მალე შესაძლოა, ჩრდილოეთურმა ალმა წაგვლეკოს. ყოველ შემთხვევაში, ქართული მხარე რუსულ სახელმწიფო კომპანია “გაზპრომთან” გარკვეულ დიალოგს მართავს. რატომ დადგა დღის წესრიგში “გაზპრომთან” დამეგობრება, როცა აზერბაიჯანს ჩვენთვის გაზის მოწოდება არ გაუძვირებია? - ამ ლოგიკურ შეკითხვას “ქართული სიტყვის” ექსკლუზიური ინტერვიუების ციკლში უშიშროების თადარიგის ოფიცერი, უსაფრთხოების ექსპერტი კონსტანტინე ფორჩხიძე სვამს და იქვე, 2005 წელს იხსენებს, როცა “ნაციონალების” ხელისუფლებას გაზსადენის “გაზპრომისთვის” გადაცემა ამერიკელებმა გადააფიქრებინეს... ამბობენ, რომ ამ ქვეყნად და, შესაბამისად, პოლიტიკაშიც შემთხვევით არაფერი ხდება. თუკი მართლა ასეა, მაშინ შემთხვევითი, ალბათ, არც ისაა, რომ “გაზპრომის” თემა ჰააგის ტრიბუნალის მიერ 2008 წლის აგვისტოს ომის გამოძიებას მიება. ყველაფერი ეს კი, ბუნებრივია, 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების კონტექსტში უნდა განვიხილოთ. ქართველი სპეცსამსახურელი ამ კონტექსტში “ყაზტრანსგაზის” მიერ ინვესტიციის უკან მოთხოვნასაც განიხილავს და ამბობს, რომ საქმე გვაქვს ე.წ. ჩუბაისის ეკონომიკურ ბაზართან... ყოველივე ზემოთქმულის გარდა, კონსტანტინე ფორჩხიძე არც იმას გამორიცხავს, რომ “გაზპრომთან” მოლაპარაკებები ცალკეული თანამდებობის პირების პირად ინტერესებს უკავშირდებოდეს. ასეა თუ ისე, ფაქტია: ოკუპანტი რუსეთი მარწუხებს გვიჭერს. ჩვენს თავდაცვის მინისტრს კი იმედი აქვს, რომ ვარშავის სამიტზე ნატო-მ შესაძლოა, მაპ-ის გარეშე დაგვიახლოვოს. ეს ის შემთხვევაა, როცა უნდა ვთქვათ, თავდაცვის მინისტრის პირს შაქარიო, მაგრამ ერთი ქართული ზღაპრისა არ იყოს, შაქარი “შორს ბუზისტოლადაც არ ჩანს”. სამაგიეროდ, ვხედავთ ოკუპანტის ჩექმას და... “გაზპრომს”... მოკლედ, რა მოგველის? - ამის გარკვევას “ქართული სიტყვა”, ტრადიციულად, ქართველ სპეცსამსახურელთან შეეცადა, რომელსაც დიდი გამოცდილება და აურაცხელი ინფორმაცია აქვს...
- ბატონო კონსტანტინე, თქვენი, როგორც უსაფრთხოების ექსპერტის აზრით, ქართულმა მხარემ “გაზპრომთან” მოლაპარაკებები რატომ დაიწყო?
- ეს უფრო რუსული ინიციატივა მგონია.
- შეიძლება, მაგრამ ხომ შეგვეძლო, რომ ეს ინიციატივა “გაგვეტარებინა”?
- რა თქმა უნდა, შეგვეძლო, მით უმეტეს, რომ “გაზპრომის” ინიციატივა საქართველოსა და მისი უსაფრთხოებისთვის სტრატეგიულია.
- დღეს გაზს ვისგან ვიღებთ?
- აზერბაიჯანისა და იმ ძველი გაზსადენით, რომელიც 2006 წელს აფეთქდა, რუსეთისგანაც ვიღებთ - ალბათ, გახსოვთ, მაშინ რაც მოხდა. საერთოდ, დღეს ქართული მხარისა და “გაზპრომის” მოლაპარაკების ერთ-ერთი მთავარი საკითხი, როგორც ვიცი, სომხეთთან ტრანზიტია.
- ამას ოფიციალური თბილისიც ადასტურებს...
- ამ ტრანზიტიდან საქართველო რუსეთისგან უსასყიდლოდ გაზის, დაახლოებით, 8 პროცენტს მიიღებს. ასევე, აღსანიშნავია, რომ “გაზპრომისგან” გაზს ისეც ვყიდულობთ.
