„თქვენო უწმინდესობავ, თქვენ ხშირად ამბობდით, რომ სამღვდელოება აღარ უნდა იყოს მარტო ტაძრებში, ეს ძველ დროს იყო, საბჭოთა დროს, მღვდლებს აკრძალული ჰქონდათ გარეთ გასვლა და მისიონერობა. დღეს ის დროა, როდესაც ჩვენ ტაძრებიდან უნდა გავიდეთ, ვიქადაგოთ და ეს მისიონერობა გავაძლიეროთ“, - ამ სიტყვებით მიმართა საქართველოს პატრიარქს ილია მეორეს მისმა მოსაყდრემ მიტროპოლიტმა შიომ.
მეუფე შიო აბორტების, აგრესიის, ძალადობის თემას შეეხო და აღნიშნა, რომ ღმერთი არასოდეს მისცემს იმ ერს ბედნიერებას და გამარჯვებას, რომელიც საკუთარი შვილების მკვლელია.
მისივე განმარტებით, აბორტი ნატურალური ფაშიზმია. ამდენად, რომელ ჩხუბსა და დაჭრაზე ვლაპარაკობთ, როდესაც წელიწადში 40 000 ბავშვი იკვლება მარტო ჩვენს მიერ, ეს არაოფიციალურად. ნიურნბერგის პროცესზე ამის გამო ხოცავდნენ და ახრჩობდნენ ადამიანებს და ჩვენ კი ამას ვაკეთებთ და მერე გვინდა, რომ რაღაც გამოსწორდეს.
რას მოუტანს ქართულ ეკლესიას მისიონერობა და იქნება თუ არა ეს ერთ-ერთი გამოსავალი ფსიქოლოგებთან და ფილოსოფოსებთან ერთად, როგორც მეუფე შიოს ინიციატივაში იკითხება?!
თუ გავითვალისწინებთ, რომ თავდაპირველად, მეოთხე საუკუნიდან მოყოლებული, ქრისტიანული მისიონერობის მიზანი სარწმუნოების გავრცელება იყო, დღევანდელ დღეს ქრისტიანობის გავრცელებაზე აღარაა საუბარი, რამდენადაც ზნეობისა და მორალის ქადაგებასა და ჩვენი აღელვებული საზოგადოების დამშვიდებაზე.
ანალიტიკოსი ვაჟა ბერიძე For.ge-სთან საუბარში აცხადებს, რომ მეუფე შიოს განცხადება მისასალმებელია, რადგან საზოგადოებაში ეკლესიისა და რელიგიის როლი მაღალი უნდა იყოს. ეს წაადგება ქვეყნის სიმტკიცეს, კეთილდღეობას, ზნეობას. ამ თვალსაზრისით, არა მარტო ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის, არამედ ყველა სხვა კონფესიის როლს უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება მორწმუნეების ცხოვრებაში და ხელს შეუწყობს სამოქალაქო თანხმობას, მშვიდობას, ეკონომიკის კეთილდღეობას.
ვაჟა ბერიძის აზრით, საქართველოს პატრიარქის, უწმინდესისა და უნეტარესის-ილია მეორის თანამოსაყდრედ მეუფე შიოს ხელდასმისა და მედიაში მისი გამოჩენის შემდეგ, ცხადი ხდება, რომ იგი განსწავლული, კეთილშობილი პიროვნება, კარგი მღვდელმთავარია. შემთხვევითი არ ყოფილა, რომ მთელი ერისთვის პატივსაცემმა ჩვენმა პატრიარქმა სწორედ მასზე შეაჩერა არჩევანი და თანამოსაყდრეობის ტვირთი დააკისრა.
„მე, როგორც ერთი მოქალაქე, მართლმადიდებელი მრევლის ერთი წევრი, დავრწმუნდი იმაში, რომ ეს სწორი გადაწყვეტილება იყო. რა თქმა უნდა, აუცილებელია, არა მარტო მართლმადიდებელი მრევლი იღებდეს სულიერ საზრდოს, იმედს, ნუგეშს, მიტევებას, არამედ ყველა სხვა რელიგიური მრწამსის მიმდევრებიც. მათი როლი საზოგადოებაში უნდა გაიზარდოს, ოღონდ მოკრძალებით შევნიშნავ, რომ საერო და სასულიერო სფეროებს შორის ზღვარი არ უნდა წაიშალოს. გარკვეული თვალსაზრისით, ჩვენ სეკულარული წესრიგი უნდა დავიცვათ, აგრესია უნდა გამოირიცხოს, ჩვენ უნდა გვახსოვდეს, გარდა მართლმადიდებლებისა, არიან მუსლიმანებიც, გრიგორიანელებიც, იუდეველებიც. აგრეთვე, არიან არამოწმუნენი. შეიძლება, ადამიანი პირწავარდნილი ათეისტი არ იყოს და არ უარყოფდეს ღმერთის არსებობას, მაგრამ, ამავე დროს, არც სწამდეს არც ერთი ღმერთი. ჩვენ მათი ინტერესებიც უნდა დავიცვათ. მრავალკონფესიურ ქვეყანაში ერთ-ერთი ეკლესიის დომინირების პირობებში ძალზე რთულია თანაბარი უფლების უზრუნველყოფა მოქალაქეებისთვის. მაგალითად, ჯარის ერთ ქვედანაყოფში თუ არის 100 მართლმადიდებელი, იმავე ქვედანაყოფში შეიძლება იყოს 5 მუსლიმანი, 2 გრიგორიანელი, 1 პროტესტანტი. ეს ყველაფერი გასათვლელია. რად გვინდა დამოუკიდებლობა და თავისუფლება, თუ თითოეული მოქალაქის უფლებას არ დავიცავთ? ხომ ხედავთ, თანამედროვე ცივილიზებული მსოფლიო როგორ არის მოწყობილი? ერთი ადამიანის უფლებებზეა ორიენტირებული. მათ მიაჩნიათ, თუ ერთი ადამიანის უფლებები შეილახება, დანარჩენი საზოგადოება ვერ იქნება თავისუფალი და ბედნიერი“, - აღნიშნა ვაჟა ბერიძემ.
