რესპუბლიკელი ლევან ბერძენიშვილი კულტურის მინისტრს, მიხეილ გიორგაძეს მკაცრად აკრიტიკებს და ამბობს, რომ არ შეიძლება, კაცს ეს სახელი გერქვას და მსოფლიო მნიშვნელობის ძეგლის აფეთქებას ხელს უწყობდე. მისი თქმით, ნამდვილი მინისტრი ყაჩაღიანის ტერიტორიაზე დადგებოდა და ძეგლს პირადად დაიცავდა.

ამას გარდა, რესპუბლიკელი ილია ჭავჭავაძის ბიძინა ივანიშვილისთვის შედარების გამო, თამაზ თამაზაშვილსაც აკრიტიკებს და იმედს გამოთქვამს, რომ ყოფილი პრემიერი ლექსების წერას არ დაიწყებს და მთავარი პუბლიცისტი არ იქნება.

ვინ ურტყამს წკიპურტებს რესპუბლიკელებს, რას ემსახურება ბესელია-საგანელიძის განცხადებები და პროკურატურა რატომ მოექცა მიხეილ სააკაშვილს არასწორად? - ამას for.ge-ს ინტერვიუდან შეიტყობთ, რომელიც დეპუტატ ლევან ბერძენიშვილთან ჩავწერეთ.

ევროპასთან ასოცირების ხელშეკრულება რატიფიცირებულია. ხელისუფლება ვალდებულებების შესრულებისთვის მზად არის?

- ეს არის არა ავანსი რაღაცის გამო, არამედ შედეგი. საქართველოს მიერ კონკრეტული პროგრამა შესრულდა, რაც ადვილი არ იყო. ახლა მთელი ოსტატობაა საჭირო იმისათვის, ამ შედეგს რამდენად შევირგებთ და იმ სიკეთეებით, რასაც ეს ხელშეკრულება გვაძლევს რამდენად ვისარგებლებთ. პირველი ნიშანი იმისა, რომ ჩვენ სწორი მიმართულებით მივდივართ, ვიზა-ლიბერალიზაცია იქნება, რომელიც მომავალი წლის მაისში, რიგაში უნდა მივიღოთ. მომავალ წელს, ევროკავშირის თავმჯდომარე ქვეყანა ლატვია ხდება, რაც ჩვენთვის დიდი გამართლებაა, რადგან ლატვია საქართველოს ყველაზე ახლო მეგობარია. რიგაში სტუმრობის დროს, საპარლამენტო დელეგაციამ მყარი ინფორმაცია მივიღეთ, რომ რეალურია, საქართველომ ვიზა-ლიბერალიზაციის პროგრამა მიიღოს. დანარჩენი ყველაფერი ჩვენზეა დამოკიდებული, რადგან საქართველოს ევროპაში იმდენი პროდუქტის შეტანა შეუძლია, რასაც ახლა არ ვაწარმოებთ. საქართველოს მთავრობამ გამოცდა ჩააბარა, მაგრამ ასოცირების ხელშეკრულებიდან ევროკავშირის წევრობამდე გარკვეული დროა საჭირო (მინიმუმ ათი, მაქსიმუმ - ოცი წელი), მაგრამ ეს პროცესი თურქეთისთვის არასოდეს არ დამთავრდა. ქართულ მხარეს დაახლოებით ათი წელი აქვს იმისთვის, რომ ყველა ვალდებულება შეასრულოს. უპირველეს ყოვლისა, სასამართლოს, პროკურატურისა და შს სამინისტროს რეფორმა უნდა გატარდეს, რაზეც ახლა ხელისუფლება ალაპარაკდა.

ევროპარლამენტმა საქართველოს ხელისუფლებას მოუწოდა თავი აარიდოს მიდგომას - „ყველაფერი გამარჯვებულს“, რაც მათი შეფასებით, წინა ხელისუფლებას ახასიათებდა. ევროპარლამენტმა რეზოლუციაც მიიღო, სადაც შერჩევით სამართალზეა საუბარი. რას უპასუხებთ ევროკრიტიკოსებს?

- ჩვენთვის მთავარია, რომ ასოცირებულ წევრად გამოგვაცხადეს და შვიდი ქვეყანა დარჩა, რომელმაც ასოცირების ხელშეკრულების რატიფიკაცია უნდა მოახდინოს. რაც შეეხება კრიტიკას, ეს სამართლიანია და ჩვენ ამას ველოდით. მართალი გითხრათ, გაცილებთ მეტსაც ველოდით, მაგრამ პარლამენტის თავმჯდომარის, დავით უსუფაშვილის განცხადებამ, რომ შსს უნდა გაიყოს და ამ საკითხზე პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის დათანხმებამ, კრიტიკა შეამცირა.

ევროპარლამენტისგან მეტ კრიტიკას, რატომ ელოდით?