- კი ბატონო, მაგრამ ყიდვა სხვა რამეა, ინვესტიცია კი, - სხვა...
- ცხადია... ამ კონტექსტში აწ გარდაცვლილ კახა ბენდუქიძესთან დაკავშირებული ისტორიაც უნდა გავიხსენოთ.
- ბენდუქიძე რაღა შუაშია?
- 2005 წელს, როცა კახა ბენდუქიძე ეკონომიკის მინისტრი იყო, ქვეყანაში მასობრივი პრივატიზაციის ახალი ტალღა დაიწყო და მაშინ სწორედ ამ გაზსადენის პრივატიზებაც, ანუ “გაზპრომის” შემოსვლაც განიხილებოდა, მაგრამ მაშინ ეს არ გამოვიდა, დღესაც ამაზეა ლაპარაკი, თორემ “გაზპრომს” რუსული სახელმწიფო აკონტროლებს, რუსულ სახელმწიფოს კი, საქართველოში ენერგოობიექტები აინტერესებს. წლების განმავლობაში, კრემლი მეთოდურად ახერხებდა, რომ ქართულ ეკონომიკასა და ენერგოსექტორში შეეღწია და მასზე დამოკიდებული გაეხადა. ეს კი, ენერგოუსაფრთხოების თვალსაზრისით, ჩვენთვის ნომერ პირველი საფრთხეა.
- ამ კუთხით, ვიღაცამ შეიძლება, თქვას, რომ აზერბაიჯანიც საფრთხეა...
- შეიძლება, თქვას, მაგრამ ვნახეთ: წლების განმავლობაში, როცა ძალიან გვიჭირდა, აზერბაიჯანს გაზი არც გაუძვირებია და პრობლემები არც გაზის მოწოდებაზე შეუქმნია. მოკლედ, “გაზპრომს”, ანუ კრემლს საქართველოში თავისი ინტერესები აქვს, მაგრამ არ უნდა, ხაზი გაუსვას, რომ ეს მოლაპარაკებები მისი ინიციატივით დაიწყო. როგორც ჩანს, ხელისუფლებაში ვიღაც-ვიღაცებმა არ იციან, ქვეყნის ენერგომომარაგება როგორ მოაგვარონ და ამიტომ, რუსეთის ინიციატივაზე დასთანხმდნენ. თუკი საუბარს ამ კუთხით გავაგრძელებთ, “ოცნების” ხელისუფლების მენეჯმენტის პრობლემასთან მივალთ, მაგრამ უმთავრესი, როგორც აღვნიშნე, ისაა, რომ საქართველოში შემოსვლა “გაზპრომის” გეოსტრატეგიული მიზანია.
- კი ბატონო, მაგრამ ჯერჯერობით რუსეთის ფედერაციის გუბერნია არ ვართ, რომ მისი სურვილები უსიტყვოდ შევასრულოთ...
- ეს შეკითხვა მეც მაქვს: ხელისუფლება “გაზპრომის” სურვილებს რატომ ითვალისწინებს, ან თუ ალტერნატიულ ენერგომომარაგებაში გარკვეული საფრთხე არსებობს, რატომ არაფერს გვეუბნება? დღემდე გაზსადენი “გაზპრომის” საკუთრება არ იყო, მაგრამ მუდმივი გაზიც გვქონდა და ელექტროენერგიაც. არც გადასახადი იყო ძვირი, მაგრამ უცებ ტარიფიც გაძვირდა. მესმის, რომ ეს შესაძლოა, ვალუტის კურსის ცვალებადობამ გამოიწვია, მაგრამ სტრატეგიული ობიექტი ხელში რუსულ სახელმწიფო კომპანიას რატომ უნდა ჩავუგდოთ? ოკუპანტი ქვეყნისთვის სტრატეგიული ობიექტის გადაცემა მხოლოდ შეცდომა კი არა, დანაშაულიცაა!
- ისე, ცალკეული ეკონომისტები ამბობენ, ვინაიდან პატარა და ღარიბი ქვეყანა ვართ, ინვესტიციების წარმომავლობით არ უნდა დავინტერესდეთო. ისიც ისტორიული ჭეშმარიტებაა, რომ ფულს სუნი არ აქვს...
