ფრაქცია „ქართული ოცნების“ წევრი ნუკრი ქანთარია მიიჩნევს, რომ მომავალი მოწვევის პარლამენტში უმრავლესობით წარმოდგენილი „ქართული ოცნება“ უნდა იყოს. კანონმდებელი ფიქრობს, რომ „ქართული ოცნების“ გამარჯვებით ქვეყანაში მშვიდობა გამყარდება. დეპუტატი 8 ოქტომბრის არჩევნებსაც ეხმაურება და ამბობს, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ მხრიდან იმის მცდელობაა, რომ პოლიტიკური ნიადაგი მომზადდეს, რათა თქვან, რომ არჩევნები გაყალბებულია.
ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური პროცესების შეფასების მიზნით, for.ge პარლამენტის განათლების კომიტეტის თავმჯდომარის პირველ მოადგილეს, ნუკრი ქანთარიას ესაუბრა:
გასულ კვირას, პოლიტიკურ სპექტრში აზრთა სხვადასხვაობის მიზეზი პარლამენტის თავმჯდომარის, დავით უსუფაშვილის განცხადება გახდა, სადაც მან აღნიშნა, რომ ქვეყანას პრობლემას „არც თუ ისე ნორჩი სტალინელები და ლენინელები“ უქმნიან. ვინ არის თქვენს შორის ნორჩი ლენინელი ან სტალინელი?
- ზოგადად, დავით უსუფაშვილს მოზომილი სიტყვები სჩვევია და მან კონკრეტიკაც იცის, მაგრამ როგორც ჩანს, მას ახლა სიტყვა გაექცა. თვითონ უნდა თქვას, საკუთარ განცხადებაში ვის გულისხმობს - თოფაძეს, თუ სხვას? - უსუფაშვილმა უნდა თქვას, წინ ვისი სიტყვები დახვდა.
თამაზ მეჭიაურმა არაერთხელ თქვა - „ნატო არ გვინდა“, გოგი თოფაძე ამბობდა, რომ „ქართველი ხალხი არ უნდა მოატყუოთ, რადგან ნატო საქართველოს არ ღებულობს“. გოგი ქავთარაძემ პრეტენზია გამოთქვა, რომ ნატო აგვიანებს. გამორიცხავთ, რომ უსუფაშვილი სწორედ ამ ადამიანებს გულისხმობდა?
- არ მინდა, რომ ამ სიღრმეებსა და ვინმეს განსჯაში შევიდე. ყველამ საკუთარი აზრი გამოთქვა, მაგრამ ეს გუნდის განცხადება არ იყო. საგარეო კურსზე ხელი მოწერილი გვაქვს და ქვეყანა ევროინტეგრაციას განაგრძობს. პირველად მესმის, რომ უსუფაშვილს ეს საკითხი სადღაც წინ დახვდა. ინდივიდვალურად, შეიძლება, ვიღაცას მღვდელი მოსწონს, ან მღვდლის შვილი. ისეთი რაღაც არ ყოფილა, რომ ვინმეს ეთქვა, სტალინელები ვართ და ორგანიზაციის ჩამოყალიბება გვინდაო.
არ ფიქრობთ, რომ მმართველი გუნდის წარმომადგენლების განცხადებები ხშირად საზღვრებს სცდება და უფრო მოზომილი უნდა იყოთ, რადგან ხშირ შემთხვევაში, ქვეყანას პრობლემები ექმნება?
- კოალიციის ყველა წევრის განცხადება განსხვავებული იყო, რადგან 2012 წელს, ძალიან ბევრი ადამიანი შეიკრიბა და თუ რა დროს გავერთიანდით, ეს ძალიან კარგად იცით. თავისუფალი აზრის გამოთქმას არავინ არავის არ უზღუდავდა. ზოგს ცოტა ბევრი მოუვიდა და ვერ მოზომა. რა თქმა უნდა, მოუზომავი განცხადებებიც იყო, თუმცა, ნაციონალების მხრიდან ისეთი მოუზომავი განცხადებები მოდიოდა, რომ მასთან მშვიდად შეხვედრა რთული იყო. ისეთი რაღაც მეც მითქვამს, რისი თქმაც არ ღირდა.
თქვენს გუნდს იმის მტკიცება უწევს, რომ სტალინის მიმდევარი არ არის. ამ საკითხზე თავს რომ იმართლებთ, ეს რაზე მიუთითებს?
