიც წინ აღუდგებიან ხელისუფლების სურვილებს, ჩვენი თანამდებობიდან გათავისუფლების.
-სასამართლო პროცესზე დასწრება, რომ ღია გახდა ეს როგორ მოგწონთ? მაშინ თქვენ ამბობდით, რომ ჟურნალისტები, კამერები,პოლიტიკოსები გარკვეულწილად გავლენას ახდენდნენ პროცესზე..
- ჟურნალისტის დასწრება არ იყო და არც ახლა არის პრობლემა, სასამართლო სხდომები იყო ყოველთვის ღია, ახლა რაც დაემატა ერთადერთი არის ის, რომ ვიდეოკამერები შევიდნენ და გადაიღონ.ის შეზღუდვა რაც კამერებთან დაკავშირებით გვქონდა, ჩემი აზრით იყო სტანდარტი, რაც ევროპის უმეტეს ქვეყანაშია, სადაც ვიდეოკამერები ვერ შედიან დარბაზში, თუ შევლენ ორი წუთით და ისევ გამოდიან, ჩვენც ზუსტად ასეთივე სტანდარტი გვქონდა. მაგრამ ახლა ეს კამერა ორი წუთის განმავლობაში კი არა მთელი სხდომის განმავლობაში შესაძლებელი იქ იდგეს. მე პირადად ამ პრინციპსაც არ ვეთანხმები, დასაწყისში და დასასრული შეიძლება ყოფილიყო სასამართლოს ვალდებულება, რომ შეეშვათ კამერები, მაგრამ არა მთელი პროცესი.
-ანუ შეიძლება ითქვას, რომ თავს მოახვიეს სასამართლოს მეტი გამჭვირვალობა?
- უფრო უარესი ვარიანტის შემოტანა სურდა ხელისუფლებას, მაგრამ ვენეციის კომისიის დასკვნა გაითვალისწინეს.
- რაც შეეხება ბედუკაძის საქმეს, რომელიც საკმაოდ დიდი ყურადღების ქვეშ მოექცა, უმრავლესობა ამბობს, რომ არა მარტო მთავარი პროკურორის, არამედ მოსამართლის როლიც ძალიან დიდია ამ საქმეში. მოსამართლეს რა როლი ეკისრებოდა, ადრეც როცა საპროცესო შეთანხმება ფორმდებოდა, მუდმივათ ვწერდით ამაზე, რომ მოსამართლეს მხოლოდ ნოტარიუსის ფუნქცია აკისრია, ამ შემთხვევაში რა მოხდა? ყველაზე სასაცილო კი ის არიას, რომ თანხაც კი დაუბრუნეს..
-ეს ყველაფერი არის პროკურატურის მიერ შექმნილი და გაკეთებული პროცესი. ამის უფლება აქვს მთავარ პროკურორს, მან ეს უფლება გამოიყენა და წარმოადგინა სასამართლოზე განსაკუთრებული თანამშრომლობის შესახებ საპროცესო შეთანხმება, როგორც ყველამ ვიცით, მოსამართლე ამ დროს იძიებს მხოლოდ იმას, რომ ხომ არ მომხდარა რამე ზეწოლა კონკრეტულ ადამიანზე, ამ შემთხვევაში ბრალდებულზე და ამ ყველაფრის გამორკვევის შემდეგ იგი ადასტურებს საპროცესო შეთანხმებას, ახლაც ასე მოხდა. კანონის მიხედვით მოსამართლემ გააკეთა ყველაფერი რაც საჭირო იყო, ხოლო პოლიტიკური გადაწყვეტილება, ამ შემთხვევაში მიზანშეწონილობის კუთხით გაეფორმებინათ თუ არა ბედუკაძესთან საპროცესო შეთანხმება, ეს უკვე მიიღო მთავარმა პროკურორმა. ამიტომ გაფორმდებოდა თუ არ გაფორმდებოდა შეთანხმება, ეს არის მთლიანად კითხვა პროკურატურის მიმართ და ამაზე დიდი ხანია მსჯელობა მიმდინარეობს.
- ზაქარია ქუცნაშვილმა რომელიც იურისტია და ადვოკატიც იყო წლები, სწორედ ის ამბობს, რომ მხოლოდ პროკურატურის პასუხისმგებლობის საკითხი არ დგას..
-მე ერთხელ უკვე ვთქვი, რომ ბატონ ზაქარიას ან არ ესმის საპროცესო შეთანხმების არსი, ან არ იცის ეს ან თუ იცის მაშინ სპეციალურად აკეთებს ამას, რომ მოსამართლეს დააბრალოს მაინც. ბატონი ზაქარია კი არის განათლებული იურისტი, მაგრამ თუკი ამ შემთხვევაში მაინც ასე ამბობს, ძალიან სუბიექტური ყოფილა.