- როგორ გეკადრებათ! ფულს, მით უმეტეს, პოლიტიკურად გაჯერებულს, სპეციფიკური სუნი აქვს. ამიტომ, ყველაფერ ამას ეკონომიკური კი არა, პოლიტიკური ელფერი აქვს. სხვათა შორის, ამ კუთხით რუსეთს წინააღმდეგობას, არ თუ ვერ, არც “ნაცმოძრაობა” უწევდა - სწორედ “ნაციონალების” დროს ჩაიგდო რუსეთმა ჩვენი ენერგოგენერაციის ობიექტები. მაშინაც ვამბობდი და ახლაც ვამბობ: ეს რუსეთის სპეცსამსახურების გენერალური ხაზია. თუ ვინმეს ჰგონია, რომ “გაზპრომის” უკან სპეცსამსახური არ დგას, ძალიან ცდება. საერთოდ, როცა გინდა, რომ დაიმორჩილო და შენი პოლიტიკური ორიენტაციის გზაზე ატარო, ქვეყანაზე ზეგავლენა უნდა გქონდეს. ზეგავლენისთვის კი, ყველაზე კარგი საშუალება ეკონომიკაა.
- მაშასადამე, “გაზპრომის” საქართველოში შემოსვლა ჩვენი საგარეო კურსის შეცვლის წინაპირობა გახდება?
- რა თქმა უნდა, ჩვენი საგარეო ორიენტირები შეიცვლება. თავის დროზე გაზსადენი რომ არ გაყიდულიყო, საქმეში ამერიკელები ჩაერივნენ და ამიტომ აღარ გასხვისდა... წინა ინტერვიუებში არაერთხელ განვაცხადე, რომ ენერგომატარებლებზე რუსეთის გავლენის გაზრდა საქართველოს შიდა პოლიტიკის შეცვლას გამოიწვევს. აკი, ნელ-ნელა ასეც ხდება...
- იმ დროს, როცა ქვეყნის ვიცე-პრემიერი “გაზპრომს” ელაპარაკება, თავდაცვის მინისტრი ამბობს, შეგვიძლია, ნატო-ს წევრები მაპ-ის გარეშეც გავხდეთო... საქმე შიდა სახელისუფლებო უთანხმოებასთანაც ხომ არ გვაქვს?
- ამის შემხედვარეს ერთი ცნობილი იგავი მახსენდება: ჭაპანს ყველა სხვადასხვა მიმართულებით ეწევა. ისე, არ გამოვრიცხავ, რომ “გაზპრომის” თემამ “ოცნებაში” განხეთქილება გამოიწვიოს.
- რატომ?
- იმიტომ, რომ “ოცნება”, თავისი პოლიტიკური კონგლომერატიდან გამომდინარე, საგარეო ორიენტირებში მკვეთრად ჩამოყალიბებული არაა. ვფიქრობ, ხელისუფლებაში, საგარეო პოლიტიკასთან დაკავშირებით, განხეთქილება უკევ არსებობს და ამაზე ისიც მეტყველებს, რომ ჩინოვნიკები განსხვავებულ განცხადებებს აკეთებენ. ყოველ შემთხვევაში, აშკარად ჩანს, რომ კალაძის გუნდისა და “რესპუბლიკელების” მოსაზრებები ამ თემაზე განსხვავებულია. რაც შეეხება პრემიერს, ქვეყნის ევროატლანტიკური პასუხისმგებლობა მთლიანად მასზეა. ამიტომ, თავის გაცხადებებსა და მოქმედებებში თანმიმდევრული უნდა იყოს, თუმცა საქმე საქმეზე რომ მიდგეს, იგივე “გაზპრომთან” დაკავშირებით საბოლოო გადაწყვეტილებას მხოლოდ ენერგეტიკის სამინისტრო ვერ მიიღებს, ანუ ასეთი შეთანხმებები, როგორც წესი, სახელმწიფო დონეზე ფორმდება ხოლმე და შესაბამისად, პრემიერსაც, ადრე თუ გვიან, განცხადების გაკეთება მოუწევს.
- კოტე ბატონო, შეიძლება, ვცდები, მაგრამ “გაზპრომი” ჩვენებური პოლიტიკისთვის, ალბათ, ერთგვარ ლაკმუსის ქაღალდად იქცევა. ყოველ შემთხვევაში, რუსული სახელმწიფო კომპანია ავანსცენაზე მაშინ გამოჩნდა, როცა ოპოზიცია, კერძოდ, “ნაცმოძრაობა” ვადამდელ საპარლამენტო არჩევნებს და თბილისის მერის გადაყენებას ითხოვს...
- 2016 წლამდე ერთი წელიღაა დარჩენილი და ვადამდელი არჩევნების მოთხოვნით “ნაცმოძრაობა”, უბრალოდ, პოლიტიკური ქულების დაწერას ცდილობს...
