24 სექტემბერს „ჩვენი საქართველო–თავისუფალი დემოკრატების“ ლიდერი ირაკლი ალასანია „კავკასიის ინტერნეტ მედია კლუბში“ ქართული მედიის მიერ დასმულ კითხვებს პასუხობდა. გთავაზობთ ალასანიას მედიასთან შეხვედრის ბეჭდურ ვარიანტს, რაც მკითხველს საშუალებას მისცემს სრულად გაეცნოს პრესკლუბში სხვადასხვა მედიასაშუალებების მიერ დასმულ ყველა კითხვას და მათზე გაცემულ ალასანიას პასუხებს.
ბატონო ირაკლი, როგორ შეაფასებთ გაეროზე მიხეილ სააკაშვილის ინიციატივას „მშვიდობიანი კავკასიის“ შესახებ?
–თავისთავად, იდეა ახალი არ არის, „მშვიდობიანი კავკასიის“ იდეა წინა პრეზიდენტის ინიციატივაც გახლდათ, მათ შორის გაეროში გაჟღერებული. მე შემიძლია ვთქვა, რომ სააკაშვილმა და მისმა ადმინისტრაციამ 2005–2006 წლებში დიდი შანსი გაუშვეს ხელიდან „მშვიდობიანი კავკასიის“ მექანიზმების შექმნისთვის. სააკაშვილს დღეს არ გააჩნია არანაირი ლეგიტიმურობა და ნდობა საერთაშორისო პარტნიორების მხრიდან, რომ ამგვარი, რეგიონალური უსაფრთხოების დიდი პროექტები მისგან იყოს ინიცირებული.
მე ვთვლი, რომ ეს არის გაეროს ტრიბუნიდან გაჟღერებული მორიგი, ყალბი დაპირება და ინიცატივა, რომელიც არაერთხელ გვინახავს ბოლო წლების განმავლობაში. სამწუხაროა, რომ დღეს, ჩვენი ქვეყნის ლიდერს არ აქვს ნდობა, არა მხოლოდ საერთაშორისო პარტნიორების, არამედ რეგიონალური პარტნიორების მხრიდან, რომ ასეთი პროექტი განხორციელდეს. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, რომ მომავალში „მშვიდობიანი კავკასიის“ უსაფრთხოების გაღრმავების ტენდენცია აუცილებლად იქნება და ჩვენ, საქართველო აუცილებლად მივიღებთ მონაწილეობას მშვიდობიანი კავკასიის პროექტში.
სააკაშვილის მიმართ ნდობის ხარისხის გაზრდაზე არ მეტყველებს ის ფაქტი, რომ ბოლო პერიოდებში მას ხშირად იწვევენ სხვადასხვა შეკრებებზე და საქართველოსაც ბოლო პერიოდში ბევრი სტუმარი სტუმრობს? უახლოეს მომავალში დაგეგმილია ნატოს გენერალური მდივნის ვიზიტიც, ეს არ მიუთითებს, რომ სააკაშვილის მიმართ დამოკიდებულება შეიცვალა?
–აქ ორი სახვადასხვა თემაა, ნატოს გენერალური მდივანი იქნება, გაეროს თუ ეუთოს, ურთიერთობენ საქართველოსთან და ეს ურთიერთსასარგებლო პროცესებია, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ განსაკუთრებით 2008 წლის შემდეგ, სააკაშვილის მიმართ ნდობა აღდგა. ეს არის უბრალოდ სახელმწიფოთაშორისი პროცესი, რომელიც ინერციით გრძელდება. გარდა ამისა, ჩვენ კარგად გვესმის, რომ საერთაშორისო ცხოვრება არ მოკვდება და ამიტომ, მთლიანად უნდა ვიყოთ ჩართული ასეთი პროცესების ხელშეწყობაში. ეს არის ლოგიკა, სახელმწიფოთაშორისი მრავავალმხრივი განვითარების.
არ ფიქრობთ, რომ ოპოზიციამ ხელიდან გაუშვით შანსი, კონსტიტუცია იმ სახით არ ყოფილიყო მიღებული, რა სახითაც შეიმუშავა სახელმწიფო კომისიამ?
