ინტერვიუ "დემოკრატიული მოძრაობის" ლიდერ ნინო ბურჯანაძესთან

- ქალბატონო ნინო, როგორ შეფასებდით პარლამენტში გამოსვლისას საქართველოს პრეზიდენტის მიხეილ სააკაშვილის ყოველწლიურ ანგარიშს, კონკრეტულ ინიციატივებს - განათლების, ჯანდაცვის, სოფლის მეურნეობის კუთხით?

- უპირველეს ყოვლისა, მინდა, გითხრათ, რომ Gპრეზიდენტის გამოსვლაში ჩემთვის სიურპრიზი არაფერი იყო. ამ გამოსვლით პრეზიდენტმა ის დაადასტურა, რასაც მე კარგა ხანია ვამბობ. კერძოდ, ის, რომ სააკაშვილი ხელისუფლებიდან წასვლას ნამდვილად არ აპირებს. უფრო მეტიც, სააკაშვილმა გააკეთა განცხადება იმასთან დაკავშირებით, რომ საქართველოს ხელისუფლებაში "ნაციონალური მოძრაობა" კიდევ მრავალი წელი უნდა დარჩეს, ანუ მან პრაქტიკულად, საქართველოს მოსახლეობის ნაცვლად არჩევანი უკვე გააკეთა. ამასთან, მან განაცხადა, რომ ის ყველაფერს გააკეთებს იმისთვის, რათა "ნაციონალურმა მოძრაობამ" არჩევნები მოიგოს და ხელისუფლებაში დარჩეს. პრეზიდენტის აღნიშნული განცხადებიდან გამომდინარე, რამდენად არსებობს იმის გარანტია, რომ ქვეყანაში თავისუფალი და დემოკრატიული არჩევნები ჩატარდება, ამის გადაწყვეტა ჩვენი მკითხველისთვის მიმინდია. 

ყურადსაღები იყო ის გარემოებაც, რომ სააკაშვილმა საკუთარი მოხსენების დროს აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი პრაქტიკულად, არ ახსენა. მან მორიგი ფრაზა გადმოაგდო, რომ ის და "ნაციონალური მოძრაობა" ოკუპაციას არ შეეგუება. პრეზიდენტს არც ერთი სიტყვა არ უთქვამს, როგორ აპირებს იგი აფხაზ და ოს ხალხთან ჩვენი ნდობის აღდგენას, ხიდების ხელახლა აშენებს, ამ კონფლიქტების მოგვარებასა და დაძვრას. 

გარდა ამისა, სააკაშვილს საერთოდ არც ერთი საკითხი არ უხსენებია, რომელიც სერიოზულ საგარეო პოლიტიკურ საკითხებსა და ორიენტირებს ეხება. უფრო მეტიც, მან დაადასტურა ის, რაც მე არა ერთხელ მითქვამს და რის გამოც უამრავი იარლიყი მომაკერეს. სწორედ საქართველოს პრეზიდენტის დამსახურება გახლავთ, რომ ნატო-ში გაწევრიანება დღეს ქვეყნისთვის აბსოლუტურად უტოპიური თემაა და წლების განმავლობაში ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში გაწევრიანების პერსპექტივა არ არსებობს. ეს სააკაშვილმა ამ გამოსვლით ნათლად დაადასტურა. 

რაც შეეხება სხვა საკითხებს, მას განათლებასა და ახალგაზრდების პრობლემაზე პრაქტიკულად არ უსაუბრია, თუ არ ჩავთვლით პრეზიდენტის დანაშაულს, როდესაც მან არასრულწლოვან მოსწავლეს კრიმინალობა და პრაქტიკულად, ქურდული სამყაროს წარმომადგენლობა და მენტალიტეტი დააბრალა. სააკაშვილმა უდანაშაულობის პრეზუმცია პირდაპირ დაარღვია. მან დაადასტურა, რომ მიხეილ ალექსიძის მიმართ სახელმწიფო აპარატის მიერ დევნაა გამოცხადებული. 