- ცხადია, მაგრამ იგივე “ნაცებს” ხომ შეუძლიათ, რომ “გაზპრომის” თემა ზომაზე მეტად გაააქტიურონ?
- დიახ და ეს გამყოფი იქნება - გამოჩნდება, პოლიტიკური სპექტრიდან ვინ რა პოზიციას დაიჭერს. ისე, შეხედეთ პოლიტიკურ სპექტრს, მთლიანად “გაყურსულია”, მათ შორის, პროდასავლური პარტიებიც. ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, “გაზპრომთან” დაკავშირებით განცხადება “რესპუბლიკელებმა” მაინც უნდა გააკეთონ, თორემ ისე არ გამოვა, რომ ერთი ხელით ნატო-ს კარს ამტვრევდე და ამბობდე, ვარშავის სამიტზე მაპ-ზე მეტი გვინდაო, მეორე ხელით კი, გუნდად ჩამოყალიბებული პოზიცია არ გქონდეს. თუ მათი პოზიციები განსხვავებულია, მაშინ გაიყვნენ და ისე დაჯგუფდნენ, როგორც საჭიროა. ასე, ერთმანეთზე ამოფარებით საზოგადოების დეზორიენტაცია არ შეიძლება.
- ამას რატომ ამბობთ?
- იმიტომ ვამბობ, რომ “ოცნების” ერთი ფრთა ამბობს, ენერგოობიექტებს ვყიდი და მოლაპარაკებას “გაზპრომთან” ვაწარმოებო, მეორე კი, - მაპ-ზე მეტს ითხოვს. ვიმეორებ: “გაზპრომი” რუსული სახელმწიფო კომპანიაა და, შესაბამისად, რუსულ სახელმწიფოსთან მოლაპარაკება მას მერე უნდა აწარმოო, როცა დიპლომატიური საკითხები გადაწყდება. ქვეყანასთან დიპლომატიური ურთიერთობა არ გაქვს, ოკუპანტია და შენს ერთ-ერთ კოზირს აძლევ, ეს უპირობო დათმობას და რაღაც-რაღაცებზე უარის თქმას ნიშნავს. ადრე თუ გვიან, მოლაპარაკების მაგიდასთან დაჯდომა მოგვიწევს და რითიღა უნდა ველაპარაკოთ?
- ესე იგი, საუბარი იქითკენ მიგყავთ, რომ საქმე კაპიტულაციასთან გვაქვს?
- ამას ვერ ვიტყვი, მაგრამ შესაძლოა, სხვა ინტერესები გამოიკვეთოს.
- ბატონო კოტე, გამორიცხავთ, რომ “სხვა ინტერესები” ცალკეულ ჩინოვნიკთა კერძო ინტერესები იყოს?
- გამორიცხული არაა, რომ ამ თემაში კერძო ინტერესები იყოს ჩართული...
ისე, აქ ლაპარაკი მხოლოდ “გაზპრომზე” არაა და ყურადღება “ინტერ რაოსაც” უნდა მივაქციოთ, რომლის ხელშიც მთელი ენერგოდისტრიბუციაა.
- “ინტერ რაო” რუსული კომპანია არაა...
- ვინც რა უნდა თქვას, “ინტერ რაო” წმინდა რუსული მენეჯმენტის კომპანიაა და საერთოდ, ყველაფერს მენეჯმენტი განსაზღვრავს, ანუ მნიშვნელობა არ აქვს, ოფიციალური დოკუმენტები ვისზეა. თუკი მენეჯმენტში რუსული კადრები ფიგურირებს, შეიძლება, კომპანიის რეალურ წარმომავლობაზე ვისაუბროთ. მოკლედ, “ინტერ რაო” მთლიანად რუსულია.
- მაშასადამე, თქვენი ლოგიკა ასეთია: “გაზპრომთან” მოლაპარაკებები ელექტროენერგიის ტარიფების გაზრდის გაგრძელებაა?
- დიახ. ყველაფერი ეს ერთი ერთ კონტექსტია და ამავე კონტექსტში ჯდება ყაზახური მენეჯმენტის მიერ “ყაზტრანსგაზიდან” 100 თუ 120 მილიონი ინვესტიციის უკან წაღების მოთხოვნაც. ეს ე.წ. ჩუბაისის ბაზარია, რომელიც აზერბაიჯანსაც მოიცავს და მინდა, ამ თემასაც შევეხოთ.
