“რვიანის” წარმომადგენელი ვახტანგ ხმალაძე აცხადებს, რომ ოპოზიციის ეს ნაწილი შედეგებზე პასუხისმგებლობას მთლიანად ხელისუფლებას აკისრებს. რაც იმას ნიშნავს, რომ, თუკი ხელისუფლება არსებით საარჩევნო ცვლილებებზე უარს იტყვის, ამის შემდგომ განვითარებულ პროცესებზე “ოპოზიციური რვიანი” პასუხს აღარ აგებს. არადა, ხელისუფლებას გადაწყვეტილების მისაღებად ვადა ისედაც მაისის ბოლომდე აქვს. ამის პარალელურად კი რადიკალური ოპოზიცია აქციების გამართვას გეგმავს და უკვე დაანონსებულია, რომ ეს აქციები სწორედ მაისში უნდა გიმართოს.
ეს ორი პროცესი ერთმანეთს ხელს შეუწყობს თუ შეუშლის და ამ ყველაფერში ხელისუფლება რა სარგებლობას ნახავს, ამ საკითხებთან დაკავშირებით “რეზონანსი” ვახტანგ ხმალაძეს ესაუბრა.
წინა კვირა იყო მოლოდინი, რომელიც ხელისუფლების წარმომადგენლების განცხადებას ეყრდნობოდა, რომ აღდგომის შემდეგ საარჩევნო მოლაპარაკება ძველი ფორმატით განახლდებოდა. ამასთან დაკავშირებით რაიმე კონკრეტული გადაწყვეტილება არის თუ არა მიღებული.
- ჯერჯერობით არა. მაგრამ ვფიქრობ, რომ მოლაპარაკებები განახლდება, რადგან მოლაპარაკებაზე უარის თქმა ხელისუფლების მხრიდან ძალიან ცუდად იქნება აღქმული როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე გარეთ. ამის შესახებ საერთაშორისო დონეზე არაერთი განცხადება გაკეთდა, იგივე აშშ-ის, ევროსაბჭოს თუ საქართველოში აკრედიტირებული დიპკორპუსის მხრიდან. ამიტომაც უარის თქმა იქნება ძალიან ცუდად შეფასებული.
აქვე იმასაც დავამატებ, რომ, თავისთავად,მოლაპარაკებების ფორმალური განახლება არაფრის მომცემი არ იქნება. თუ ხელისუფლებამ არ გამოიჩინა პასუხისმგებლობა და რეალური წინადადებები არ წარმოადგინა, მაშინ მოლაპარაკების განახლებას არ ექნება აზრი და საერთოდ მოლაპარაკებაც ვერ შედგება.
ამიტომაც, როდესაც ასე დგას საკითხი, ერთადერთი გონივრული გადაწყვეტილება იქნება ის, რომ ხელისუფლებამ მოამზადოს სერიოზული წინადადებები და ამის საფუძველზე განახლდეს მოლაპარაკება.
რაც შეეხება იმას, თუ ამის შემდეგ შედეგი როგორი იქნება, ცხადია, მე ამის თქმა არ შემიძლია. მოლაპარაკება მოლაპარაკებისთვის არც ჩვენთვის და არც საზოგადოებისთვის არაფერს ნიშნავს.
თქვენ კონკრეტულად რას ითხოვთ? რა არის თქვენი მოთხოვნის მინიმუმი და მაქსიმუმი?
- ჩვენ უკვე გამოცხადებული და ნათქვამი გვაქვს ის, რომ აუცილებელია ორი მნიშვნელოვანი საკითხის გადაწყვეტა. ეს არის ამომრჩეველთა ბიომეტრიული რეგისტრაცია ანუ ამომრჩეველთა აღრიცხვა ბიომეტრიული მონაცემების გამოყენებით და მეორე, ეს არის საარჩევნო სისტემა. საარჩევნო სისტემა, რომელმაც, განსხვავებით არსებულისგან, უნდა უზრუნველყოს ისეთი შედეგი, რომ პარლამენტში დეპუტატთა წარმომადგენლობა შეესაბამებოდეს ამომრჩეველთა სურვილს.
ძალიან მარტივად რომ ვთქვათ, თუ რომელიმე პოლიტიკურ პარტიას ან ბლოკს მხარს უჭერს, ვთქვათ, ამომრჩეველთა 30%, პარლამენტშიც მათი წარმომადგენლობა უნდა იყოს, პარლამენტართა, დაახლოებით, 30%. ანუ, 150-კაციან პარლამენტში მათ, დაახლოებით, 45 წარმომადგენელი უნდა ჰყავდეთ. თუ მხარდაჭერა 20%-იანია, მაშინ 20%-იანი წარმომადგენლობა, ანუ 30 კაცი უნდა ჰყავდეთ.
