„რესპუბლიკური პარტია“ „ქართულ ოცნებასთან“ ორპარტიული შეთანხმების გაფორმებას აპირებს, კოალიციაში შემავალი სხვა პოლიტიკური პარტიები კი, დოკუმენტის შინაარსის თაობაზე არანაირ ინფორმაციას არ ფლობენ. რესპუბლიკელები განმარტავენ, რომ ხელშეკრულების გარეშე არც ერთი პარტია და არც ერთი კოალიცია არ არსებობს. შესაბამისად, მათ სხვებთან პარტნიორობა შეუძლიათ, „ოცნებასთან“ კი, სტრატეგიული პარტნიორობა სურთ.
კოალიციაში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებზე, for.ge პარლამენტის ევროინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარეს, ლევან ბერძენიშვილს ესაუბრა:
„რესპუბლიკური პარტიის“ ლიდერები პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილს გასულ კვირას შეხვდნენ, რომელმაც უფრო მეტი კითხვა გააჩინა, ვიდრე პასუხი. რას ნიშნავს, „ქართულ ოცნებასთან“ სტრატეგიული პარტნიორობა?
- ამ შეხვედრას არ ვესწრებოდი, შესაბამისად, დეტალებს ვერ გეტყვით, მაგრამ განმარტების გაკეთება შემიძლია იმაზე, თუ როგორ გავიგე პარლამენტის თავმჯდომარის, დავით უსუფაშვილისა და „რესპუბლიკური პარტიის“ თავმჯდომარის, ხათუნა სამნიძის განცხადებები.
უსუფაშვილმა თქვა, რომ ჩვენ კოალიციაში ვრჩებით და „ქართული ოცნების“ სტრატეგიული პარტნიორები ვართ. ანუ, ჩვენ მრავალპარტიულ კოალიციაში ვართ, მაგრამ ამავე დროს, მიგვაჩნია, რომ ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორი პარტია - „ქართული ოცნებაა“. საქართველოს მსოფლიოში ბევრი მეგობარი ჰყავს, მაგრამ ამერიკა სტრაგეგიული პარტნიორია. შეიძლება, ბევრი მეგობარი გყავდეს, მაგრამ სტრატეგიული პარტნიორი - ვისთანაც ყველაზე სერიოზულად და ღრმად ვთანამშრომლობთ, „ქართული ოცნებაა“. ჩემთვის ეს ძალიან გასაგები ფრაზა იყო. ჩვენ ვამბობთ, რომ კოალიციაში ყველაზე მნიშნელოვან ძალად „ქართული ოცნება“ მიგვაჩნია.
„ქართული ოცნება“ ყველაზე მნიშვნელოვან ძალად მიგაჩნიათ იმის გამო, რომ მას ამომრჩეველთა ნაწილი მხარს უჭერს, თუ იმის გამო, რომ მასთან იდეოლოგიური ერთობა გაქვთ?
- „ქართული ოცნება“ მთავარ პარტნიორად მიგვაჩნია იმიტომ, რომ ის ყველაზე ძლიერი პარტიაა კოალიციაში. ის ყველაზე მაღალრეიტინგულია, ქვეყანაში ყველაზე ძლიერი პარტიაა და ის პარლამენტშიც ყველაზე მრავალრიცხოვანი ფრაქციითა წარმოდგენილი. სხვებთან პარტნიორობა შეგვიძლია, „ოცნებასთან“ სტრატეგიული პარტნიორობა გვსურს. არ გვინდა, ვინმეს რაიმე ცუდი ვუთხრათ, პირიქით, ვამბობთ, რომ მთავარ პოლიტიკურ ძალასთან უფრო მეტი ურთიერთობა გვსურს.
ორპარტიული ხელშეკრულება რას გულისხმობ? რა პირობებს დააყენებთ?