- კეთილი, მაგრამ ვიდრე აზერბაიჯანზე გადავალთ, ჰააგის ტრიბუნალს შევეხოთ, რომელიც აგვისტოს ომის მასალებს ითხოვს. სხვათა შორის, არსებობს მოსაზრება, რომ ტრიბუნალმა შესაძლოა, ქართველი ერის გენოციდის საკითხი წამოსწიოს...
- 2008 წლის აგვისტოს ომის დასრულების შემდეგ, ევროსაბჭომ მიიღო რეზოლუცია, რომლის თანახმადაც, ეს საკითხი შესწავლილი უნდა ყოფილიყო და მის ხელთარსებული დოკუმენტაცია, მათ შორის, ე.წ. ჰაიდი ტალიავინის დასკვნა ჰააგის ტრიბუნალს გადაუგზავნა. შესაბამისად, ჰააგა სწორედ ტალიავინის დასკვნის შესწავლას ითხოვს, ანუ ჰააგის სასამართლომ სამართლებრივი პროცესუალური ნორმების განხორციელება დაიწყო და საქართველოს ხელისუფლებას მიმართა, რომ დოკუმენტური მასალა, რომელიც ქართულ მხარეს აქვს, მიაწოდოს.
- თუ არ ვცდები, ეს მასალები ქართულმა მხარემ ჰააგას თავის დროზე უკვე მიაწოდა...
- დიახ, მაგრამ ახლა საუბარი, ჩემი აზრით, ერთ თემაზე იქნება.
- რაზე?
- როგორც ვიცი, ჰააგის სასამართლო მაშინდელი ქართველი ჩინოვნიკების საქმიანობას შეისწავლის, ანუ სახელმწიფო მოხელეები ომის დროს კონსტიტუციის ფარგლებში მოქმედებდნენ თუ არა. სხვათა შორის, ამ თემებზე წინა ინტერვიუებში ვლაპარაკობდით და ისიც ვთქვი, რომ ყველაფერ ამით, ადრე თუ გვიან, ჰააგის სამხედრო ტრიბუნალი დაინტერესდებოდა და არ გამოვრიცხავ, რომ ცუდ მდგომარეობაში დღევანდელი ხელისუფლებაც აღმოჩნდება.
- დღევანდელ ხელისუფლებას აგვისტოს ომთან რა შეხება აქვს?
- გენშტაბის მოქმედი უფროსის, ვახტანგ კაპანაძის მიმართ პრეტენზიების წამოყენება სწორედ აგვისტოს ომით დავიწყე, ანუ გენშტაბმა 2008 წლის აგვისტოში შეიარაღებული ძალების მოქმედებების შესწავლა დაიწყო და ეს დასკვნა უშიშროების საბჭოს გადაუგზავნა. ქართული მხარე ჰააგის ტრიბუნალს, ალბათ, ამ დოკუმენტს გადასცემს, მაგრამ ეს დოკუმენტი ტენდენციურია.
- რატომ?
- იმიტომ, რომ ამ დოკუმენტის შედგენაში ის ადამიანები მონაწილეობდნენ, რომლებიც სხვადასხვა დროს უკანონო მოქმედებებში იყვნენ ჩართულნი, მათ შორის, იარაღით უკანონო ვაჭრობასა თუ სამხედრო მოქმედებებში.
- ერთი სიტყვით, კოტე ბატონო, ჰააგის ტრიბუნალი აგვისტოს ომს ტალიავინის დასკვნისა და ქართული მხარის მიერ მიწოდებული მასალებით გამოიძიებს?
- ჰააგა მასალებს რუსეთისა და ე.წ. სამხრეთ ოსეთისგანაც მოითხოვს. ასევე, ეუთო-ს მისიისა და დიპლომატიური ხაზით გავრცელებული ლეგალური თუ არალეგალური დოკუმენტაციითაც დაინტერესდება. ჰააგის სამხედრო ტრიბუნალი მხოლოდ სააკაშვილის კი არა, რუსეთის უმაღლესი ხელისუფლების პასუხისმგებლობის საკითხსაც განიხილავს და რუსეთის სამხედრო ძალების მოქმედებებითაც დაინტერესდება. საბოლოო ჯამში, ჰააგის ტრიბუნალმა უნდა დადოს, აგვისტოს ომის არიდება შესაძლებელი იყო თუ არა.
- ყველაფერი ეს გასაგებია, მაგრამ დღეს მიხეილ სააკაშვილი უკრაინის უმაღლესი თანამდებობის პირია. ვთქვათ, ჰააგამ ექსპრეზიდენტი დაადანაშაულა. მის მიმართ განაჩენი როგორ უნდა აღსრულდეს?