–პარლამენტში უმრავლესობა აქვს „ნაციონალურ მოძრაობას“, ჩვენ თავიდანვე განვჭვრიტეთ, რომ პროცესი, რომელიც თავის დროზე შემოგვთავაზა ხელისუფლებამ იმთავითვე წინასწარ დაგეგმილი იყო, და ცვლილებების პროექტი სააკაშვილის პიროვნებაზე იქნებოდა მორგებული. სააკაშვილის პირობებში კონსტიტუციონალიზმის მთელი ლოგიკა იქეთ იყო მიდრეკილი, რომ ის ინსტიტუტი გამყარებულიყო განუზომელი ძალაუფლებით, სადაც სააკაშვილია. ასე იყო შევარდნაძის დროასაც, როცა სააკაშვილი იყო იუსტიციის მინისტრი, მან ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ იუსტიციის სამინისტრო ყოფილიყო გაძლიერებული და მისი უფლებები ყოფილიყო გაზრდილი. შემდეგ, როდესაც გახდა პრეზიდენტი დაივიწყა მთლიანად იუსტიციის სისტემა, დაივიწყა მართლმსაჯულება და გააძლიერა საპრეზიდენტო ინსტიტუტი. ახლა კი აპირებს, რომ პრემიერის ინსტიტუტის გაძლიერებით მოამზადოს თავისი ხელისუფლებაში მოსვლის ფორმა.
მთელი ეს კანონპროექტი ერგება ერთ პიროვნებას, ანუ, ქვეყანა ისევ დარჩება ერთი კაცის ქვეყნად. სწორედ ამის გამო შევთავაზეთ ჩვენ კონკრეტული შეთავაზება სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიას, რომ გამოეხატა კეთილი ნება და კონსტიტუციაში ჩაგვედო შეზღუდვა – მოქმედი პრეზიდენტისთვის 5 წლის განმავლობაში აგვეკრძალა მმართველობაში მოსვლა, მაგრამ ეს წინადადება არ იქნა გაზიარებული. ამ წინადადებით ჩვენ მივმართეთ ვენეციის კომისიას, შეხვედრები გვქონდა ხელისუფლების წარმომადგენლებთანაც, მაგრამ პოლიტიკური ნება არ არსებობს იმისა, რომ ცვლილებები მოერგოს საზოგადოების ინტერესებს და არა ერთი პიროვნების ინტერესს.
ამიტომაც იმ პოლიტიკურმა ძალებმა, რომლებიც ჩაერთვნენ სახელმწიფო კომისიის მუშაობაში თავის თავზე უნდა აიღონ პასუხისმგებლობა იმაზე, რა გზითაც განვითარდება კონსტიტუციონალიზმი ჩვენს ქვეყანაში.
5 წლიანი შეზღუდვის ინიციატივით დღეს „ლეიბორისტები“ გამოდიან, მაინც ვინ იყო ამ ინიციატივის ავტორი?
–ძალიან კარგია, რომ ადრეულ ეტაპზე თუ არა, ახლა მაინც შემოუერთდნენ ამ ინიციატივას „ლეიბორისტები“. ჩემთვის სულერთია სწორ იდეას როდის ვინ დაუჭერს მხარს, ამიტომ, მივესალმები მათ მხარდაჭერას ჩვენს ინიციატივაზე.
ოპოზიცია ემზადება საპარლამენტო არჩევნებისთვის, მაგრამ იმ სახით, რა სახითაც კონსტიტუციაში იქნება გაწერილი, პარლამენტი აბსოლუტურად უფუნქციო იქნება. როგორ წარმოგიდგენიათ ასეთი პარლამენტის მუშაობა, მითუმეტეს, თუ ქვეყანას ძლიერი პრემიერმინისტრი ეყოლება მიხეილ სააკაშვილის სახით?
