უკრაინის ომის დაწყებიდან პირველად, საუდის არაბეთში ოფიციალური მოლაპარაკებები გაიმართა რუსეთისა და შეერთებული შტატების მაღალჩინოსნებს შორის. შეხვედრის ერთ-ერთი მთავარი თემა იყო შეთანხმება დიპლომატიური მისიების სრულფასოვანი მუშაობის განახლების შესახებ.

შეხვედრაზე რუსეთს საგარეო საქმეთა მინისტრი სერგეი ლავროვი და პრეზიდენტის თანაშემწე საერთაშორისო საკითხებში იური უშაკოვი წარმოადგენდნენ, ამერიკულ მხარეს კი აშშ-ს სახელმწიფო მდივანი მარკო რუბიო, ეროვნული უსაფრთხოების მრჩეველი მაიკ უოლცი და სპეციალური წარმომადგენელი ახლო აღმოსავლეთში სტივ ვიტკოფი.

ასევე რიადში იმყოფება რუსეთის პირდაპირი ინვესტიციების ფონდის ხელმძღვანელი კირილ დმიტრიევი, რომელიც მონაწილეობდა ამერიკელ მარკ ვოგელის გათავისუფლების შესახებ მოლაპარაკებებში, მაგრამ ის დირიას სასახლეში მოლაპარაკების მაგიდასთან არ იმყოფებოდა.

რუსეთის პრეზიდენტის პრესმდივანმა, დიმიტრი პესკოვმა მოლაპარაკებამდე ერთი დღით ადრე განაცხადა, რომ შეხვედრა "უპირველეს ყოვლისა დაეთმობა რუსეთ-ამერიკული ურთიერთობების მთელი კომპლექსის აღდგენას, ასევე უკრაინის მოგვარების შესახებ შესაძლო მოლაპარაკებების მომზადებას და ორ პრეზიდენტს შორის შეხვედრის ორგანიზებას".

შეხვედრაზე კიევის წარმომადგენლები არ იყვნენ მიწვეული. როგორც ვაშინგტონში განაცხადეს, უკრაინასთან მოლაპარაკებები სხვა ეტაპზე გაიმართება. სააგენტო Reuters-ის წყაროების ცნობით, დღეს საღამოს აშშ-ის პრეზიდენტის სპეციალური წარმომადგენელი უკრაინაში, კიტ კელოგი კიევში გაემგზავრება.

ვოლოდიმირ ზელენსკი ამტკიცებს, რომ უკრაინა არ ცნობს რუსეთსა და შეერთებულ შტატებს შორის საუდის არაბეთში მიღწეულ შეთანხმებებს კიევის წარმომადგენლების მონაწილეობის გარეშე.

თავად ზელენსკი საუდის არაბეთში ოთხშაბათს, 19 თებერვალს უნდა ჩასულიყო. უკრაინის პრეზიდენტი ამტკიცებდა, რომ ვიზიტი დიდი ხნის წინ დაიგეგმა ახლო აღმოსავლეთში ტურის ფარგლებში (ის ორშაბათს ეწვია არაბთა გაერთიანებულ საემიროებს) და მთლიანად დაემთხვა ამერიკელებისა და რუსების შეხვედრას რიადში.

თუმცა, თურქეთის პრეზიდენტ რეჯეპ თაიფ ერდოღანთან ერთობლივ პრესკონფერენციაზე ზელენსკიმ თქვა, რომ მან საუდის არაბეთში ვიზიტი 10 მარტამდე გადადო.

"პირველი ნაბიჯი რთულ გზაზე"

პუტინის თანაშემწის იური უშაკოვის თქმით, მოლაპარაკებამ, რომელიც თითქმის ხუთ საათს გაგრძელდა, „ცუდად არ ჩაიარა“: დელეგაციებს ჰქონდათ „სერიოზული საუბარი ყველა საკითხზე“.

