საგარეო საქმეთა მინისტრის განცხადებით, ფედერაციული მოწყობის საკითხი, სადაც აფხაზეთს განსაკუთრებული სტატუსი ექნება, მთავრობაში არ განხილება. მისი თქმით, ამ საკითხზე ერთიანი სამთავრობო პოზიცია არ არსებობს, თუმცა ცუდი არაფერია იმაში, თუ აღნიშნული თემის ირგვლის საზოგადოება იმსჯელებს. გიორგი კვირიკაშვილის განცხადებით, საქართველოს ხელისუფლებამ უნდა განიხილოს და იმსჯელოს სხვადასხვა შესაძლებლობაზე, რაც ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენასთან იქნება დაკავშირებული.

„ამ საკითხზე ერთიანი პოზიცია ჩამოყალიბებული არ არის. ჩემი პირადი აზრია, რომ ჩვენ, საზოგადოებამ უნდა ვიფიქროთ სხვადასხვა გზაზე, თუ როგორ მოვახდინოთ დანარჩენ საქართველოში, საქართველოს სახელმწიფოში აფხაზი ხალხის, აფხაზეთის რეინტეგრაცია და ამისთვის სხვადასხვა შესაძლებლობა უნდა განვიხილოთ“, - განაცხადა გიორგი კვირიკაშვილმა.

როგორც ცნობილია, შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრმა პაატა ზაქარეიშვილმა საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების კომიტეტის პირველი შეხვედრის მეორე სესიაზე გამოსვლისას განაცხადა, რომ საქართველოს მზად არის, ფედერაციული მოწყობის საკითხი განიხილოს, სადაც აფხაზეთს განსაკუთრებული სტატუსი ექნება. თუმცა, რაში მდგომარეობს განსაკუთრებული სტატუსი, ზაქარეიშვილს არ დაუკონკრეტებია.

„ჩვენ გვინდა, შევთავაზოთ ჩვენს მოსახლეობას ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, კონსტიტუციის ფარგლებში მივაღწიოთ მათი როგორც პოლიტიკური, ისე სამოქალაქო უფლებების დაცვას. საქართველო მზად არის, განიხილოს და ჩვენ გვაქვს კიდევაც გარკვეული ხედვები, მოსაზრებები, თუ როგორი შეიძლება იყოს საქართველოს ფედერაციული მოწყობა, სადაც აფხაზეთს განსაკუთრებული სტატუსი ექნება.

ამაზე ცოტა არ არის ნამუშევარი ჩვენს ოპონენტებთან ერთადაც კი. ასე რომ, ჩვენ ნამდვილად მზად ვართ, გვქონდეს მეტი გახსნილობა ამ მიმართულებით. ასევე, ამ მიმართულებით მნიშვნელოვანია ევროპული სტანდარტები და ხედვები, თუ როგორი შეიძლება იყოს ფედერაციული მოწყობა“, - განაცხადა პაატა ზაქარეიშვილმა.

ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის კომიტეტის თავმჯდომარე, გია ვოლსკი აცხადებს, რომ ფედერაციული მოწყობის საკითხი ახალი თემა არ არის, თუმცა ფიქრობს, რომ ახალი ხელისუფლების პირობებში, ახალი ხედვებით და სხვადასხვა მიდგომებით შევსებული, შეიძლება საინტერესოდ გამოდგეს.

„აფხაზურ საზოგადოებაში არ არსებობს სურვილი, რომ საქართველოსთან ფედერაციული ურთიერთობა შექმნან, მაგრამ იმას, რაც დღეს არ არსებობს, არ უნდა გადაუსვა ხაზი ისე, რომ გამორიცხო ხვალ იარსებობს. ამას სხვადასხვა გარემოებები სჭირდება და ამ გარემოებების შექმნა არის მთავარი. ეს არ არის მარტო საქართველოზე დამოკიდებული. გარემოებები უამრავია, რომელმაც რაღაცა სხვა ძვრები უნდა განაპირობოს“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას გია ვოლსკი.

საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერი, ზვიად კვაჭანტირაძე აცხადებს, რომ ჟენევის ფორმატის გარდა, დღეს ჩვენ აფხაზეთზე სხვა მიმართულებებით არ უნდა ვისაუბროთ.

„რუსები ძალიან ცდილობენ ჟენევის ფორმატის მიძინებას, რადგანაც არ მოსწონთ, რომ რუსების კონტროლის ქვეშ არ მიმდინარეობს ყველაფერი. სანამ იქ დგანან რუსული ტანკები, ჟენევის ფორმატის გარდა, დღეს ჩვენ აფხაზეთზე სხვა მიმართულებებით არ უნდა ვისაუბროთ. ყველაფრის დაწყება შეიძლება თავიდან, მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ რუსები შეასრულებენ მედვედევ-სარკოზის შეთანხმების თუნდაც ერთ პუნქტს. ტანკების, არტილერიის და ყუმბარების ქვეშ სამშვიდობო პროცესი ვერ განვითარდება“, - აცხადებს კვაჭანტირაძე.

მისივე თქმით, ნებისმიერი მოლაპარაკება აფხაზეთის სტატუსზე შეიძლება განვითარდეს მხოლოდ აბსოლუტურად სამშვიდო პირობებში, მაშინ როდესაც ეს ტერიტორია იქნება დემილიტარიზებული უპირველესად იმ ნაწილებისგან, რომელთაც იქ არაფერი ესაქმებათ.

