კოალიცია „ქართულ ოცნებაში“ შემავალი პარტიები 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებთან დაკავშირებით, კონსულტაციების დაწყებას ელოდებიან. ყველა პარტიას საკუთარი ინტერესი აქვს, რომლის გახმაურებასაც მოლაპარაკებების პერიოდში აპირებს. „რესპუბლიკელი“ ლევან ბერძენიშვილი ამბობს, რომ მისი პარტიის სიას სხვა ვერ დაწერს, ხოლო მხარეებს შორის პოლიტიკური შეთანხმება უნდა იქნეს მიღწეული იმის თაობაზე, როგორი იქნება კოალიცია, ვის რამდენი მაჟორიტარი დეპუტატი ეყოლება და სიაში ვინ სად იქნება.

საარჩევნო საკითხებზე, for.ge პარლამენტის ევროინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარეს, ლევან ბერძენიშვილს ესაუბრა.

2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე ცხრა თვეა დარჩენილი, კოალიციაში კი, კონსულტაციები ამ დრომდე არ დაწყებულა. რატომ? პროცესს ვინ აჭიანურებს?

- ამ საკითხის გადამწყვეტი კოალიციის პოლიტიკური საბჭოა, რომლის თავმჯდომარეც ირაკლი ღარიბაშვილი იყო, რომელიც პოსტიდან გადადგა და ბევრმა ჩათვალა, რომ ის როგორც პრემიერის პოსტიდან, ასევე კოალიციის ლიდერის თანამდებობიდან გადამდგარია. ის კოალიციას როგორც პოლიტიკურ ფიგურა აღარ ხელმძღვანელობს და ამიტომ, იქ ახალი პიროვნებაა ასარჩევი, რომელიც პრემიერ-მინისტრია. გიორგი კვირიკაშვილი პრემიერის უფლებამოსილებაშია ჩართული, ახლა დავოსში იმყოფება და დრო დადგება, როცა კოალიციური საკითხებისთვის მოიცლის. ამის გამო, კონსულტაციები ჯერჯერობით არ დაწყებულა. ვიღაცეები რაღაცეებს ამბობენ და ეს სურვილებია. ზოგი ფიქრობს, რომ რუსულ ყველა დასს თითო საყურე დავურიგოთ, ზოგი ფიქრობს, რომ ზოგს მეტი ეკუთვნის, ხოლო ზოგს ნაკლები. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ პოლიტიკურ შეთანხმებას უნდა მივაღწიოთ, როგორი იქნება კოალიცია, ვის რამდენი მაჟორიტარი დეპუტატი ეყოლება, სიაში ვინ სად იქნება - ეს ყველაფერი გასარკვევია.

ანუ, წინასწარ ყველა დეტალის გარკვევას ითხოვთ?

- სხვანაირად, ეს სია ვერ შედგება. ყველაფერი დადგინდება და სია შედგება. კოალიციაში ვართ და გვინდა, რომ ეს გამოჩნდეს. არის ხალხი, რომელიც ამ ყველაფერზე უფრო ადრე ლაპარკობს, ვიდრე ეს შესაძლებელია, მაგრამ მათ საუბარს ვერავინ დაუშლის. კოალიცია როგორი იქნება, ამის თაობაზე არაფერი არ უთქვამთ იმ ადამიანებს, რომლებიც კოალიციაში გადაწყვეტილებას იღებენ. მხოლოდ სურვილები გაჟღერდა.

ფრაქცია „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლების სურვილი გაჟღერდა, რომ კოალიცია „რესპუბლიკურმა პარტიამ“ დატოვოს და კენჭი ცალკე იყაროთ. მათ სურვილს შეასრულებთ?

- „ქართული ოცნების“ დეპუტატებს პატივს ვცემთ, მაგრამ კოალიციის იმ სუბიექტებს დაველაპარაკებით, სადაც სალაპარაკოა. მეც ვფიქრობ, რომ კოალიცია იმ ადამიანებმა უნდა დატოვონ, რომლებმაც ძალიან არასწორი განცხადებები გააკეთეს როგორც ევროპისა და ნატოს მიმართულებით, ასევე რუსეთის კუთხით. ეს კერძო აზრებია. ზოგიერთმა ნორმალური განცხადებები გააკეთა, მაგრამ მედიამ ლიდად გაიტანა - დაპირისპირებაა კოალიციაშიო. „რესპუბლიკელებისა“ და „ოცნების“ წაკიდება ყველას უნდა, რაც კოალიციის ცხოვრებაში ჩვეულებრივი მოვლენაა, თუმცა მას არანაირ ყურადღებას არ ვაქცევთ და ასეთ განცხადებებს არ ვაკეთებთ. მე თვითონ წამიკითხავს, „რესპუბლიკელები“ 30 ადგილს ითხოვენო.