უშაკოვმა ასევე განმარტა, რომ აშშ-დან და რუსეთიდან მოლაპარაკეების „ცალკე გუნდები“ დაიწყებენ მოლაპარაკებას უკრაინასთან დაკავშირებით, მაგრამ მას არ დაუკონკრეტებია როდის მოხდება ეს. ასევე უცნობია პუტინისა და ტრამპის შეხვედრის ზუსტი თარიღი, თუმცა მისი მომზადება დელეგაციების შეხვედრაზე განიხილეს, განაცხადა უშაკოვმა.

Bloomberg-ის ცნობით, ეს შეიძლება მოხდეს მომავალ კვირას, თუმცა, რუსული მხარე ამბობს, ამ ინფორმაციას უარყოფს.

სახელმწიფო დეპარტამენტმა, თავის მხრივ , განაცხადა, რომ ლავროვი და რუბიო შეთანხმდნენ შექმნან საკონსულტაციო მექანიზმი ურთიერთობის აღსადგენად და დანიშნონ მაღალი დონის გუნდები უკრაინის მოწესრიგებაზე მუშაობის დასაწყებად.

გარდა ამისა, ისინი შეთანხმდნენ სამომავლო თანამშრომლობაზე ეკონომიკურ და საინვესტიციო სფეროებში, ასევე საერთო გეოპოლიტიკური ინტერესის საკითხებზე, განაცხადა სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესმდივანმა, ტამი ბრიუსმა.

თავად რუბიომ მოლაპარაკებების შემდეგ განაცხადა, რომ უკრაინაში კონფლიქტის დასასრულებლად მუშაობას დასჭირდება "რთული და ინტენსიური დიპლომატია დახურულ კარს მიღმა", მაგრამ საბოლოო შეთანხმების პირობები უნდა იყოს "მიღებული" ყველა მხარისთვის, მათ შორის უკრაინის, რუსეთისა და "პარტნიორებისთვის ევროპაში".

როგორც სტივ ვიტკოვმა განმარტა, ევროპელები მოლაპარაკების მაგიდასთან „რაღაც მომენტში“ უნდა იყვნენ, რადგან მათ რუსეთს სანქციები დაუწესეს.

აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების მრჩეველმა, მაიკ უოლზმა, თავის მხრივ, თქვა, რომ პრეზიდენტ ტრამპს სურს, უკრაინაში კონფლიქტი სამუდამოდ დასრულდეს და არა დროებით და მას გადაწყვეტილი აქვს ძალიან სწრაფად იმოქმედოს ამის მისაღწევად.

”დღეს არის პირველი ნაბიჯი, რომელიც იყო გრძელი და რთული, მაგრამ მნიშვნელოვან გზაზე ვართ”, - თქვა აშშ-ს სახელმწიფო მდივანმა.

Associated Press-თან ინტერვიუში რუბიომ ასევე თქვა, რომ შეერთებული შტატები და რუსეთი შეთანხმდნენ ვაშინგტონსა და მოსკოვში საელჩოებში პერსონალის რაოდენობის აღდგენაზე.

რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, სერგეი ლავროვმა ბოლო კომენტარი გააკეთა მოლაპარაკების შედეგებზე. „ მხარეები შევთანხმდით განახლდეს დიპლომატიური მისიების ნორმალური მუშაობა: დანიშნონ ელჩები რაც შეიძლება მალე და ასევემ მოიხსნას დაბრკოლებები, რომლებიც მრავალი წლის განმავლობაში შეიქმნა დიპლომატიური მისიების მიმართულებით“.

უფრო მეტიც, ყველაზე მეტი რუსი დიპლომატები გააძევეს შეერთებული შტატებიდან ყველაზე ხშირად ტრამპის დროს, მისი პირველი საპრეზიდენტო ვადის დროს. დიპლომატიური პერსონალის რაოდენობის ყველაზე დიდი შემცირების ინიციატივა პუტინს ეკუთვნის - 2017 წელს მოსკოვმა ამერიკელი დიპლომატების და დიპლომატიური ინსტიტუტების თანამშრომლების რაოდენობა რუსეთში 755 ადამიანიდან 455-მდე შეამცირა. ვლადიმერ პუტინმა მაშინ განაცხადა, რომ ეს ვაშინგტონისთვის "სენსიტიური" იქნებოდა.