მისივე განმარტებით, ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია დღემდე შესანიშნავად ახერხებდა ამ რთულ სიტუაციასთან გამკლავებას. თუმცა ყველა ატყობს, ბოლო დროს როგორი მოვლენებიც განვითარდა. ჯერ იყო ციანიდის საქმე, შემდეგ-პრორუსულების „მხილება“, შემდეგ პროდასავლურების ორი ვიზიტი დასავლეთში და ამის შემდეგ თითქოსდა პროგრესული მღვდელმთავრების მიერ წამოწყებული კამპანია.
ეკლესიის მაღალი ნდობა, რომელიც დაახლოებით 90%-ს გადასცდა, თავად ეკლესიისთვისაა სახიფათო და სათუთად მოსავლელი, რადგან სხვადასხვა ძალები დაინტერესებულნი არიან მართლმადიდებლური ეკლესიის მიმხრობით. აქ ძნელი გასავლებია მიჯნა ჩვენს ეროვნულ ინტერესებს რომელი ძალებისგან წამოსული იმპულსები წაადგება და შეესაბამება. ამიტომ ჩვენი სეკულარული სახელმწიფოს ფარგლებში ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ მართლმადიდებლური ეკლესიისა და კონფესიების როლი მოქალაქეების ცხოვრებაში გაიზარდოს.
ვაჟა ბერიძე ერთ ფაქტსაც იხსენებს, როცა 1996-97 წლებში სახელმწიფო კანცელარიის მაღალჩინოსნად მუშაობდა. იმ პერიოდში ძალიან გამწვავდა ეკლესიასთან დაკავშირებული მოვლენები. რატომღაც ჩვენს მოკეთეებს სურდათ, რელიგიური ფაქტორი არ გამხდარიყო სამოქალაქო დაპირისპირების საფუძველი და თანამედროვე მიმართულების რელიგიური მიმდინარეობების მიმართ (რომლებსაც ზოგიერთები სექტებს უწოდებენ) გარკვეული ხელშეწყობა იგრძნობოდა. ამან ჩვენს საზოგადოებაში ყველა მიმართულებით დიდი მღელვარება გამოიწვია.
„თუმცა იმ დროს ჩვენ ვიმუშავეთ სახელმწიფო კანცელარიაში, რაც ძალიან რთული იყო, რადგან ერთნი მოითხოვდნენ სახელმწიფო რელიგიად მართლმადიდებლობის გამოცხადებას, მეორენი - სახელმწიფოს მმართველობისგან რელიგიის საერთოდ დისტანცირებას. საჭირო იყო ოქროს შუალედის პოვნა და იმხანად ოქროს შუალედი მოიძებნა, რაც აისახა კიდეც კონსტიტუციაში, კონკორდატის სახით, ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის განსაკუთრებული ისტორიული როლით საქართველოს სახელმწიფოსა და ქართველი ერის ჩამოყალიბებისა და გადარჩენის საქმეში. ეს გარკვეულ კონსტიტუციურ პრივილეგიებს ანიჭებდა მართლმადიდებლურ ეკლესიას. ილია მეორეს მუსლიმანები და სხვა კონფესიების წარმომადგენლებიც უაღრესად პატივსაცემ პიროვნებად და სულიერ მამად მიიჩნევენ. ახლაც ჩვენ გვჭირდება არა ბერძნული თარგის მიხედვით დანაწევრებული მართლმადიდებლური ეკლესია, როგორც ეს საბერძნეთის ეკლესიას მოუვიდა, არამედ ერთიანობაშენარჩუნებული, ეროვნული, ტრადიციული და, ამავე დროს, თანამედროვე, პროგრესული მართლმადიდებლური ეკლესია, რომელიც ერს წარსულიდან მომავლისკენ გაუძღვება“,-მიიჩნევს ვაჟა ბერიძე და განმარტავს, თუკი ეკლესიამ მომავლისკენ არ გადაიყვანა მრევლი, მაშინ თავის დიდ ისტორიულ მისიას ვერ შეასრულებს ქართველი ერისა და საქართველოს ხალხის ცხოვრებაში.
