საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერი ზვიად კვაჭანტირაძე, საგარეო საქმეთა მინისტრობის კანდიდატ მიხეილ ჯანელიძეს მოუწოდებს, უცხო ქვეყნების საპატიო კონსულების მიმართ ექს-მინისტრ მაია ფანჯიკიძის მიერ გატარებულ ხისტ პოლიტიკას გადახედოს. როგორც კვაჭანტირაძე აცხადებს, მსგავსი დამოკიდებულება კომიტეტში აბსოლუტურად მიუღებელი იყო.
„ჩვენ ამის თაობაზე განხილვებიც გვქონდა. ჩვენი დამოკიდებულებაც გამოვხატეთ, მაგრამ იმდენად ხისტი იყო ეს დამოკიდებულება შესაბამის კომიტეტსა და საგარეო საქმეთა სამინისტროს შორის, ჩვენ ყველანაირად შევეცადეთ, რომ კონფლიქტში არ გადაზრდილიყო. ამიტომ უკეთესი მომავლის იმედით, არ გავამწვავეთ ეს საკითხი. ამიტომ მე მინდა, თქვენ მოგიწოდოთ, დაინტერესდებთ ამ საკითხით“, – განაცხადა ზვიად კვაჭანტირაძემ.
აღუდგებათ თუ არა საპატიო კონსულებს ის პრიორიტეტები, რომელიც მათ გაუუქმდათ, ამასთან დაკავშირებით ახალ საგარეო საქმეთა მინისტრს, განცხადება არ გაუკეთებია. თუმცა, აღსანიშნავია, რომ მაია ფანჯიკიძის გადაწყეტილება, რომელიც დღეს კვაჭანტირაძის კრიტიკის საფუძველი გახდა, დღემდე ძალაშია. ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი for.ge-სთან საუბრისას აცხადებს, რომ ცვლილებები, რომელიც მან გაატარა საპატიო კონსულებთან მიმართებაში, ევროკავშირის ქვეყნების გამოცდილებას ემყარებოდა.
for.ge მაია ფანჯიკიძეს ესაუბრა.
საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა მოითხოვა მიხეილ ჯანელიძისგან, რომ უცხო ქვეყნების საპატიო კონსულების მიმართ თქვენ მიერ გატარებულ ხისტ პოლიტიკას გადახედოს. ქალბატონო მაია, რითი ხსნით თქვენს გადაწყვეტილებას?
მაია ფანჯიკიძე: თქვენს ინტერნეტ–გამოცემაში ვნახე ამ საკითხთან დაკავშირებით რამდენიმე სტატია, არც ერთი სტატია არ იყო პროფესიულად დაწერილი და არ განმარტავდა ყველაფერ იმას, რა იყო, რა შევცვალე და რატომ შევცვალე. ცვლილებები, რომელიც მე გავატარე საპატიო კონსულებთან მიმართებაში საგარეო საქმეთა სამინისტროში, ემყარება ევროკავშირის ქვეყნების გამოცდილებას, არაფერი ახალი ჩვენ არ მოგვიგონია. ყველაფერი ის, რაც ჩვენ გავაკეთეთ, ასე არის ევროკავშირის ქვეყნებში.
მაშინ, რატომ გახდა ასეთი უკმაყოფილების მიზეზი?
– აგიხსნით. საქმე ეხება უცხო ქვეყნების საპატიო კონსულებს საქართველოში. ამ საპატიო კონსულების 99% საქართველოს მოქალაქეა. ისინი არიან ან ბიზნესმენები, ან სხვა პროფესიის ადამიანები, რომლებიც წარმოადგენენ იმ ქვეყნებს, რომლებსაც არ აქვთ საელჩო საქართველოში, ან შეიძლება ჰქონდეთ საელჩო, მაგრამ მაინც ჰყავდეთ საქართველოში საპატიო კონსული.
საქართველოსაც ჰყავს საპატიო კონსულები ბევრ ქვეყანაში და მათ შორის ისეთ ქვეყნებში, სადაც ჩვენ საელჩოები გვაქვს და ისეთებში, სადაც საელჩოები არ გავქს. არც ერთი ჩვენი კონსული არ სარგებლობს იმ პრივილეგიებით, რომლითაც სარგებლობდნენ საქართველოში საპატიო კონსულები, ანუ საქართველოს ის მოქალაქეები, ვისზედაც არის ლაპარაკი. ამ რეგულაციების შეცვლამ და ევროპულ სტანდარტზე მორგებამ გააღიზიანა ჩვენი თანამემამულეები, რომლებიც სხვა ქვეყნებს წარმოადგნენ. ძირითადად საქმე ეხება სამ საკითხს.
