საკონსტიტუციო ციებ-ცხელება კონსენსუსის მიღწევის მორიგი მცდელობით გრძელდება. ძნელი სათქმელია, მიღწევის მცდელობაც მიღწევად უნდა ჩაითვალოს თუ არა, მაგრამ ხმაური რომ გაგრძელდება ეს აშკარაა. ისევე როგორც ყველასთვის ცხადია, რომ კონსენსუსი კვლავ დიდი კითხვის ნიშნის ქვეშ დარჩება.

პარლამენტის ვიცე-სპიკერის, გია ვოლსკის ინფორმაციით, ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლებთან შეხვედრის საკითხზე მმართველ გუნდში კონსულტაცია დღეს გაიმართება.

„ოპოზიციასთან დისკუსიითვის ჩვენ ყოველთვის მზად ვიყავით. ოპოზიციური პარტიები საკმაოდ სოლიდურად იყო წარმოდგენილი საკონსტიტუციო ცვლილებების პროექტის სახალხო განხილვებზე თუ საკონსტიტუციო კომისიის სხდომებზე. ზოგმა კომისიის შემადგენლობა დემარშით დატოვა, ზოგმა მონაწილეობა მიიღო სახალხო განხილვებში. ასე რომ, ვერ ვიტყოდი, რომ ჩვენს ურთიერთობას ოპოზიციასთან რაიმე აკლია, გარდა იმისა, რომ ბევრ საკითხთან დაკავშირებით საერთო აზრთან ვერ მივდივართ“, - აცხადებს ვოლსკი.

არასაპარლამენტო და საპარლამენტო ოპოზიციური პარტიების მთავარი მოთხოვნა ხელისუფლებისადმი საკონსტიტუციო ცვლილებებზე, კერძოდ კი, საარჩევნო სისტემის საკითხზე შეხვედრის გამართვაა. ოპოზიცია აცხადებს, რომ მზად არის დიალოგისა და კონსენსუსისთვის. თავის მხრივ ხელისუფლებაც იმას ამტკიცებს, რომ მზად არის დიალოგისთვისაც და კომპრომისისთვისაც, ცხადია, შეთანხმებისთვისაც. თუმცა უკვე რამდენიმე თვეა, საკონსტიტუციო დინებამ კონსენსუსის ის კალაპოტი ვერ მოძებნა, ვენეციის კომისიიამ რაზეც მიგვითითა.

და რაკი პროცესი ასე უსასრულოდ გაიწელა, რჩება შთაბეჭდილება, რომ შესაძლოა, დიდი პოლიტიკური ვაჭრობა მიდის, მაგრამ როგორც ექსპერტულ წრეებში მიიჩნევენ, სავაჭრო თემა არც თუ ისე მსუყე შეიძლება იყოს. ასე რომ, კონსენსუსი არა, მაგრამ საკონსტიტუციო ხმაური შემოდგომამდე რეალურად გარანტირებული გვაქვს.

ექსპერტი, ვახტანგ ძაბირაძე თვლის, რომ საკმაოდ მარტივი გამოსაცნობია, რა შეიძლება უნდოდეთ, იმიტომ, რომ ვიცით, რასაც ითხოვს ოპოზიცია, რომელსაც დიდი გასაქანი არ აქვს.

„შეიძლება არ იყოს ლაპარაკი პრეზიდენტის პირდაპირი წესით არჩევაზე, მაგრამ არჩევნების პროპოციულ წესზე გადასვლას მოითხოვენ აუცილებლად და ამაზე იქნება საუბარი. თუ შეძლებს ხელისუფლება ამ დათმობაზე წასვლას, ყველაფერი კარგად იქნება, თუ ვერ შეძლებს, მაშინ კონსენსუსი არ შედგება.

მაინც მგონია, რომ ვერ შეთანხმდებიან და ყველაფერს ისეთი სახე ექნება, თითქოს უნდათ კონსენსუსის მიღწევა. ამას ვამბობ იმ კომენტარებიდან გამომდინარე, რასაც ხელისუფლება აკეთებს, რომ აი, ჯერ ოპოზიცა ჩამოყალიბდეს იმაზე, თუ რა უნდა და მერე ვილაპარაკოთო - ოპოზიცია ისედაც ჩამოყალიბებულია და იცის, რაც უნდა. უმრავლესობამ უნდა თქვას, თვითონ წავა ამ დათმობაზე თუ არა“,- აცხადებს ვახტანგ ძაბირაძე.

რაც შეეხება უმრავლესობაში არსებულ ბანაკებს, რომელთაც პირველ რიგში სჭირდებათ კონსენსუსი, ვახტანგ ძაბირაძე თვლის, რომ ძნელი წარმოსადგენია, რაზე შეიძლება ივაჭრონ, რადგან საკითხავია, რას შეიძლება დაპირდნენ მაჟორიტარებს, რომ ისინი დაითანხმონ.

„ერთადერთი, რაც შეიძლება უთხრან არის ის, რომ ჩასვამენ სიაში, მაგრამ 73 მაჟორიტარია და მათ სიაში რომ ჩასვამენ, დანარჩენებისთვის ადგილი აღარ რჩება. რთული პრობლემაა და რა თქმა უნდა, ამ პრობლემას მოგვარება უნდა“,- მიიჩნევს ვახტანგ ძაბირაძე.