საუბარი დემოკრატიულობაზე საერთოდ წარმოუდგენელია, როცა პრეზიდენტის მხრიდან ოპოზიციის მისამართით რამდენიმე მუქარაც კი გაისმა. იმ ფონზე, როცა გვახსოვს, რა დაემართა ვალერი გელაშვილს და იმ ადამიანებს, რომლებიც სააკაშვილის რეჟიმის აქტიური კრიტიკოსები არიან, პრეზიდენტის განცხადება, რომ ვიღაცას ტალახში ჩააწვენენ, დაზელენ და მანდატურები მიხედავენ, ნებისმიერი ნორმალური ადამიანის მხრიდან შეიძლება, პირდაპირ მუქარად იქნას აღქმული. 

სოციალურ საკითხებთან დაკავშირებით პრეზიდენტმა უამრავი ტყუილი თქვა. რეალობა ისაა, რომ ხელისუფლებას არც ერთი კონკრეტული მაგალითი არ უჩვენებია, როგორ უნდა დავძლიოთ უმუშევრობა. არ უთქვამს კონკრეტულ პროგრამებზე დაყრდნობით, როგორ უნდა გამოვიყვანოთ ჩვენი მოსახლეობა იმ მდგომარეობიდან, როდესაც ხალხის 2/3 სიღარიბის ზღვარს დაბლა ცხოვრობს. ამასთან, სააკაშვილს არც ადამიანების უფლებებზე, არც პოლიტპატიმრებსა თუ დემოკრატიულ ფასეულობებზე საერთოდ არაფერი უთქვამს, თუმცა პრეზიდენტის რა უნდა გამიკვირდეს, როცა ოპოზიციამაც საკუთარ თავში ძალა ვერ მოძებნა, რომ სხდომაზე 26 მაისი და პოლიტპატიმრები ეხსენებინა. მათ წესით და კანონით პრეზიდენტისთვის ამდენი ადამიანის საპატირმოებში უკანონოდ ყოფნის გამო პასუხი უნდა მოეთხოვათ. 

- ინიციატივა რუსეთთან სავიზო რეჟიმის ცალმხრივად გაუქმების შესახებ არის თუ არა იმის დემონსტრირება, რომ საქართველო რუსეთთან ურთიერთობების აღდგენას ცდილობს? კონკრეტულად რა შედეგს მოუტანს იგი ქვეყანას? 

- ამ გადაწყვეტილებით რეალურად არაფერი იცვლება, რადგან რუსებს საქართველოში ისედაც ლამის უვიზო რეჟიმი აქვთ. არსებობდა ძალიან გამარტივებული სავიზო სისტემა, როდესაც ადამიანი თბილისის აეროპორტში ან ნებისმიერ სასაზღვრო-გამშვებ პუნქტზე ჩამოდიოდა, სიმბოლურ დოკუმენტებს ავსებდა და ვიზას იქვე იღებდა. ეს ძალიან გამარტივებული სავიზო პროცედურა იყო. რეალურად დღეს განსაკუთრებით არაფერი შეცვლილა. ეს სააკაშვილის პოპულისტური ნაბიჯი იყო. ნებისმიერ ცივილიზებულ სახელმწიფოში, სადაც ორ ქვეყანას შორის დიპლომატიური ურთიერთობა არ არსებობს, როდესაც ხელისუფლება გვიმტკიცებს, რომ რუსეთიდან საფრთხე მოდის, რომ იქედან შემოდიან ადამიანები, რომელებიც ტერორისტულ აქტებს აწყობენ, რაღაცას აფეთქებენ, რომ რუსეთის ხელისუფლება 24 საათი ზის და არც კორეაზე, არც ჩინეთზე, არც ამერიკაზე, არც საფრანგეთზე, არამედ მარტო საქართველოს ხელისუფლების მოშორებაზე ფიქრობს და თუ ეს ყველაფერი მართალია, ასეთ შემთხვევაში სავიზო რეჟიმის გაუქმება უპასუხისმგებლო ნაბიჯია. ხოლო თუ სავიზო რეჟიმის გაუქმება შესაძლებელი იყო, მაშინ დანარჩენი ყველაფერი, რასაც ხელისუფლება ამბობს, აბსოლუტური ტყუილია. შეგახსენებთ, რომ იგივე ჩრდილოეთ კავკასიის მოსახლეობას - იმ ადამიანებს, რომლებიც რუსეთის მოქალაქეები არიან, კარგა ხანია, საქართველოსთან უკვე უვიზო რეჟიმი აქვთ. ასე, რომ ეს ჩვეულებრივი მორიგი პიარ ნაბიჯი იყო. სააკაშვილმა ძალიან კარგად იცის, რომ ამით რუსულ-ქართული ურთიერთობები არ დარეგულირდება, უბრალოდ ეს ქულების დასაწერად სჭირდება.

