აშშ-ის პრეზიდენტი, დონალდ ტრამპი 16 სექტემბერს, გაერთიანებულ სამეფოს სახელმწიფო ვიზიტით ეწვია. თეთრი სახლის ამჟამინდელი მკვიდრის სახელმწიფო ვიზიტი გაერთიანებულ სამეფოში, მსოფლიო პოლიტიკაში მზარდი დაძაბულობის პერიოდში იმართება. ახლო აღმოსავლეთში სიტუაცია არ შეცვლილა, თუმცა გარკვეული მოვლენები მოხდა, რომლებმაც ცვლილებები გამოიწვია. სირიაში ბაშარ ალ-ასადის რეჟიმი დაეცა, „ჰამასი“ დასუსტდა ღაზას სექტორში, ხოლო ლიბანის მთავრობას „ჰესბოლას“ განიარაღება სურს.

ევროპულმა „ტროიკამ“ (დიდი ბრიტანეთი, გერმანია, საფრანგეთი) ირანს 28 სექტემბრამდე ვადა მისცა. მათ თეირანს სამი პირობა წაუყენეს: აშშ-სთან მოლაპარაკებების დაწყება, ბირთვული საქმიანობის შეჩერება და გამდიდრებული ურანის ადგილმდებარეობის შესახებ ინფორმაციის მიწოდება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, გაერო-ს უშიშროების საბჭოს 2231-ე რეზოლუცია მის წინააღმდეგ კვლავ ამოქმედდება.

12-დღიანი ომის შემდეგაც კი, თეირანი კვლავ რიტორიკული პასუხებით შემოიფარგლება საერთაშორისო საზოგადოების მოთხოვნებზე მისი ბირთვული პროგრამის შესახებ. რუსეთის ომი უკრაინაში, რომელიც დიდი ბრიტანეთისთვის განსაკუთრებით საინტერესოა, გრძელდება. ჩინეთი, ირანი და ჩრდილოეთ კორეა რუსეთს დახმარებას კვლავ უწევენ. ევროპის ქვეყნები კი რუსეთიდან ნავთობისა და ბუნებრივი აირის იმპორტს აგრძელებენ. ევროკავშირის კომისიამ ისრაელის წინააღმდეგ სანქციები დააწესა. მიმდინარეობს მზადება აშშ-ჩინეთის ლიდერების სამიტისთვის.
ახლო აღმოსავლეთის რამდენიმე ქვეყანას „მუსლიმური სახელმწიფოების ნატოს“ შექმნა სურს. ისრაელსა და სირიას შორის უსაფრთხოების საკითხები განიხილება. ჰუსიტები, „ჰესბოლა“, „ჰამასი“ და სხვა მსგავსი ძალები კვლავ აგრძელებენ მოქმედებას. პალესტინის აღიარების საკითხი კვლავ წამოიჭრება. ავღანეთში, „თალიბანის“ მთავრობის მიმართ დამოკიდებულება კვლავ აქტუალურია და ა.შ.

ყველაფერი ეს, მიუთითებს იმაზე, რომ აშშ-სა და დიდ ბრიტანეთს შორის საკმარისად მნიშვნელოვანი საკითხებია განსახილველი. თუმცა, ვიზიტის დროს აშკარად გამოჩნდა, რომ ორივე მხარეს ეკონომიკური თანამშრომლობისა და ურთიერთობების გაფართოება სურდა.

დიდმა ბრიტანეთმა და აშშ-მ ხელი მოაწერეს მრავალმილიარდიანი ფუნტის ღირებულების ტექნოლოგიურ პაქტს, რომელიც მიზნად ისახავს ხელოვნური ინტელექტის, კვანტური გამოთვლების, ტელეკომუნიკაციებისა და ჩიპების წარმოების სფეროში თანამშრომლობის გაძლიერებას. ეს განიხილება, როგორც სტრატეგიული ნაბიჯი გლობალურ კონკურენციასთან საბრძოლველად და მიწოდების ჯაჭვის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ ეს ვიზიტი ამერიკელი ბიზნესმენებისთვის დიდ ბრიტანეთში მსხვილი საინვესტიციო შესაძლებლობების გაჩენას შეუწყობს ხელს. დიდი ბრიტანეთი და აშშ შეთანხმდნენ, რომ ერთმანეთის ეკონომიკაში, დაახლოებით, 280 მილიარდი ფუნტი სტერლინგი (380 მილიარდი აშშ დოლარი) ჩაიდება, ხოლო ამერიკული კომპანიები დიდი ბრიტანეთის ეკონომიკაში 150 მილიარდ ფუნტ სტერლინგს ჩადებენ.

