ვახტანგ ძაბირაძის განცხადებით, როგორც არ უნდა დასრულდეს სარალიძის საქმის გამოძიება, მან დაკარგა იმის ეფექტი, რომ გახდეს მასობრივი საპროტესტო ტალღის აგორების მოტივატორი. როგორც კონსტიტუციონალისტი აცხადებს, ეს აქცია საზოგადოებისთვის აღქმულია, როგორც ნაციონალების გვერდით დგომა. თუმცა, ეს არ ნიშნავს, რომ ხელისუფლება ამ პროცესით გამარჯვებულია.
for.ge ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრა.
რუსთაველზე გამზირზე კარვები არ დგას, აქცია დაიშალა, თუმცა, ხელისუფლების შეცვლის თემა ისევ აქტუალურია. „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერი, მიხეილ სააკაშვილი ამტკიცებს, რომ მალე ჩამოშლის ხელისუფლებას. ნაციონალების მიერ დაგეგმილი რევანში ჩავარდა, მაგრამ ძალადობრივი გზით ხელისუფლების ცვლილება არის მათი დღის წესრიგი. როგორ ფიქრობთ, ხელისუფლების შეცვლის რა რესურსი აქვს დღეს „ნაციონალურ მოძრაობას“?
ვახტანგ ძაბირაძე: „ნაციონალურ მოძრაობას“ რევანში, ანუ ხელისუფლებაში დაბრუნება რომ უნდა, ეს ფაქტია, ისევე როგორც ნებისმიერ პოლიტიკურ ორგანიზაციას და ამაში ვერც გაამტყუნებ. სხვა საკითხია, რა მეთოდებით ცდილობენ და რამდენად დაუშვებს ამას საზოგადოება. ის, რომ ეცდებოდნენ და მომავალშიც ეცდებიან სარალიძის საქმის გამოყენებას, არც ეს არის უცხო.
თავის დროზე, მთელი ოპოზიციური სპექტრი გაერთიანებული იყო სანდრო გირგვლიანის არა მკველეობასთან, არამედ საქმის გამოუძიებლობასთან დაკავშირებით. ამ ორ ფაქტს შორის ტოლობის ნიშანას არ ვსვამ, მაგრამ ის, რომ უნდა მოხდეს ასეთი საქმეების გამოძიება და დამნაშვის დასჯა, ეს საკამათო არ არის. ამიტომ, ვერ ვიტყვი, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ისეთს აკეთებდა, რაც სხვას არ გაუკეთებია ოპოზიციაში ყოფნის დროს.
ეს პროცესი, რომ მიილეოდა ესეც არ იყო რთული განსასაზღვრი, იმიტომ, რომ თავის დროზე, გაცილებით მძიმე ვითარება იყო გირგვლიანთან დაკავშირებით - სახელმწიფო სტრუქტურები და მაღალჩინოსნები მონაწილეობდნენ არა საქმის დაფარვაში, არამედ უმძიმეს დანაშულში და ეს იცოდა ყველამ. მაშინ შსს-ს მაღალჩინოსნებმა მიიღეს გადაწყვეტილება დაესაჯათ ახალგაზრდა ბიჭი. ამიტომ, მიუხედავად იმისა, რომ ის ხელისუფლება იყო აგრესიული, ძალიან დიდი იყო განაწყენებული ადამიანების რაოდენობა, ყველამ იცოდა რა ხდებოდა, მაშინც კი მილევადი აღმოჩნდა საპროტესტო ტალღა.
ფაქტია, რომ შეცდომები გამოძიების ეტაპზე იყო დაშვებული და არა მხოლოდ გამოძიების ნაწილში, იგივე დაზარალებულებთან კომუნიკაციის კუთხითაც. საქმის პროკურორი ამბობდა, რომ გამოძიების არც ერთ ეტაპზე არ დამდგარა მირზა სუბელიანის დაკითხვის აუცილებლობა, მაგრამ ახალი გამოძიების პროცესში იგი დანაშულის დაფარვის ბარლდებით დააკავეს. ამის მიუხედავად საპროტესტო აქცია დასრულდა. დასრულდა იმიტომ, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ გვერდით არ სურთ სამართლიანობაზე საუბარი, თუ საზოგადოებაში არ არის საკმარისი საპროტესტო მუხტი?
