უძრავი ქონების ბაზარზე იპოთეკური სესხების სტიმულირების პროგრამის დასრულების შემდეგ ჩავარდნაა. ბინების რეალიზაცია შემცირებულია, ხოლო ახალი პროექტების წამოწყება დეველოპერებს უჭირთ. ამის მიზეზი ისაა, რომ მოსახლეობას ფულადი რესურსი აღარ გააჩნია, შესაბამისად, მოთხოვნა დაცემულია. ასეთ პირობებში ერთადერთი გამოსავალი მცირე, ე.წ. ეკონომკლასის ბინების შეთავაზებაა მყიდველთათვის.
„თიბისი კაპიტალის“ მიერ გამოქვეყნებული დოკუმენტის მიხედვით, 2021 წლის აპრილში, წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, იპოთეკური სესხების მოცულობა 7-ჯერ გაიზარდა. ეს უცნაური სულაც არ არის, თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს, რომ 2020 წლის აპრილში ქვეყანაში სრული „ლოქდაუნი“ მოქმედებდა. თუმცა, თუ მიმდინარე წლის აპრილის მაჩვენებლებს, 2019 წლის ანალოგიურ პერიოდს შევადრებთ, სურათი რადიკალურად განსხვავებულია. კერძოდ, 2019 წელთან შედარებით იპოთეკური სესხების მოცულობა 22.8%-ით შემცირდა.
რაც შეეხება ტრანზაქციებს, თბილისში ბინების ტრანზაქციების მოცულობა 9.2%-ით გაიზარდა. ეს თითქოს უნდა ნიშნავდეს, რომ სამშენებლო სექტორში რაღაც დადებითი ძვრები შეინიშნება, თუმცა სინამდვილეში ასე არ არის.
დეველოპერები და უძრავი ქონების ექსპერტები ბაზარზე მოთხოვნის მკვეთრ კლებაზე საუბრობენ. პრობლემა განსაკუთრებით ახალაშენებულ ობიექტებს ეხება, რომელზე მოთხოვნამ საგრძნობლად იკლო. ამიტომ, როგორც კომპანია „ივერონის“ დირექტორი არჩილ ჯაყელი აღნიშნავს, აქცენტი ძირითადად მცირე პროექტებზე კეთდება. მასშტაბური პროექტები შეჩერებულია, ყოველ შემთხვევაში, დროებით მაინც, სანამ სიტუაცია გაუმჯობესდება.
„უძრავი ქონების ბაზარზე მოთხოვნა ყველა მიმართულებით არის შემცირებული, განსაკუთრებით კი მიმდინარე პროექტებზე. ახლა ისეთი სიტუაციაა, როცა ბიზნესი ფინანსური რესურსის კლებას უჩივის, მსხვილ კომპანიებსაც კი უჭირთ ვალდებულებების შესრულება. ახალი პროექტები ნაკლებად ხორციელდება. ახლა, ალბათ, ოპტიმალური გამოსავალია, რომ უფრო პატარა პროექტებზე გადაერთონ და ეს ტენდენცია უკვე შესამჩნევია. ვერც ფასს ეხება ვინმე, ისედაც გაყიდვების პრობლემაა და მყიდველი უფრო დაფრთხება“, - განაცხადა არჩილ ჯაყელმა.
უძრავი ქონების ბაზრის ექსპერტი გურამ ფალავანდიშვილი ამბობს, რომ ლარის გაუფასურებამ და საბანკო სესხებზე ხელმისაწვდომობის შეზღუდვამ ბიზნესის აქტიურობა მკვეთრად შეანელა. სრული სტაგნაცია არ არის, მაგრამ სიტუაცია ჯერჯერობით მძიმეა, რის გამოც მასშტაბური პროექტები დროში გაწელილია ან შეჩერებული.
„მსხვილი პროექტების განხორციელებისგან ყველა თავს იკავებ, ახალი ნებართვები ნაკლებად გაიცემა. მცირე პროექტები ჯერ კიდევ მიმდინარეობს, ტენდენცია გაგრძელდება, სანამ კორონავირუსი ჯერ კიდევ არსებობს. რაც მეტი ხელმისაწვდომობა გაუჩნდება მომხმარებელს ფულზე, პრობლემა მით უფრო სწრაფად მოგვარდება, რადგან დეველოპერს რეალიზაციის შიში არ ექნება, დღეს ეს ფაქტორიც მოქმედებს“, - აღნიშნა ფალავანდიშვილმა „რეპორტთან“ საუბრისას.
სამშენებლო სექტორში სტაგნაციას ადასტურებს სტატიტისტიკური მონაცემები. 2021 წლის იანვარ-მარტში ექსპლუატაციაში მიიღეს 341,9 ათასი კვ/მ ფართობის (წინა წლის შესაბამის პერიოდთან შედარებით 18,5 პროცენტით ნაკლები) 562 ობიექტი. დამთავრებული მშენებლობების 2/3 მოდის ქვეყნის 4 რეგიონზე: 30,1 პროცენტი - თბილისზე, 13,2 პროცენტი - კახეთის რეგიონზე, 13,2 პროცენტი - ქვემო ქართლის რეგიონზე, ხოლო 10,0 პროცენტი - მცხეთა-მთიანეთის რეგიონზე.