გარდა ამისა, 50 წელზე მეტი ხნის შემდეგ, პირველად, დიდი ბრიტანეთი მნიშვნელოვან როლს შეასრულებს აშშ-ის საჰაერო ძალებისთვის თვითმფრინავების წარმოებაში. კომპანია Boeing ბირმინგემში, ინგლისში, თავის ობიექტში განაახლებს ორ E-7A Wedgetail ტიპის ადრეული შეტყობინებისა და სათვალთვალო თვითმფრინავს.

ასეთ საინვესტიციო კავშირებთან ერთად, მხარეები პოლიტიკურ ნაბიჯებსაც კოორდინაციას უწევენ, რადგან დიდი ბრიტანეთი შეერთებული შტატების მთავარი მოკავშირეა. თუმცა, ზოგიერთ საკითხზე მათ განსხვავებული მოსაზრებები აქვთ. მაგალითად, მიუხედავად იმისა, რომ შეერთებული შტატები ირანის რევოლუციური გვარდიის კორპუსს (IRGC) ტერორისტულ სამხედრო დაჯგუფებად აღიარებს, ბრიტანეთის მთავრობას ეს ნაბიჯი ჯერ არ გადაუდგამს. სავარაუდოა, რომ კირ სტარმერი გაერო-ს გენერალურ ასამბლეაზე პალესტინის სახელმწიფოს აღიარების შესახებ გამოაცხადებს. მან ეს გადაწყვეტილება ტრამპის წასვლის შემდეგ მიიღო. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ეს თემა შესაძლოა მათი ერთობლივი პრესკონფერენციის მთავარი საკითხი გახდეს.

ოფიციალური ლონდონი მიიჩნევს, რომ პალესტინის აღიარება ისრაელის უსაფრთხოების მთავარი გარანტიაა და ამისთვის სამეფო „ჰამასის“ განიარაღებას აუცილებელ პირობად მიიჩნევს. თუმცა, შეერთებული შტატები პალესტინის ოფიციალურ აღიარებას ეწინააღმდეგება. დონალდ ტრამპმა ეს ნაბიჯი ჰამასისთვის „ჯილდოდ“ შეაფასა, რომელმაც ისრაელს 2023 წლის ოქტომბერში შეუტია.

საერთაშორისო საზოგადოება ყურადღებას აქცევს პრეზიდენტისა და პრემიერ-მინისტრის მიერ, ირანის წინააღმდეგ შემდგომი ნაბიჯების კოორდინაციას. ნაკლებად სავარაუდოა, რომ მათ ამ საკითხზე სერიოზული აზრთა სხვადასხვაობა ჰქონდეთ, რადგან „ტროიკის“ პოზიცია ნათელია - ისინი ისლამური რესპუბლიკის წინააღმდეგ სამხედრო ოპერაციების ნაცვლად, უპირატესობას შემზღუდველ ზომებს, სანქციებსა და დიპლომატიურ მოლაპარაკებებს ანიჭებენ.

ამერიკის შეერთებული შტატები და დიდი ბრიტანეთი მსოფლიო პოლიტიკის წამყვანი ძალებია. მოკავშირეთა ლიდერების სამიტზე მიღებულ გადაწყვეტილებებს, ხელმოწერილ შეთანხმებებსა და გაკეთებულ განცხადებებს ფუნდამენტური გავლენა აქვს საერთაშორისო პოლიტიკასა და ურთიერთობებზე. ამ მხრივ, არ არის გამორიცხული, რომ დონალდ ტრამპის მეორე სახელმწიფო ვიზიტი დიდ ბრიტანეთში, მსოფლიოს ახალი მოვლენებისთვის მოამზადებს.

წყარო: https://report.az/analitika/trampin-britaniyaya-seferi-dunyanin-yeni-hadiselere-hazirligi-serh