- ამაზე საუბარი იმ ადამიანებს რატომ უნდა გვიწევდეს, რომლებიც საბჭოთა კავშირის დროს მოწინააღმდეგეთა ბანაკში ვიყავით? ალმოდებული სტალინი ვინ არის, ვერ გეტყვით.
თქვენს რიგებში „ალმოდებულ სტალინელებს“ ვერ ამჩნევთ?
- ჩვენს რიგებში ისეთი რომელია, რომელსაც შეიძლება, რომ სტალინის ეპოქა ახსოვდეს? სტალინის ისტორიული მისია და მისი ეპოქა ისტორიის ნაწილია და ყველას შეუძლია, ეს ინდივიდვალურად შეაფასოს, მაგრამ საუბარი ზედმეტია იმაზე, რომ ვინმე ამ კურსით მიდის და ორგანიზაციას ქმნის.
თქვენი თანაგუნდელებისგან განსხვავებით, ნაციონალებს მუდმივად აკრიტიკებთ. მათი პოლიტიკა ისევ გაღიზიანებთ?
- „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრების განცხადებები ბოდვაშია გადასული, რომ იქნებ როგორმე, ერთი კაცის - ბიძინა ივანიშვილის მიმართ საზოგადოებრივი განწყობა შეცვალონ. ხელისუფლებისგან მათი ჩამოშორება ივანიშვილის საშუალებით მოხდა. იმის წარმოჩენას ცდილობენ, რომ თურმე, 25 წლის წინ, ბიძინა ივანიშვილი ტრაქტორებს იმიტომ აგზავნიდა, სკოლებს იმიტომ აშენებდა, სამება იმიტომ ააშენა და ოპერაც იმიტომ განაახლა, რომ ამის ამოღებას დაიწყებდა. ქართველი ხალხი მოკლე მეხსიერების არ არის, რომ არ ახსოვდეს, ნაციონალების მმართველობა როგორი იყო და ამ კაცმა რა გააკეთა. იგივე პოტანიკურ ბაღზეც რომ ვისაუბროთ, თავის დროზე, მას რომ ნდომოდა, ნაციონალები ამ მიწებს მას აჩუქებდნენ. ციხისძირიდან ხის გადარგვის მსგავსად, ბოტანიკური ბაღის საკითხის წამოწევა ხელოვნურად ხდება. ბოდვის დონეზეა, რომ ივანიშვილს უნდა, მზის, ჰაერისა და წყლის პრივატიზაცია მოახდინოს. თურმე, მას ღილაკები ექნება და ნაწილ-ნაწილ ჰაერს გამოუშებს და ფულს იშოვის. ნაციონალების განცხადებები სწორედ ამ დონეზე ეშვება, მაგრამ მათი უზრდელობა უკვე სახიფათო ხდება.
სახიფათო რატომ ხდება? რას გულისხმობთ?
- აქტიურად რაღაცისთვის მომზადება ხდება. NDI-ს კვლევების მიხედვით, ყველაზე უარყოფით პერსონად ივანიშვილია დახასიათებული. 2012 წლამდე, ყველაზე პოპულარული პოლიტიკოსები ინგა გრიგოლია და გიორგი თარგამაძე იყვნენ, ახლა პაატა ბურჭულაძე გახდა. მცდელობაა იმისა, რომ ისეთი სიტუაცია მოამზადონ, რომ არჩევნების შედეგების გამოცხადების შემდეგ თქვან, რომ არჩევნები გაყალბებულია.
ანუ, თქვენ ვარაუდობთ, რომ 8 ოქტომრის არჩევნების შემდეგ, არეულობის მოწყობისთვის პოლიტიკური ნიადაგი მზადდება?
- ნაციონალებს ნორმალური და ცივილიზებული არჩევნების ჩატარება არ აწყობთ, რომ კამათი ჩარჩოს ფარგლებში იყოს და ხალხმა საკუთარი არჩევანი მშვიდად და წყნარად გააკეთოს. მათ უნდათ, რომ პროცესები დაძაბულ გარემოში წარიმართოს. თუ ექსტრემალური სიტუაცია არ არის, ისინი ვერ წარმოჩინდებიან. რაღაც სკანდალი უნდა იყოს. ერთი კაცის პარტიები თავს ყოფენ და „რუსთავი 2“-ს გაიძახიან.