–პარლამენტის გაძლიერება ეს არის ჩვენი „თავისუფალი დემოკრატების“ ხედვა. ჩვენ მხარს ვუჭერთ საპრეზიდენტო რესპუბლიკის მოდელს, რომელიც წარმოდგენილი იქნება მაღალი ლეგიტიმაციის მატარებელი პრეზიდენტით და ძალიან მაღალი ლეგიტიმაციის ხარისხის მქონე პარლამენტით, რომელიც ურთიერთგაწონასწორების პრინციპით გადაანაწილებს ხელისუფლებას. ხელისუფლებაზე მაღალი საპარლამენტო კონტროლი უნდა იყოს, მაგრამ ყველაზე მნიშვნელოვანია, ის, რაზეც სამწუხაროდ არ ლაპარაკობენ – არცერთი კონფიგურაცია – იქნება ეს საპრეზიდენტო თუ საპარლამენტო რესპუბლიკა, არ იმუშავებს თუ არ იქნება ძლიერი და დამოუკიდებელი სასამართლო.
ჩვენ ამ იდეოლოგიით გვინდა ხელისუფლებაში მოსვლა, ჩვენი ამოცანაა და ვფიქრობ, სხვა პოლიტიკური ძალებისაც, რომ უმრავლესობით მოვიდეთ პარლამენტში, უმცირესობაში გადავიყვანოთ „ნაციონალური მოძრაობა“ და საზოგადოებასთან ერთად დავიწყოთ რეალური მსჯელობა, როგორი საკონსტიტუციო მოდელი უნდა იყო ჩვენს ქვეყანაში. ანუ, ის ცვლილებები, რომელიც იქნა მიღებული, ჩემი ინტერესია პარლამენტში მოსვლის შემდეგ გადაიხედოს.
ბევრმა უცხოელმა თუ ქართველმა ექსპერტმა და პოლიტიკოსმა საეტაპო უწოდა მიხეილ სააკაშვილის გაეროში გამოსვლას, ვგულისხმობ აფხაზებისა და ოსებისადმი მიმართვას. თქვენი აზრით იყო თუ არა ეს მართლაც საეტაპო გამოსვლა?
–უბრალოდ ვიტყვი, რომ აფხაზების და ოსებისადმი მიმართვა არის უკვე დაგვიანებული, ჩვენ ამას ვთავაზობდით მიხეილ სააკაშვილს 2005 წელს, როცა რეალურად იყო მოლაპარაკების პროცესი გახსნილი აფხაზურ და ოსურ მხრესთან და მათ შორის, რუსეთის ფედერაციასთან. ამიტომ, პირველი, დღეს ეს არის დაგვიანებული და მეორე – სააკაშვილმა თავადაც კარგად იცის, რომ მის განცხადებას არავითარი გამოხმაურება არ მოყვება, რადგან 2008 წლის შემდეგ პრეზიდენტმა სააკაშვილმა დაკარგა სრული რესურსი, რაიმე ფორმით გარღვევას მიაღწიოს მოლაპარაკებებში აფხაზებთან, ოსებთან ან, რუსეთის ფედერაციასთან. ეს ყველაფერი გათვლილი იყო ამერიკულ და საერთაშორისო თანამეგობრობაზე და არა აფხაზებზე, ოსებზე თუ რუსებზე.
ყალბი თავმდაბლობით არ ვიტყვი და ექსპერტულ შეფასებებს შევეხები, ჩემი გაეროში მუშაობის გამოცდილებით, არ მგონია ვინმეზე ნაკლები ექსპერტი ვიყო და ვინმეზე ნაკლებად შევაფასო გაეროს ტრიბუნიდან ნებისმიერი ლიდერის გამოსვლა. ვიმეორებ ეს იყო გათვლილი სულ სხვა აუდიტორიაზე.
სააკაშვილი ყოველთვის ყალბ მოლოდინს უჩენდა ქვეყანას. როდესაც გამოდიოდა და ამბობდა, რომ ნატოში გაწევრიანების პერსპექტივა იყო ძალიან მოკლე, მაგრამ როცა არ მოხდა ის, რასაც ამბობდა, ამან გამოიწვია იმედგაცრუება საზოგადოებაში. ასევე დიდი იმედგაცრუება შემოიტანა მაშინ, როცა ის დაპირდა ქვეყანას, რომ მისი პრეზიდენტობის ვადაში აღადგენდა ტერიტორიულ მთლიანობას. ახლაც, არ მინდა იგივე გავიმეოროთ აფხაზ და ოს თანამოძმეების მიმართ, რომ კიდევ ერთხელ ავუმაღლოთ მოლოდინი (თუმცა ისინი უკვე არ ტყუვდებიან), რომ შემდეგ, მათი მეტი იმედგაცრუება გამოვიწვიოთ ახალი ქართული შეთავაზებით, რომელიც არ განხორციელდება. ჩემი მოვალეობაა და ფუნქცია, როგორც ადამიანს, რომელსაც აფხაზურ და ოსურ კონფლიქტთან ჰქონდა შეხება, ასეთი ყალბი მოლოდინის ამაღლება არ დავუშვა.