- ბევრი შეცდომა გვაქვს დაშვებული. მიხეილ სააკაშვილს და მისი ოჯახის წევრებს არავინ ამართლებს, მაგრამ ყოფილი პრეზიდენტის ოჯახის წევრების ქონების დაყადაღება არასწორი იყო. სხვა სიტყვის თქმა არ მსურს. ეს გადაწყვეტლება რომ არასწორი იყო, ამას იწილო-ბიწილო რად უნდა? ეს ჩემთვის ეკითხათ და მე მეტყოდი. ასევე, როდესაც უცხოელი სტუმრები არიან ჩამოსული, მაშინ 50 კაცს ნუ დააპატიმრებ, ხოლო, როდესაც კაცი უცხოეთშია წასული, მისი თანამშრომლები არ უნდა დააპატიმრო. ეს ყველა შეცდომაა, რომელიც იმიტომ კი არ იყო დაშვებული, რომ ეს პუტინმა უკარნახათ, უბრალოდ, პროკურატურაში რეფორმირება არ მომხდარა და ეს უწყება საბჭოთა დროინდელია. გასაკვირიც არ არის, რომ გაგვაკრიტიკეს. მთავარია, ამ კრიტიკის გამო იმის საშუალება არ წაგვართვეს, რომ ევროპასთან ასოცირებული ქვეყანა გავმხდარიყავით. 17 მაისი გავიწყდებათ? ევროპარლამენტში ვიღაცეებმა ამის გამო ხმა არ მოგვცეს, ვიღაცეებმა კი დაგვამადლეს, რომ ხმას ნაციონალების გამო გაძლევთო. ეს იმას ნიშნავს, რომ „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ მათ არ მოსთხოვა, საქართველოს მხარდამჭერ რეზოლუციას ნდობა არ გამოუცხადოთო. როგორც ჩანს, მათ საკუთარი ქვეყნის წინააღმდეგ ნაბიჯი არ გადადგეს. ის, რომ სტრასბურგში სააკაშვილი ჩავიდა, ეს დადებითი არ იყო, მაგრამ გასაკვირი არ არის, რომ ვიღაცამ პატივი სააკაშვილსაც სცა. დასანანია, რომ ორივე მხარემ ჩვენს თავში ძალა ვერ ვიპოვეთ, რომ ეს უზარმაზარი წარმატება ერთად აგვეღნიშნა.

ანუ, ფიქრობთ, რომ ევროპარლამენტში საქართველოს ყოფილი და ამჟამინდელი პრეზიდენტები ერთად უნდა დამსხდარიყვნენ?

- პრეზიდენტების დონეზე ვერაფერს გეტყვით, რადგან ვინ სად დაჯდება, ეს ჩემი გადასაწყვეტი არ არის, მაგრამ საპარლამენტო დონეზე თუ გეტყვით, დავით ბაქრაძემ ჭიქა ცალკე ასწია, ჩვენ კი ცალკე, არადა, ჭიქის ერთად აწევა სჯობდა. ევროპაში ცალ-ცალკე ვერ შევალთ. ოპოზიციას და ხელისუფლებას სიყვარულით ერთმანეთი არ შეგვიყვარდება, მაგრამ როცა რაღაც ორივეს გვიხარია, შესაძლოა, ეს სიხარული ერთად გამოიხატოს. რაც შეეხება სააკაშვილს, ვერ გეტყვით, გიორგი მარგველაშვილი როგორ უნდა მოქცეულიყო, მაგრამ ყოფილი და ამჟამინდელი პრეზიდენტები ერთ დარბაზში რომ ისხდნენ, ამაში ტრაგედიას ვერ ვხედავ. რეალურად, სააკაშვილის წინააღმდეგ არცერთი კანონიერი გადაწყვეტილება ძალაში არ არის შესული და ის უდანაშაულოა, რადგან მას უდანაშაულობის პრეზუმფცია იცავს.

ევროპარლამენტში სტუმრობისას, სააკაშვილმა ბევრი ტყუილი თქვა. ყოფილმა პრეზიდენტმა თქვა, რომ პასპორტი წამართვესო. თუ პასპორტი წაართვეს, რითი დადიოდა, სხვა რამე აჩვენა და უთხრა, ეს არის პასპორტიო? მისთვის დიპლომატური პასპორტი არავის წაურთმევია, რომელსაც თავად პრეზიდენტის პასპორტს უწოდებს. ის ისევ ბევრი რამის აზრზე არ არის, მაგრამ ამას არაუშავს. საქართველოს ისტორიაში უდიდესი რაღაც მოხდა და, როდესაც ჩვენი კოლეგები იმას ამბობენ, რომ მთავარია, სააკაშვილი და მარგველაშვილი ერთმანეთს არ შეხვდნენო, ეს იმას აჩვენებს, რომ ეს ადამიანები წვრილმანს და მსხვილს ერთმანეთისგან ვერ არჩევენ. მთავარია, ევროპული გზა, რომლის კომპრომისიც, შესაძლოა, ვიღაცის მიერ სააკაშვილისთვის ხელის ჩამორთმევა იყოს. ყოფილი პრეზიდენტი რომ ვყოფილიყავი, თუკი ევროპარლამენტში დამპატიჟებდნენ, იქ აუცილებლად ჩავიდოდი. გასაკვირი იქნებოდა, სტრასბურგში სააკაშვილი რომ არ ჩასულიყო და ეთქვა, თქვენთვის არ მცალია, ნიუ-იორკში ველოსიპედით უნდა ვიკატავოო.