კერძოდ?
– პირველი, მათ მოეხსნათ დიპლომატიური იმუნიტეტი და დიპლომატიური ნომრები მანქანებზე, მეორე – მოეხსნათ დაცვა და მესამე – ისინი ვალდებული არიან გადაიხადონ გადასახადები, ისევე როგორც ამ გადასახადებს ვიხდით მე და თქვენ, მაგრამ მათ ეს პრივილეგიები რჩებათ, როდესაც ისინი ასრულებენ საპატიო კონსულის მოვალეობას. ანუ, კონსული, როდესაც არ ასრულებს საპატიო კონსულის მოვალეობას, არ ატარებს შეხვედრებს, როგორც საპატიო კონსული, არ აწყობს წვეულებებს, არ აწყობს ბიზნეს–ფორუმს, ან კულტურულ ღონისძიებებს, ასეთ შემთხვევაში იგი არის ჩვეულებრივი მოქალაქე. თუმცა, რა წამში იწყებს ასეთი საქმიანობის განხორციელებას, იმ ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე, რომლესაც წარმოადგენს, მაშინ ყველა ეს პრივილეგია მოქმედებს - თუ ის მართავს წვეულებას, ამ წვეულებაში გადახდილი ფული არ იბეგრება, მაგრამ თუკი მეგობრებთან არის სადმე, მაშინ მის მიერ გადახდილი ფული იბეგრება ჩვეულებრივად. ეს არის განსხვავება. ანუ, ეს სამი ელემენტი, რომელიც მათ მოაკლდათ ჩვეულებრივ ცხოვრებაში, ამან გამოიწვია მათი უკმაყოფილება.
ამის გამო, მათ ატეხეს ხამური, მიმართეს პარლმანეტსაც. წელიწადზე მეტია მინისტრი არ ვარ, მაგრამ მაინც არ შეიცვალა ეს ნორმა, იმიტომ, რომ ეს იყო სწორი და ეს არის საერთაშორისო სტანდარტი.
ქალბატონო მაია, მაშინ რითი ხსნით კვაჭანტირაძის განცხადებას?
– ზვიად კვაჭანტირაძის განცხადებას მე არაფრით არ ვხსნი, მაგრამ იმას, რომ ეს ნორმა ისევ მოქმედებს, ამას ვხსნი იმით, რომ ეს არის სწორი და ეს ნორმა არ უნდა შეიცვალოს. თქვენთან გამოქვეყნებულ სტატიაში სანმარინოს კონსული ამბობს, რომ მას ხელი ეშლება თავისი ფუნქციის განხორციელებაში, იმიტომ, რომ აღარ აქვს ის პრივილეგიები, რომელიც აქამდე ჰქონდა. მე მაქვს კითხვა, დამისახელოს ზვიად კვაჭანტირაძემ, გნებავთ, რომელიმე საპატიო კონსულმა თუნდაც ერთი ფაქტი, რომ მათ უნდოდათ თუნდაც ინვესტიციების მოზიდვა, ან კულტურული ღონისძიებების გატარება, ან სხვა სახის აქტივობა, რომელიც ვერ განახორციელეს და მაშინ მე ვიტყვი, რომ ეს რეფორმა იყო არასწორი.
კიდევ ერთხელ ვხსნი, რომ ეს იყო პრივილეგიები, რომელიც უტოლდებოდა საელჩოების პრივილეგიებს, ეს არ ხდება არც ერთ ევროპულ ქვეყანაში. როდესაც ახალი რეგულაციები მივიღეთ, ძალიან კარგად შევისწავლეთ, როგორ არეგულირებენ ამ საკითხს ევროპის წამყვან სახელმწიფოებში. ასე რომ, ეს არის პრივილეგიებდაკარგული ადამიანების პრეტენზიები, რომელთა გამკლავება, როგორც ჩანს, ბატონ კვაჭანტირაძეს არ შეუძლია, რადგან არ იცნობს ამ არგუმენტებს.