ელექტროენერგიის დეფიციტი მუდმივად მზარდია და ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებას საფრთხეს უქმნის. ცალკე პრობლემაა ტარიფის მატების მუდმივი საფრთხე და ამით უკმაყოფილო მოსახლეობა, რომელიც ძალიან მწვავედ რეაგირებს ყოველგვარ გაძვირებაზე. არადა, იმპორტირებულ ენერგიაზე დამოკიდებულება სწრაფად იზრდება.

2019 წლის სექტემბერში ელექტროენერგიის იმპორტი საქართველოში დაახლოებით 33 პროცენტით გაიზარდა. ელექტროენერგეტიკული სისტემის კომერციული ოპერატორის (ესკო) ოპერატიული სტატისტიკით, სექტემბერში იმპორტის მოცულობა 185 მლნ კვტ_სთ იყო, მათ შორის რუსეთიდან 125 მლნ კვტ_სთ, ხოლო აზერბაიჯანიდან 60 მლნ კვტ_სთ. 2018 წლის სექტემბერში იმპორტმა 139.46 მლნ კვტ_სთ შეადგინა. 2019 წლის იანვარ-აგვისტოში ელექტროენერგიის იმპორტის მოცულობამ საქართველოში 835 მლნ კვტ_სთ-ს მიაღწია, რაც წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, 20 პროცენტით მეტი იყო.

სემეკის თავმჯდომარის პოსტზე წარდგენილი კანდიდატი დავით ნარმანია აცხადებს, რომ ელექტროენერგიის ადგილობრივი გენერაციის შექმნა სასიცოცხლოდ აუცილებელია, ამიტომ ე.წ. გაჩერებული ჰესების მშენებლობა უნდა დაჩქარდეს. სხვა შემთხვევაში, უნდა შევეგუოთ, რომ ძვირი ელექტროენერგია გვექნება.

„ჩვენ გვჭირდება მეტი გენერაცია, ანუ მეტი ადგილობრივი ელექტროენერგიის წარმოება. ნორმალურ პირობებში და ეს ევროპულ ქვეყნებშიც ასეა, რამდენადაც ქვეყნის ეკონომიკა იზრდება, დაახლოებით იმდენით იზრდება მოთხოვნა ელექტროენერგიაზეც. ჩვენთან ბოლო სამი წლის განმავლობაში ეკონომიკური ზრდა 5 პროცენტის ფარგლებში გვქონდა, თუმცა ელექტროენერგიაზე მოთხოვნა 7-8 პროცენტის ფარგლებში იზრდებოდა. ანუ ელექტროენერგიაზე მოთხოვნა უფრო მაღალია, რაც სამი ფაქტორითაა განპირობებული:

პირველი ეს არის ხელისუფლების მხრიდან ბიზნესის ხელშეწყობის ძალიან აქტიური პოლიტიკა, მეორე ფაქტორი არის კრიპტოინდუსტრია. ე.წ. მაინინგი ძალიან დიდ ენერგიას საჭიროებს და ჩვენი მოხმარების 10 პროცენტზე მეტი სწორედ მაინინგზე მოდის; მესამე ფაქტორია ენერგოდამზოგ ტექნოლოგიებზე გადასვლის ტემპი. ძალიან ბევრი ქვეყანა, მათ შორის ევროპის ქვეყნები, ენერგოდამზოგავ ტექნოლოგიებზე გადავიდნენ. ჩვენთანაც გადადიან, მაგრამ ტემპია დასაჩქარებელი“, - აღნიშნა ნარმანიამ.

მისი თქმით, თუ ქვეყანამ ჰესები არ განავითარა, უნდა შეეგუოს იმ აზრს, რომ ძვირი ელექტროენერგია ექნება.

„ჩვენს გარშემო რეგიონიდან იმპორტირებული ენერგია უფრო ძვირი გვიჯდება, განსაკუთრებით ზამთრის პერიოდში, როცა დიდი დეფიციტი წარმოიშვება. ამიტომ ყველანი უნდა შევთანხმდეთ, მათ შორის მოსახლეობასთან, რომ ისეთი ჰესების მშენებლობა მაინც გაგრძელდეს და დაიძრას, რომლებიც გარემოზე მნიშვნელოვან უარყოფით ზეგავლენას არ ახდენენ. თუ არის გარემოზე ძალიან მძიმე უარყოფითი ზეგავლენის მქონე, მხოლოდ ასეთ პროექტებზე შეიძლება უარი ვთქვათ, მაგრამ დღეს რამდენიმე ისეთი პროექტია გაჩერებული, რომლებზეც ძალიან ბევრი დადებითი დასკვნაა.

ჰესები უნდა აშენდეს, სხვანაირად უნდა შევეგუოთ იმას, რომ ძვირი ელექტროენერგია გვექნება. ყოველთვის ელექტროენერგიის შესაძენად ვალუტა ქვეყნიდან გარეთ გაედინება და ჩვენი ქვეყნისთვის ვალუტის გადინება მაკროეკონომიკური კუთხითაც არ არის სასურველი“, - განაცხადა „პირველი არხის“ ეთერში ნარმანიამ.

მის მოსაზრებას სპეციალისტებიც იზიარებენ. ენერგეტიკის აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტი ანზორ ჭითანავა აცხადებს, რომ არსებული ენერგოდეფიციტი, უფრო მეტად ხდის ნათელს იმ შეცდომებს, რასაც ხელისუფლება ენერგეტიკაში უშვებს.

„როგორც წესი, აქ სულ არის ხოლმე სიძნელეები. წელს თბოსადგურების მხრივ დადებითი ტენდენცია იკვეთება, რადგან ახალი სიმძლავრეები შევიდა ძალაში, თუმცა ამითი მსჯელობა არ შეიძლება. ეს არის სისტემის გამართულობა, მაგრამ თუ იგი უზრუნველყოფილი არ არის ენერგომატარებლით (წყლით, გაზით, ნახშირით) ის გამოუყენებელი რჩება. ზამთარში ჩვენ, ყოველთვის გვიჭირს და დენს ვყიდულობთ მეზობელი ქვეყნებიდან, მაგრამ ბოლო პერიოდში უკვე ზაფხულშიც გვიჭირს.

ეს მაჩვენებელი, გაზრდილი მოხმარების გამო, გაცილებით მაღალი იქნება წელს, ვიდრე იყო შარშან. შესყიდვის პარამეტრები იქნება 2 მლრდ კვტ_სთ-ს ფარგლებში, თუ მეტი არა. ეს ძალიან მძიმედ დაწვება ელექტროსისტემას და გარკვეული კორექტირების შეტანა გახდება საჭირო“, - აღნიშნა ჭითანავამ.