ოპოზიციის მხრიდან კეთდება განცხადებები, რომ ეს ვიზიტი არაფრის მომცემი არ იქნება, მთლიანობაში როგორ შეგიძლიათ ამ ვიზიტის შეფასება, პოზიტიური რა შეიძლება ითქვას ამ ვიზიტზე?
–ერთ მაგალითს მოგიყვანთ, როდესაც აგვისტოს ომი მოხდა, კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგა საკითხი – გამოსულიყო თუ არა საქართველოს პრეზიდენტი გენერალურ ასამბლეაზე სიტყვით. მე ვიყავი ერთ–ერთი მხარდამჭერი ამ იდეის, რომ საქართველოს პრეზიდენტი გამოსულიყო გენასამბლეაზე. იმის მიუხედავად, მიხეილ სააკაშვილთან და მის პოლიტიკასთან რა აზრთა სხვაობებიც უნდა გვქონდეს, აუცილებელია ქვეყანა წარმოჩენილი იყოს საერთაშორისო არენაზე და მსოფლიომ დაინახოს, რომ საქართველომ განვითარება არ შეწყვიტა. საქართველო მართალია ოკუპირებულია, მაგრამ არ არის განადგურებული და ჩვენი სახელმწიფოებრივი ინტერესებისთვის საჭიროა ასეთ ვიზიტებში მაღალი დონის დელეგაციები მონაწილეობდნენ.
ამ ვიზიტში კი პოზიტიური იყო ის, რომ მსოფლიომ დაინახა საქართველოს პოლიტიკური ხელმძღვანელობა იღებს მონაწილეობას საერთაშორისო შეკრებებში, გენერალურ ასამბლეაზე და ჩვენს ქვეყანაში პოლიტიკური ცხოვრება გრძელდება. ეს არის პოზიტივი, ხოლო დანარჩენი... მე ძალიან კარგად ვიცნობ როგორ მზადდება ვიზიტები, როგორ ხდება შეხვედრების შედგენა და პირადად ჩემთვის ძალიან სამწუხაროა, რომ ამჯერადაც ვერ ხერხდება პირდაპირი, ორმხრივი შეხვედრა ამერიკის შერთებული შტატების პრეზიდენტთან. ეს ჩვენი სტრატეგიული ორმხრივი ურთიერთობისთვის იქნებოდა საკმაოდ მნიშვნელოვანი, მაგრამ როგორც ჩანს, მეორე მხრიდან არსებობს რაღაც რეზერვაციები.
თქვენ ბორჯომში განაცხადეთ, რომ საქართველოს ნატოში გაწევრიანება მინიმუმ 40–50 წლით გადაიდო, ნატოს გენერალური მდივნის ჩამოსვლა ხომ არ შეცვლის რამეს?
–საქართველო–ნატოს კომისია შედგა, ის მუშაობს და გაწევრიანების ვადების მიუხედავად, მნიშვნელოვანია, რომ ეს თანამშრომლობა გაღრმავდეს. ნატოში ინტეგრაციისკენ სვლა არასდროს არ უნდა მოიხსნა საქართველოს პოლიტიკური პრიორიტეტებიდან. ეს პროცესია, რომელიც ჩვენს თავდაცვის და უსაფრთხოების სამსახურებს სჭირდებათ განვითარებისთვის. თუმცა, ეს არ ნიშნავს, რომ საქართველოს ნატოში გაწევრიანების პერსპექტივა არის ახლოს, უნდა ვაღიაროთ, რომ ეს არის შორეული პერსპექტივა. მე აქცენტს ვაკეთებ და „თავისუფალი დემოკრატების“ ხედვა ის არის, რომ ჩვენ ვეკუთვნით ევროპას და უნდა გავხდეთ ევროკავშირის წევრი ქვეყანა. ამაზე უნდა ვიზრუნოთ და ეს თავისთავად მოიტანს ჩვენი ქვეყნისთვის უსაფრთხოების დამატებით გარანტიებს.