- ეს მოლაპარაკების საგანია და ჯერჯერობით, არაფერს არ ვითხოვთ. რას ნიშნავს ხელშეკურულება? - ჩვენი ურთიერთობები ფორმალიზებული იქნება და ქაღალდზე იქნება დაწერილი, რა შემთხვევაში, რა ხდება, რათა ისეთი გაუგებრობა არ მოხდეს, როგორიც გასულ დღეებში იყო, როცა შეხვედრა და საკითხების გარკვევა საჭირო გახდა. მომავალში, ასეთი რამ არ მოხდება, რადგან ქაღალდზე ეწერება, ვინ როგორ იქცევა, რესპუბლიკელებს რა გვევალება, პარტნიორებისგან რას ველით და ისინი რას აკეთებენ. მთელ მსოფლიოში ნორმაა, რომ ყველაფერი ქაღალდზე ეწეროს. ხელშეკრულების გარეშე არც ერთი პარტია და არც ერთი კოალიცია არ არსებობს. ხალხს ხელშეკრულების გარეშე ცოლი არ მოჰყავს და პარტიების ზეპირი შეთანხმებით ურთიერთობა როგორ შეიძლება?! ხომ ხედავთ, რომ ზეპირი შეთანხმების პირობებში, საშუალება გაჩნდა, რომ მოვლენები სხვადასხვანაირად იყო ინტერპრირებული და ზოგიერთს მოეჩვენა, რომ თანამდებობები ჩნდებოდა და ის გასანაწილებელი იქნებოდა. ხელშეკრულების გაფორმება ნორმალურია და ეს პარტიებს შორის საჭიროა. ეს პოლიტიკური კულტურის საკითხია. ვნახეთ, რომ პრემიერს ეს საკითხი ზუსტად ისე ესმის, როგორც ჩვენ. თუკი რომელიმე სხვა პარტია „ქართულ ოცნებას“, ან ჩვენ მოგვმართავს, რომ ორპარტიული დოკუმენტის გაფორმება აუცილელებელია, ამაზე უარს ვინ იტყვის? - დავსხდებით და ამ საკითხს განვიხილავთ. ორპარტიული დოკუმენტის გაფორმების თაობაზე მოთხოვნა გუშინ და გუშინწინ არ გაჩნდა. პრემიერმა განაცხადა, რომ ეს ხელშეკრულება კოალიციის თანხმობას მოითხოვს, რასაც ჩვენ ვეთანხმებით.
ეს ხელშეკრულება რა შინაარსის უნდა იყოს, რომ მას მრეწველებიც დაეთანხმონ და სხვა პარტიებიც?
- ორმხრივი ხელშეკრულება იმიტომ გვინდა, რომ მრეწველებთან არ ვილაპარაკოთ. ამას მრეწველები დაეთანხმებიან, თუ სხვები, ეს ჩვენი პრობლემა არ არის. ჩვენი ინტერესია, ხელშეკრულება „ქართულ ოცნებასთან“ დავდოთ და შემდეგ, ის ვისი მოსაწონი იქნება და ვისი არა, ეს ყველაფერი მომავლის საქმეა. ორ პარტიას შორის ხელშეკრულებას დავდებთ და ამას კოალიცია მოიწონებს თუ არა, ბავშვი არავინ არ არის. თუკი ეს დოკუმენტი ორი პარტიის გარდა, არავის არ მოსწონს, აქედან დასკვნები გაკეთდება.
პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, რომ თუკი კოალიცია არჩევნებამდე მივა, მაშინ, მხარეების მიზნები ეროვნულ, ტრადიციულ და ევროპულ ღირებულებებს დაეფუძნება. ეს რა გზავნილად აღიქვით? ერთი მხრივ, მან კოალიციის დაშლა არ გამორიცხა, მეორე მხრივ, რა იგულისხმა?
- პრემიერის სიტყვების ინტერპრირებას არ მოვახდენდი, მაგრამ მომეჩვენა, რომ გამორიცხული არ არის, დღევანდელი კოალიცია და საარჩევნო კოალიცია რაიმე ნიშნით ერთმანეთისგან განსხვავდებოდეს. ამ ნათქვამში ეს გამომდინარეობს. დღევანდელ კოალიციას რაღაც მოთხოვნები აქვს და ასევე საარჩევნო კოალიციის მიმართ წამოყენებულია რაღაც მოთხოვნები. ჩვენ ორივე მოთხოვნას ვაკმაყოფილებთ, ხოლო სხვები აკმაყოფილებენ თუ არა, ამაზე პოლიტსაბჭო იმსჯელებს. საარჩევნო კოალიცია შესაძლოა, არსებულ კოალიციას არ დაემთხვეს და შესაძლებელია, იყოს უფრო მეტი პარტია, ან - პირიქით. პრემიერის ნათქვამი იმას ნიშნავს, რომ რაღაც კრიტერიუმები არსებობს.
გიორგი კვირიკაშვილმა საგანგებო განცხადებაში შენიშვნები და რჩევები როგორც გოგი თოფაძეს, ასევე თინა ხიდაშელს მისცა. მან აღნიშნა, რომ ჯარი პოლიტიზირებული არ უნდა იყოს, ხიდაშელი კი, ჯერ თავდაცვის მინისტრია და შემდეგ პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი...