თქვენ ნაციონალების პოლიტიკურ გეგმებზე აპელირებთ, მაგრამ მაინტერესებს, მათ პოლიტიკას ხელისუფლება რას უპირისპირებს? ფაქტია, რომ ეს პარტია პოლიტიკურ დღის წესრიგს ქმნის...
- პოლიტიკურ დღის წესრიგს ქმნიან, რადგან ტელევიზიები აქვთ და ნებისმიერ სკანდალს ააგორებენ. გზის პირას, სადღაც ერთი ხე იდგა, რომელიც პარკში გადაიტანეს, უბედურება ატყდა. ივანიშვილი ისეთ საკონცერტო დარბაზს აკეთებს, რომელიც შესაძლოა, იურმალას დონის გახდეს.
შესაძლოა, ივანიშვილს კეთილი ზრახვები აქვს და ხეც პარკში ამიტომ გადაიტანა, მაგრამ ტიტას ხე ზღვით სააკაშვილს რომ გადაეტანა, თქვენ რას იტყოდით?
- სააკაშვილს ის საქმეები რომ ეკეთებინა, რაც ივანიშვილმა აკეთა, იგივე რეაქცია მექნებოდა, მაგრამ სააკაშვილს მასაჟების კეთების გარდა, კიდევ ხე რომ გადაეტანა, რა თქმა უნდა, გარკვეული პროტესტი იქნებოდა, მაგრამ ხეს არ გადავყვებოდით, რადგან მას გასაპროტესტებელი სხვა უამრავი ქმედება ჰქონდა.
თუმცა, იმასაც იტყოდით, რომ გიჟია და ხეების ზღვით მოგზაურობაც დაიწყოო...
- მის ქმედებას ერთი-ორი სიტყვით შევაფასებდით. ხე იმ წამებასა და ზეწოლას ვერ შეცვლიდა, რაც ხდებოდა. ივანიშვილის შემთხვევაში სხვა სათქმელი რომ არ არის, ხეზე გართულება ამიტომ აქვთ.
2012 წელს, ხალხმა ხმა მისცა არა კოალიციაში შემავალ პარტიებს, არამედ ბიძინა ივანიშვილს. თქვენს ამომრჩეველს მეტის მოლოდინი ჰქონდა, რადგან დაპირებები გაეცით. თქვენს ხელისუფლებას ადამიანის უფლებების დაცვის თვალსაზრისით, ისეთი პრობლემები არ აქვს, რაც ნაციონალებს ჰქონდათ, მაგრამ ქვეყანაში ეკონომიკური სახის პრობლემებია. მაშინ, როცა მათ ოჯახებს უჭირთ და ბრძოლა თავის გატანისთვის მიდის, არ ფიქრობთ, რომ თქვენი ამომრჩეველი ხეებზე ზრუნვას ცინიკურად აღიქვამს?
- ივანიშვილმა ფული ვინმეს ხომ არ გამოართვა? - ეს ადამიანი ფულს მხოლოდ თავისი ჯიბიდან დებს. ხე პარკს სჭირდება, რომ გალამაზებული იყოს. მაშინ, სამებას ნუ ააშენებდა, სხვაგან ვერ ვილოცებდით? ქაშვეთსა და სიონში ვერ ვილოცებდით? - მაშინ, ის ფულიც გადანაწილებულიყო. ოპერა რა ჯანდაბად გვინდა, მშიერ ხალხს, კიდევ ოპერა უნდა? - თუ ასეთ ლოგიკას გავყვებით, მაშინ ერი აღარ ვიქნებით. ე.ი. აღარც ოპერა გვინდა, აღარც ეკლესია და მხოლოდ „მომე“, „მომე“, „მაჭამე“, „მაჭამე“ უნდა ვიძახოთ?
„მაჭამის“ განცდა „ქართულმა ოცნებამ“ ხომ არ გააღვივა, როდესაც ამომრჩეველს „უფასო ფულს“ და იაფ კრედიტებს დაჰპირდა?