- ჰააგის საერთაშორისო სამართლის ნორმები ნებისმიერ ქვეყანაზე ვრცელდება, მათ შორის, უკრაინაზეც. მილოშევიჩი სერბეთის პრეზიდენტი იყო, მაგრამ დანაშაულობებზე პასუხი აგებინეს, თუმცა დანაშაულის ხარისხს გააჩნია. სააკაშვილს ე.წ. სამხრეთ ოსეთში ოსური მოსახლეობის გენოციდი არ განუხორციელებია, რასაც რუსეთის ფედერაციაზე ვერ ვიტყვით - ქართველები მხოლოდ კი არ დახოცა, არამედ, საკუთარი სახლებიდანაც გამოყარა.
- მაინც, როგორ ფიქრობთ, ჰააგის ტრიბუნალი სააკაშვილს, ვთქვათ, შიდა პატიმრობას მიუსაჯოს თუ ლაპარაკი უფრო სხვა სახის სასჯელზე იქნება?
- აბა, როგორ გითხრათ?! საერთოდ, ეს ხანმოკლე პროცესი არ იქნება... სხვათა შორის, სააკაშვილი გრძნობდა, რომ მისი საქმე, ადრე თუ გვიან, ჰააგამდე მივიდოდა. თავის დროზე, 8 აგვისტოს აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტში, ტეფტის მიერ გაგზავნილ რაპორტზეც ვისაუბრეთ, სადაც ის პირდაპირ ამბობს, სააკაშვილი შეშფოთებულია და ამბობს, ისტორია გამასამართლებსო. ამავე რაპორტში ტეფტს სააკაშვილის კიდევ ერთი ფრაზა მოჰყავს, ყველაფერ ამას რუსეთი საქართველოში შემოჭრის საბაბად გამოიყენებსო. ტეფტი კითხულობს, თუ რატომ არ გამოაცხადა სააკაშვილმა საგანგებო მდგომარეობა. გარდა ამისა, რაპორტში ხაზგასმულია, რომ ტეფტმა სააკაშვილს უთხრა, ეს ატიპური ბრძოლაა, რომელიც ბევრჯერ ყოფილა და ჩამქრალა, ამიტომ, სამხედრო ძალების გამოყენების გადაწყვეტილება არ მიეღო.
- გამორიცხულია, რუსეთის ფედერაციამ ზეწოლა მოახდინოს და ჰააგამ ისეთი გადაწყვეტილება მიიღოს, რომელიც კრემლს ეამება, ანუ დადოს დასკვნა, რომ ომი საქართველომ დაიწყო?
- გამორიცხულია! ვფიქრობ, ჰააგა ტალიავინის დასკვნას დეტალურად შეისწავლის... სხვათა შორის, ფართო საზოგადოებისთვის უცნობია, ჰააგის ტრიბუნალი ქართული მხარისგან კონკრეტულად რა დოკუმენტაციას ითხოვს.
სხვათა შორის, თავის დროზე, როცა გენშტაბმა აგვისტოს ომზე დასკვნა დადო, ისიც ვთქვი, რომ ვახტანგ კაპანაძეს ყურადღება მხოლოდ სამხედრო კომპონენტებზე კი არა, კონსტიტუციის ნორმების დარღვევაზეც უნდა გაემახვილებინა, რადგან სამხედრო ძალების მოქმედება კონსტიტუციურ ჩარჩოებში უნდა იყოს მოქცეული, წინააღმდეგ შემთხვევაში, მისი ყველა მოქმედება დანაშაულია, მაგრამ ვინაიდან ზემოხსენებულ დასკვნაში ამაზე არაფერია ნათქვამი, საქმე შეიძლება, დანაშაულის დაფარვასთან გვქონდეს!
- როგორც აღნიშნეთ, ჰააგის ტრიბუნალი განაჩენს უსწრაფესად ვერ გამოიტანს, მაგრამ რა მოხდება, თუკი უკრაინის ხელისუფლება სააკაშვილის, ასე ვთქვათ, გადაცემაზე უარს იტყვის?
- უკრაინა საერთაშორისო საზოგადოების წევრია და იძულებული იქნება, ჰააგის ტრიბუნალს დაემორჩილოს.
- რა ამის პასუხია, ბატონო კოტე და, წეღან, კერძო საუბრისას ბაქოში გამართული ე.წ. თურქული სახელმწიფოების შეხვედრა ახსენეთ. კერძოდ, რა შეხვედრა იყო, ან ამაზე ყურადღებას რატომ ამახვილებთ?
