ევროკავშირმა საბოლოოდ შეწყვიტა რუსული აქტივების შესაძლო კონფისკაციაზე მსჯელობა. ევროკავშირის 20 მარტის სამიტის დასკვნების ტექსტში ნათქვამია: „ევროკავშირის კანონმდებლობის შესაბამისად, რუსული აქტივები უნდა დარჩეს მობილიზაციამდე, სანამ რუსეთი არ დაასრულებს აგრესიულ ომს უკრაინის წინააღმდეგ და არ აუნაზღაურებს მას ამ ომით მიყენებულ ზარალს“. 260 მილიარდ ევროზე მეტი რუსული აქტივები გაყინულია, ძირითადად ევროპასა და იაპონიაში. სახსრების დიდი ნაწილი - დაახლოებით 183 მილიარდი ევრო - ინახება ბელგიურ კლირინგ სისტემაში Euroclear ფასიანი ქაღალდების სახით ათ სხვადასხვა ვალუტაში, მათ შორის აშშ დოლარში.

რუსული აქტივები გაყინულია, მაგრამ არა კონფისკირებული. ეს ნიშნავს, რომ რუსეთი მათ ვერ გამოიყენებს, მაგრამ ლეგალურად მაინც მას ეკუთვნის. რუსული აქტივების ჩამორთმევისას ოთხი დაბრკოლება შეიქმნა.

1. სამართლებრივი ჩიხი

„საერთაშორისო სამართლის მიხედვით, ჩვენ არ შეგვიძლია ჩამორთმევა გაყინული აქტივების; ჩვენ არ გვაქვს ამის სამართლებრივი საფუძველი“, - თქვა საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა. მსოფლიო პრაქტიკაში არ არსებობს მექანიზმი, რომელიც საშუალებას მისცემს ერთ ქვეყანას უბრალოდ ჩამოართვას მეორეს სუვერენული აქტივები. ეს მოითხოვს კომპეტენტური საერთაშორისო სასამართლოს გადაწყვეტილებას. ევროპარლამენტს შეუძლია მიიღოს ნებისმიერი რეზოლუცია, რომელიც მას სურს, მაგრამ ეს გადაწყვეტილებები არ შექმნის სამართლებრივ ვალდებულებებს.

2. საშიში პრეცედენტი

ფინანსური სამყარო აგებულია ნდობაზე. ეს არის G7 ქვეყნების სამართლებრივი სისტემებისადმი ნდობა, რაც მათ ვალუტებს სავალუტო რეზერვების სასურველ შესანახად აქცევს ყველა ქვეყნის, როგორც მოკავშირის, ასევე მოწინააღმდეგის მიერ.

რუსული აქტივების კონფისკაცია სახიფათო პრეცედენტს შექმნის, რომელიც ძირს უთხრის გლობალური ფინანსური სისტემის ფუნდამენტურ პრინციპებს. თუ დღეს რუსეთის აქტივების კონფისკაცია მოხდება, ხვალ ნებისმიერი სხვა ქვეყნის აქტივები, რომლის პოლიტიკასაც დასავლეთი არ ეთანხმება, შესაძლოა რისკის ქვეშ აღმოჩნდეს.

3. სიმეტრიული პასუხის რისკი

ევროპელი ლიდერები იგნორირებას ვერ უკეთებენ რუსეთის მხრიდან მკაცრი რეაგირების საფრთხეს, თუკი მას ქონება ჩამოერთმევა. რუსეთის უშიშროების საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილემ, დიმიტრი მედვედევმა ამის შესახებ თქვა: „პასუხი შეიძლება იყოს მხოლოდ ასიმეტრიული, მაგრამ მტკივნეული“. მედვედევმა მიუთითა რუსეთის ფედერაციის სამოქალაქო კოდექსის 1194-ე მუხლზე, რომელიც საშუალებას აძლევს მთავრობას დააწესოს საპასუხო შეზღუდვები იმ სახელმწიფოების მოქალაქეებისა და იურიდიული პირების საკუთრებაზე, სადაც არის სპეციალური შეზღუდვები რუსეთის მოქალაქეებისა და ორგანიზაციების უფლებებზე.

მიუხედავად იმისა, რომ ბევრმა დასავლურმა კომპანიამ უკვე დატოვა რუსული ბაზარი, უცხოური აქტივების მნიშვნელოვანი რაოდენობა კვლავ რჩება რუსეთში.

4. მოლაპარაკების კოზირი

ევროპის დედაქალაქები აცნობიერებენ, რომ გაყინული აქტივები შეიძლება გახდეს მნიშვნელოვანი კოზირი სამომავლო სამშვიდობო მოლაპარაკებებში. ამ თანხებზე კონტროლი ევროკავშირს აძლევს ბერკეტს, რომელიც შეიძლება დაიკარგოს მათი ჩამორთმევის შემთხვევაში.

კომპრომისული გამოსავალი: ERA სესხები

სარისკო კონფისკაციის ნაცვლად, G7-მა შეიმუშავა უფრო დახვეწილი გადაწყვეტა - გადაუდებელი შემოსავლების დაჩქარების სესხების ( ERA loans ) პროგრამა. პროგრამის ფარგლებში, უკრაინა მიიღებს დაახლოებით 50 მილიარდი დოლარის კრედიტს, რომელსაც უახლოეს წლებში დაფარავს გაყინული რუსული აქტივებიდან საპროცენტო შემოსავლით.

ნდობის ლიმიტები გლობალურ ფინანსურ სისტემაში

გლობალურ პოლიტიკაში მზარდი არაპროგნოზირებადობის ეპოქაში ფინანსური ინსტიტუტებისადმი ნდობა ხდება კრიტიკული რესურსი. ევროპა გზაჯვარედინზეა – თავდაცვის ხარჯების გაზრდის აუცილებლობა დაემთხვა ტრადიციული ფინანსური ცენტრების საიმედოობის გლობალურ გადაფასებას. რუსული აქტივების კონფისკაციასას ევროს არახელსაყრელ მდგომარეობაში დააყენებს აშშ დოლარის მიმართ, ამიტომ ევროკავშირმა უფრო ფრთხილი მიდგომა გამოიჩინა. ევროკავშირის გადაწყვეტილება, უარი თქვას რუსული აქტივების კონფისკაციაზე, სიფრთხილის ნიშანია გლობალური გაურკვევლობის ეპოქაში.

წყარო: https://www.trt.global/russian/article/e8fd94249e2a