29 სექტემბერს „სახალხო კრების“ წინასწარი შეკრება ეწყობა, მიიღებთ თუ არა მონაწილეობა შეკრებაში და თუ არა და რატომ?
–ჩვენთვის მნიშვნელოვანი და მისასალმებელია, როცა საზოგადოება გამოდის ინიციატივით, რათა იმსჯელოს ქვეყნისთვის საჭირბოროტო საკითხებზე. „სახალხო კრებაში“ მონაწილეობას აპირებს რამდენიმე, ჩვენთვის საპატივცემულო ადამიანი, მაგრამ ჩვენ სხდომის ორგანიზატორების მხრიდან ვერ დავინახეთ ისეთი შემოთავაზება, რაც დაგვანახებდა, რომ ასეთ შეკრებას პერსპექტივა აქვს. ამიტომ, ჩვენ არ ვიღებთ მონაწილეობას ამ შეკრებაში, რადგან ვერ ვხედავთ რა პოლიტიკური პერსპექტივა მოსდევს ამგვარ შეხვედრას.
გავრცელდა ინფრმაცია, რომ სოზარ სუბარი მიდის ირაკლი ოქრუაშვილის პარტიაში, თქვენთვის თუ არის ამის შესახებ რაიმე ცნობილი?
–არ მაქვს ინფორმაცია.
„მშვიდობიანი კავკასიის“ პროცესში რამდენად არის შესაძლებელი კავკასიელი ერების ჩართვა?
–აუცილებელია, რომ ჩრდილოკავკასიელი ერები ჩართული იყვნენ ამ პროცესში. მათ გარეშე კავკასიის უსაფრთხოებაზე საუბარიც ზედმეტია. კარგად იცით რა დაძაბული და რთული ვითარებაა დღეს კავკასიაში და როგორც ჩანს, ეს რუსეთისთვის გრძელვადიანი პრობლემაა. აქედან გამომდინარე, აქ ისევ ჩნდება რუსეთ–საქართველოს თემა – ვიდრე არ დარეგულირდება რუსეთ–საქართველოს ურთიერთობები, ჩემი აზრით, ჩრდილოეთ კავკასიაში გრძელვადიანი სტაბილურობა ვერ მიიღწევა. აქედან გამომდინარე, არა მხოლოდ ჩრდილოეთ კავკასია, რუსეთის ფედერაციაც უნდა იყოს ჩართული კავკასიურ რეგიონალურ უსაფრთხოებაში. ამის მიღწევა შეუძლებელია, ვიდრე არ დადგება პოსტსააკაშვილისეული ეპოქა საქართველოში. ახლა, ჩვენი მთავარი ამოცანა უნდა იყოს, რომ ყველაფერი გავაკეთოთ საერთაშორისო დამკვირვებლების მონაწილეობით, რათა რაიმე სახის ესკალაცია, ახალი კონფლიქტი არ წარმოიშვას ჩვენს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე.
თქვენ ხშირად საუბრობთ თურქეთის როლზე კავკასიაში. როგორ შიძლება თურქეთის მონაწილეობა საქართველოსთვის სასარგებლოდ გამოვიყენოთ რეგიონალური უსაფრთხოების საკითხებში?
