2016 წელს უძრავი ქონების ბაზარს სახარბიელო პერსპექტივა არ ელის. თუ კურსი 2.5-ის ნიშნულზე დაბალასდა, ბინებზე მოთხოვნა უფრო დაიკლებს და სამშენებლო სექტორი იძულებული გახდება ბინები კიდევ უფრო გააიაფოს.
საქართველოს ეკონომიკაში მიმდინარე მოვლენებმა უძრავი ქონების ბაზარზე მტკივნეულად იმოქმედა. სამშენებლო კომპანიებში აცხადებენ, რომ სავალუტო კრიზისის გამო, სექტორში სტაგნაციაა. კომპანია „მონოლით ჯგუფის“ დამფუძნებელი ზვიად დარახველიძე ამბობს, რომ თუ ასე გაგრძელდა, ბინების ფასი დაიკლებს.
„თუ დოლარი ამ ნიშნულზე ანუ 2,5-ზე გაჩერდება, გაიაფების ტენდენცია გაგრძელდება. თუ პროდუქციის გაყიდვა გინდა, ფასები უნდა შეამცირო, სხვა გზა არ გრჩება. სწორედ ამიტომ, ბოლო თვეებში უძრავი ქონების ფასი აშკარად შემცირდა და ალბათ, კიდევ უფრო შემცირდება. თუ დოლარის კურსი ამ ნიშნულზე გაჩერდება, ან უფრო გაძვირდება, უფრო დიდი სტაგნაცია გვექნება. მით უმეტეს, რომ მოსახლეობის 75-80% პროცენტი ბინებს იპოთეკური სესხით ყიდულობს. ლარის გაუფასურების გამო იპოთეკარებს დანახარჯი მოემატათ.
პირდაპირი ყიდვის წესით ბინას მხოლოდ 10% ყიდულობს, დანარჩენი ბანკებზეა დამოკიდებული. თუ დოლარი 2,5 ნიშნულზე გაჩერდა, სამშენებლო სექტორი იძულებული გახდება ბინები კიდევ უფრო გააიაფოს“, - ამბობს დარახველიძე.
„ორბი ჯგუფის“ საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურში აცხადებენ, რომ მათი ბინების ფასებზე დოლარის გაძვირება ჯერ არ ასახულა, ბინების ფასი არ შემცირებულა, თუმცა ის რაოდენობა არ იყიდება, რამდენიც ბუმის დროს ეყიდებოდათ.
უძრავი ქონები სააგენტოების ნაწილში აცხადებენ, რომ 2015 წელს რეალიზაციის შემცირება მიწოდების ზრდით და მოთხოვნის კლებით არის გამოწვეული. გარდა ამისა მათ ბინების ჩაწოლის მიზეზად მსოფლიო კრიზისი მოიყვანეს.
„მოთხოვნა შემცირდა. იმდენი ახალი მშენებლობებია. რაოდენობით ბინები უფრო მეტია, ვიდრე მყიდველი, შესაბამისად, ამიტომ შემცირდა რეალიზაცია. მყიდველი არ არის იმდენი, რამდენიც შენდება. ლარის გაუფასურება გაყიდვების შემცირებასთან არაფერ შუაშია. კრიზისი არის ყველგან. თანხები უცხოეთიდანაც შემოდიოდა. პლუს ბანკების სესხი, ალბათ, ლარის გამო სესხიც უფრო რთული ასაღებია ან ხელფასიდან გამომდინარე, ეს სულ სხვა მხარეა“, - აცხადებს უძრავი ქონების სააგენტო „გალაგას“ წარმომადგენელი ირინა ჩეკავინა.
იგი ამბობს, რომ თავისუფალი ფული ძირითადად საზღვარგარეთიდან შემოდიოდა. მომხმარებელთა ნაწილი, ბინას ბანკის სესხით ყიდულობდა. „ზოგადად მსოფლიო კრიზისია და პრობლემა მხოლოდ საქართველოდან არ გამომდინარეობს. ძალიან ბევრი მოდიოდა, იყვნენ ევროპიდან, ამერიკიდან, რუსეთიდან, ახლაც რუსები ჩამოვიდნენ. 2016 წელს შემცირდება რეალიზაცია, იკლებს ბინებზე ფასიც, რადგან ღირებულების კლებას მოთხოვნის შემცირება იწვევს. პრინციპში, ჩემი აზრით, გაბერილიც იყო ფასები“, - განაცხადა ჩეკავინამ.
სამშენებლო სექტორში სტაგნაციის ნიშნებს ხედავს დეველოპერული კომპანია „აიჯიეს ჯგუფის“ ფინანსური მენეჯერი ექსპერტი შოთა გუჯაბიძეც.
„სტაგნაცია მართლაც შეიმჩნევა და ამ პროცესზე ვალუტის კურსის ვარდნამ დიდი გავლენა იქონია. საერთოდ, ჩვენს ბაზარს ახასიათებს მდგრადობა მსგავსი შოკის მიმართ. მაგალითად: 2014 წელს ლარის კურსი დაეცა დაახლოებით 1,72-დან 1,86-მდე, მაგრამ ამ პერიოდში უძრავი ქონების ბაზარზე ზრდა ინერციით, მაგრამ მაინც გაგრძელდა.
2015 წელს ლარი 1,88-დან 2,45-მდე დაეცა. ბაზარმა ასეთ მასშტაბურ დატვირთვას ვეღარ გაუძლო და დოლარის გაძვირებას ფასების ვარდნაც მოჰყვა. ამ ეტაპზე ფასები ძალიან დავარდნილია და სიტუაციის შეცვლას ჯერჯერობით არც უნდა ველოდოთ. მით უმეტეს, რომ მიმდინარე წელი არჩევნების წელია და სანამ არჩევნების შედეგები ცნობილი არ გახდება, არც ეკონომიკური სიტუაციის დაბალანსებაა მოსალოდნელი და არც უძრავი ქონების ბაზრის“, - აღნიშნა გუჯაბიძემ „ბიპიენთან“ საუბრისას.
„გალთ ენდ თაგართის“ სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე არჩილ გაჩეჩილაძე ადასტურებს, რომ მშენებლობის ბაზარზე მიწოდება შენელებულია და შესაძლოა, ეს პროცესი კიდევ გაგრძელდეს. მისი თქმით, დღეს დეველოპერების დიდ ნაწილს საკუთარი კაპიტალი აქვს, ამიტომ ნაკლებად სავარაუდოა, რომ კომპანიების მხრიდან ბინების მოშორების ტენდენცია დაიწყოს.