- „უფასო ფულის“ შესახებ არაფერი მსმენია. ხელისუფლებამ სოციალური პაკეტები შეიმუშავა და ახლა კრიტიკაა იმის თაობაზე, ამდენი სოციალური პაკეტი რა ამბავიაო. სიღარიბე ხომ დაგვხვდა და ჩვენ ხომ არ შეგვიქმნია? ჯანდაცვის სისტემამ რამდენი ადამიანი გადაარჩინა? - ეს ოთხი წელიწადი ყველაფერს ვერ გასწვდა. ჯერ ნატრულობ, რომ ბოლო დონის მობილური გქონდეს, მაგრამ ყიდვის შემდეგ, ეს ნატვრა გავიწყდება. ეს ადამიანური მოთხოვნებია. სახელმწიფო ამ გზას რომ გაჰყვეს და ქვეყნის იმიჯზე აღარ იფიქროს, ეს მოგეწონებათ? - ერთხელ, ლიტვის პარლამენტის თავმჯდომარემ, ლანცბერგისმა მითხრა, რომ ლიტველები გაბრაზებულები იყვნენ, რადგან ვილნიუსს ევროპის ბევრი პრეზიდენტი სტუმრობდა და სახელმწიფოს ეს ძვირი უჯდებოდა. ხალხი კითხულობდა, რა ხდება, ამდენი ფული რატომ იხარჯებაო. ლანცბერგისმა თქვა, იმისათვის, რომ ქვეყნის იმიჯი შეინარჩუნო, ზოგჯერ ფულია დასახარჯი და ზოგჯერ ეს ძვირი ღირსო.
ამ ლოგიკით, ნაციონალების პოლიტიკას უნდა დაეთანხმოთ, რადგან ისინიც ამბობდნენ, რომ ქვეყნის იმიჯისთვის ფული უნდა დახარჯულიყო...
- ქვეყნის იმიჯი ერთია, მაგრამ ვერავინ იტყვის, რომ ჩვენი ხელისუფლება ადამიანებზე არ არის ორიენტირებული. რაღაცეებზე თვალის დახუჭვა არ ღირს. ვინ ამბობს, რომ ამ ოთხ წელიწადში ქვეყანა ბაღნარი გახდა? - უმთავრესია ის, რომ სივრცე გათავისუფლდა, ყველას ენა აქვს გადმოგდებული და რასაც უნდა, იმას ლაპარაკობს. ამის იქით ანარქიაა. ის მოვახერხეთ, რომ სიტყვის თქმა არავის არ ეშინია. ამას გარდა, ადამიანებს საავადმყოფოების კარები გაეხსნათ. სახლმწიფოში ადამიანისთვის ფუნდამეტალური რაღაცეები ჩაიყარა. ნაციონალებისგან პრეტენზიებს არ მივიღებთ. ბიზნესს ახრჩობდნენ და დღეს ურცხვად ჩვენ გვესაუბრებიან.
როგორ ფიქრობთ, „ქართული ოცნება“ ამომრჩევლის ნდობას ისევ მოიპოვებს?
- ვინც სიტუაციას გათვლის, ეს აუცილებლად უნდა გააკეთოს, თუმცა, არა იმისთვის, რომ მათ ვუყვართვართ და გულში ვუზივართ, ეს ქვეყანას სჭირდება. მთავრობის შეყვარება რა უბედურებაა? - მთავრობა უნდა გაწყობდეს და გჭირდებოდეს. სიტუაციის უკან დაბრუნება და ვითარების არევა არავის არ არგებს. პარლამენტში სიტუაციის არევის ნიშნები ჩანს და თუ აქ კანონს ვერ მიიღებ, გარეთ აღებ-მიცემობა წავა. ქართველმა ხალხმა „ქართულ ოცნებას“ როგორც დამოუკიდებელ პარტიას საშუალება უნდა მისცეს, რომ მომავალ ოთხი წელზე პასუხისმგებლობა აიღოს. ისე არ არის, რომ მუდმივად ერთი პარტია უნდა იყოს, მაგრამ დაწყებული საქმე ბოლომდე უნდა მივიდეს, წინააღმდეგ შემთხვევაში, არსებულიც აირევა. აბსოლუტურად უცხო ხალხი მოვა, რომელიც გარედან ამბობს, რომ ამას და იმას გააკეთებს. სხვათა შორის, ასე ჩვენც გვეგონა. შენობას გარედან რომ უყურებ, ამბობ, რომ ამის გარემონტება შეიძლება, მაგრამ შიგნით რომ შედიხარ, ხედავ, რომ საძირკველი მონგრეულია და ფუნდამეტი არ არის. ეს დამოკიდებულება ჩვენც გვქონდა, რადგან ხელისუფლების წარმომადგენელი არც ერთი არ ვიყავით და შესაძლოა, დაპირებების ნაწილიც აქედან იყო გამოწვეული.
