რუსულ საბჭოთა და თანამედროვე რუსულ კინოზე საუბრისას ერთ-ერთი რუსი ბლოგერი განიხილავს, დროთა განმავლობაში როგორ შეიცვალა მეორეხარისხოვანი გმირის ეროვნული კოლორიტი. მისი დაკვირვებით, ადრე (იგულისხმება რუსული საბჭოთა კინო) თუნდაც დიდ სამამულო ომზე გადაღებულ ფილმებში ეს მეორეხარისხოვანი პერსონაჟი, "მთავარი გმირის მხიარული მეგობარი", რომელიც აუცილებლად უნდა დაღუპულიყო, უმეტესწილად იყო ქართველი, თავისი დაუსრულებელი ნაამბობით მთებზე, სიმღერებზე, მწვადებსა და გოგონებზე. ასეთ ფილმებში ძირითადად, იყვნენ მეომრები ეროვნების გარეშე და მხოლოდ ქართველს გამოარჩევდი - ყველამ იცოდა, რომ ის ქართველი იყო, თუმცა სხვებივით "საბჭოთა ადამიანი". დამტვრეული რუსულით მოლაპარაკე სხვა მეორეხარისხოვან პერსონაჟებს თუ ფილმის დასაწყისშივე უღიმღამოდ კლავდნენ, ქართველები ლამის ბოლომდე "რჩებოდნენ" და სიკვდილიც კი გამორჩეული ჰქონდათ - ტრაგიკული მუსიკის ფონზე. დღევანდელ ფილმებში კი ქართველები ნაკლებად "მხიარულმა მეგობრებმა", ებრაელებმა ჩაანაცვლესო, - წერს ბლოგერი...
მხოლოდ ნაწილობრივ გავიზიარებთ რუსი ბლოგერის აზრს და ვიტყვით, რომ რუსი რეჟისორები უმეტესწილად მაინც მხიარულ, არხეინ, მოცეკვავე-მომღერალ ან ამის საწინააღმდეგოდ - ბანდიტ და თავზეხელაღებულ ქართველებს წარმოაჩენდნენ. რას ნიშნავდა და ნიშნავს ან რას ემსახურება რუსულ ფილმებში ქართული ბუნების ასე წარმოჩენა? - ამ კითხვაზე კინომცოდნე ლელა ოჩიაური და მსახიობი ზურაბ ცინცქილაძე ისაუბრებენ.
ლელა ოჩიაური: - განსაკუთრებით 1970-80-იან წლებში, როდესაც ეს ტენდენცია ძალიან აქტიური გახდა, ადამიანებს, ვისაც კინოზე გვიწევდა საუბარი, არაერთხელ გვითქვამს დასაბუთებულად, რომ ეს იყო მართლაც ძალიან ტენდენციური, ძალიან მიზანმიმართული რუსული პოლიტიკა. რაც ყველაზე საინტერესოა, არა მარტო ჭკუამხიარულებად გამოჰყავდათ ქართველები, ხანდახან ლამის, უხეშად რომ ვთქვა, იდიოტების როლში წარმოაჩენდნენ. ვფიქრობ, ეს იყო დიდი ერის კომპლექსი პატარა ერთან დამოკიდებულებაში. რატომღაც საბჭოთა რესპუბლიკებს შორის, თუ ბალტიისპირეთის ქვეყნებს გამოვრიცხავთ, ყოველთვის უპირატესობით ვსარგებლობდით, რატომღაც და ალბათ სამართლიანადაც, ბევრი რამით ვჯობდით იმ ადამიანებს, რომლებიც ჩვენი "ბატონები" იყვნენ.
ბევრ რამეში გრძნობდნენ ჩვენს უპირატესობას. ალბათ კომპლექსს უქმნიდათ ისიც, რომ ყველაფრის მიუხედავად, საქართველოშიც ჩვენ ვიყავით მასპინძლები და მათ ქვეყანაშიც. სწორედ ამ კომპლექსების გადაფარვის მცდელობა იყო ასეთი ქართველი გმირების გამოყვანა. ეს იყო დამაკნინებელი ფორმულა, რომელიც დღესაც აქტიურად მოქმედებს რუსეთში. ამ ფორმულით მეტი აქცენტი ყოველთვის ქართველზე კეთდებოდა, თუმცა შეიძლება ყოფილიყო სომეხი, აზერბაიჯანელი ან რომელიმე პატარა კავკასიური ერის წარმომადგენელი, განზოგადებული ერთ გაურკვეველ სახეში და აღიქმებოდა, როგორც "ლიცო კავკაზსკოი ნაციონალნოსტი". მისი აქცენტიც, რომელიც ძირითადად, უტრირებული აქცენტი იყო, ხშირად პერსონაჟივით გაურკვეველი გახლდათ - არც ქართული იყო, არც სომხური, არც აზერბაიჯანული და ა.შ. არამედ ეს გახლდათ ხელოვნურად შექმნილი აქცენტი, ვითომ სასაცილო და ამავე დროს, რა თქმა უნდა, მასში იყო ცინიზმიც, რადგან უფრო გონებაშეზღუდული ადამიანების მეტყველების გამომხატველი გახლდათ, რომლებიც არათუ წესიერად ვერ ლაპარაკობდნენ, საზოგადოებაში წესიერად მოქცევაც არ შეეძლოთ. მეორე უკიდურესობა ალბათ ქართველების ბანდიტებად, ქურდებად, რეციდივისტებად გამოყვანა იყო.
მაგალითად, ერთ-ერთ რუსულ ფილმში ასეთი უარყოფით პერსონაჟს, ნამდვილ კინომონსტრს - მკვლელს, ქურდული სამყაროს ავტორიტეტს, გვარად რუსთაველი შეურჩიეს. ასეთი იმიჯის შექმნა მართლაც მიზანმიმართული იყო და დღეს, გამწვავებული ურთიერთობების ფონზე უფრო გახშირდა.
ზურაბ ცინცქილაძე, მსახიობი: - ვფიქრობ, არხეინ და უდარდელ პერსონაჟებად კი არ გამოჰყავდათ რუსებს ქართველები, პირიქით - სიცოცხლით სავსე, ხალისიან, ოპტიმისტ ტიპებად. იმხანად ერთიანი საბჭოთა ქვეყანა ვიყავით და იმჟამინდელი იდეოლოგიაც არ მისცემდა მათ რომელიმე საბჭოთა ერის დაცინვის უფლებას. კინო იდეოლოგიისა და პროპაგანდის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი იარაღი იყო და მით უფრო, მას ვერ გამოიყენებდნენ სამტროდ. მაგრამ მერე, დამოუკიდებელი რესპუბლიკა რომ გავხდით, რუსებმა გადაიღეს სერიალი, თრილერი, სადაც ერთ-ერთ ქართველ პერსონაჟს, მაფიოზს გვარად რუსთაველი უწოდეს. ისიც კი ვერ შეისწავლეს კარგად, რომ ასეთი გვარი საქართველოში არ არსებობდა. მაშინ კი ნამდვილად დაეტყოთ გაბრაზება და ბანდიტისთვის ყველაზე კარგი და ცნობილი ქართველის სახელის მინიჭებით გადაგვიხადეს სამაგიერო. ეს უვიცობა არ იყო, ეს იყო ანგარიშსწორება უკვე არა პოლიტიკოსებისგან, არამედ ხელოვანებისგან.
წყარო/Source: http://www.ambebi.ge/kulturashoubiznesi/91481-ratom-gamohyavth-rusul-filmebshi-qarthvelebi-idiotebad.html#ixzz2m736iBmK