- ამ პროცესებს თავიდანვე საზოგადოება შეხვდა ფრთხილად. სრულიად ბუნებრივი და გასაგებია, როდესაც ხედავ, რომ ის ძალა აქტიურობს, რომელიც სულ რაღაც 10 წლის წინ უარესს სჩადიოდა და თურმე დღეს იბრძვის სიმართლისთვის, ძალიან ძნელია და ამავდროულად რთულია იყო მის გვერდით. ნაციონალების პრობლება თავიდანვე გაჩნდა და მას შემდეგ, როცა ღიად გამოცხადდა, რომ პარტიათა ჯგუფი ედგა სათავეში ამ აქციას, იქ უკვე კითხვის ნიშნებიც აღარ დარჩა. შესაბამისად, მოხდა ისე, რომ საზოგადოებამ უარი თქვა მათ გვერდით დგომაზე. ამას მიხვდნენ აქციის ორგანიზატორები და შემდეგ დაიწყეს გადაკეთება, მაგრამ უკვე გვიანი იყო. ამიტომ დასრულდა აქცია. აზრი არ ჰქონდა მის გაგრძელებას. „ნაციონალურ მოძრაობას“ თუ მართლა უნდა სრულფასოვნად დაბრუნდეს პოლიტიკურ ასპარეზზე, მას ბევრი რამე აქვს გადასააზრებელი და პირველ რიგში ის, რომ მისი ქმედებები დღეს ოპოზიციაში ყოფნის დროსაც კი, დიდად არ განსხვავდება იმისგან, რასაც ხელისუფლებაში ყოფნის დროს აკეთებდნენ. მხედველობაში მაქვს მათი გამოვლინებები, აგრესიული ფორმა და მაპატიეთ, თითქოსდა მაგარი „მიმწოლები“ და ა.შ. ეს არის ის, რის გამოც „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ ხელისუფლებაში ყოფნის დროს დაკარგა მხარდაჭერა.
როგორ ფიქრობთ, ამ ჯგუფის ინტერესში შედის წარსულის გააზრება? მაგალითად, სააკაშვილის ბოლო ინტერვიუს თუ გადავხედავთ, ყველა მის სიტყვაში, ფრაზაში იყო ძალადობის პირდაპირი გამოვლინება. საქართველოს მოსახლეობას მიმართა, რომ ივანიშვილი თავზე გიშვრებათ და რატომ ითმენთ... რომ მალე ჩამოვა და ივანიშვილს გამოამწყვდევს... ანუ, აგრესიას ვერ მალავს სააკაშვილი და საერთოდ ეს გუნდი...
- მე არ ვფიქრობ, რომ ისინი რამეს გადახედავენ. სააკაშვილის ეს გამოსვლაც სწორედ იმას ადასტურებს, რომ აქ წარსულზე კი არ არის ლაპარაკი და, როგორც ჩანს, ნაციონალებს ეს არ ესმით - 9 წელზე ლაპარაკობენ არა იმიტომ, რომ წარსულის დავიწყება არ შეუძლიათ, მომავლის ეშინიათ და იმიტომ. როდესაც ასეთი აგრესული ხარ და როდესაც საზოგადოებას მუდმივად ახსენებ იმას, როგორი მოძალადე იყავი ხელისუფელებაში, რა თქმა უნდა, საზოგადოება მხარს არ დაგიჭერს. ნაციონალები მუდმივად ცდილობენ საზოგადოებას არ დაავიწყონ 9 წელი. ეს არის მათი პრობლემა.
როგორ ფიქრობთ, პოლიტიკური პარტიები, რომლებსაც არ აქვთ საზოგადოებრივი მხარდაჭერა, რატომ დგანან დღეს ამ პარტიის გვერდით, ეს არის ფინანსური რესურსი, თუ რა ინტერესი დგას, როცა ამ სახის ბლოკს ვიღებთ?