- როგორ შეაფასებდით პარლამენტში ოპოზიციის გამოსვლას? რამდენად სწორი აქცენტები გაკეთდა და იზიარებთ თუ არა ხელისუფლების ბრალდებას, რომ ოპოზიციური ფრაქციების წევრები კონკრეტული პროგრამების წარმოდგენის ნაცვლად, მხოლოდ ბრალდებებით შემოიფარგლნენ?

- ოპოზიცის წარმომადგენლების გამოსვლების შეფასებას არ ვაპირებ. პრინციპში, იყო რამდენიმე საქმიანი წინადადება, საკმაოდ ადეკვატური კრიტიკაც, თუმცა ვიმეორებ, რომ არც ერთმა გამომსვლელმა ისეთი უმნიშვნელოვანესი თემა არ ახსენა, როგორიც 26 მაისი იყო და რომელმაც რელურად ქვეყანაში პოლიტიკური პროცესის ცოცხლად შენარჩუნება უზრუნველყო. სააკაშვილი დაეთანხა იმას, რაც მე საზოგადოებისთვის არაერთგზის მითქვამს და რაც ადასტურებს, რომ პრეზიდენტმა კარგად იცის, მას რისი ეშინია და რისი უნდა ეშინოდეს. "სახალხო კრება" ადამიანებს მუდმივად ეუბნებოდა, რომ "ძალა ხალხშია, ძალა ჩვენს ერთობაშია". მხოლოდ ჩვენ შეგვიძლია, ხელისუფლება შევცვალოთ და არ უნდა დაველოდოთ დასავლეთიდან, აღმოსავლეთიდან, ჩრდილოეთიდან თუ სამხრეთიდან რა ნაბიჯები იქნება გადადგმული. დიახ, სააკაშვილმა დაადასტურა, რომ ეს სწორია. მან ოპოზიციას განუცხადა, "თქვენ უშვებთ შეცდომას, როდესაც ელოდებით, რომ ვინმე გუდიანი ქალი ან კაცი ჩამოვა და სააკაშვილს წაიყვანს. თქვენ თუ გინდათ, მხოლოდ ხალხს უნდა ელაპარაკოთ, რადგან ეს მხოლოდ მათ შეუძლიათ". დიახ, ხალხს ეს შეუძლია და ყველა ცდება, ვინც ხალხის ძალაზე უარს ამბობს. ყველა ცდება, ვინც ილუზიაშია და ფიქრობს, რომ სააკაშვილის ხელისუფლებიდან გაშვება იმ გარემოში არჩევნების ჩატარებით შეიძლება, როგორიც თუნდაც 28 თებერვალს პარლამენტში იყო, როდესაც ნათლად გამოჩნდა, თუ რა დამოკიდებულება არსებობს ოპოზიციონერებისადმი. მე პირადად, "ნაციონალების" გამოსვლამ ჩემი ბავშვობის კადრები კერძოდ, სსკპ 25-ე ყრილობა გამახსენა. ვისაც ჩემი სიტყვების მიმართ სკეპტიკური დამოკიდებულება ექნება, ვთხოვ, რომ ინტერნეტში Youtube-ზე საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიების ყრილობებზე გამოსვლების "მოამბის", "ვრემიას" ძველი კადრები ნახოს და მათ "ნაციონალური მოძრაობის" პათოსი, პრეზიდენტის სიტყვები და თუნდაც სახეების გამომატყველება შეადარონ. ბოლო 4 წლის განმავლობაში საპარლამენტო სესიას გარკვეული ხანგრძლივობით პირველად ვუყურე და გაოგნებული დავრჩი - აღმოჩნდა, რომ პარლამენტარების 90% აბსოლუტურად უცნობები არიან. ისინი ტელეეთერშიც კი არ გამოჩენილან. 

