MAP წარსული თუ მთავრი ინსტრუმენტი?!

MAP წარსული თუ მთავრი ინსტრუმენტი?!

„MAP წინა ხელისუფლების დროს პოლიტიზირებულ საკითხად იქცა, რის გამოც, ნატო-ს წევრ 28 ქვეყანას საქართველოსთვის MAP-ის მინიჭებაზე კონსენსუსის მიღწევა გაუჭირდება“, - აღნიშნა საქართველოში ნატო-ს სამოკავშირეო ოფისის ხელმძღვანელმა, უილიამ ლაჰიუმ, რომლის განცხადებით, სამოქმედო გეგმის მინიჭება ტექნიკური საკითხია, თუმცა ის ძალიან მაღალ დონეზე პოლიტიზირებულად იქცა.

მისივე განმარტებით, ნატო-ში ინტეგრაციის მთავარი ინსტრუმენტი და ასპექტი საქართველოში რეფორმების გატარებაა, რაც წარმატებით მიმდინარეობს. ნატო-ს სამოკავშირეო ოფისის ხელმძღვანელი ამბობს, რომ ნატო-ს ისტორიაში საქართველო უნიკალური შემთხვევაა, ვინაიდან ყველა წევრი ქვეყანა შეთანხმდა, რომ საქართველო გახდება ნატო-ს წევრი.

„ნატო პარტნიორთა შეთანხმების საფუძველზე საქართველოს მხარში უდგას. ჩვენ ერთად გავივლით ინტეგრაციის გზას. რეფორმები არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საკითხი მოკავშირე ქვეყნებისთვის, თუ როდის მიიწვიონ საქართველო წევრობისთვის. ბუქარესტის სამიტიდან გამომდინარე სულ ისმის, რომ საქართველო გახდება ნატო-ს წევრი, თუმცა მთავარი კითხვა აქ არის, როდის? - ეს გახლავთ თემა პოლიტიკის და ტექნიკური საკითხების კომბინაციისა, რომელიც ნატო-ს მოკავშირეებს აწუხებთ.

მოკავშირეები ყურადღებით ადევნებენ თვალყურს რეფორმების უწყვეტობას. მათ აინტერესებთ საქართველოს პოზიცია. ჩვენ ასევე ყველაზე მეტად ვაკვირდებით უსაფრთხოების პოზიციებს. რა თქმა უნდა, ნატო-ს წევრობა საბოლოოდ უზრუნველყოფს საქართველოს უსაფრთხოებას მხოლოდ ერთი გზით - თავდასხმის შემთხვევაში ყველა სხვა წევრი მხარდასაჭერად უნდა გამოეშუროს“, - განაცხადა უილიამ ლაჰიუმ.

თავდაცვის მინისტრის განცხადებით, MAP არის ერთგვარი წარსული საქართველოსთვის. რაც იმას ნიშნავს, რომ საქართველო ვარშავის სამიტზე ითხოვს წევრობას. შესაბამისად, თინა ხიდაშელის თქმით, ნებისმიერი გადაწყვეტილება, რომელსაც საქართველო წამოიღებს ვარშავიდან, მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება დამაკმაყოფილებელი, თუ ის თვისობრივად შეცვლის ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობას.

„ჩვენ ვითხოვთ წევრობას, შესაბამისად ნებისმიერი გადაწყვეტილება, რომელსაც ჩვენ წამოვიღებთ ვარშავიდან, მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება დამაკმაყოფილებელი, თუ ის თვისობრივად შეცვლის ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობას ვარშავის სამიტის შემდეგ. ჩემი მთავარი ამოცანა არის ორმაგი: 1 - საქართველო რაც შეიძლება სწრაფად გახდეს ნატო-ს წევრი; 2 - ნატო-ს წევრობით ან მის გარეშე საქართველოს თავდაცვისუნარიანობა გამყარდეს იმგვარად, რომ უფრო მეტი დამაჯარებლობა შეიძინოს ყველა ჩვენმა განაცხადმა, ყველა ჩვენმა პროექტმა და ქვეყნის უსაფრთხოებამ, რომელიც პირდაპირ გავლენას ახდენს ქვეყნის კეთილდღეობაზე“, - აცხადებს თინა ხიდაშელი.

MAP-ის გარეშე საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანებას შესაძლებლად მიიჩნევს თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი, რომლის განცხადებით, თურქეთი მხარს უჭერს საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანებას. თურქი დიპლომატი თვლის, რომ საქართველო ალიანსის წევრობისათვის ყველა მოთხოვნას აკმაყოფილებს.

„ჩვენ ამ საკითხს ვაყენებთ ნატო-ს მინისტრების ყველა შეხვედრაზე, ვისაუბრეთ ამაზე ორი წლის წინ, უელსის სამიტზე. ნატო-ს ვარშავის სამიტი უნდა იყო გაფართოების სამიტი. ჩვენ ალიანსში წევრობისათვის მონტენეგრო მივიწვიეთ. ბოსნია-ჰერცოგოვინა, მაკედონია და საქართველო ასევე ელოდებიან ანალოგიურ მოწვევას. მე ამ საკითხს დავაყენებ მაისში ბრიუსელში ნატო-ს მინისტერიალზე.