სააკაშვილისგან განსხვავებით, სტრასბურგში პრემიერი ღარიბაშვილი არ ჩავიდა. რატომ?

- ეს საპარლამენტო ფორმატი იყო და ისიც კი არ იყო აუცილებელი, რომ პრემიერ-მინისტრმა ევროპარლამენტს წერილი მისწერა. ირაკლი ღარიბაშვილს შეეძლო, რომ მათთვის წერილიც არ მიეწერა. სწორი იყო, რომ პრემერი ევროპარლამენტში არ წავიდა. აუცილებელი იყო ევროპარლამენტში საპარლამენტო დელეგაცია ჩასულიყო და არა თუნდაც პრეზიდენტი, ან პრემიერი. ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, დავით უსუფაშვილი სტრასბურგში ვერ ჩავიდა, მაგრამ ქვეყანა ვიქტორ დოლიძემ და თედო ჯაფარიძემ წარმოაჩინეს. კარგია, რომ ევროპარლამენტში პრეზიდენტი წავიდა და ამით მან დელეგაციის დონე დააფიქსირა.

რაც შეეხება აღმასრულებელ ხელისუფლებაში განხორციელებულ საკადრო ცვლილებებს, სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახურის ხელმძღვანელის პოსტზე ანზორ ჩუბინიძე დაბრუნდა, ხოლო ვახტანგ გომელაური შს მინისტრის პირველ მოადგილედ დაინიშნა. რითი ახსნით, მთავრობაში ბიძინა ივანიშვილის კადრების გაძლიერებას?

- გავიწყდებათ, რომ ირაკლი ღარიბაშვილიც „ქართუდან“ არის მოსული? ივანიშვილისა და ღარიბაშვილის კადრებს შორის განსხვავებას ვერ ვხედავ. სანამ ღარიბაშვილი პრემიერია, ეს პირები მისი კადრები არიან. რაც შეეხება იმას, საკადრო ცვლილებების განხორციელება ღარიბაშვილს ურჩია თუ არა ივანიშვილმა, ეს არ ვიცი. შთაბეჭდილება არ მაქვს, რომ პრემიერი თოჯინაა. პირიქით, ვხედავ, რომ ღარიბაშვილი ძალიან დამოუკიდებელია და შესაძლოა, ზოგიერთი მისი დამოუკიდებელი ნაბიჯი ვინმეს აღიზიანებდეს. აღმასრულებელი ხელისუფლებიდან წასული ფიგურები იმ ღირებულებას არ წარმოადგენდნენ, რომ მათზე ამდენი ლაპარაკი ღირდეს. ქართული პოლიტიკისთვის არცერთი მათგანი არაფერს არ ნიშნავდა. ისინი დიდ სისტემაში თავის ადგილზე მყოფი პირები იყვნენ, მაგრამ რომ გითხრათ, ჩხენკელი საქართველოს პოლიტიკას განსაზღვრავს-მეთქი, მოგატყუებთ, რადგან პოლიტიკას პარლამენტი აყალიბებს. პარტია „ქართულ ოცნებაში“ ჯანყარაშვილი რას განსაზღვრავდა ისიც კი არ ვიცი. ამ პროცესებში ცოტა მოვლენების დრამატიზება იყო.

პრემიერ-მინისტრის საქმიანობით კმაყოფილი ხართ? „თავისუფალი დემოკრატები“ მიიჩნევენ, რომ ირაკლი ღარიბაშვილი ლიდერი არ არის. თქვენ პრემიერს ლიდერის თვისებებს ამჩნევთ?

- ირაკლი ღარიბაშვილი საქართველოს პრემიერია, რომელსაც ნდობა პარლამენტმა გამოუცხადა. მას „ვეფხვისტყაოსანი“ არ დაუწერია და სხვა ავტორიტეტი მოსაპოვებელი აქვს. მას მხარი დავუჭირეთ და ამ გადაწყვეტილების გამო ვინმეს ვინმესთვის ხელი არ გადაუგრეხია. თავის დროზე, ღარიბაშვილს ნდობა „თავისუფალმა დემოკრატებმაც“ გამოუცხადეს. არის თუ არა ის უფრო დიდი ლიდერი, ამაზე ლაპარაკი ადრეა, რადგან ის ძალიან ახალგაზრდა კაცია და ახლა ყალიბდება. რომ გითხრათ, ღარიბაშვილი უკვე ილია ჭავჭავაძეა-თქო, ამას ვერც თქვენ გამიგებთ, ვერ ის და ვერც ილია ჭავჭავაძის ხსოვნა.