- ის, რომ ჯარი პოლიტიზირებული არ უნდა იყოს, ეს თინა ხიდაშელის აზრიცაა. ამ საკითხზე საკამათო არაფერია, მაგრამ როგორი ნაბიჯი როგორ ჩაითვალა, ამას ადამიანები სხვადასხვაგვარად ხედავენ. ის, რომ პრემიერს შენიშვნები აქვს, ეს გასაკვირი არ არის, რადგან ის მთავრობის მეთაურია და შესაძლოა, მას საკუთარ მინისტრთან შენიშვნები ჰქონდეს. ზოგიერთი შენიშვნა მისაღებია და ზოგიერთი - არა. უფროსი მეც მყოლია, რომლის შენიშვნები ან მისაღები იყო, ან არა. ძალიან ძნელია, ნებისმიერ ქართულ წინადადებაში ის აზრი გამოთქვა, ადამიანში რა უფრო მნიშვნელოვანია. ამიტომ, როცა ჩვენ ვამბობთ, რომ პირველ შემთხვევაში პარტიულია, მეორე შემთხვევაში მინისტრი, ხოლო მესამე შემთხვევაში - დედა, ეს ფილოლოგიური პრობლემა, ენის უსუსურობაა და არ შეიძლება, ეს ზუსტი იყოს. თინა ხიდაშელი ერთდრულად არის: პარტიის ერთ-ერთი ლიდერი, თავდაცვის მინისტრი, თავისი ორი შვილის დედა და პარლამენტის თავმჯდომარის მეუღლეც. აქ პირველი-მეორე-მესამე-მეოთხე არ არსებობს. მე ვინ ვარ - პარლამენტის წევრი, ლექტორი თუ დავით ბერძენიშვილის ძმა? ყველგან მე ვარ, გააჩნია, რომელი ქუდი მახურავს. გასაგებია, რომ პრემიერისთვის ხიდაშელი თავდაცვის მინისტრია, მაგრამ „რესპუბლიკური პარტიისთვის“ არა მხოლოდ მინისტრია, არამედ პარტიის უმნიშვნელოვანესი წევრია. პრემიერისა და მისი მინისტრის ურთიერთობაში ვერ ჩავერევით. ვიცი, რომ ხიდაშელს ჩემი დახმარება არ დასჭირდება. ყოველთვის ვამბობდი, რომ თუკი დამიჭერდნენ, ერთი ადვოკატი მჭირდებოდა, რადგან სხვას არ დავიქირავებდი, მაგრამ მას პარტიაში იურისტი ქალების სახით კონკურენტები გაუჩნდა.
თქვენი მმართველობის პირობებში, თითქოს, ტრადიცია ჩამოყალიბდა, რომ კოალიციაში პრობლემები თავდაცვის მინისტრის გარშემო იწყება. ირაკლი ალასანიას შემთხვევაში, სამინისტროს თანამშრომლები დააკავეს და პროცესები უფრო რთულად განვითარდა, თუმცა, კოალიციაში დაპირისპირების მიზეზი ისევ თავდაცვის მინისტრი გახდა. რამდენად არის მოსალოდნელი, რომ თინა ხიდაშელმა პოსტი დატოვოს?
- დღეის მონაცემებით, ეს გამორიცხულია, რადგან კოალიციურ რეჟიმში ვმუშაობთ. პრემიერ-მინისტრმა თქვა, რომ თავდაცვის მინისტრის მიმართ დარტყმების განხორციელებას არ დაუშვებს. „თავისუფალი დემოკრატებიც“ არ არიან მომხრე, რომ ეს ორი ფაქტი ერთმანეთთან გააიგივონ. ამ ფაქტებს ერთმანეთს არც მე შევადარებდი. ფაქტია, რომ ხიდაშელს თავს სხვა მოტივებით არავინ არ ესხმის. ამ კონფლიქტში ხმა არ ამომიღია, ისე გავილანძღე. პირადი ნაწილი არ მაინტერესებს, მაგრამ ცოტა გამიკვირდა, რადგან უფრო დარბაისლურ მიდგომას ველოდი. იმაზე ლაპარაკი აღარ ღირს, თინას რატომ დაარტყეს. ჩვენ ვიცით, რომ თავდაცვის მინისტრი რიგი პოლიტიკური ძალების სამიზნეა. მათ შორის, ქვეყნის გარეთ. ეს ყველაფერი ერთმანეთს ემთხვევა თუ ორკესტრირებული მუშაობაა, ეს არ ვიცი.
თქვენს მსგავსად, უმრავლესობაში არ ფიქრობენ და ისინი მიიჩნევენ, რომ თავდაცვის მინისტრსა და გოგი თოფაძეს შორის პიროვნული დაპირისპირებაა...
- ამაშინ ცდებიან, მაგრამ ამ საუბრებში შესვლა აღარ მინდა. ეს არის შეცდომა, ან არაგულწრფელი ლაპარაკი. ნატო პიროვნება და ჩემი ბიძაშვილი არ არის, შესაბამისად, პიროვნულ დაპირისპირებაზე საუბარი არ არის.
უმრავლესობაში მოსაზრებაა, რომ კოალიციაში შემავალი პარტიები არჩევნებზე ცალ-ცალკე წარსდგნენ. თქვენ ამას მიესალმებით?
- ეს ერთ-ერთი წევრის მოსაზრებაა, რომელსაც პრემიერ-მინისტრი არ ეთანხმება. უმრავლესობის წევრებს შესაძლოა, სხვა მოსაზრებებიც ჰქონდეთ. ამ საკითხს უფლებამოსილი პირი თუ დააყენებს, განვიხილავთ, თუ არაუფლებამოსული პირი დააყენებს - გავიღიმებთ.