დღეს არსებული სისტემა კი ამას საერთოდ ვერ უზრუნველყოფს და ამის შედეგი არის ის, რომ, ვთქვათ, ნაცმოძრაობას, რომელსაც 2008 წლის არჩევნებში ჰქონდა, დაახლოებით, 52%-იანი მხარდაჭერა,პარლამენტში ჰყავს თითქმის 80%-იანი წარმომადგენლობა.
სწორედ ამიტომ ვამბობთ, რომ ეს სისტემა არის შესაცვლელი და მისაღებია ისეთი, რომელიც უზრუნველყოფს თანაბარ წარმომადგენლობას. რაც მთავარია, ასეთი სისტემა ერთი და ორი კი არ არის, არამედ არის რამდენიმე, რომელიც პარლამენტში თანაბარ წარმომადგენლობას უზრუნველყოფს და ამ რამდენიმე სისტემიდან ერთ-ერთი უნდა იქნას არჩეული. ეს არის ორი ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხი, რომლის შემდეგაც უკვე შესაძლებელი იქნება სხვა საკითხებზე მოლაპარაკება.
უკვე რამდენიმე თვეა, ეს მოლაპარაკებები დაწყებულია დაფაქტია, რომ ხელისუფლება აშკარად დროის გაყვანით არის დაკავებული. ამიტომაც არსებობს მოსაზრება, რომ დიალოგის მომხრე ოპოზიცია ხელისუფლების დროის გაყვანის პოლიტიკაზე არის წამოგებული...
- ვინც ამას ამბობს, მაშინ მან ისიც უნდა თქვას, რომ ოპოზიციის ეს ნაწილი არის, უბრალოდ, სულელი და ვერ ხედავს იმას, რომ ხელისუფლება ცდილობს დროის გაყვანას. მაგრამ ჩვენ ყველაფერს ძალიან კარგად ვხედავთ.
ანუ თქვენ ამბობთ, რომ ხედავთ, ხელისუფლება დროის გაყვანის პოლიტიკას რომ ახორციელებს?
- რა თქმა უნდა, ვხედავთ, რომ ხელისუფლება ცდილობს, დრო გაიყვანოს, მაგრამ ჩვენ გვაქვს გამოცხადებული ის ვადა, რა ვადაშიც ეს საკითხი უნდა გადაწყდეს. თუკი ამ ვადაში არ გადაწყდება, მაშინ, შესაძლოა, მოვლენები არაპროგნოზირებულად განვითარდეს. ეს კი არავისთვის არ იქნება კარგი. არც ოპოზიციისთვის, არც ხელისუფლებისთვის და, რაც მთავარია, არ იქნება კარგი ქვეყნისთვის.
როდემდეა ეს ვადა?
- როგორც უკვე ითქვა, ეს ვადა არის მაისის ბოლომდე.
მაისში ოპოზიციის მეორე ნაწილი აქციების გამართვას გეგმავს. ამ დროს თქვენ მოლაპარაკების განახლების მოლოდინში ხართ და მაისის ბოლომდე ელოდებით ხელისუფლების გადაწყვეტილებას. რა შანსია იმისა, რომ ეს ხელისუფლებამ გამოიყენოს და აქციებიც დასრულდეს უშუდეგოდ და შემდეგ ორივე პროცესის ჩავარდნა თქვენ დაგბრალდეთ?
- დაბრალება ყველაფრის შეიძლება. ისიც შეიძლება დააბრალოადამიანს, რომ არის აქლემი. მაგრამ ადამიანები უნდა დაუკვირდნენ იმას, ეს ერთი პროცესი ხელს უშლის მეორეს თუ არა. თუკი გაიმართება მოლაპარაკებები, რატომ უშლის ეს მეორეს ხელს იმაში, რომ გამართოს აქცია, არ მესმის.
საზოგადოებამ უნდა გადაწყვიტოს, ვის და რას უჭერს მხარს. ჩვენ არასდროს არ მოგვიწოდებია და არც მოვუწოდებთ იმას, რომ რაღაცაში არ მიიღონ მონაწილეობა. ჩვენ ვამბობთ ჩვენს დამოკიდებულებას. ვამბობთ იმას, თუ რა და როგორი გზით მოქმედება მიგვაჩნია უფრო სწორად.
აქვე მინდა გითხრათ, რომ იმ ყველაფერზე, რაც იქნება დაკავშირებული მოლაპარაკებასთან თუ აქციასთან, პასუხისმგებლობა ეკისრება ისევ ხელისუფლებას. ვინაიდან მოლაპარაკების წარმატება იქნება არა მხოლოდ ოპოზიციის, არამედ ხელისუფლების წარმატებაც და მოლაპარაკების ჩაშლა, პირველ რიგში, იქნება ხელისუფლების წარუმატებლობა.
რატომ? ხელისუფლების მიზანი ხომ ის არის, რომ რამენაირად შეინარჩუნოს დღეს არსებული მდგომარეობა?