ვიმედოვნებ, რომ იმ ადამიანებს, ვინც მართლაც ოპოზიციონერია პარლამენტში, პრეზიდენტის ყოველწლიური ანგარიშის შემდეგ იმის ილუზია აღარ დარჩათ, რომ მმართველი გუნდი ხელისუფლების დათმობას არჩევნების გზით აპირებს. 

- თქვენ რომ საშუალება გქონოდათ, რა კითხვას დაუსვამდით მიხეილ სააკაშვილს?

- სააკაშვილთან კითხვები არ მაქვს, რადგან ზუსტად ვიცი, რომ ის გულწრფელად არასოდეს გიპასუხებს.

- როგორც ოპოზიციის, ისე ხელისუფლების წარმომადგენელთა შეფასებით საქართველოში პოლიტიკური დებატების კულტურა იხვეწება. როგორია თქვენი მოსაზრება საქართველოში პარლამენტარიზმის დონის თაობაზე და თუ შეგიძლიათ, რომ შეგვიდაროთ ზურაბ ჟვანიას, თქვენი და დავით ბაქრაძის თავმჯდომარეობის დროინდელი პარლამენტი? 

- რომელ დებატების კულტურის ამაღლების შესახებაა საუბარი მაშინ, როდესაც ქვეყნის პირველი პირი ოპოზიციის წარმომადგენლებს ეუბნება, თქვენ ტალახში გორაობა ღორებივით მოგწონთო. თუ ის, პრეზიდენტი დამდუღრულივით რომ წამოხტება, როდესაც ოპოზიცია მისი ოჯახის უსაშველო გამდიდრებაზე დაუწყებს საუბარს, მერე შემობრუნდება და იმით დაემუქრება, რომ ახლა წაგიყვანენ და კარგად დაგზელენო. თუ ის, ზოგიერთი ზურაბ ჟვანის გუნდის წარმომადგენელი რომ ცდილობდა, სააკაშვილისთვის ერთგულება დაემტკიცებინა და ხმის ჩახლეჩვამდე გაჰკიოდა, ოპოზიცია ტრიბუნიდან ჩამოაგდეთო. რომელ დებატების კულტურაზეა საუბარი, როდესაც ხელისუფლების მხრიდან მოდის ბრალდება, რომ ნებისმიერი ვინც მათ აკრიტიკებს, წარსულში ჩარჩენილი, ვიღაცის ჯიბეზე შეჩერებული, ან რუსეთის აგენტი და მტერია. ასეთი პოლიტიკური კულტურა მხოლოდ დიქტატორულ სახელმწიფოებში არსებობს.  

ჟვანიას, ჩემს დროინდელ და დღევანდელი პარლამენტის შედარებას არ ვაპირებ. ეგ ხალხისთვის მიმინდია. არც ჩემს დროს იყო საკანონმდებლო ორგანო იდეალური, მაგრამ იგი საპარლამენტი ინსტიტუტს მაინც ჰგავდა. ამას კი, რაც დღესაა, პარლამენტი ნამდვილად არ ჰქვია.