ლავროვმა ასევე დაადასტურა, რომ მხარეები შეთანხმდნენ უკრაინის თემის მუშაობის დაწყებაზე. „როგორც კი გავარკვევთ, ვინ არის დანიშნული აშშ-ს წარმომადგენლად [ამ პროცესში], მაშინვე დავნიშნავთ ჩვენს მონაწილეს“, - განმარტა მან.

გარდა ამისა, ლავროვის თქმით, დელეგაციები შეთანხმდნენ, რომ „შექმნან პირობები თანამშრომლობის სრულად აღსადგენად და ფართო სპექტრის მიმართულებით“, მათ შორის კონსულტაციები კონფლიქტების შესახებ მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში, ასევე „მოეხსნათ ხელოვნური ბარიერები ორმხრივად მომგებიანი ეკონომიკური თანამშრომლობისთვის“.

როგორც ლავროვმა ჟურნალისტებს განუცხადა, საერთო ჯამში, შეხვედრის შემდეგ, ამერიკულმა მხარემ, მისი აზრით, უკეთ გაიგო მოსკოვის პოზიცია.

იმავდროულად, Fox News-ზე წყაროებზე დაყრდნობით იტყობინება, რომ რუსეთი და შეერთებული შტატები განიხილავდნენ უკრაინაში ომის დასრულების გეგმას, რომელიც მოიცავს სამ ეტაპს: ცეცხლის შეწყვეტას, უკრაინაში არჩევნების ჩატარებას და შემდეგ სამშვიდობო შეთანხმების ხელმოწერას.

რუსეთი და შეერთებული შტატები უკრაინაში არჩევნებს განიხილავენ, როგორც "მოგვარების პროცესის წარმატების გასაღებს", - აცხადებენ Fox News-ის წყაროები.

„პუტინი აფასებს მარიონეტული პრეზიდენტის არჩევის ალბათობას საკმაოდ დიდად და ასევე დარწმუნებულია, რომ ნებისმიერი კანდიდატი, გარდა უკრაინის ამჟამინდელი პრეზიდენტისა, იქნება უფრო მოქნილი და მზად მოლაპარაკებებისა და დათმობებისთვის“, - თქვა ტელეკომპანიის ერთ-ერთმა წყარომ.

როგორ განვითარდება სიტუაცია

ოფიციალური მაღალი დონის მოლაპარაკებები მოსკოვსა და ვაშინგტონს შორის, რომელიც შეუძლებელი ჩანდა ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციის პირობებში, გაიმართა დონალდ ტრამპის პოსტზე აშშ-ის პრეზიდენტის თანამდებობაზე დაკავებიდან ერთ თვეზე ნაკლებ დროში.

12 თებერვალს ტრამპმა დაურეკა რუსეთის პრეზიდენტს, ვლადიმერ პუტინს და ისინი პირადად შეხვედრაზე შეთანხმდნენ. გარდა ამისა, ტრამპის თქმით, ისინი შეთანხმდნენ, რომ მათი გუნდები "დაუყოვნებლივ დაიწყებდნენ მოლაპარაკებებს" უკრაინაში ომის დასასრულებლად.

დასავლურმა პრესამ ეს საუბარი პუტინისთვის შოკისმომგვრელ წარმატებად აღიქვა - ის იზოლაციიდან მსოფლიო პოლიტიკაში ბრუნდება უკრაინის ბედზე მოსალაპარაკებლად, ხოლო ბრიუსელი და კიევი პროცესისგან გარიყულად გრძნობენ თავს, წერს მედია.