„ამის შემდეგ შეგვიძლია ვისაუბროთ ყველაფერზე. რაც შეეხება ბატონი პაატას განცხადებას, ვფიქრობ, რომ ერთ-ერთი მოსაზრება გაახმოვანა, რომელიც უფრო ახლოს არის ზაქარეიშვილის პარტიულ პოზიციებთან და არ დაგავიწყდეთ, ეს უფრო რესპუბლიკური პარტიის იდეა არის. ამ წუთში ამ თემებზე მსჯელობა არ მიდის. არც არის ახლა ამის პირობები შექმნილი. დღეს აფხაზები მზად არ არიან იმისთვის, რომ მოისმინონ ჩვენი სამშვიდო ინიციატივები, გამომდინარე იქდან, რომ ეს არის ოკუპირებული ზონა, რომელიც სავსეა რუსული იარაღით და სამხედრო ნაწილებით“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას ზვიად კვაჭანტირაძე.

შეგახსენებეთ, რომ აფხაზებს ფედერაციულ წყობას ომამადე სთავაზობდნენ, მაშინ აფხაზებმა ამ შეთავაზებაზე უარი განაცხადეს. ამ საკითხთხთან დაკავშირებით პოზიცია აფხაზებს არც დღეს შეუცვლიათ. ექსპერტი კავკასიის საკითხებში, მამუკა არეშიძე აცხადებს, რომ როდესაც ვსაუბრობთ ფედერალურ მოწყობაზე, ჩვენ არ ვიცით აფხაზების პოზიცია და რაც მთავარია, ქართულმა საზოგადოებამ არ იცის რას გულისხმობს ფედერალური მოწყობა, რა უფლებების დელეგირებას გულისხმობს აფხაზებისთვის და რა უფლებებს იტოვებს ცენტრი.

„ეს თემა გაშლილი არ არის. როგორც ჩანს, ამ საკითხზე მსჯელობა არც ყოფილა და ერთიანმა პოზიციამ როგორ უნდა იარსებობს? კვირიკაშვილის ნათქვამიდან გამოდის, რომ წინააღმდეგობაა მთავრობაში სხვადასხვა პერსონალიებს შორის. მე ასე ვერ ვიტყოდი, მე ვიცი, რომ ამ თემაზე მსჯელობა არ ყოფილა საერთოდ. ამ პოზიციის მიმღები აფხაზები არ არიან. მითუმეტეს, რომ ჩვენ არ ვეუბნებით რა უფლებები ექნება აფხაზეთის ავტონომიას. ჩვენ ვამბობთ მხოლოდ ზოგადად - განსაკუთრებული სტატუსი და მერე რა? რა არის ამის უკან, აფხაზები ამ თემაზე არ დაიწყებენ ლაპარაკს“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას მამუკა არეშიძე.

მისივე თქმით, ზაქარეიშვილის განცხადება იყო ერთგვარი გზავნილის ფორმა და უკვე აფხაზების რეაქციის შემდეგ კორექტივები შევა ტაქტიკაში თუ სტრატეგიაში.

„რაც შეეხება თვითონ იმას, რომ გვინდა თუ არა ფედერალური მოწყობა, ეს პოლიტიკური მიზანშეწონილობიდან გამომდინარეობს, ჯერ ამის თქმა ძალიან რთულია და მითუმეტეს, რომ აფხაზური მხრიდან არანაირი რეაქცია არ ყოფილა. მახსოვს 1998 წელს პრიმაკოვმა თბილისში ჩამოიყვანა არძინბა და მაშინ ქართველებს შესთავაზეს ფედერალური მოწყობა, რასაკვირველია ამ შეთავაზებაში ჩადებული იყო გარკვეული ნაღმები.

ფედერალური მოწყობის რუსული ვარიანტი გულისხმობდა განსაკუთრებულ უფლებებს აფხაზებისთვის. ბევრი კითხვის ნიშანი იყო, მაშინ შევარდნაძემ გადაჭრით თქვა უარი ამ წინადადებაზე და თქვა, რომ ქართველი ხალხი ამას არ მიიღებსო. პრინციპში სწორი იყო, მაგრამ ჯობდა, რომ მოლაპარაკებათა სისტემა შექმნილიყო“, - აღნიშნა მამუკა არეშიძემ.

პოლიტოლოგ სოსო ცისკარიშვილის განცხადებით, 90-იან წლებში სახელმწიფო მოწყობის რამდენიმე ვერსია არსებობდა. თუმცა, მაშინ თავად იდეა იყო ბევრისთვის მიუღებელი. მისივე თქმით, ვინც ვერ ხედავს განსხვავებას 1992 და 2015 წლებს შორს, უმჯობესია თავი შეიკავონ ნებისმიერი კომენტარებისგან.

„ერთადერთი დოკუმენტი რომელიც შევძელით, რომ შეგვექმნა, გახლავთ კანონი ოკუპირებული ტერიტორების შესახებ, რამაც კიდევ უფრო დაამძიმა პოზიტიური პერსპექტივის მოლოდინი. პრაქტიკულად, არც ერთი სამთავრობო ინიციატივა და თუ ასეთი საერთოდ არსებობს, არ გაჟღერებულა და ამაზე საზოგადოების დისკუსია არ შემდგარა.

რასაკვირევლია, როგორც ყველაფერში, აქაც იქნება აზრთა სხვადასხვაობა, მაგრამ უნდა შევთანხმდეთ საერთო მიზანზე, რასაც ჰქვია საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა. ეს უნდა იყოს უპირატესი ამოცანა“, - აღნიშნა for.ge-სთან საუბრისას სოსო ცისკარიშვილმა.