ბოლო პერიოდში, ვინც ილია ჭავჭავაძე ახსენა, ვერც მას გავუგებთ, რადგან მთელ საქართველოს ილია ჭავჭავაძემდე ორასი-სამასი წელი აკლია. ილია ჭავჭავაძის დონებმდე ჩვენ არ ვართ და ეს მიმართვა ცოტა გამიკვირდა, მაგრამ პოლიციის მუშაობის სპეციფიკას და ილია ჭავჭავაძის მიმართ პოლიციელების შეხედულებას რომ ვიცნობ, საბოლოო ჯამში, არაფერი აღარ გამიკვირდა. ინტელექტუალური საკითხები პოლიციის გენერლების აზრის მიხედვით არ წყდება.

ანუ, თქვენ თამაზ თამაზაშვილს გულისხმობთ, რომელმაც ილია ჭავჭავაძე ბიძინა ივანიშვილს შეადარა?

- ილია ჭავჭავაძესთან ვინმეს შედარებას როგორ დავეთანხმო, როდესაც ილია ჭავჭავაძე ერის მამაა და თან მკვდარია? მას ცოცხალი კაცი, როგორ შევადარო? ჯერ რა ვიცით, საქმიანობას ვინ როგორ დაამთავრებს?! ეს იყო ძალიან არასწორი განცხადება, რომელიც იუმორში გავატარე, რადგან ილია ჭავჭავაძეზე ძალიან მაღალი აზრის ვარ. ამ განცხადებით პოლიციის გენერალმა კითხვის ნიშანი საკუთარ თავს დაუსვა. თურმე, ის ვერ ერკვევა, ილია ჭავჭავაძე ვინაა და ბიძინა ივანიშვილი ვინ. ბიძინას მსგავსი რამ არასოდეს არ შეეშლება. ბიძინა ივანიშვილს თავის როლი და ფუნქცია აქვს, მაგრამ იმედი მაქვს, ის ლექსების წერას არ დაიწყებს და მთავარი პუბლიცისტი არ იქნება. არ უნდა ითქვას, რომ ვიღაცამ ღრმად იცის, გენიოსი ვინ არის და მთაწმინდაზე ვინ უნდა დაიკრძალოს. ქართველებმა მთაწმინდაზე ბარათაშვილი და ვაჟა ფშაველა არ დაკრძალეს და რა გინდ, დიდი კაცი იყოს ბენდუქიძე, მას დაკრძალავდნენ? ამის გაგებას დრო დასჭირდა და ნაციონალების მხრიდან ამის მოთხოვნა სრულიად გაუგებარი იყო. მაპატიეთ, მაგრამ ამ მოთხოვნაზე, ცხონებული ბენდუქიძეც კი მოკვდებოდა სიცილით. გული დამწყდა, რომ ეს ადამიანი დაიღუპა, რადგან ინტელექტუალი კაცი იყო და „ნაციონალური მოძრაობა“ ერთად რომ შეკრიბო, მისი ტვინის ნახევარი არ შეიკრიბება. ილია ჭავჭავაძეობამდე და მთაწმინდამდე შორი გზაა გასავლელი.

ბიძინა ივანიშვილის თაობაზე ამბობენ, რომ შესაძლოა, ის გაზაფხულზე პოლიტიკაში დაბრუნდეს. ამას გამორიცხავთ?

- ბატონი ბიძინა, იმდენად თავისუფალი კაცია და იმდენად დიდი რესურსი აქვს იმისათვის, რომ თავისუფალი იყოს, გამორიცხული არაფერია. ის პოლიტიკიდან ვადაზე ადრე წავიდა და ამიტომ, უკან ვადაზე ადრე თუ მობრუნდება, ეს მისი გადასაწყვეტია. „ქართული ოცნება“ და ქართული სახელმწიფო არაფერს წააგებს, თუკი ივანიშვილი პოლიტიკაში დაბრუნდება. ის ვალდებულიც კი იყო პოლიტიკაში მეტი ხანი ყოფილიყო, მაგრამ პოლიტიკაში დარჩენას იმ კაცს ვერავინ აიძულებდა, რომელმაც წინასწარ გამოაცხადა, რომ პოლიტიკიდან ერთ წელიწადში წავიდოდა. პირველი შემთხვევა იყო, როდესაც პოლიტიკოსმა სიტყვა შეასრულა და ახლა კუდში მისდევენ, სიტყვა რატომ შეასრულეო. ის რეალურ პოლიტიკაში არ მონაწილეობს, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში, რჩევას იძლევა. ეს რჩევა სასარგებლო იყო, რადგან ასოცირების ხელშეკრულება არ იქნებოდა, მას ერთ-ერთ კანონპროექტზე უმრავლესობითვის მყარი რჩევა რომ არ მიეცა.