რაც შეეხება ოპოზიციის მოთხოვნას, არსებობს მოსაზრება, რომ მათ უფრო მეტი შანსი ექნებათ მაჟორიტარების გაყვანის, ვიდრე პროპორციული სიით ბარიერის გადალახვის, რადგან ურეიტინგო ოპოზიციას ხმას არავინ მისცემს, ხოლო ცალკეულმა კანდიდატებმა შესაძლოა, საარჩევნო ოლქები მოიგონ. თუმცა ვახტანგ ძაბირაძე თვლის, რომ პირიქით, პროპორციული სიით უფრო ადვილად შეძლებენ ბარიერის დაძლევას.

ხელისუფლება თუ არ არის მზად დათმობისთვის, როგორც ჩანს, არც ოპოზიციის გეგმებში შედის უკანდახევა. ექსპერტი, რამაზ საყვარელიძე თვლის, რომ ოპოზიცია დათმობაზე არ წავა, რადგან რა დათმობაც მიიღო იმასაც კი არ აღიარებს - საუბარია 3%-იან ბარიერზე, - რადგან თუკი დათმობაზე წავიდა, ჩათვლის, რომ ეს მის სისუსტედ აღიქმება.

„ეს კი ნიშნავს, რომ კონსტიტუცია აღარ იქნება სატელევიზიო დებატების თემა და ოპოზიცია ვერ გამოჩნდება ეკრანზე. თუ არ იქნება ეთერი, გამოდის, რომ ისედაც დაბალ რეიტინგს მთლად დაკარგავს. სწორედ ეს აიძულებს ოპოზიციას, რომ იყოს შეურიგებელი.

მეორე მხრივ, ხელისუფლებასაც თუკი ყველაფერი დაათმობინეს, წავა მერე ოპოზიციის მიერ აქცენტირება, რომ ხელისუფლება სუსტია და მას დაათმობინეს. ხომ თქვეს, გავიმარჯვეთ, ბარიერი 3%-მდე დავწიეთო - ანუ კომპრომისი შეფასდა როგორც მარცხი. ასე რომ, ამ, ანუ მარცხიანის იმიჯს ყველა გაერიდება“, - მიიჩნევს რამაზ საყვარელიძე.

რაც შეეხება მოსალოდნელ დიალოგს მხარეებს შორის, როგორც რამაზ საყვარელიძე თვლის, იქნება არა ვაჭრობა, არამედ კამათი, რომელიც უშედეგოდ დასრულდება...

ასეთი პროგნოზების შემდეგ ლოგიკურად ჩნდება კითხვა - რას ვეტყვით ვენეციის კომისიის თავმჯდომარე ჯანი ბუკიკიოს, თუ ამ საშინაო დავალებას თავს ვერ გავართმევთ და რას უნდა ველოდეთ ვენეციის კომისიისგან პასუხად.

„პოლიტიკოსებს კორექტულად ლაპარაკი მართებთ, მაგრამ მე, როგორც მოქალაქეს, მიმაჩნია, რომ ბუკიკიო სერიოზული პრობლემა არ არის, რადგან როგორც იტალიელმა, კარგად იცის, რომ იტალიამ 50 წლის განმავლობაში ვერ მიაღწია კონსენსუსს და ვერ აირჩია პრემიერი - ყოველ წელს არჩევნები ინიშნებოდა. ასე რომ, იმპერატიული ტონით მოთხოვნა, კონსესუსს თუ არ მიაღწევთ, დემოკრატიულები არ ხართო, მინიმუმ არასერიოზულია.

რაც შეეხება მაჟორიტარულ არჩევნებს, იტალიას კრიზისი რომ ჰქონდა, მაშინ შემოიღო შერეული სისტემა, უმეტესობას მაჟორიტარული წესით ირჩევს, ხოლო 35%-ს პროპორციულით. განა არ იცის ბუკიკიომ, რომ შერეული სისტემა დემოკრატიის ღალატი არ არის?! ვიტყოდი, რომ საუკეთესო შემთხვევაში ჩინოვნიკის ჟინიანობას ავლენს“,- აცხადებს რამაზ საყვარელიძე.

თუმცა ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ ბუკიკიოს პოზიცია უნდა აღვიქვათ არა როგორც მისი პირადი დამოკიდებულება, არამედ, როგორც გზავნილი დასავლეთის მხრიდან, რომელსაც ჩვენ არ ვითვალისწინებთ.

„დავუშვათ, აღვიქვით, როგორ გზავნილი დასავლეთის მხრიდან და მაშინ სასაცილო მდგომარეობაში აღმოვჩნდებით. თუ არ აღვიქვამთ და იმას გავაკეთებთ, რაც ქვეყნისთვის უკეთესია, განა ხელისუფლება არგუმენტებს ვერ გამოძებნის თავისი პოზიციის გასამყარებლად“?! - თვლის რამაზ საყვარელიძე.

როგორც ჩანს, ხმაური და მძვინვარება გარანტირებული გვაქვს და ისღა დაგვრჩენია, ვიფიქროთ, სიუჟეტად რომ აერჩია, ნეტავ როგორ აღწერდა ფოლკნერი მოდერნისტულ სტილში იმას, რაც ჩვენი კონსტიტუციის თავს ხდება.

„ფინალი იქნება ის, რომ ვერ შეთანხმდებიან - ვგულისმობ ოპოზიციას და ხელისუფლებას, რაზეც ბუკიკიო თავს გადააქნევს. მერე ადგება უმრავლესობა და კონსტიტუციის არსებულ პროექტს მიიღებს შემოდგომაზე“,- თვლის რამაზ საყვარელიძე.