ეს დასკვნები მეტწილად დადასტურდა მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე, რომელიც გაიმართა გასული კვირის ბოლოს. ამერიკელების განცხადებებიდან ირკვევა, რომ ისინი ვერ ხედავენ ევროპელებს მოლაპარაკების მაგიდასთან უკრაინაში ომის დასრულება. ევროპელი ლიდერები ორშაბათს პარიზში ნაჩქარევად მოწვეულ სამიტზე შეიკრიბნენ. შეხვედრის შემდეგ კონკრეტული გადაწყვეტილებები არ გამოცხადებულა, მაგრამ ევროკავშირმა და ნატომ განაცხადეს, რომ საჭიროა მეტი ინვესტიციები თავდაცვაში, რათა უზრუნველყონ კიევს უსაფრთხოების საიმედო გარანტიები. მედიის ცნობით, შეხვედრის მონაწილეები უკრაინაში სამშვიდობო ძალების გაგზავნის საკითხზე ვერ შეთანხმდნენ. როგორც Financial Times-მა იტყობინება, შეხვედრის დროს საფრანგეთმა წამოაყენა „მხარდამჭერი ძალების“ შექმნის საკითხი, მაგრამ ევროპელმა ლიდერებმა (ძირითადად გერმანია, პოლონეთი და ესპანეთი) განაცხადეს, რომ არ სურთ ამის გაკეთება.

ვინ არის კირილ დიმიტრიევი და რატომ ჩავიდა რიადში

კირილ დიმიტრიევი თითქმის 10 წელია ცდილობს კონტაქტების დამყარებას კრემლსა და დონალდ ტრამპის გუნდს შორის, მაგრამ მხოლოდ ახლა მოახერხა რუსეთსა და აშშ-ს შორის მოლაპარაკებების მონაწილე გამხდარიყო.

დიმიტრიევი არის რუსეთის პირდაპირი საინვესტიციო ფონდის (RDIF) აღმასრულებელი დირექტორი, რომელიც დაარსდა 2011 წელს. ეს არის სუვერენული ფონდი, რომელიც შექმნილია მთავრობის მიერ, რათა ინვესტირება მოახდინოს წამყვან კომპანიებში ეკონომიკის ყველაზე სწრაფად მზარდ სექტორებში. რუსეთის პირდაპირი ინვესტიციების ფონდის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პროექტია Sputnik V COVID-ის ვაქცინა.

როგორც ჩანს, დიმიტრიევი შორს უნდა იყოს დიპლომატიური სამუშაოსგან, მაგრამ ფონდში თანამდებობის გარდა, მას კიდევ ერთი უპირატესობა აქვს: ვლადიმერ პუტინის ოჯახთან სიახლოვე. მისი მეუღლე ნატალია პოპოვა არის პრეზიდენტის უმცროსი ქალიშვილის, კატერინა ტიხონოვას თანაკლასელი და მეგობარი, 2012 წლიდან კი მისი მოადგილეა ფონდ Innopraktika-ში. თავად დიმიტრიევი რამდენიმე წლის განმავლობაში იჯდა სიბურის დირექტორთა საბჭოში ტიხონოვას მაშინდელ მეუღლესთან, კირილ შამალოვთან ერთად.

2025 წლის დასაწყისში მისი სახელი გამოჩნდა მედიაში ამერიკელი სკოლის მასწავლებლის მარკ ვოგელის გაცვლასთან დაკავშირებით. ტრამპის ბოლო საპრეზიდენტო ვადის დროსაც კი, დიმიტრიევი შეერთებულ შტატებში ცნობილი გახდა, როგორც მაღალი რანგის რუსი, კრემლში კავშირებით, რომელიც, ალბათ, უფრო აქტიური იყო ვიდრე ვინმე მოსკოვსა და ვაშინგტონს შორის კონტაქტების დამყარების მცდელობაში. ასე აღწერა დიმიტრიევი აშშ-ს სპეციალური პროკურორის რობერტ მიულერის მოხსენებაში, რომელიც იძიებდა რუსეთის ჩარევას 2016 წლის აშშ-ის არჩევნებში და პრეზიდენტ ტრამპსა და კრემლს შორის შესაძლო შეთქმულებას.

დიმიტრიევის ძალისხმევა იმ დროს არც თუ ისე წარმატებული აღმოჩნდა. 2016-2017 წლებში დიმიტრიევმა შუამავლად ლიბანური წარმოშობის ამერიკელი ბიზნესმენი ჯორჯ ნადერი აირჩია, რადგან მათ ორივეს კავშირი ჰქონდეს ახლო აღმოსავლეთში.

წყარო: https://www.bbc.com/russian/articles/czdnppvrrd8o