გარკვეული რაოდენობის მანდატებს არ ითხოვთ? - ამის თაობაზე პოლიტიკურ კულუარებში ბევრს საუბრობენ...

- ჯერჯერობით, არაფერს არ ვითხოვთ. ვისთანაც უნდა მოვითხოვოთ, ერთმანეთს არ შევხვედრივართ. თუკი ვინმე ამას ამბობს, ხომ უნდა დააკონკრეტოს, ვისგან ითხოვენ?! კონკრეტულად, ეს სიტყვა ვის ვუთხარით, ერთი მოწმე მაინც არსებობს? - მსგავს რაღაცაზე საუბარი არ ყოფილა. ვისგან რა უნდა მოვითხოვოთ, არ ვიცით. როდესაც საკითხი დადგება, ეჭვი არავის შეეპაროს, რომ ყველა პარტია თავისას მოითხოვს.

თქვენ რას მოითხოვთ? თქვენი წონა რა არის?

- ჩვენს წონას ის ადამიანები განსაზღვრავენ, რომლებიც მოლაპარაკებების პროცესში ჩართული იქნებიან. ესენი არიან: დავით უსუფაშვილი, დავით ბერძენიშვილი, ხათუნა სამნიძე. მოლაპარაკების მონაწილე მე არ ვარ და რაღაცის თქმის უფლება არ მაქვს, მაგრამ ეს ადამიანები შეეცდებიან, „რესპუბლიკური პარტია“ ადეკვატურად იქნეს წარმოდგენილი და მას რამდენიც ეკუთვნის, ეს საუბარში უნდა განისაზღვროს. წინასწარი მოცემულობა, რომ ჩვენ ამდენი გვეკუთვნის, თუ არადა, დავკარით ფეხი და წავედით, მსგავსი რაღაც არ გვითქვამს. თავად ხომ იციან, რომ ჯერ ის კაცი არ არის, ვისთანაც უნდა ვილაპარაკოთ. ვის უნდა ველაპარაკოთ? - ჩვეულებრივი წევრები არიან და გვინდა, კოალიციის ლიდერი და ერთად შეხვედრა.

გულწრფელები რომ ვიყოთ, ყველამ კარგად იცის, რომ კოალიციაში სიების საკითხს ყოფილი პრემიერი ბიძინა ივანიშვილი კურირებს და ამ საკითხებში აქტიურად არის ჩართული. შესაბამისად, მოლაპარაკებებს მასთან ითხოვთ?

- ამის თაობაზე ვერაფერს გეტყვით. თუკი ის აქტიურადაა ჩართული, მაშინ ვინც ჩართულია, იმას დაელაპარაკება. ამ პროცესში ივანიშვილი ჩართული რომ იყოს, ეს გასაკვირი არ არის, რადგან კოალიციის შემქმნელია და რა თქმა უნდა, მისი აზრი გათვალისწინებული იქნება, მაგრამ არ მგონია, რომ საუბარი იმაზე იყოს, ივანიშვილს ვერ შევხვდით, ჩვენი აზრი ვერ ვუთხარით და კოალიციის ის წევრებიც ამიტომ ღელავენ, რომლებიც ღელავენ. სხვადასხვა მოსაზრებაა და გადაწყვეტილების მიღება პოლიტიკურ სუბიექტებს შორის მოხდება და ყველაფერი გადანაწილდება. ჩვენი პრიორიტეტია, ამ კოალიციაში ვიყოთ და ჩვენი წილი პასუხიმგებლობა ავიღოთ.

რამდენად მოსალოდნელია, რომ კოალიციაში „სოციალ-დემოკრატები“ გაწევრიანდნენ? ამასთანავე, გამორიცხავთ, რომ კოალიციაში „კონსერვატორები“ და „მრეწველები“ ინდივიდუალურად იყვნენ წარმოდგენილნი და არა პარტიების სახით?