–თურქეთი ხდება ბევრად უფრო ძლიერი მოთამაშე ჩვენს რეგიონში და მათ შორის, ახლო აღმოსავლეთში. იგი არის ნატოს წევრი ქვეყანა, არის ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორი და აქედან გამომდინარე, თურქეთის ინტერესების გათვალისწინების და თანამონაწილეობის გარეშე კავკასიის უსაფრთხოებაზე საუბარი წარმოუდგენელია. რაც შეეხება თურქეთის როლს აფხაზურ–ოსური კონფლიქტის დარეგულირებაში, არაერთხელ მითქვამს, რომ მათ აქვთ ამის უნიკალური შანსი, გამომდინარე იქედან, რომ თურქეთში აფხაზური და ქართული დიასპორა ძალიან ძლიერად არის წარმოდგენილი. სახალხო დიპლომატიური არხების კუთხით, მათ შორის, სავაჭრო ურთიერთობების დამყარების კუთხით, შესაძლოა, თურქეთმა შეასრულოს უნიკალური როლი, რომელსაც ვერცერთი სხვა ქვეყანა ვერ შეძლებს. მე დარწმუნებული ვარ, თავის დროზე, თურქეთის აქტიური ჩართვა მოხდება ჩვენი ქვეყნის გამთლიანების და ქართულ–აფხაზური საზოგადოების დაახლოებაში.
27 სექტემბერს „ქართული ლეგიონი“ მართავს თავყრილობას, თქვენი პარტია მიიღებს თუ არა ამ ღონისძიებაში მონაწილეობას?
–ჩვენ არა მხოლოდ ვიღებთ მონაწილეობას, ვართ თანაორგანიზატორები „ქართული ლეგიონის“ ამ წამოწყების. ეს არ არის ჩვენი ღონისძიება, ეს არის მთელი საქართველოსთვის ძალიან ტრაგიკული დღე და მე მწამს, რომ ეს დღე უნდა აღინიშნოს, არა მხოლოდ ჩვენი ვაჟკაცი მეომრების გახსენებით, ჩვენ უნდა შეგვწევდეს ძალა გავიხსენოთ ჩვენი ხელიდან დაღუპული აფხაზი მეომრები, რომლებთანაც ერთად, ჩვენდა დამოუკიდებელი მიზეზებით აღმოვჩნდით ამ კონფლიქტში ჩართულები. ეს უნდა იყოს გახსენების, მაგრამ, ჩემი გადმოსახედიდან, ეს უნდა იყოს შერიგების დაწყების დღეც. თუ ამ ღონისძიებაში ხელისუფლების წარმომადგენლებიც მიიღებენ მონაწილეობას, ეს იქნება ძალიან კარგი.
აპირებს თუ არა თქვენი პარტია შეუერთდეს „ფორუმის“ ინიციატივას?
–ჩვენ ხელმოწერები უკვე შევაგროვეთ და ჩვენმა წარმომადგენლებმა, ვგულისხმობ იმ პოლიტიკურ ორგანიზაციებს, ვინც ერთად მოვაგროვეთ ხელმოწერები, მათ შორის „ფორუმმა“, უკვე დაარეგისტრირეს და შეიტანეს ჩვენი საკანონმდებლო ინიციატივა.
არის ეჭვები, რომ შესაძლოა, „ქრისტიან დემოკრატებთან“ ერთად ახალ გაერთიანებაში გიხილოთ, რამდენად საფუძვლიანია ეს ეჭვები და საერთოდ აპირებთ თუ არა რაიმე ტიპის გაერთიანებაში შესვლას?
–არ ვაპირებთ, მაგრამ ჩვენი ჩათვლით 8 პოლიტიკურ ორგანიზაციასთან ერთად უკვე გვაქვს ჩამოაყალიბებული პრინციპები საარჩევნო გარემოს ცვლილებასთან დაკავშირებით. ეს ის თანამშრომლობა და საფუძველია, რაც გვაერთიანებს სხვადასხვა ხედვის პოლიტიკურ ძალებს. ანუ, ჩვენ მივხვდით, რომ იდეოლოგიურად არც უნდა მოხდეს სხვადასხვა პოლიტიკური ძალების გაერთიანება, მაგრამ ის, რაც ყველას ინტერესში შედის – შეიცვალოს საარჩევნო გარემო, რეალურად მიეცეს საშუალება მოქალაქეს დამოუკიდებელი გადაწყვეტილება მიიღოს არჩევნების დღეს, ეს გვაერთიანებს და ერთსულოვნები ვიქნებით „ქრისტიან დემოკრატებთან“, „ეროვნულ ფორუმთან“, „ახალ მემარჯვენეებთან“ და სხვებთან ერთად. ამ კუთხით პარტნიორობა გვაქვს, მაგრამ სხვა სახით პოლიტიკურ ერთობაზე ლაპარაკი არ არის.