- 8 ოქტომბერს, ბაქოში, თურქულენოვან სახელმწიფოთა სპეცსამსახურების ყოველწლიური კონფერენცია ჩატარდა, რომელსაც ხუთი თურქულენოვანი სახელმწიფოების სპეცსამსახურების პირველი პირების გარდა, მეგობარი ქვეყნების წარმომადგენლებიც ესწრებოდნენ, მათ შორის, საქართველოდან, უკრაინასა და რუსეთიდან. მოკლედ, კონფერენციაში სულ ათი სახელმწიფოს სპეცსამსახურის პირველი პირი მონაწილეობდა, თუმცა ჩვენგან, ვახტანგ გომელაურის ნაცვლად, სპეცსამსახურის სხვა წარმომადგენელი დაესწრო.
- ვინ?
- ამას მნიშვნელობა არ აქვს... მსგავსი შეხვედრები სააკაშვილის ხელისუფლების დროსაც იმართებოდა და მაგიდასთან ვანო მერაბიშვილი რუსეთის სპეცსამსახურის ხელმძღვანელთან ერთად იჯდა ხოლმე, მაგრამ მაშინაც და ახლაც ვთვლი, მე, ვისაც საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისთვის მიბრძოლია და ვთვლი, რომ რუსეთი ოკუპანტი და საქართველოს მტერია, მსგავს შეხვედრებში მონაწილეობას არ მივიღებდი.
- ამ ლოგიკით, “გაზპრომს” არც კალაძე უნდა დაელაპარაკოს.
- დიახ, არ უნდა დაელაპარაკოს. თუ სახელმწიფოს ხელმძღვანელობას არ ელაპარაკები, ქვედა რიგებთან რა საქმე გაქვს? თუ დალაპარაკება გინდა, მაშინ სახელმწიფოს პირველ პირებს შეხვდი, დიპლომატიური ურთიერთობა დაალაგე და “გაზპრომთან” ლაპარაკი მერე დაიწყე, თორემ იცით, როგორ სიტუაციაში აღმოვჩნდებით?
- როგორში?
- ჩემს ჯიბეში ჩურჩხელაა, ასე ტკბილად დამიბერდიო...
- ესე იგი, ბატონო კოტე, არსებობს ალბათობა, რომ ახალ წელს “იოლკითა” და “დედ მოროზით” შევხვდეთ?
- თუ ყველაფერი რუსეთს მივეცით...
საერთოდ, დღევანდელ ხელისუფლებაში სახელმწიფო აზროვნების დეფიციტია! თუ რუსეთის სახელმწიფო კომპანიების ინტერესებს ვითვალისწინებთ, მაშინ ჩვენი ინტერესები რუსეთმაც უნდა გაითვალისწინოს, ჩვენი ინტერესი კი, ამ შემთხვევაში, ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა და თავისუფალი არჩევანია - საითაც გვინდა, იქით უნდა წავიდეთ.
- კრემლმა, “გაზპრომის” მეშვეობით, შესაძლოა, დასავლური კურსის უარყოფა გვაიძულოს, ვთქვათ, ზამთარში გაზი გადაგვიკეტოს?
- გამორიცხული არაფერია!
ქვეყნის მართვა მხოლოდ თანამდებობაზე დაჯდომას არ ნიშნავს. როცა თანამდებობაზე ჯდები, ქვეყნისა და ხალხის წინაშე პასუხისმგებლობას იღებ და ამიტომ, სახელმწიფოს სტრატეგიული ბერკეტები ხელიდან არაფრის, მათ შორის, არც ფულის სანაცვლოდ უნდა გაუშვა.
- გეთანხმებით, მაგრამ ამ ჩინოვნიკებმა რაღა ქნან - ცხოვრება ძვირდება და ფული საიდანღაც ხომ უნდა მოიტანონ?
- ესეც მესმის, მაგრამ რაღა მაინცდამაინც “გაზპრომი”, როცა იგივე აზერბაიჯანს ჩვენთვის გაზის მოწოდება არ გაუძვირებია?! რუსული გაზი კი, ლამის ორჯერ ძვირი - კუბური მეტრი 420 დოლარი ღირს. ქვეყანაში ერთი წარმოებაც არ მუშაობს და, რა, გაზის მოხმარება გაიზარდა და “გაზპრომთან” მოლაპარაკება აუცილებელი ამიტომ გახდა თუ რაშია საქმე?