- ეს საკითხი როგორ გადაწყდება, არავინ იცის. თავის დროზე, კოალიცია სამმა პარტიამ შექნა, რომლებიც იყვნენ - „ქართული ოცნება“, „რესპუბლიკური პარტია“ და „თავისუფალი დემოკრატები“. კოალიცია იქნება ათპარტიული, სამპარტიული, თუ ორპარტიული, ეს არ ვიცი, რადგან ეს მოლაპარაკებების საგანია. ვის რამდენი კაცი ეყოლება, ვინ იქნება წარმოდგენილი როგორც პარტია და როგორც პერსონალურად, ჯერ არ ვიცით. „მწვანეები“ და „სოციალ-დემოკრატები“ იქნებიან თუ არა კოალიციაში, ამაზე ჩვენი აზრი გვექნება და ამ აზრს გამოვთქვამთ.

თქვენი აზრი, როგორია?

- ამას წინასწარ ვერ ვიტყვი. დაინტერესებული ვარ, რომ ჩვენ ადეკვატური შეფასება მივიღოთ, არც მეტი, მაგრამ არც - ნაკლები. რაც შეეხება იმას, რომ კოალიციის რიცხვი გაიზარდოს და იქ 40 პარტია შევიდეს, ამით ზოგიერთი დაინტერესებულია, ზოგიერთი - არა. მომხრე ვარ, რომ კვალიფიციური პარტიები, რომელთაც დაფინანსება აქვთ და საკუთარი მდგომარეობა დაადასტურეს, უფრო გათვალისწინებული იყვნენ, ვიდრე სხვები, მაგრამ ეს ჩემი მოსაზრებაა. ვიღაცამ შეიძლება თქვას, რომ ახალი პარტიები გვჭირდებაო. შეიძლება ოცპარტიული კოალიცია შევქმნათ, შეიძლება - ორპარტიული. არ გამოვრიცხავ, რომ „ქართული ოცნება“ ყველასგან დამოუკიდებლად, მარტო გავიდეს და გვითხრას, თქვენთან ერთად არ გვინდაო. დღევანდელი ვითარებიდან გამომდინარე, ჩვენს ადგილს კოალიციაში ვხედავ. ჩვენს მნიშვნელობას ვხედავ როგორც პარლამენტის ფრონტზე, ასევე აღმასრულებელის.

შეიძლება ითქვას, რომ კოალიციაში „რესპუბლიკური პარტიის“ დარჩენა, კონსულტაციების შედეგებზეა დამოკიდებული?

- ჩვენთვის პრიორიტეტულია, რომ კოალიციაში ვიყოთ და ის სიმართლეს ჰგავს, რომ კოალიციაში ვიქნებით და გარკვეულ როლს შევასრულებთ როგორც პარლამენტში, ასევე მთავრობაშიც. გაცილებით დაძაბული საუბრები იქნება, როცა საუბრები შედგება იმის თაობაზე, მაჟორიტარი ვინ იქნება და ა.შ. ეს კოალიციას არ დაანგრევს. ერთად გასვლა ჩვენს ინტერესებშია და თუკი ვითარება გვაიძულებს, ცალკეც გავსულვართ. ისეთ ბედნიერ ვარსკვლავზე დაბადებულები არ ვართ, რომ სულ ვიგებდეთ. პარლამენტის წევრი რამდენჯერვე ვიყავით, რამდენჯერვე - არა. პარტიაში ახლებიც გვყავს, ძველებიც და ეს ვიღაცას მოსწონს და ვიღაცას - არა. კოალიციას „რესპუბლიკელები“ არ გავაფუჭებთ და ერთმანეთს გავალამაზებთ. იმათაც ახალი სახეები ეყოლებათ და თუკი ის თამარ ჩუგოშვილი იქნება, ეს მეწყინება? - გაგვიხარდება.

ჩვენს რიგებში თუ ვინმე არ ვარგა, უნდა მოვიცალოთ, მათ რიგებში თუკი ვინმე არ ვარგა, გადაწყვეტილება თავად უნდა მიიღონ. იცით, რა არ მოხდება? - ჩემს სიას სხვა ვერ დაწერს, ხოლო სხვისას მე ვერ დავწერ. ვის რა ეკუთვნის, ამაზე კონსულტაციები იქნება, ხოლო როცა არჩევნებს მოვიგებთ, ახლი პრობლემა იქნება, ვის რისი ხელმძღვანელობა დავაკისროთ და ა.შ.