ანტიდისკრიმინაციულ კანონპროექტს გულისხმობთ? ამ ცვლილებების განხილვისას პოლიტიკურ კულუარებში საუბრობდნენ, რომ ბიძინა ივანიშვილმა ფრაქცია „ქართულ ოცნებას“ კანონპროექტის მხარდაჭერისკენ მოუწოდა...

- ვინც ამ ცვლილებებს მხარს არ უჭერდა, მას ივანიშვილმა აგრძნობინა, რომ ეს მას ძალიან ეწყინებოდა. ვიცი, რომ მან ამ პროცესში დადებითი როლი შეასრულა. მგონი, ასეთ გლობალურ საკითხებში მონაწილეობას ის კვლავ მიიღებს და მას რჩევა რატომ არ უნდა ვკითხოთ? ხალხი უკითხავად მოდიოდა და პატრიარქის სახელით გველაპარაკებოდა, რომელთა თაობაზეც პატრიარქმა თქვა, რომ მისი წარმომადგენლები არ იყვნენ. ასეთი ხალხი მოდიოდა და აზრი ივანიშვილისთვის რომ არ გვეკითხა, უხერხული იქნებოდა. ვერ გეტყვით, რომ ის ქვეყანას მაფიოზურად მართავს. ეს ყველაფერი ბლა-ბლა-ბლაა და მართალი არ არის. ნეტა კი, საქართველოს ივანიშვილი მართავდეს, ამას ფორმალიზაციას გავუკეთებდით. თუ ივანიშვილი პოლიტიკაში ოდესმე დაბრუნდება, ამას მივესალმები და არ მეწყინება, რადგან ეს ქვეყნისთვის უკეთესი იქნება, მაგრამ ის თავისუფალი ადამიანია და ჩემგან განსხვავებით, მას პოლიტიკა ისე არ იტაცებს, რომ იქ იყოს. სხვათა შორის, ლექციების წაკითხვა მეც მირჩევნია და მას პოლიტიკას ბიზნესი რომ ერჩიოს, გასაკვირი რა არის?

ბიძინა ივანიშვილთან რესპუბლიკელებს კომუნიკაცია თუ გაქვთ?

- რა თქმა უნდა, კომუნიკაცია არსებობს.

გაზაფხულზე, სამთავრობო ცვლილებებს გამორიცხავთ?

- სამთავრობო ცვლილებები პრემიერ-მინისტრის თავის ტკივილია. გამორიცხული არაფერია, მაგრამ ამ წუთას, მსგავსი რამ დაგეგმილი არ არის. თუ ვინმეს თავში მსგავსი რამ უტრიალებს, არ ვიცი.

შეგიძლიათ, მინისტრი დამისახელოთ, რომლის საქმიანობითაც კმაყოფილი ხართ?

- მთავრობას ყველაზე დიდი წარმატება ჯანდაცვის სფეროში აქვს. ამ სფეროში ნელი ნაბიჯები იდგმება, მაგრამ სწორი მიმართულებით. სერგეენკო ჩემზე კარგ შთაბეჭდილებას ტოვებს. ასევე ვთვლი, რომ იუსტიციის სამინისტრო კარგად მუშაობს და საქმიანობით ის უწყებებიც გამოირჩეოდნენ, რომელთა მინისტრებმა პოსტები დატოვეს. ევროპარლამენტში განვითარებულმა მოვლენებმა აჩვენა, ალექსი პეტრიაშვილმა თუ რამდენად კარგად იმუშავა. დავით ბაქრაძე ძალიან კარგი მინისტრია, მაგრამ რაც მას დახვდა, ის პეტრიაშვილმა გააკეთა. კმაყოფილი თავდაცვისა და საგარეო უწყებების მუშაობითაც ვიყავი, მაგრამ როგორც ხედავთ, ჩემი კმაყოფილება არაფერს ნიშნავს. კმაყოფილი რომელი უწყებებითაც ვიყავი, ცვლილებები იქ განხორციელდა.

კითხვები რომელ მინისტრთან გაქვთ?