- იმიტომ, რომ დღეს ოპოზიცია არის დაინტერესებული მოლაპარაკების განახლებით და ამისთვის ყველაფერს აკეთებს. ხელისუფლება კი ყველანაირად ცდილობს მოლაპარაკების ჩიხში შეყვანას. შესაბამისად, თუ მოლაპარაკება წარუმატებლად დასრულდა, პირველ რიგში ხელისუფლებას დაეკისრება პასუხისმგებლობა.
იგივე შეიძლება ითქვას აქციების მიმართ. საზოგადოების მხარდაჭერა აქციებისადმი გაიზრდება იმ შემთხვევაში, თუკი ის დაინახავს, რომ მოლაპარაკებებს არ მოაქვს არანაირი შედეგი. ხოლო იმ შემთხვევაში, თუკი დაინახავს, რომ მოლაპარაკებებს მოაქვს ისეთი შედეგი, რაც საზოგადოებისთვის სასურველია, მაშინ სხვა ტიპის აქციებისადმი მხარდაჭერის ხარისხი, ცხადია, შემცირდება. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ აქაც ძირითადი პასუხისმგებლობა ეკისრება ხელისუფლებას.
ეს ძალიან ნათელია და ახლა ვინმესთვის რაიმეს დაბრალება, რა თქმა უნდა, შეიძლება. ყველაფრის მოგონება შეიძლება, მაგრამ შემფასებელი ისევ საზოგადოება იქნება.
თუკი მოლაპარაკებები არ დასრულდა შედეგით და ხელისუფლებამ არ დათმო არსებითი საკითხები, მაშინ თქვენ საკუთარ თავზე რა პასუხისმგებლობას აიღებთ?
- კიდევ ვიმეორებ, რომ ეს საზოგადოებამ უნდა შეაფასოს. ჩვენ არაერთხელ გაგვიცხადებია, რომ ქვეყნის ნორმალური განვითარებისთვის უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ განვითარება ხდებოდეს თანამიმდევრულად, განვითარება იყოს ევოლუციული და ეს განვითარება მიდიოდეს კატაკლიზმების გარეშე.
ამიტომ ჩვენ უაღრესად მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია ის, რომ გამოვიყენოთ ყველა შესაძლებლობა, რომელიც ქვეყანას საშუალებას მისცემს რევოლუციების გარეშე განვითარდეს. გამოვიყენებთ ყველა საშუალებას, რომ არ გახდეს აუცილებელი ისეთი მეთოდების გამოყენება, რომელიც გამოყნებული ყოფილა ჩვენთანაც და რომელიც ახლა მიმდინარეობს არაბულ სამყაროში. ამას სიკეთე არ მოაქვს.
საბოლოო ჯამში ასეთმა მოვლენებმა, შესაძლოა, გამოიწვიოს ხელისუფლების ცვლა და, როგორც წესი, ამას იწვევს, მაგრამ უკვე ამ ცვლის შემდეგ, არცთუ მცირე დროის განმავლობაში, პროცესები არ ვითარდება სასურველი მიმართულებით და საკმაოდ დიდი დრო არის საჭირო ქვეყანაში ვითარების დასალაგებლად. ჩვენ კი გვინდა, რომ ასეთი მოვლენები თავიდან ავიცილოთ და, თუკი სწორი გადაწყვეტილების მისაღებად ყველა საშუალებას არ გამოვიყენებთ, სწორედ მაშინ დაგვეკისრება პასუხისმგებლობა იმის გამო, რომ იყო რაღაცის სასიკეთოდ გაკეთების შანსი და ჩვენ ეს არ გამოვიყენეთ.
ამიტომაც ჩვენ გამოვიყენებთ ყველა შესაძლებლობას იმისთვის, რომ მოვლენები არასასურველი გზით არ განვითარდეს. მაგრამ, თუკი ამის მიუხედავად არაფერი გამოვა, პასუხისმგებლობა არა ჩვენ, არამედ ხელისუფლებას უნდა დაეკისროს. მთავარია ის, რომ ჩვენ მივაღწიოთ ისეთი საარჩევნო გარემოსშექმნას, რომელიც შესაძლებლობას მისცეს საქართველოს მოქალაქეებს, აირჩიოს ისეთი ხელისუფლება, როგორიც მათ უნდათ. ეს არის უმთავრესი ამოცანა.
თუკი ხელისუფლება არ დათანხმდა საარჩევნო გარემოს შეცვლას, ხომ გამოდის, რომ ყველაფერი ისევ აქციებით უნდა გადაწყდეს და თქვენ როგორ მოიქცევით?
- მე ამ კითხვაზე პასუხი უკვე გაგეცით. თუკი ხელისუფლება არ დათანხმდა სამართლიანი საარჩევნო გარემოს შექმნაზე, მაშინ არაპროგნოზირებული პროცესები დაიწყება. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ვერავინ გეტყვით, როგორ განვითარდება. შეიძლება იყოს სხვადასხვაგვარი, რაც არავისთვის არ იქნება სასურველი.