თეთრი სახლისა და კრემლის წარმომადგენლებმა ევროპაში რუსული გაზის მიწოდების შესაძლო აღდგენის შესახებ მოლაპარაკებები გამართეს. ამის შესახებ ინფორმაციას „როიტერი“ წყაროებზე დაყრდნობით ავრცელებს. 

რუსული ექსპორტის აღდგენის ორი ვარიანტი დასახელდა. პირველ შემთხვევაში, ამერიკული კომპანიები შუამავლები გახდებიან „გაზპრომსა“ და მის ევროპელ კლიენტებს შორის. ანუ, ისინი შეიძენენ რუსულ გაზს და შემდეგ გადაყიდიან მას ევროკავშირის ქვეყნებზე. მეორე შემთხვევაში, ამერიკელი ინვესტორები მიიღებენ წილს Nord Stream გაზსადენში ან თავად „გაზპრომში“. სავარაუდოდ, ამ სქემებმა შეიძლება ვაშინგტონს საშუალება მისცეს ზუსტად გააკონტროლოს, თუ რამდენ გაზს აწვდის რუსეთი ევროკავშირს.

ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ამ საკითხზე მოლაპარაკებები გაიმართა აშშ-ის პრეზიდენტის ახლო აღმოსავლეთის სპეციალურ წარმომადგენელს, სტივენ ვიტკოფსა და რუსეთის პირდაპირი ინვესტიციების ფონდის ხელმძღვანელს, კირილ დმიტრიევს შორის.

რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ უარყო ასეთი განხილვის ფაქტი და აღნიშნა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ეკონომიკური თემები ნახსენებია, ის სხვა საკითხებს ეხება. თუმცა, კრემლის პრესმდივანმა დიმიტრი პესკოვმა აპრილში მედიაში გავრცელებული ინფორმაცია ირიბად დაადასტურა. კერძოდ, მისი თქმით, თუ რუსეთი ევროპასთან დამაკავშირებელი გაზის ქსელი აშშ-ის კონტროლის ქვეშ აღმოჩნდება, „გაზპრომი“ მზადაა ახალ მფლობელთან კონტრაქტი გააფორმოს.

დღეს რუსეთი ევროკავშირს გაზს მხოლოდ „თურქული ნაკადის“ მეშვეობით აწვდის. მიწოდება ხორციელდება მხოლოდ რამდენიმე ევროპულ ქვეყანაში, მათ შორის უნგრეთსა და სლოვაკეთში. მანამდე, გერმანიისა და საფრანგეთის კომპანიებმა განაცხადეს რუსული ლურჯი საწვავის შესყიდვის განახლების მზადყოფნის შესახებ. ფრანგული ენჯი-ს ხელმძღვანელმა, დიდიე ოლომ, აღიარა, რომ თუ უკრაინაში „გონივრული მშვიდობა“ დამყარდება, მაშინ რუსეთის ფედერაციიდან მოწოდებული ნავთობი ევროკავშირის საჭიროებების 25%-ს დაფარავს.

„ჩვენ გვჭირდება რუსული გაზი, გვჭირდება იაფი ენერგია - საიდანაც არ უნდა მოვიდეს ის“, - განაცხადა კლაუს პაურმა, Leuna-Harzе-ს მმართველმა დირექტორმა, რომელიც ევროპაში ეპოქსიდური ფისის ერთ-ერთი წამყვანი მწარმოებელია.

განხორციელება ნაკლებად სავარაუდოა

ომამდე „გაზპრომი“ ევროპაში ლურჯი საწვავის უმსხვილესი მიმწოდებელი იყო. ეს მთლიანი მიწოდების მოცულობის 40%-ს შეადგენდა. დღეს გაზის კომპანიის მოგება მინიმუმამდე დაეცა. Forbes-ის რეიტინგში, გაზპრომი 2023 წლის შედეგების მიხედვით, რუსეთის ყველაზე წამგებიან საწარმოდ აღიარეს.

„რუსული გაზს სრულად არ დაუტოვებია ევროპული ბაზარი, კერძოდ, თხევადი ბუნებრივი აირის მიწოდება გრძელდება“, - აღნიშნა ეკონომისტმა იაროსლავ რომანჩუკმა TRT-თან: „გერმანიის, ნიდერლანდების, სლოვაკეთის მიერ შექმნილი მოთხოვნა არსად გაქრა. ეს რომ სუფთა პროდუქტი ყოფილიყო, რომელსაც არანაირი კავშირი არ ჰქონდა რუსეთის ამჟამინდელ პოლიტიკასთან, მაშინ ეს თანამშრომლობა ორივე ქვეყნისთვის სასარგებლო იქნებოდა. თუმცა, დღეს რუსეთთან ურთიერთობები ევროპის კონტინენტისთვის საფრთხის ელემენტად იქცა“.

ევროკავშირის პოზიცია შეიძლება შეიცვალოს ერთი პირობით: თუ უკრაინაში ომი დასრულდება. „თუ გრძელვადიანი, მდგრადი მშვიდობის პირობები დაკმაყოფილდება, მაშინ ევროკავშირს, ამერიკას და ნატოს ქვეყნებს შეუძლიათ დაადგინონ თამაშის გარკვეული წესები, როგორც ეს მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ იყო, რაც, სხვა საკითხებთან ერთად, ხელს შეუწყობს რუსეთსა და ევროკავშირს შორის ენერგეტიკული პარტნიორობის აღდგენას“, - მიაჩნია ექსპერტს.

თუ ევროკავშირს რუსული მომარაგების აღდგენა მოუნდება, ამის გაკეთება რთული იქნება - „ჩრდილოეთის ნაკადის“ ოთხი  ხაზიდან სამი აფეთქდა. ერთადერთ გადარჩენილ ფილიალს არასოდეს მიუღია გერმანიის მთავრობისგან ოფიციალური ნებართვა სამუშაოების დასაწყებად.

ასევე რთულია ამერიკული მხარის მოტივის დადგენა რუსული გაზის ექსპორტის აღდგენისას. მიმდინარე წლის დასაწყისიდან მოყოლებული, ამერიკამ რუსეთს გაუსწრო ევროკავშირში თხევადი გაზის გაყიდვებით.

გარდა ამისა, ბრიუსელი თავად აპირებს სანქციების გამკაცრებას და რუსული გაზის იმპორტის სრულად აკრძალვას 2027 წლამდე.

წყარო: https://www.trt.global/russian/article/23147b7ce411