- მთავარი კითხვები კულტურის მინისტრთან გვაქვს, რადგან არ შეიძლება, კაცს კულტურის მინისტრი გერქვას და მსოფლიო მნიშვნელობის ძეგლის აფეთქებას ხელს უწყობდე! კულტურის მინისტრმა საქართველოში მთელი მსოფლიო რომ ჩამოიყვანოს, ამღეროს, მთელი ქვეყანა ააყვავოს, ამ კულტურული ძეგლის აფეთქების გამო, მისი საქმე დამთავრებულია. მე თუ მკითხავთ, ეგ მინისტრი არ არის და მას მინისტრად საერთოდ არ განვიხილავ, არადა, ამ პოსტს ყველაზე მეტად ის შეეფერებოდა. როდესაც, ის ამ თანანმდებობაზე დაინიშნა, ეს ძალიან გამიხარდა. როგორც ჩანს, იქ ისეთი ინტერესები იყო, რომელსაც ის ვერ მოერია. კულტურის სფეროში პოსტზე ადამიანი ბიზნესიდან არ უნდა შეარჩიონ, რადგან მან ტანით ვერ იგრძნო ის, ძეგლის აფეთქებაში თუ რა საფრთხე იყო. ბიზნესაზროვნებაა, რომ დღევანდელი ოქრო ძველ ოქროს სჯობს, ხოლო კულტურის სფერო ჰუმანიტარული სფეროა.

ანუ, თქვენ თვლით, რომ საყდრისის საბადო არ უნდა აფეთქებულიყო?

- არავითარ შემთხვევაში არ უნდა აფეთქებულიყო. ამ საბადოსთვის ძეგლის სტატუსის მოხსნაც დანაშაული იყო და აფეთქებაც.

თუკი კულტურის მინისტრმა დანაშაული ჩაიდინა, მან პოლიტიკურად პასუხი არ უნდა აგოს?

- მომხრე ვარ, რომ ეს საკითხი შესწავლილი იყოს. ამ საკითხზე პროკურატურამ საქმე უხალისოდ აღძრა, მაგრამ საქმე უნდა შეისწავლონ. ვფიქრობ, რომ კულტურის მინისტრი პოლიტიკურად პასუხს ძალიან მალე აგებს. ანუ, კულტურის მინისტრი აღარ იქნება იმიტომ, რომ ამ საქმის ჩაფარცხვა არ მოხდება. იცით, რა მოხდა? საქართველომ ორი კაპიკი ოქროს გამო, მსოფლიოს მილიარდიან ოქროზე უარი თქვა. ეს საბადო საქართველოს ისტორიის ნაწილი არ არის, რადგან ეს საბადო იმ დროინდელი საბადოა, როდესაც ჯერ კიდევ ქართველები არ ვიყავით. ეს საბადო ჩვენს ტერიტორიაზეა, მაგრამ მეპატრონეები მხოლოდ ჩვენ არ ვართ. თურქეთი ბერძნულ კულტურას უფრთხილდება, რომელიც მის ტერიტორიაზეა და ზოგჯერ, თავისად აცხადებს, რაც იმას ნიშნავს, რომ უყვარს და მოსწონს. საბერძნეთზე ნაწყენმა თურქეთმა „ტროა“ რომ ააფეთქოს, ამას როგორ შეხედავდით? ეს არის ველურობა, გაუნათლებლობა და სიბნელე. რაც მოხდა, საშინელებაა. ეს საბადო რას წარმოადგენს, როგორ შეიძლება, ბანკირმა, ყოფილმა პროკურორმა, ადვოკატმა და თუნდაც პრემიერ-მინისტრმა იცოდნენ? არქეოლოგები არიან, თუ რაიმე შეისწავლეს? საწყენია, რომ მსოფლიო მეცნიერებას არ მოუსმინეს. ამ პროცესში ყველაზე უდანაშაულო პარლამენტია და თუკი საჭირო იქნება, ამ საქმის გარკვევაში პარლამენტი უნდა ჩაერთოს.

როგორ ფიქრობთ, კულტურის მინისტრმა საბადოს აფეთქების თაობაზე გადაწყვეტილება მიიღო და ეს პრემიერ-მინისტრთან არ შეათანხმა?

- რა თქმა უნდა, - არა. ეს მინისტრიც და მისი წინამორბედიც ზეწოლის ქვეშ იმყოფებოდნენ.

ზეწოლის ქვეშ ვისი მხრიდან იმყოფებოდნენ?

- მთავრობის მხრიდან, მაგრამ მათ ზემოდან ვინ აწვებოდა, ვერ გეტყვით. ძეგლისთვის სტატუსის მოხსნა კულტურის მინისტრს თავისით არ დაესიზმრებოდა და აუტკივარ თავს ვერ აიტკივებდა. მიგვაჩნდა, რომ გურამ ოდიშარია ძლიერი მინისტრი არ იყო, მაგრამ ყოჩაღ, მას! ოდიშარიას შარისთვის გაუსწრია და მას ტყუილად გული არ დაწყდეს, რომ გაათავისუფლეს. სჯობს, ყოფილი მინისტრი იყო და ამაზე ხელი მოწერილი არ გქონდეს. სამწუხაროდ, ამ პროცესს ხელი ოდიშარიამაც ვერ შეუშალა. კულტურის სამინისტრო ამ პროცესის წინააღმდეგ მებრძოლი უნდა ყოფილიყო და ძეგლი მას დაეცვა. ნამდვილი მინისტრი იმ ტერიტორიაზე თვითონ დადგებოდა და ძეგლს დაიცავდა.