- არჩევნების წინ, “ოცნება” ასეთ სარისკო თამაშზე რატომ მიდის?
- ორი ვარიანტია: “ოცნებას” შესაძლოა, წინასწარ აქვს შემუშავებული, რომ ხელისუფლება სხვას უნდა გადააბაროს.
- ვის სხვას?
- “ნაცმოძრაობას”, ან იმას, ვინც ქართულ პოლიტიკაში მალე გააქტიურდება.
- ესე იგი, “ოცნება” შეგუებულია, რომ ხელისუფლებიდან უნდა წავიდნენ?
- შეიძლება, “ოცნებაში” არიან ცალკეული ადამიანები, რომელთაც მკვეთრად განსაზღვრული სამოქმედო გეგმა აქვთ...
თუ ობიექტური გარემოებების გამო რაღაცას ვერ აკეთებ, ხელისუფლება რომ ხარ, უნდა გამოხვიდე და ხალხს აუხსნა, მაგრამ არავინ არაფერს გვეუბნება.
- მედიაში ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ბიძინა ივანიშვილი ახალ პარტიას ქმნის. ბატონო კოტე, გამორიცხავთ, ყოფილმა პრემიერმა დღე-დღეზე განაცხადოს, გუნდში შევცდიო და პოლიტიკაში, 2016 წლის არჩევნებამდე, სრულიად ახალი გარემოცვით დაბრუნდეს?
- არ მგონია, რადგან გუნდი უკვე უნდა არსებობდეს. ყოველ შემთხვევაში, გუნდის ჩამოყალიბებას გარკვეული დრო სჭირდება. ისე, “ოცნების” ყველა კრახი “ოცნების” კი არა, ბიძინა ივანიშვილის იმიჯს ურტყამს, რადგან ხალხი “ოცნებად” ივანიშვილს აღიქვამს. არც იმას გამოვრიცხავ, რომ “ოცნება” ივანიშვილს საბოტაჟს უწყობს.
- ესე იგი, გარემოცვამ ივანიშვილი გაწირა?
- გარემოცვამ ივანიშვილი დიდი ხნის წინ გაწირა! ყოველ შემთხვევაში, ადამიანებმა მისი ნდობა ბოროტად გამოიყენეს!
წელიწადზე მეტია, იარაღით უკანონო ვაჭრობაზე ვსაუბრობთ და გამოძიებას ოპერატიულ ინფორმაციას ვაწვდი, მაგრამ ეს თემა არ დაიძრა, მიუხედავად იმისა, რომ თანამდებობის ყოფილი პირების მიერ ჩადენილ შესაძლო დანაშაულობებს აშშ-ის ფედერალური ბიურო სწავლობდა, ჩვენები კი არაფერს აკეთებდნენ და ეს, პირველ რიგში, ივანიშვილის იმიჯს ურტყამდა. იგივე შეიძლება ითქვას ძალოვან და სხვა უწყებებში “ნაცმოძრაობის” კადრების შენარჩუნებაზეც. სააკაშვილი შეიძლება, ბრძანებას გასცემდა, მაგრამ უკანონობის ფორმას ის ადამიანები იგონებდნენ, რომლებიც დღესაც სპეცსამსახურებში არიან. არ შეიძლებოდა, სამი წლის განმავლობაში როტაცია მომხდარიყო? ადამიანი შეიძლება, “ნაცმოძრაობის” წევრია, მაგრამ პატიოსანია და ასეთი კადრი უნდა შეინარჩუნო, მაგრამ ისეთები, როგორიც, ვთქვათ, შტააძე და გურასპაშვილი არიან, რომლებიც არავინ იცის სასჯელაღსრულების დეპარტამენტში რას ჩადიოდნენ, თავდაცვის სამინისტროში რატომ უნდა გყავდეს? დროა, “ოცნება” აზრზე მოვიდეს და ხალხს მიხედოს. არ შეიძლება, ხალხი ასეთ მდგომარეობაში დიდხანს ამყოფო, რადგან ერთ დღეს ყველაფერი გასკდება და მხოლოდ “ნაცებს” და “ოცნებას” კი არა, მთელ პოლიტიკურ სპექტრს და იმ სიფათებს წალეკავს, რომლებიც 25 წელია, წრეზე ტრიალებენ - ხან მინისტრები არიან, ხან - პარლამენტარები.
- “ოცნებას” სამთავრობო ცვლილებები უშველის?
- გააჩნია, ვის მოიყვანს. მთავარია, პროფესიონალი და საქმის მცოდნე კადრები მოიზიდოს...