თქვენ თქვით, რომ პარლამენტი „პოლიტიკური დუქანი“ არ უნდა იყოს. იმისათვის, რომ საკანონმდებლო ორგანო „პოლიტიკური დუქანი“ არ იყოს, იქ რომელი პოლიტიკური ძალები უნდა იყოს წარმოდგენილი?
- უბრალო უმრავლესობა ერთ ძალას უნდა ჰქონდეს და ეს „ქართული ოცნებაა“. თუკი ხელისუფლება ვინმესთან ვალშია, ეს კონსტიტუციაა, რომელსაც ხელი ვერ მოვკიდეთ, რადგან ცვლილებებისთვის 113 ხმა არ გვქონდა და ნახევრად საპრეზიდენო და ნახევრად საპარლამენტო დარჩა.
ხშირად საუბარია, „ქართული ოცნებისა“ და „პატრიოტთა ალიანსის“ მოკავშირეობაზე, ამ ძალის მიმართ თქვენ როგორი დამოკიდებულება გაქვთ?
- იმის თქმის საშუალება არ მაქვს, რომ ჩვენ მათთან თანამშრომლობას ვაპირებთ, მაგრამ ხალხი ვისაც აირჩევს, ბუნებრივია, მასთან ურთიერთობა უნდა დაამყარო. დარწმუნებული ვარ, ისეთი თემატური საკითხები იქნება, რომელზეც ურთიერთობა იქნება. რა თქმა უნდა, თუკი ისინი საარჩევნო ბარიერს გადალახავენ.
პოლიტიკურ ფლანგზე შემოსვლისთვის პაატა ბურჭულაძე ემზადება. არ ფიქრობთ, რომ მომავალი მოწვევის პარლამენტი პოლიტიკურად ჭრელი იქნება?
- ბურჭულაძე ვისი პროექტია, არ ვიცი. ბურჭულაძე როგორც მომღერალი მეამაყება, მაგრამ როგორც წინამძღოლი ვერ წარმომიდგენია. თუკი მას პოლიტიკურ პროცესების შეფასების შინაგანი სურვილი ჰქონდა, ცხრა წლის მანძილზე, თუნდაც, მოქალაქეობრივი პროტესტი უნდა გამოეთქვა. მას ან გირგვლიანი უნდა ეხსენებინა, ან სხვა თემა. ყოველთვის ვამბობდით, რომ ბურჭულაძე საქართველოს იმიჯს თავისი საქმით წინ სწევდა, მაგრამ ის დღეს გამოჩნდა, როგორც რაღაც ძალის ლიდერი და კითხვა ჩნდება - აქამდე სად იყო?
შეიძლება, ვინმეს „პროექტი“ იყოს?
- ვერ გეტყვით. მეეჭვება, რომ ერთ მშვენიერ დღეს, ბურჭულაძეს თავისით მოუნდა, რომ პოლიტიკოსი უნდა გახდეს. უცებ, პრეზიდენტი რეიგანიც კი არ გახდა, რომელიც მსახიობი იყო. მან გარკვეული ეტაპები გაიარა და სულ პოლიტიკაში იყო. პაატა პოლიტიკაში არ იყო და კითხვები ჩნდება. ციდან ჩამოვარდნილი არავინ არ არის და ხალხი ყველას იცნობს. ქვეყანამ მშვიდობიანი პროცესი დაიწყო, რომელიც არ უნდა შეჩერდეს. ოთხი წლის მანძილზე, ბეწვის ხიდზე გავიარეთ, რადგან აქეთ ტერორისტები იყვნენ, იქეთ ოკუპაცია. მშვიდობა უკან არ უნდა წავიყვანოთ და ეს მშვიდობა მყარი უნდა გახდეს. ეს ამოსავალი წერტილია, „ოცნება“ ხელისუფლებაში რატომ უნდა იყოს.
„ქართული ოცნების“ საარჩევნო სიაში იქნებით?
- ჩემი თვითმიზანი არ არის, რომ ჩემი გულისცემა პარლამენტში გაჩერდეს და აქ უნდა მოვკვდე. საჭიროების მიხედვით შევხედავთ, რა გუნდი იქნება და ვინ მოგვემატება. საქმეს ამის მიხედვით გადავწყვეტთ. ამ გუნდთან ერთად წინასაარჩევნო კამპანიაში ვიქნები, რადგან ამ ძალამ სვლა უნდა გააგრძელოს და ყველაფერზე პასუხი გაცემული ამის შემდეგ უნდა იყოს.