-ბატონო კოტე, საზოგადოებას აქვს მოლოდინი, რომ რიგში დგანან წინა ხელისუფლების მაღალჩინოსნები, რომელთაც დაჭერა ელით, ამ შემთხვევაში სასამართლო შეინარჩუნებს დამოუკიდებლობას თუ უნდა ველოდეთ ისევ ძველებურად მათ სასამართლო დარბაზებიდან გათავისუფლებას ..
-სასამართლომ მაღალჩინოსნებთან დაკავშირებით თავის დამოუკიდებლობა უკვე აჩვენა, რას იზამს მომავალში, ეს იქნება იმ საქმეებიდან გამომდინარე, რაც შემოვა სასამართლოში, იმიტომ რომ ბუნებრივია რაღაც ხარვეზები იქნება, მაგრამ ძირითადად ყველამ დავინახეთ, რომ სასამართლო ძალიან მაღალკვალიფიციურად მიუდგა საკითხებს, ეს ეხებოდა ყოფილი თუ მოქმედი თანამდებობის პირების საქმეებს და იმის მიხედვით გამოიტანა დასკვნა, რამდენად ობიექტური იყო საქმეში წარმოდგენილი გარემოებები.
-რაც შეეხება საერთაშორისო ორგანიზაციებს, მათი შეფასებები როგორია ახალი ხელისუფლების მოსვლის შემდეგ, ისინიც ხედავენ რომ უკეთესობისკენ შეიცვალა რაღაც?
- ყველანი აფიქსირებენ მხარდაჭერას, მათ იციან და ელჩებისაგან მე მაქვს ასეთი წინადადება მოსმენილი, განვითარების ამ ეტაპზე, სასამართლო არის გადამწყვეტი, იმისათვის რომ ჩვენს ქვეყანაში დემოკრატია განვითარდეს, საბოლოოდ იქნეს დადგენილი რომ საქართველო არის დემოკრატიული სახელმწიფო.
ნებისმიერ ევროპულ გაერთიანებაში შესვლა უკავშირდება პირდაპირ სასამართლოს დამოუკიდებლობას და ამაზე აქვს ყველას დიდი აქცენტი. ეს ჩვენთვის ძალიან დიდი მხარდაჭერაა.
-თუ გაქვთ ბოლო ცხრა თვის სტატისტიკა, რამდენად იმატა გამამართლებელმა განაჩენმა?
-სხვათაშორის წინა წელთან შედარებით, არ მოუმატია, იმიტომ რომ არასწორად ესმით, ჟურნალისტებს ძირითადად, რომ რადგან შეიცვალა ხელისუფლება ავარდებოდა ეს გამამართლებელი განაჩენი. ესე არ მოხდება, დაივიწყეთ, არ შეიძლება ასე მოხდეს. არ შეიძლება ნებისმიერ სახელმწიფოში 20-30% იყოს გამამართლებელი, ეს ნიშნავს, რომ საერთოდ დაქცეულია პროკურატურაც პოლიციაც და ყველაფერი უკუღმა ხვდება იმ ქვეყანაში.
ასე არ მოხდება არასდროს, ეს შეიძლება იყოს ცოტა მეტიც და შეიძლება იყოს ოდნავ ნაკლებიც. ნორვეგია, ხო ძალიან სტაბილური ქვეყანაა, 50 წელზე მეტია და იქ გამამართლებელი განაჩენი არის 4-5 %, მეტი არ არის, სხვა ქვეყნებში კიდევ უფრო დაბალია.
-და ბოლოს, როგორ ფიქრობთ, შედგა კოჰაბიტაცია სასამართლო ხელისუფლებასა და ახალ ხელისუფლებას შორის?
-კოჰაბიტაცია ჩვენთან ვერ შედგება, ჩვენთან კოჰაბიტაცია ნიშნავს მხოლოდ იმას, რომ სასამართლოში საქმეები შემოვიდეს და ჩვენ ობიექტურად განვიხილოთ. ჩვენ ერთადერთი ისეთი ურთიერთობა უნდა გვქონდეს და ჩემი აზრით ყველაფერი სწორედ ასე მიმდინარეობს ახლა რომ სასამართლოს დამოუკიდებლობისათვის რაც არის საჭირო, ვგულისხმობ პოლიტიკური ხელისუფლების ჩართვას, ეს უნდა მოხდეს. და ეს პირდაპირ უკავშირდება მაგალითად საკანონმდებლო ხელისუფლებას იმ კუთხით, რომ ჩვენს მიერ შეთავაზებული საკანონმდებლო ინიციატივები განიხილოს და მიიღოს, ასევე აღმასრულებელ ხელისუფლებას, იმიტომ რომ ბიუჯეტში გაითვალისწინოს უფრო მეტი თანხები ჩვენი მოსამართლეებისათვის.