უძრავი ქონების ბაზარი ერთ ადგილას გაჩერდა, განსაკუთრებით ბინების გაქირავების ნაწილში. ფასების ზრდა შეწყვეტილია, მოთხოვნაც შემცირდა, მაგრამ იჯარის ღირებულების კლების პრეცენდენტი ჯერ არ ჩანს. არც ისაა მოსალოდნელი, რომ ბაზარზე ე.წ. „ბუშტის ეფექტი“ გაჩნდეს და ფასები მკვეთრად დაეცეს. ყველა მოლოდინის რეჟიმში გადავიდა, თუმცა ანალიტიკოსები კომენტარებს არ იშურებენ.
საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის, კობა გვენეტაძის განცხადებით, დოლარში ფასების ზრდის მიუხედავად, უძრავი ქონების სექტორში ე.წ. სპეკულაციური „ბუშტის“ გაჩენის რისკი არ ჩანს, რადგან ფასების ზრდა უმეტესწილად ქონების თვითღირებულების ზრდითაა განპირობებული.
„ფაქტია, რომ უძრავი ქონების ქირა გაზრდილია და ამას თავისი წვლილი შეაქვს ინფლაციაში. თუ ჩვენ შევხედავთ ფასებს თავად სექტორში, მიუხედავად იმისა, რომ ფასები დოლარში გაზრდილია, ვფიქრობ, რომ ეს უმეტესწილად თვითღირებულების ზრდით, კერძოდ, სამშენებლო მასალებისა და სერვისების გაძვირებითაა განპირობებული.
გასათვალისწინებელია ისიც, რომ უძრავი ქონების ღირებულება ლარში მკვეთრად არ არის გაზრდილი, შესაბამისად, „ბუშტის“ რისკებს უძრავი ქონების სექტორში ვერ ვხედავთ“, - განაცხადა კობა გვენეტაძემ.
„თიბისი კაპიტალის“ პროგნოზით, 2023 წელს გასაყიდ უძრავ ქონებაზე ფასი 18%-ის ფარგლებში გაიზრდება. პროგნოზით, საცხოვრებელ ბინებზე მოთხოვნის ზრდის განმაპირობებელი ფაქტორი მიგრანტების მხრიდან ბინების ყიდვაზე გაზრდილი მოთხოვნა იქნება.
რაც შეეხება იჯარას, როგორც კვლევების უფროსი ირინე კვახაძე ამბობს, შედეგად გასაქირავებელ უძრავ ქონებაზე მოთხოვნა შემცირდება, რაც ქირაზე ფასის ზრდას წლევანდელი 60%-იანი ნიშნულიდან 20%-მდე შეამცირებს.
„2022 წელს გაყიდვების 5.5% მოდიოდა მიგრანტებზე და გაქირავების ნაწილში მათი წილი 31.1%-ია. თუმცა კითხვაზე რამ განაპირობა ფასის ზრდა, აქ ორივეგან მიგრანტების ეფექტი საკმაოდ დიდია. 2023-ში ველოდებით, რომ სექტორი გააგრძელებს ზრდას, თუმცა არა ისე როგორიც გვაქვს დღეს. ჩვენი ვარაუდით გაყიდვები 9%-ით გაიზრდება, ფასის ნაწილში ველოდებით 18%-იან მატებას და ეს ზრდა განპირობებული იქნება მიგრანტების ეფექტით. ჩვენი ერთ-ერთი სცენარით მიგრანტების ნაწილი დაიწყებს ბინის შეძენას და გამოეთიშება იჯარას, შესაბამისად იჯარაზე ნაკლებად გაიზრდება ფასი, წელს თუ იყო 60%-იანი ზრდა, მომავალ წელს ეს გაგრძელდება 20%-ის ფარგლებში“, - განაცხადა კვახაძემ.
კიდევ უფრო დადებითი მოლოდინი აქვთ „გალტ ენდ თაგარტში“, სადაც ქირაზე ტარიფების გაზრდას აღარ ელოდებიან. ასეთი მოცემულობა კი ბაზარზე ჯერ სტაბილურობის განცდას გააჩენს, მერე კი ფასები შემცირების პრეცენდენტიც შეიძლება გაჩნდეს.
„რეალურად, ის მოლოდინი უძრავი ქონების ინვესტორებში, რომ შემოსული მიგრანტები აქ სამუდამოდ დარჩებიან და ქირის ტარიფი ყოველთვის ასეთ მაღალ ნიშნულზე შენარჩუნდება, ვფიქრობთ, არ არსებობს. დღეს უძრავი ქონების შეძენა და გათვლა იმაზე, რომ ეს ქონება ამ დონის იჯარას დააგენერირებს შემდეგი 7-8 წლის განმავლობაში, არარელურია.
ვფიქრობთ, რომ ის დრამატული ვითარება, რაც იყო 2021-2022 წლებში, მეტ-ნაკლებად დასტაბილურებულია. აღარ ველოდებით ნახტომისებურ ზრდას, საკმაოდ ზომიერ ერთნიშნა ზრდას ველოდებით უძრავი ქონების ფასებში, ხოლო ქირების შემთხვევაში, ვფიქრობთ, რომ გაჯერდა ბაზარი. რაღაც დამატებითი მიგრაციული ტალღების გარეშე, აღარ ველოდებით, რომ ტარიფები გაიზრდება 2023 წლის განმავლობაში“, - აღნიშნა „გალტ ენდ თაგარტის“ უფროსმა ანალიტიკოსმა კახა სამყურაშვილმა.