რა თქმა უნდა, თურქეთი ვერ მისცემს საქართველოს გარანტიას, თუმცა ჩვენ მიგვაჩნია, რომ საქართველო იმსახურებს ნატო-ს წევრობას, რადგან ის აკმაყოფილებს ყველა მოთხოვნას. ვფიქრობ, რომ ალიანსში შესვლა წევრობის სამოქმედო გეგმის გარეშეც შესაძლებელია, საქართველომ შეიძლება, პირდაპირ მიიღოს მოწვევა. ტექნიკურად ეს სავსებით შესაძლებელია“, - აღნიშნა ქართველ ჟურნალისტებთან საუბრისას მევლუთ ჩავუშოღლუმ.

განსხვავებული პოზიცია აქვს ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის მოადგილეს არჩილ ყარაულაშვილს, რომლის განცხადებით, MAP საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანებისთვის ერთგვარ დაბრკოლებადაც კი იქცა.

„როგორც ჩანს, წევრობისთვის ჩვენ გვჭირდება MAP. თუ დავაკვირდებით, გაწევრიანების სამოქმედო გეგმა, ანუ MAP, ეს არის პრაქტიკულად ტექნიკური ინსტრუმენტი ნატო-ში გაწევრიანების. არც ერთი ქვეყანა ამის გარეშე ნატო-ში არ გაწევრიანებულა. თუმცა, თუ დავაკვირდებით ჩვენ გვაქვს სხვადასხვა პროგრამები, გვაქვს სასწავლო პროგრამები, ასევე გვაქვს ნატო-საქართველოს კომისია და სხვა მრავალი ინსტრუმენტი და გვაქვს იმაზე მეტი ინსტრუმენტი, ვიდრე აქვთ MAP-ის მქონე ქვეყნებს.

როგორც ჩანს, წევრობისთვის ჩვენ გვჭირდება MAP, რომლიც ნატო-ში წევრობისთვის ამა თუ იმ ქვეყნისთვის დახმარების ინსტრუმენტია. თუმცა ჩვენ შემთხვევაში ეს ერთგვარ დაბრკოლებადაც კი იქცა. ამ ჭრილში შეიძლება ითქვას, რომ ჩვენ ყველა ინსტრუმენტი უკვე გვაქვს, შესაბამისად, MAP არ გვჭირდება, მაგრამ ალბათ, ნაკლებად მოსალოდნელია, რომ ეს საკითხი დღის წესრიგიდან მოიხსნას“, - აღნიშნა არჩილ ყარაულაშვილმა.

რაც შეეხება ხიდაშელის განცხადებას, რომ MAP წარსულია, ექსპერტი თორნიკე შარაშენიძე თვლის, რომ მინისტრის განცხადება არასწორია, რადგან ყველა დოკუმენტში დაფიქსირებულია, რომ MAP რჩება გაწევრიანებისთვის აუცილებელ ეტაპად.

„ხიდაშელი როდესაც დაინიშნა თავდაცვის მინისტრად, ბრიუსელში MAP მოითხოვა ულტიმატუმის ფორმით. მერე როცა მიხვდა, რომ არ იყო სწორი, აცხადებდა - MAP არასდროს მოგვითხოვიაო. ახლა პირდაპირ ითხოვს წევრობას. მოდი დავსერიოზულდეთ და ვთქვათ, MAP-ის მიღება უფრო ადვილია, ვიდრე წევრობა. აქედან ჩანს, ასეთი განცხადების გაკეთება რბილად რომ ვთქვა, არასწორი იყო.

ბუნებრივია, რომ ხიდაშელის ამ განცხადებებს არასერიოზულად მიიღებენ ნატო-ს წევრი ქვეყნები. სამწუხაროდ, კიდევ ერთხელ ჩაითვლება, რომ ვიღაც-ვიღაცეები მაღალი თანამდებობის პირები აკეთებენ არასერიოზულ განცხადებებს. ვერ გეტყვით რას უკავშირდება მისი განცხადება. ზოგიერთების ლოგიკას დიდი ხანია ვერ ვხვდები“, - ამბობს თორნიკე შარაშენიძე.

ექსპერტი უსაფრთხოების საკითხებში შორენა ლორთქიფანიძე ამბობს, რომ მთავრობას ჩამოყალიბებული უნდა ქონდეს ერთიანი პოზიცია, რას ველოდებით სამიტიდან და რა გვინდა ჩაიწეროს მის დეკლარაციაში.

„ჩანს, რომ შეჯერებული პოზიცია სახელმწიფოს არ აქვს. თავდაცვის უწყების პოზიცია განსხვავდება ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატის პოზიციისგან. ვხედვათ, რამდენად კორდინირებულია სახელმწიფოს პოზიცია. ამიტომ, არაფერიც არ არის გასარკვევი, ახლა მთავარია თვითონ ქვეყანამ გაარკვიოს და მთავრობაში მოხდეს პოზიციის შეჯერება, რა მესიჯით და ინტერესებით მიდის ვარშავის სამიტზე. სამწუხაროდ, თვალხილულად ჩანს, რომ ბოლომდე არ არის დამუშავებული ერთიანი ხედვა რა გვინდა და რას ველოდებით კონკრეტულად ვარშავის სამიტიდან“, - ამბობს შორენა ლორთქიფანიძე.