თქვენ ბრძანეთ, რომ თქვენი მიზანია, ადეკვატურად ის მიიღოთ, რაც გეკუთვნით. თქვენი ეს დომინანტობა „ქართულ ოცნებას“ აღიზიანებს. თქვენი თანაგუნდელები ამბობენ, რომ დასავლური ღირებულებები მხოლოდ „რესპუბლიკელებს“ არ გაქვთ...

- ამაზე ვინ დავობს? კოალიციაში, „რესპუბლიკურ პარტიას“ სიდიდით მეორე ფრაქცია აქვს, ვიღაცას ექვსკაციანი ფრაქცია აქვს. ეს ყველას საშუალებას აძლევს, თავისი სიტყვა თქვას. ჩვენ მტერი არ ვართ, რომ ერთმანეთს ხმები ვუთვალოთ. თუკი კარგი კანდიდატები გვყავს, ვიტყვით, რომ ჩვენი კარგი კანდიდატი ვიღაცის ცუდს სჯობს. კოალიციის ინტერესების წინააღმდეგ არავინ არ გამოვა, ჩვენ საერთო გამარჯვება გვინდა, რისთვისაც რესპუბლიკელებს როგორც ძველი, ასევე ახალი კადრები გვყავს.

საერთო გამარჯვების სურვილს მეორე მხრიდან ხედავთ?

- რა თქმა უნდა, ვხედავ. არ მგონია, არჩევნებში ვინმე იმისთვის მონაწილეობდეს, რომ დამარცხება სურს. ვიღაცას შეიძლება მხოლოდ პარტიული ინტერესი აქვს, ან პირიქით, მხოლოდ კოალიციური. ჩვენ გვინდა, რომ ორივე ინტერესი დავაბალანსოთ. ბიძინა ივანიშვილმა ჩვენი პარტია პარტნიორებს შორის პირველი დაასახელა და ჩვენ რომ რაიმე პრეტენზიები გვქონდეს, ეს ნურავის ნუ გაუკვირდება. ჩვენ კარგი მინისტრებიც გვყავს და კარგი დეპუტატებიც. თავი არცერთ თანამდებობაზე არ მოგვიჭრია და არ შეგვირცხვენია. მიმაჩნია, რომ ჩვენ რაღაცას წარმოვადგენთ. ყველაფერი მეტ-ნაკლებად სამართლიანად გადანაწილდება.

პარლამენტის ტრიბუნიდან გუბაზ სანიკიძემ განცხადება გააკეთა, რომ „ეროვნული ფორუმი“ თანამდებობებს გამოკიდებული არ არის და ეს ბიძინა ივანიშვილმა დაადასტურა, როცა მან თქვა, რომ კახა შარტავამ მასტერკლასი ჩაატარა. სანიკიძის გზავნილი ვის ეკუთვნოდა? თქვენს მიმართ ხომ არ იყო გაჟღერებული?

- ეს ასე არ აღმიქვამს. პოლიტიკური პარტია ვართ და დიახ, თანამდებობებზე გამოკიდებული ვართ. პოლიტიკური პარტია როგორც თანამდებობას, ასევე დეპუტატობას ეძებს. ეს სირცხვილი არ არის და ეს პოლიტიკაში უბრალო ანბანია. პოლიტიკურ პარტიას თანამდებობა რომ უნდოდეს, ეს ნორმაა. როცა არ უნდა, ეს თავისებურებაა. ფრაქცია ხომ უნდოდათ? - მიიღეს. თურმე, თანამდებობა არ უნდოდათ. მათ რა შესთავაზეს და უარი რაზე თქვეს, არ ვიცი, მაგრამ კახა შარტავამ თანამდებობაზე უარი რომ თქვა, ეს ფაქტია. ჩვენ უარი არ გვითქვამს და არც მომავალში არ ვიტყვით. ამ განცხადებას ყურადღებით მოვუსმინეთ და „ეროვნულ ფორუმს“ პატივს ვცემთ. ეს ყველაფერი იმას არ ნიშნავს, რომ თინა ხიდაშელი მინისტრის პოსტიდან გამოვიწვიოთ. როგორც ხიდაშელის მინისტრობა მოგვწონს, ასევე მოგვწონს ზაქარეიშვილისა და აგულაშვილის მინისტრობა და უსუფაშვილის სპიკერობა. პრემიერ-მინისტრი რომ მოგვწონდა, მას მხარი ამიტომ დავუჭირეთ.

