აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის სამშვიდობო გეგმა უკრაინასთან დაკავშირებით ახალ დეტალებს იძენს. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხია: ვინ იქნება მომავალში ქვეყნის უსაფრთხოების გარანტი. ამერიკის პრეზიდენტის გუნდმა განაცხადა, რომ ვაშინგტონი დაეხმარება ამ ომის შეჩერებას, მაგრამ სახელმწიფოს შემდგომი დაცვა ევროკავშირის პასუხისმგებლობაა.

„აქ მთავარი პრინციპი არის ის, რომ ევროპელებმა უნდა აიღონ პასუხისმგებლობა ამ კონფლიქტზე. პრეზიდენტი ტრამპი აპირებს ბოლო მოუღოს ამას და შემდეგ უსაფრთხოების გარანტიების კუთხით ის აუცილებლად იქნება ევროპულ მხარეს“, - განაცხადა აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში მრჩეველმა, მაიკ უოლცმა.

კიევის მომავლის ტვირთის ევროკავშირის მხრებზე გადატანის იდეა ჯდება აშშ-ს საგარეო პოლიტიკის ახალ კონცეფციაში, ამბობს პოლიტოლოგი ალექსეი იაკუბინი TRT-თან საუბრისას.

„ამერიკას თუ სურს ხარჯების ევროკავშირზე გადატანა, მაშინ გარკვეული ნიუანსებია. ამ ეტაპზე ნათელი არაა, რომელმა ქვეყნებმა უნდა უზრუნველყონ უკრაინის უსაფრთხოება. ეს შეიძლება იყოს ცალკეული სახელმწიფოები, რომლებიც ასევე არიან ნატოს წევრები: გერმანია, საფრანგეთი, იტალია ან, მაგალითად, დიდი ბრიტანეთი. მაგრამ, შესაძლოა, მთელი ევროკავშირიც იგულისხმება, მაგრამ ეს, პირველ რიგში, ეკონომიკური და პოლიტიკური გაერთიანებაა და არა სამხედრო“, - ამბობს ექსპერტი.

კიდევ ერთი პრობლემა ის არის, რომ ევროკავშირში არ არსებობს კონსენსუსი კიევისთვის უსაფრთხოების გარანტიების მიწოდების საკითხზე. უნგრეთმა, სლოვაკეთმა ან ავსტრიამ შეიძლება უარი თქვან ამ როლზე. რუსეთი კი შესაძლოა ეწინააღმდეგებოდეს ნატოს ქვეყნების მონაწილეობას სამშვიდობო მისიაში.

უკრაინაში ევროპული სამშვიდობო კორპუსის შექმნის იდეა ასევე არარეალურია. მაგალითად: ბრიტანეთის არმიის - სახმელეთო ძალების, საზღვაო ძალების და საჰაერო ძალების გარეშე - დაახლოებით 109 ათასია, გერმანია - 70 ათასი და საფრანგეთი - კიდევ 100 ათასი. და ეს არის უდიდესი ქვეყნები. ამასთან, უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ქვეყნის დასაცავად 200 ათასი სამხედრო მოსამსახურის საჭიროებაზე ისაუბრა.

ევროპის უდიდესმა ქვეყნებმა უნდა გაგზავნონ თავიანთი ჯარის ნახევარი უკრაინაში, ხაზს უსვამს გამოყენებითი პოლიტიკური კვლევების ცენტრის „პენტას“ ხელმძღვანელი ვოლოდიმირ ფესენკო TRT-სთან საუბარში: „ეს მთლად რეალისტური არ ჩანს. ამ დროისთვის ევროპელები ვერ ასრულებენ სამშვიდობო ფუნქციებს ევროპაში, მათ შორის უკრაინასთან მიმართებაში. ევროკავშირში ნატოს სამხედრო კონტინგენტის დიდი ნაწილი ამერიკულია“.

ექსპერტი აღნიშნავს, რომ უსაფრთხოების გარანტიები არ არის მხოლოდ ჯარის ზომა: „ნატოს საერთო სამხედრო პოტენციალი, რომელიც ასევე ძირითადად ამერიკულია, ხელს შეუწყობს რუსული აგრესიის შეკავებას: სარაკეტო იარაღი, საჰაერო თავდაცვის სისტემები, რომ აღარაფერი ვთქვათ ბირთვულ იარაღზე. აქედან გამომდინარე, ევროპელებს შეუძლიათ უზრუნველყონ უსაფრთხოების გარანტები, მაგრამ სასურველია შეერთებულ შტატებთან ერთად. ეს საკითხი ზელენსკის და ტრამპს შორის მოლაპარაკების თემა იქნება“.

ტრამპმა კანონპროექტი წარადგინა

შეერთებული შტატები ლიდერია კიევისთვის დახმარების გაწევაში. ომის სამი წლის განმავლობაში თანხამ 180 მილიარდ დოლარს გადააჭარბა, ფულისა და იარაღის ჩათვლით. ეს თანხები ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციამ გამოყო. ახლა ტრამპი ამბობს, რომ ქვეყანამ უნდა აუნაზღაუროს ამერიკას სამხედრო დახმარების ხარჯები.

„ჩვენ უნდა ავინაზღაუროთ ხარჯები და ეს მოხდება უკრაინასთან თანამშრომლობით მათი იშვიათი მიწიერი ლითონების, მათი ბუნებრივი რესურსების, მათი ნავთობისა და გაზის მეშვეობით“, - თქვა მაიკ უოლცმა.

უკრაინას აქვს ევროპაში ტიტანის უდიდესი მარაგი, რომელიც საჭიროა საავიაციო და კოსმოსური მრეწველობისთვის და ურანი, რომელიც გამოიყენება ბირთვული ენერგიისა და იარაღისთვის. Forbes-ის მონაცემებით, ქვეყანაში მინერალური რესურსების ღირებულება დაახლოებით 15 ტრილიონი დოლარია.

ზოგადად, კიევი ვაშინგტონის წინადადებას სამართლიანად მიიჩნევს. ლოგიკა მარტივია: ვინაიდან აშშ ყველაზე მეტად დაეხმარა ქვეყანას, მათ უნდა ჰქონდეთ პრიორიტეტი. მაგრამ, მხარეებს ეს აზრი სხვაგვარად ესმით.

უკრაინული მიდგომა არის ის, რომ ეს უნდა იყოს სწორედ სტრატეგიული რესურსების ერთობლივი განვითარება და გადახდა შესაძლებელია მხოლოდ მომავალი დახმარებისთვის.

აშშ-ს პრეზიდენტმა გამოაცხადა, რომ უკრაინა „არსებითად დათანხმდა“ აშშ-თვის გამოეყო 500 მილიარდი დოლარი იშვიათი დედამიწის ლითონებით სამხედრო დახმარებისთვის. თუმცა, თანამშრომლობის რა ფორმაზეა საუბარი, მან არ დააკონკრეტა.

„აღნიშნული თანხა სტრატეგიული პროექტისთვის ადეკვატურად ჟღერს. მაგრამ რა იქნება ეს: დათმობა თუ რაიმე სახის ერთობლივი საწარმო მოგების გაზიარებით? ვფიქრობ, ეს ყველაფერი მომავალი მოლაპარაკებების კითხვებია. თუ ტრამპი აცხადებს სრულ კონტროლს უკრაინის რესურსებზე, შეთანხმება არ იქნება“, - განაცხადა ფესენკომ.

წყარო: https://www.trtrussian.com/politika/radi-ukrainy-tramp-vykruchivaet-ruki-evrope-18263896