შეხვედრის ბოლოს, როცა მედიის მხრიდან კითხვები ამოიწურა თავად ირაკლი ალასანიამ ითხოვა განცხადების გაკეთება, რომელთან დაკავშირებით „თავისუფალმა დემოკრატებმა“ რამდენიმე დღის წინ სპეციალური ბრიფინგიც ჩაატარეს.
–ჩვენ რამდენიმე დღის წინ გვქონდა შეხვედრა საზოგადოებრივი მაუწყებლის ხელმძღვანელობასთან სხვადასხვა თემაზე და მათ შორის, თემაზე, რომ დავიწყოთ საჯარო დისკუსიები ბიზნესის, მეწარმეობის ხელშეწყობაზე საქართველოში. სამწუხაროდ, დღეს არსებობს ტენდენცია, რომ საგადასახადო, საფინანსო სამსახურები პრაქტიკულად აღარ აძლევენ განვითარების საშუალებას, როგორც მცირე, ისე დიდ ბიზნესსაც. ბიუჯეტში დეფიციტის შევსება უკანონო საურავების, ჯარიმების დარიცხვების და საპროცესო გარიგებების გზით ხდება, რაც საშუალებას მოუსპობს ბიზნესს, რომ განვითარდეს. ეს კი დაგვარტყამს თითოეულ ჩვენთაგანს, როგორც საბიუჯეტო დეფიციტით, ისე სამუშაო ადგილებით.
მე კიდევ ერთხელ მოვუწოდებ საზოგადოებას და მედიის წარმომადგენლებს, რომ ამაზე მოვამზადოთ გადაცემები და დავიწყოთ საჯარო განხილვები. ბიზნესმენებმა უნდა დაინახონ, რომ საზოგადოება მათზე ზრუნავს.
ამ თემაზე დღეს ბევრი საუბრობს, მაგრამ არა თავად ბიზნესმენები. თქვენ გაქვთ თუ არა ზეწოლის ფაქტის კონკრეტული მაგალითები და თვლით თუ არა, რომ შესაძლებელია ამ თემის გააქტიურება თავად დაზარალებული ბიზნესმენების სიჩუმის პირობებში?
–გეთანხმებით, მაგრამ ეს ისეთივე პრობლემაა, როგორც რუსეთს ვთავაზობთ – ვიდრე არ დაიწყებ დეოკუპაციას, მანამ მოლაპარაკებებში არ შევალო. მოდით, ჩვენ საზოგადოებამ, დავიწყოთ ამაზე ლაპარაკი, ჩვენ მივცეთ სტიმული ბიზნესს, რომ თუ სასამართლოში ვერ იპოვნიან სამართალს, საზოგადოება მათ გვერდში დაუდგება და მერწმუნეთ, ჩვენს ინიციატივას მოყვება სტიმული. როცა ჩვენ ამ თემაზე დავიწყებთ საუბარს, აუცილებლად გამოჩნდებიან გაბედული ბიზნესმენები, ვინც საჯაროდ დაიწყებენ საუბარს. დღეს ისინი მიტოვებულად თვლიან თავს, სასამართლოში სამართალს ვერ პოულობენ და საზოგადოებაც გაჩუმებულია.
მე ბიზნესზე ზეწოლის ბევრი კონკრეტული მაგალითი ვიცი, მათზე საერთაშორისო საზოგადოებასთან მქონდა საუბარი, მაგრამ დღეს კონკრეტულ ბიზნესზე ჩემმა საჯარო განცხადებამ, შესაძლოა, ვითარების კიდევ უფრო დამძიმება გამოიწვიოს. ამიტომ, ჩვენ გლობალურად უნდა მივუდგეთ ამ საკითხს, მოვიწვიოთ ექსპერტები, ბიზნესმენები, ხელისუფლების წარმომადგენლები და ამაზე ღიად დავიწყოთ საუბარი.