საქართველოში არაკვალიფიციური ხალხი კვალიფიციური ხალხის დაჩაგვრას ცდილობს. ოქროზე დახამებული ტიპი მეცნიერების დაჩაგვრას ცდილობს. თუ ეს ძეგლი არაფერს წარმოადგენს, რატომ ვერავის ათქმევინეს, რომ ეს ძეგლი უნდა აფეთქებულიყო, რადგან მნიშვნელოვანი არ არისო? დავა არის იმაზე, იქ ოქრო მოიპოვებოდა თუ არა, მაგრამ ამას რა მნიშვნელობა აქვს? ძველი საბადო ხომ არის? დღევანდელი ოქრო, გუშინდელს სჯობს? ეს საბადო რომ დიდი განძი იყო, ვერ ხვდებოდნენ? ფაქტიურად, რას ამბობენ იცით, ქვეყნის ისტორიას ორი კაპიკი ურჩევნიათ. საქართველოს ისტორიას უარი დღევანდელი კვერცხის ნაცვლად უთხრეს და თან, აქედან ქართველ ხალხს არაფერი არ მოუწევს. ბიუჯეტშიც ის თანხები არ შედის, რისთვისაც ამ ძეგლის აფეთქება რამედ ღირდა. სრულიად ნათელია, რომ ბიზნესის ვეშაპებმა სახელმწიფო დაატერორეს და სახელმწიფომ მათ ისტორია აჩუქა, რომელიც მხოლოდ მას არ ეკუთვნოდა, რადგან მსოფლიო ისტორიის ნაწილია. რაც მოხდა, მხოლოდ გულსატკენი კი არ არის, არამედ გამოსაძიებელია. გულდასაწყვეტია, რომ ამ პროცესში შედარებით კვალიფიციური ადამიანებიც გარიეს. მართალი გითხრათ, ისეთ პრემიერს ვერავინ აირჩევს, რომელიც ასეთ საკითხებში გარკვეული ბავშობიდან იქნება. კაცი თუ არქეოლოგიაში, ენებში და ნიცშეში ერკვევა, პრემიერ-მინისტრად არ წავა. ინტელექტუალი კაცის ადგილი მთავრობაში არ არის, რადგან ნამდვილი ინტექტუალი მამარდაშვილი იყო, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტად არც ივარგებდა. გასაკვირი არ არის, რომ აქ სულ სხვა ხალხი მოდის. საშუალება არის, რომ აზრი იკითხონ, მაგრამ ფაქტია, რომ გერმანელ მეცნიერებს აზრი არ ჰკითხეს.

ყველაზე გულისამრევია, რომ ამ პროცესებით ქულების დაწერას „ნაციონალური მოძრაობა“ ცდილობს, რომელმაც ეს საქმე წამოიწყო. ეს ხომ ის ხალხია, რომლებიც ბაგრატის ტაძარს ლიფტს უკეთებდნენ და კულტურა ფეხებზე კიდიათ? ეს ის ხალხია, რომელიც ამბობს, რომ პატრიარქს სწორი ინფორმაცია არ მიაწოდეს, მას ავუხსნით და ის გაიგებსო. ეს დამოკიდებულება დავით საგანელიძის განცხადებას მაგონებს, რომელმაც თქვა, რომ ჩვენ დრო არ გვეყო, ე.წ. გასაღების თაობაზე რესპუბლიკელებისთვის ჩვენი პოზიცია აგვეხსნაო. ანუ, თურმე, საგანელიძეს ბევრი რომ ელაპარაკა, რესპუბლიკელებს დაარწმუნებდა, რომ ვახტანგ ხმალაძემ კანონების წერა არ იცის. ხანდახან, რას ლაპარაკობენ არ ფიქრობენ, რაც გულსატკენია.

დავით საგანელიძე ახსენეთ და გკითხავთ, ბოლო პერიოდში, რატომ გაკრიტიკებთ?

- გასაკვირი არ არის. მას ერთ-ორი შეცდომა მოუვიდა. მან თქვა, რომ რესპუბლიკელებს ნაციონალებთან ერთად ხედავს. ასეთ რაღაცეებზე გვეცინება, რადგან ცოტა უფრო სერიოზული პარტია ვართ, ვიდრე ეს განცხადებაა. საგანელიძე რომელი პარტიაა ვეღარ დავადგინეთ. საგანელიძე უმრაველესობის ლიდერია და მას პასუხისმგებლობა ეკისრება, რომ უმრავლესობა შეკრას, მაგრამ მისი საქმე არ არის, უმრავლესობიდან ვიღაცას უბიძგოს. ეს განცხადება მის თანამდებობას არ შეესაბამებოდა და მგონია, რომ ეს შეცდომაა, რადგან მან სწორი განცხადებებიც გააკეთა.

