BBC-ის ცნობით, რაც ავღანეთიდან ამერიკული ჯარები გავიდნენ, ნახევარი მილიონის ღირებულების იარაღის ნაწილი თალიბანის ხელში, ნაწილი კი ალ-ქაიდას ხელში ჩავარდა.

ცეცხლსასროლი იარაღი, როგორიცაა M4 და M16 თოფები, ძველი თოფები და სამხედრო ტექნიკა, თალიბების ხელში ჩავარდა, იტყობინება ავღანელი ყოფილი ოფიციალური პირი, რომელიც ანონიმურად ესაუბრა BBC-ს. უმეტესობა გადაეცა ავღანეთის წინა მთავრობას. 2021 წელს, როდესაც თალიბანი ქაბულისკენ მიიწევდა, ბევრი ავღანელი ჯარისკაცი ჩაბარდა ან გაიქცა, მიატოვა იარაღი და მანქანები. დანარჩენი ნაწილი ამერიკულმა ჯარებმა დატოვეს.

გასული წლის ბოლოს, გაეროს უშიშროების საბჭოს სანქციების კომიტეტის სხდომაზე დოჰაში, თალიბანის მთავრობის წარმომადგენლებმა განაცხადეს, რომ ამ იარაღის ნახევარი გაურკვეველ ადგილას გაუჩინარდა.

გაეროს მიერ თებერვალში გამოქვეყნებულ მოხსენებაში ნათქვამია, რომ ალ-ქაიდასთან დაკავშირებული ჯგუფებმა, მათ შორის Tehreek-e-Taliban პაკისტანმა, უზბეკეთის ისლამური მოძრაობამ, აღმოსავლეთ თურქესტანის ისლამური მოძრაობამ და იემენის Ansarullah მოძრაობამ, ამერიკული იარაღი შავ ბაზარზე შეიძინეს.

გაეროს 2023 წლის მოხსენებამ აჩვენა, რომ თალიბანის ხელისუფლებამ მეომრებს უფლება მისცა შეენარჩუნებინათ ამერიკული იარაღის კონფისკაციის 20%. გაერომ აღნიშნა, რომ „იარაღის ჩუქება ფართოდ გამოიყენება მეომრებსა და მათ მებრძოლებს შორის ძალების კონსოლიდაციის მიზნით. შავი ბაზარი რჩება იარაღის მდიდარ წყაროდ თალიბებისთვის“.

ყოფილმა ჟურნალისტმა ყანდაჰარში განუცხადა BBC-ს, რომ ქალაქში იარაღის ღია ბაზარი არსებობდა თალიბების მიერ ძალაუფლების ხელში ჩაგდების შემდეგ, ერთი წლის განმავლობაში, მაგრამ ახლა უკვე მიწისქვეშეთში გადაინაცვლა და WhatsApp-ის საშუალებით ხდება შეძენა. აღსანიშნავია, რომ დონალდ ტრამპმა არაერთხელ თქვა, რომ ავღანეთიდან იარაღს დააბრუნებს. მისი თქმით, იქ 85 მილიარდი დოლარის თანამედროვე იარაღია დარჩენილი.

„ავღანეთი არის სამხედრო ტექნიკის ერთ-ერთი უმსხვილესი გამყიდველი მსოფლიოში, იცით რატომ? ისინი ყიდიან აღჭურვილობას, რომელიც ჩვენ დავტოვეთ“, - თქვა ტრამპმა ახალი ადმინისტრაციის კაბინეტის პირველ სხდომაზე.

ტრამპის კომენტარების საპასუხოდ, თალიბანის მთავრობის მთავარმა წარმომადგენელმა ზაბიჰულა მუჯაჰიდმა განუცხადა ავღანეთის სახელმწიფო ტელევიზიას: „ჩვენ ავიღეთ ეს იარაღი წინა ადმინისტრაციისგან და გამოვიყენებთ მათ ქვეყნის დასაცავად და ნებისმიერი საფრთხის წინააღმდეგ საბრძოლველად“.

გარდა ამისა, ავღანეთი არ მოხვდა სტოკჰოლმის საერთაშორისო მშვიდობის კვლევის ინსტიტუტის მიერ გასულ წელს შედგენილი უმსხვილესი იარაღის 25 უმსხვილესი ექსპორტიორის სიაში.

2021 წელს ქვეყნიდან საერთაშორისო კოალიციის ჯარების გაყვანის შემდეგ, პენტაგონმა განაცხადა, რომ ავღანეთში დარჩენილი ამერიკული აღჭურვილობა შემდგომი გამოყენებისთვის შეუფერებელი იყო.

თუმცა, მას შემდეგ თალიბებმა შექმნეს საბრძოლო არმია, მათ შორის ამერიკული იარაღის გამოყენებით. BBC-ს ინფორმაციით, ასობით გამოუყენებელი Humvees, MRAP ჯავშანტექნიკა და Black Hawk ვერტმფრენი რჩება ყანდაჰარში საწყობებში.

წყარო: https://www.bbc.com/russian/articles/clywnwe2jgqo