- იმიტომ, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ქმნის მათთვის გარკვეულ ასპარეზს. რაც შეეხება ფინანსურ ინტერესებს, აძლევენ თანხას, თუ არ აძლევენ, შიგნით რა ხდება, ამის შეფასება არ შემიძლია, ნამდვილად არ ვიცი. ოპოზიციას კი ასპარეზი სჭირდება და რადგან თავად უჭირთ ამ ასპარეზის შექმნა, ამიტომ ცდილობენ, რომ სხვის მიერ შექმნილ პოლიტიკურ ავანსცენაზე გამოვიდნენ, ეს ფაქტია, პოლიტიკური დივიდენდების მოპოვებას ცდილობენ.
იმ შემთხვევაში, თუ რიგგარეშე არჩევნები ჩატარდა, რა თქმა უნდა, „ნაციონალური მოძრაობა“ მათთან პოლიტიკურ ბლოკს არ გააკეთებს და ეს ფაქტია. მაგრამ ოპოზიციას სხვა შანსი იმისა, რომ საზოგადოებრივად აქტიური იყოს, არ აქვს. მათი გადასახედიდან - დგანან არა „ნაციონალური მოძრაობის“ გვერდით, არამედ იბრძვიან სამართლიანობის აღდგენისთვის, რაც ნაწილობრივ სწორია, მაგრამ მთლიანობაში აქ უფრო მეტია პოლიტიკა, ვიდრე სამართლიანობისთვის ბრძოლა.
პროცესი მინელდა, მაგრამ მის შემოდგომისთვის გაცოცხლებას შეძლებს ეს გუნდი, თუნდაც სამართლიანობის აღდგენის მოთხოვნით და პროცესის მინელება ხელისუფლებას აძლევს თვითკმაყოფილების უფლებას?
- გააჩნია რას მოიმოქმედებს ხელისუფლება. თუ ხელისუფლება შეძლებს და პროცესს მიიყვანს ბოლომდე ისე, რომ კითხვის ნიშნები არ გაჩნდეს, მაშინ ყველაფერი კარგად იქნება. თუ არა, შესაძლოა, ამ ფაქტმა ვერ ააგოროს ახალი საპროტესტო ტალღა, მაგრამ ის, რომ ხელისუფლებამ ვიღაცას ხელი დააფარა, ეს დარჩება და დაილექება, არა მხოლოდ ნაციონალების და მათი მხარდამჭერების, არამედ ზოგადად საზოგადოების მეხსიერებაში, როგორც ეს მოხდა სანდრო გირგვლიანის მკვლელობის დროს და ეს იქნება მუდმივი ტვირთი ხელისუფლებისთვის სანამ იქნება ხელისუფლებაში და მის შემდეგაც. მიუხდავად იმისა რა აქტივობები იყო რუსთაველზე, რამდენი მონაწილებოდა და ა.შ. საზოგადოება ცალსახად არის შეთახმებული იმაზე, რომ გამოძიების პროცესში რაღაცა ისე არ იყო, როგორც უნდა ყოფილიყო. ამიტომ ხელისუფლებაზეა დამოკიდებული რას იზამს. სწორი ნაბიჯები გადადგა როდესაც შექმნა საგამოძიებო კომისია, ახლა მნიშვნელოვანი პროცესია ვინ იქნება მთავარი პროკურორი და საერთოდ როგორ წაიყვანს პროცესს. აი, ეს არის დღეს ხელისუფლებისთვის მნიშვნელოვანი.
ვიმეორებ, როგორც არ უნდა დასრულდეს ამ საქმის გამოძიება, მან დაკარგა იმის ეფექტი, გახდეს მასობრივი საპროტესტო ტალღის აგორების მოტივატორი, რადგან ეს აქცია საზოგადოებისთვის აღქმულია, როგორც ნაციონალების გვერდით დგომა. მაგრამ მინდა, რომ ეს კარგად გაიაზროს ხელისუფლებამ - ის, რომ ხალხი ქუჩაში არ გამოვიდა, არ ნიშნავს, რომ პროცესი გადავაგორეთ და აწი აღარაფერი არ გვიჭირს - არა. აი, ეს არ უნდა დაუშვას ხელისუფლებამ. დიახ, უნდა გამოიძიოს საქმე და იმოქმედოს ისე, როგორც ამის საშუალებას მისცემს გამოძიების მასალა.