ბევრი დრო რომ ჰქონდეს, ექიმმა საგანელიძემ ვახტანგ ხმალაძეს კანონებთან მიმართებაში რა უნდა აუხსნას? ასეთ რამეს არასოდეს არ ვიტყოდი, მაგრამ უმრავლესობის ლიდერიც არასოდეს ვიქნებოდი, რადგან ეს ჩემთვის ყველაზე არასწორი თანამდებობაა, რადგან ყოველთვის ერთი პარტიის წევრი ვიქნები. უმრავლესობის ლიდერობა კი ნიშნავს, ბევრ პარტიას უნდა გაუგო. კოალიციიდან არ მივდივართ და პირიქით, დაპირებების შესრულებას ვითხოვთ. როგორც კი, ძალოვანი უწყებების რეფორმირება მოვითხოვეთ, უმრავლესობის ზოგიერთმა წევრმა გვიპასუხა, ეს ჯერ ადრე არისო, მაგრამ პრემიერმა თქვა - კიო. ასე რომ, ზოგიერთი ლიდერი სანამ რამეს იტყვის, სჯობს, მანამდე პრემიერს დაელაპარაკოს. საგანელიძესთან პრობლემა არ გვაქვს, მაგრამ როდესაც, ვინმე „რესპუბლიკურ პარტიაზე“ რაღაცას იტყვის, გაკვირვებული ვარ ხოლმე, რადგან ბოლოს და ბოლოს, ეს პარლამენტის თავმჯდომარის პარტიაა და ასეთი ნაბიჯების გადადგმა კონსტრუქციული არ არის, ისევე როგორც კანონპროექტების ერთი კომიტეტიდან მეორე კომიტეტში გადატანა არ არის კონსტრუქციული.

ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტსა და იურიდიულ საკითხთა კომიტეტს შორის არსებულ სიტუაციას გულისხმობთ? ეკა ბესელიამ ვახტანგ ხმალაძეს ამა თუ იმ ინიციატივაზე წამყვანი კომიტეტის სტატუსი უკვე რიგით მესამე კანონპროექტზე ჩამოართვა...

- ეს გარკვეული წკიპურტებია „რესპუბლიკური პარტიის“ მისამართით. ისინი იტყვიან, ამას რატომ ვამბობ, მაგრამ საქმესა და ადამიანებზე ჩემი შეხედულებები მაქვს. ამ წკიპურტების გამო არც ხმალაძე გაბრაზდება და საქმეს არ მიატოვებს და კოალიციიდან არც რესპუბლიკელები წავალთ.

წკიპურტის მიზანი რა არის?

- როგორც ჩანს, პარლამენტის თავმჯდომარის ადგილი კარგია და ბევრს ესიზმრება, რომ თავის თავი იქ დაინახოს. ხალხი ილია ჭავჭავაძეზე ლაპარკობს და დავით უსუფაშვილი რა ყოფილა? ზოგიერთს ჰგონია, რომ პატარა საქმეს გააკეთებს და ვერ მიუხვდებიან, კენჭები საითკენ არის ნასროლი. საგანელიძის ნათქვამი და ბესელიას ქმედება ერთი მიმართულებაა. „რესპუბლიკური პარტია“ რამდენად მყარია და კოალიციაში რამდენად საჭიროა, გვამოწმებენ. რესპუბლიკელები კოალიციიდან არ გავალთ და პირიქით, შევეცდებით, რომ წესები კოალიციამ დაიცვას და მათ პროგრამას შევახსენებთ.

პროგრამაში გვეწერა, რომ ორი კომიტეტის თავმჯდომარე ოპოზიციონერი იქნებოდა, ამჟამად, სამი ოპოზიცინერი გვყავს. სოზარ სუბარი კი თვლის, რომ საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარე დავით ონოფრიშვილი არ უნდა იყოს, რასაც არ ვეთახნმები, რადგან ამ პარლამენტში ფინანსებში ყველაზე მეტად ის ერკვევა.

საუბარია, რომ შესაძლოა, საფინანსო-საბიჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარე ნანა ყეინიშვილი და თამაზ მეჭიაური გახდნენ...

- მას შემდეგ, რაც კულტურის მინისტრი ნიკა რურუა იყო, არაფერი მიკვრის. რურუას შემთხვევაში, პრობლემა ინტელექტთან კი არ იყო, არამედ კულტურასთან. ინტელექტუალები „მხედრიონშიც“ იყვნენ. კაცი, რომელიც კვლაზე იყო ორიენტირებული, კულტურაზე და განვითარებაზე გადავიდოდა? საქართველოში ისეთი დეპუტატები, ხალხი და მეფეები გვყოლია, რა უნდა გაგვიკვირდეს? ეგ ორი ამხანაგი ერთად რომ დავსვათ, შეიძლება, ნოდარ ებანოიძის დონეც არ იყვნენ, ებანოიძე კი ამბობს, რომ ის ონოფრიშვილს ვერ შეცვლიდა.