თუ უცხოელი მიწას არ დაამუშავებს, მან იძულებით უნდა გაყიდოს. შესაბამის ცვლილებას სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის შესახებ კანონის პროექტი ითვალისწინებს, რომელიც პარლამენტარმა ოთარ დანელიამ მოამზადა. გარდა ამისა, მიწაზე შეზღუდვები საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთებზეც გავრცელდება.
კანონპროექტის მიხედვით, უცხოეთის მოქალაქე, შესაძლოა, ფლობდეს მიწას თუ მიწა მიიღო მემკვიდრეობით ან სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე წარმოეშვა მართლზომიერი მფლობელობის უფლება. ამისათვის უცხოეთის მოქალაქეს საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილება დასჭირდება, რისთვისაც მთავრობას საინვესტიციო გეგმას წარუდგენს. თუ გეგმით გათვალისწინებული პირობები არ შესრულდება, უცხოეთის მოქალაქე ვალდებულია 1 წლის ვადაში გაასხვისოს მიწის ნაკვეთი.
ამასთან, უცხოელს, რომელსაც გააჩნია მუდმივი ცხოვრების ან საინვესტიციო ბინადრობის ნებართვა, ვალდებულია 2 წლის ვადაში გაასხვისოს მიწა (გარდა საკარმიდამო მიწის ნაკვეთისა), თუ არ დაამუშავებს მიწას.
თუ ვალდებული პირი ვერ უზრუნველყოფს სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის გასხვისებას, მან ვადის გასვლიდან ერთ თვეში უნდა მიმართოს საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროს სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის სახელმწიფოს საკუთრებაში გადასვლის მიზნით.
მიწის ფლობასთან დაკავშირებული შეზღუდვები საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთებზეც გავრცელდება. კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანის შემდეგ დადგინდა, რომ საქართველოში სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის მფლობელი მხოლოდ საქართველოს მოქალაქეები ან სახელმწიფო უნდა იყვნენ.
„ბიზნეს მედიას“ ინფორმაციით, კანონპროექტი, რომელმაც შესაბამისი საკონსტიტუციო ჩანაწერის შემდეგ, გამონაკლისები უნდა დაადგინოს, უკვე მომზადებულია, თუმცა მისი წარდგენა პარლამენტში ჯერ არ მომხდარა.
სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის შესახებ კანონპროექტი ითვალისწინებს შეზღუდვებს სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთის იპოთეკით დატვირთვის შემთხვევისათვის.
პროექტის მიხედვით, დაუშვებელია სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის უზრუნველყოფის საშუალებად გამოყენება უცხოელის ან საზღვარგარეთ რეგისტრირებული იურიდიული პირის სასარგებლოდ. ასევე იკრძალება იურიდიული პირის მიერ წილის იმ ოდენობით გაყიდვა, რომლის შედეგადაც წილის 50%-ზე მეტი, შესაძლოა, გახდეს უცხოელი ან უცხოური საწარმო.
კანონპროექტის მიხედვით, თუ იურიდიული პირის საკუთრებაშია სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწა, დაუშვებელია:
- წილის - აქციის - პაის იმ ოდენობით გასხვისება ან პარტნიორთა იმგვარად შეცვლა, რომლის შედეგად დომინანტი პარტნიორი გახდება უცხოელი
- აქციებში კონვერტირებადი სხვა ფასიანი ქაღალდების იმ რაოდენობით საჯარო შეთავაზება, რომლის შედეგად შესაძლოა იურიდიული პირის აქციათა კონვერტირებადი სხვა ფასიანი ქაღალდების 50%-ზე მეტის მესაკუთრე (მფლობელი) გახდეს უცხოელი.
- წილის - აქციების - პაის უზრუნველყოფის საშუალებად გამოყენება უცხოელის ან საზღვარგარეთ რეგისტრირებული იურიდიული პირის სასარგებლოდ იმ ოდენობით, რომ ვალდებულების შეუსრულებლობის შედეგად, გირაოს საგნის მოგირავნის საკუთრებაში გადასვლის შემთხვევაში დომინანტი პარტნიორი გახდება უცხოელი.
სპეციალისტები ამბობენ, რომ კანონი სასწრაფოდ მისაღებია, რადგან სხვადასხვა გზებით უცხო ქვეყნის მოქალაქეები კვლავ აგრძელებნ მიწების შეძენას. ექსპერტი უძრავი ქონების საკითხებში, ეკონომიკის დოქტორი ანზორ მესხიშვილი იმ მეთოდებს ასახელებს, რომელსაც უცხო ქვეყნის მოქალაქეები საქართველოში სასოფლო-სამურნეო მიწის დასაპატრონებლად პოულობენ, სანამ ხელისუფლება კანონის მიღებას აჭიანურებს.
„პროექტის განხილვა სექტემბრის ბოლოსთვის უნდა დასრულებულიყო და საბოლოოდ მიეღოთ კანონის სახით, თუმცა ჯერაც არ მიუღიათ. ამასობაში უცხოელები პოულობენ გზებს, თუ როგორ უნდა შეიძინონ მიწა საქართველოში. მაგალითად, სამეურნეო დანიშნულების მიწა სხვადასხვა გზით გადაჰყავთ არასასოფლო-სამეურნეო მიწად და შემდეგ ყიდულობენ. ასევე, ყველაზე გავრცელებული და აპრობირებულია ქართველ ქალთან ფიქტიური ქორწინება და მიწის ასე შესყიდვა.
ახალი კანონპროექტი მნიშვნელოვანი და, საბოლოო ჯამში, საკმაოდ კარგია. რატომ არ იღებენ და რას ელოდებიან, არ მესმის. ერთ კვირაში შექმნეს სააგენტო და მოამზადეს კანაფთან დაკავშირებული კანონპროექტი. მოსახლეობის წინააღმდეგობა რომ არა, დაამტკიცებდნენ კიდეც და საქართველოს მიწაზე კანონი, შეიძლება ითქვას, არც გახსენებიათ“, - ამბობს მესხიშვილი.