თამბაქოს ნაწარმის სტანდარტული შეფუთვის ინიციატივამ დიდი უკმაყოფილება გამოიწვია. ბიზნესი უკვე ღელავს და უკან დახევას არ აპირებს.
საქართველოში 2018 წლიდან, შესაძლოა, სიგარეტის სტანდარტიზებული შეფუთვა ამოქმედდეს. „შეფუთვაზე (კოლოფი, ბლოკი, კონტეინერი და ა.შ.) და თითოეულ ღერზე აკრძალულია ბრენდის, ლოგოს, სასაქონლო ნიშნის ან მისი სხვა აღმნიშვნელი ელემენტის გამოყენება“, - აღნიშნულია თამბაქოს კონტროლის შესახებ კანონპროექტში.
ამ ცვლილების შედეგად კომპანიები ვეღარ განათავსებენ ბრენდულ ნიშნებს, ვერც სიგარეტის შეფუთვაზე და ვერც სიგარეტის ღერებზე. შესაბამისად, მომხმარებლებს იმის გარკვევა, თუ რა ბრენდის სიგარეტს ეწევიან, მნიშვნელოვნად გაურთულდებათ, რადგანაც ყველა კოლოფი და ყველა ღერი ერთნაირი იქნება.
„საქპატენტის“ თავმჯდომარე მთავრობის ინიციატივაში გარკვეულ რისკს ხედავს. ნიკოლოზ გოგილიძე აცხადებს, რომ თუ ყველა სიგარეტი ერთნაირ კოლოფში იქნება განთავსებული, მომხმარებელი ვეღარ შეძლებს ბრენდების გარჩევას, რაც ბიზნესში კონკურენციის მიმართულებით პრობლემებს შექმნის. სიგარეტის ინდუსტრია აღარ დახარჯავს თანხებს მარკეტინგისთვის, რამდენადაც მათი ბრენდის გარჩევა სხვა ბრენდებისგან შეუძლებელი იქნება. ეს კი ნიშნავს, რომ შემოსავლები ბიზნესსაც დააკლდება.
„თუ ერთ ბრენდს ვერ ვარჩევ მეორისგან ეს ნიშნავს, რომ კონკურენციის ნაწილში პრობლემა იქმნება. თუ მე გამიჭირდა „მარლბოროს“ და „დავიდოვის“ გარჩევა ერთმანეთისგან, ამ კომპანიების მიერ განხორციელებულ მარკეტინგულ ქმედებებს აზრი ეკარგება. თამბაქოს ინდუსტრია საკმაოდ დიდ ფულს ხარჯავს მარკეტინგში. თუ ჩვენ სასაქონლო ნიშნებს ავკრძალავთ, ფულს, რომელსაც რეკლამაში იხდიან, აღარ გადაიხდიან და ამ ბიზნესაც დააკლდება შემოსავლები“, - აცხადებს გოგილიძე.
მისი თქმით, სტანდარტიზებული შეფუთვის შესახებ იდეა ევროკავშირში წამოვიდა იმ რეგულაციის შემდეგ, რომ სიგარეტი არ უნდა იყოს მიმზიდველი, თუმცა რეგულაციაში არ არის გაწერილი ყველა ბრენდის სტანდარტიზებული შეფუთვა.
„ეს ყველაფერი დაიწყო ევროკავშირის რეგულაციით, რომელშიც ცალსახად მითითებული არ არის, რომ მაინცდამაინც ერთნაირი შეფუთვა უნდა იყოს, უბრალოდ, იქ ნათქვამია, რომ არ უნდა იყოს მიმზიდველი. ჩანაწერი „მიმზიდველი არ უნდა იყოს“ აპრიორი არ ნიშნავს, რომ არაფერი არ უნდა იყოს ზედ დატანილი. ეს რეგულაცია მხოლოდ 4 ქვეყნის მიერ არის შემოღებული: ირლანდია, საფრანგეთი, გაერთიანებული სამეფო და ავსტრალია. დანარჩენი სახელმწიფოები ერიდებიან ამ რეგულაციის მიღებას“, - განაცხადა ნიკოლოზ გოგილიძემ.
სტანდარტიზებული შეფუთვის თემა დღეს მსოფლიოში აქტიურად განხილება, თუმცა, ერთიანი გადაწყვეტილება თემაზე მიღებული არ არის. საქართველოში კი ამასთან დაკავშირებით ახლა იწყება დაპირისპირება. ერთგვაროვანი შეფუთვას კატეგორიულად ეწინააღმდეგება ბიზნესი.
„მოვუწოდებთ საქართველოს პარლამენტს, კანონპროექტში თამბაქოს სტანდარტიზებული შეფუთვის დამატებასთან დაკავშირებით, ჩაატაროს საჯარო კონსულტაცია და ზემოქმედების შეფასების კვლევა, რათა გათვალისწინებული ყოველგვარი მონაცემები და კვლევები.
ჩვენ მტკიცედ გვწამს, რომ სტანდარტიზებული შეფუთვა გამოიწვევს არაერთ გაუთვალიწინებელ შედეგს. ასეთი შეფუთვის შემოღება გამოიწვევს თამბაქოს ბაზარზე უკანონო ვაჭრობის ზრდას, რადგან სტანდარტული შეფუთვის დიზაინის გაყალბება ბევრად მარტივია, ვიდრე არსებული დიზაინისა. ამიტომ გართულდება ორიგინალური და გაყალბებული თამბაქოს პროდუქტების გარჩევა როგორც მომხმარებლებისთვის, ასევე აღმასარულებელი ორგანოებისთვის. სტანდარტიზებული შეფუთვა საქართველოს უფრო მოწყვლადს გახდის თამბაქოს უკანონო ვაჭრობის კუთხით.
აქედან გამომდინარე, მოვუწოდებთ საქართველოს მთავრობას, კიდევ ერთხელ გადახედოს შეთავაზებულ კანონპროექტს იმ სპეციფიკური ასპექტების გათვალისწინებით, რაც უარყოფითად იმოქმედებს ქვეყანაზე“, - აღნიშნულია საერთაშორისო სავაჭრო პალატისა და ორგანიზაცია „ბიზნესი კონტრაფაქციისა და საავტორო უფლებების დარღვევის წინააღმდეგ“ გავრცელებულ განცხადებაში.