აგულაშვილი-ხიდაშელი-ზაქარეიშვილი საარჩევნო სიაში იქნებიან?

- ეს არ ვიცი, მოლაპარაკებების საგანია.

რამდენად მოსალოდნელია, რომ მოლაპარაკებების პერიოდში მოითხოვოთ, მომავალ პარლამენტის თავმჯდომარე ისევ დავით უსუფაშვილი იყოს?

- არ ვიცი, ეს არის თუ არა პოლიტიკური გადაწყვეტილების ნაწილი. მგონია, რომ პოლიტიკური გადაწყვეტილების ნაწილია ის, ვინ მოხვდება პარლამენტში, მაგრამ პარლამენტის თავმჯდომარე ვინ იქნება, ეს სხვა საკითხია, რომელიც გამომდინარეობს არა პოლიტიკური კუთვნილებიდან, არამედ უარესობიდან. თუკი ეს ასე იქნება უკეთესი-უარესი, რა თქმა უნდა, პარლამენტის თავმჯდომარეობის ერთ-ერთი კანდიდატი დავით უსუფაშვილი იქნება, რომელიც ჩემი აზრით, ამ პოსტზე საუკეთესოა, ვიღაცას კი შეიძლება, თავისი კანდიდატი ჰყავდეს. წინასწარ იმის თქმა არ შეიძლება, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე აუცილებლად უსუფაშვილი უნდა იყოს. პარლამენტი არ აგვირჩევია და წინაწასწარ თავი რატომ უნდა მოვიკლათ, რაც დადგენილი არ არის? როცა პარლამენტი შეიკრიბება, მაშინ ვიტყვით, უარეს-უკეთესობით ავირჩიოთ და არა პარტიული კუთვნილებით-თქო. შეიძლება, ვიღაცამ თქვას, რომ ისინი ბევრნი არიან და სპიკერი მათი რიგებიდან უნდა შეირჩეს, მაგრამ მან ეს უნდა დასააბუთოს.

კოალიციურობაზე აპელირებთ, თუმცა, ამას რეალობაში ვერ ვხედავთ. „ქართული ოცნება“ ბიძინა ივანიშვილს „მარანში“ შეხვდა. თქვენს რატომ არ დაგპატიჟეს?

- იქ არ უნდა ვყოფილიყავით, რადგან ეს პარტიული ღონისძიება იყო. პარტიული შეკრება ჩვენც გვქონდა და პარტიულ ღონისძიებაზე ერთმანეთი რატომ უნდა დავპატიჟოთ? ყველას მიმართ დიდი პატივისცემა მაქვს, მაგრამ „რესპუბლიკური პარტიის“ შეკრებაზე არავინ არ გვჭირდებოდა. ისინი გაცილებით უკეთ იყვნენ უჩვენოდ, ვიდრე ჩვენ მათ გარეშე. შეიკრიბნენ, შეიკრიბნენ. „კონსერვატორები“, ან „მრეწველები“ რომ დაეპატიჟებინათ, ეს გაგვიკვირდებოდა.

„მარანში“ პოლიტიკური მესიჯები გაჟღერდა...

- ვეთანხები იმას, რომ შეკრებისას რაზეც უნდათ, იმაზე ილაპარაკონ. ჩვენ რომ შევიკრიბეთ, სიმღერისა და ცეკვის გარდა, არაფერი გაგვიკეთებია. ერთი-ორი ვარცხნილობის გამო ხუმრობა იყო, რადგან ვიღაცეები განსაკუთრებით მორთულები მოვიდნენ. თუკი იქ პოლიტიკური მესიჯები იყო, იქ ყველაფერთან ერთად ძველი, ყოფილი და ახალი პრემიერ-მინისტრები იყვნენ. თამადას ყოჩაღ, რომელმაც ასეთი სუფრის გაძღოლა შეძლო.

ჩვენი წამყვანი გიგლა აგულაშვილი იყო, რომელმაც ყველა სუფრას სადღეგრძლოს უფლება მისცა და თავად განსაკუთრებულს ვერაფერს იტყოდა, რადგან ყველა მაგიდამ სადღეგრძელო თქვა.