თავის მხრივ, ჩვენი საზოგადოება ამას ნეიტრალური დამკვირვებლის როლში შორიდან არ უნდა უყურებდეს, რადგან, რაც ეკლესიაში ხდება, ის ხდება ერშიც. ამიტომ ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, რა პროცესები წარიმართება ქართულ მართლმადიდებლურ ეკლესიაში. საქართველო ბედნიერია, რომ ჰყავს ასეთი წამყვანი და მთავარი დედაეკლესია. დამოუკიდებელ საქართველოში ყველა ქართველს გაცნობიერებული უნდა ჰქონდეს, რომ ჩვენი ქვეყანა უნდა იყოს დემოკრატიული და აყვავებული, მაგრამ ეს ქვეყანა ვერაფრით ვერ დარჩება ნაკრძალად, იგი ცოცხალი ადამიანების გაერთიანებაა, ცოცხალი ორგანიზმი, დიდი სულიერი სიკეთეა.
ქართველი მოძღვრების მისიონერულ მოღვაწეობასთან დაკავშირებით ისტორიკოსი გიორგი ოთხმეზური აცხადებს, რომ მეუფე შიომ ძალიან კარგად იცის, რა უნდა გააკეთოს დედაეკლესიამ. რაც შეეხება არასამთავრობო ორგანიზაციებს, ცხადია, ისინი ახლაც ატეხენ ერთ ამბავს და დაიწყებენ, რატომ დადიან სასულიერო პირები მისიონერული მიზნებით და რატომ უნდა იყოს საქართველოში ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია სხვა კონფესიებთან შედარებით პრივილეგირებულ მდგომარეობაშიო. ზოგიერთებს ეს არ მოეწონებათ და შეიძლება სარჩულიც მოსდონ, თითქოს სხვა რელიგიები შევიწროებულნი არიან. არადა, მისიონერული მოღვაწეობა საჭიროა, მით უმეტეს, ახალგაზრდებში, სადაც აგრესიის ამდენი შემთხვევაა.
„საბჭოთა რეჟიმისგან გავთავისუფლდით, როდესაც იკრძალებოდა რელიგია და პარტიაში ვინც იყო, მათი უმრავლესობა ეკლესიაში არც შედიოდა, რადგან შეიძლებოდა, სამსახურიდან დაეთხოვათ. ამის მერე ცოტა შესუსტდა რეჟიმის სიმკაცრე, 70-80-იანებში ეკლესიაში შესვლის გამო აღარ იჭერდნენ, მაგრამ იმ პერიოდში, მაინც ვერ გადიოდნენ სასულიერი პირები ეკლესიის გარეთ. დღეს არის ამის საშუალება, და, თუკი მოძღვარი შეძლებს თვითონვე მივიდეს ხალხთან და მხოლოდ იმ მრევლით არ შემოიფარგლოს, რომელიც მასთან ეკლესიაში თავად მიდის, ეს გარკვეულ ზეგავლენას მოახდენს ახალგაზრდებზე და რაღაცას ჩაუდებს მათ თავში, რასაც მორალი და ზნეობა ჰქვია. მოზარდებმა უნდა იცოდნენ ძირითადი მცნებები, მათ შორის, „არა კაც კლა“, რომელიც უდიდესი ცოდვაა“, - აღნიშნა გიორგი ოთხმეზურმა For.ge-სთან საუბარში.
მანვე განმარტა, რომ, ცხადია, მისიონერობა 21-ე საუკუნეში განსხვავებული იქნება, რადგან ყველა დროს თავისი სპეციფიკა გააჩნია. სხვათა შორის, მე-18 საუკუნეში მისიონერული მოღვაწეობისას ჩვენმა მღვდელმთავრებმა დღევანდელ ჩრდილოეთ ოსეთში (სხვა ოსეთი მაშინ არც არსებობდა ბუნებაში) ისეთი მისიონერული მოღვაწეობა გააჩაღეს, რომ უამრავი ოსი გაქრისტიანდა. იმ პერიოდში დაიწყო ოსების გაქრისტიანება. უფრო ადრე კი თემურ ლენგმა გაამაჰმადიანა მთელი ჩრდილოეთ კავკასია და სწორედ ამის შემდეგ დაიწყო ქართველების მხრიდან მისიონერული მოღვაწეობა. ამ ყველაფერს მაშინ სხვა დატვირთვა ჰქონდა და იმ პერიოდში ქრისტიანობის გავრცელებაზე იყო საუბარი. ახლა კი ადამიანებში მორალის, ზნეობის გაღვიძებაზეა ლაპარაკი. ისევე, როგორც ხელოვნების გავრცელება ხდებოდა, მხატვრები დადიოდნენ, აცნობდნენ ხალხს ხელოვნებას და ადამიანებს აინტერესებდნენ ამ სფეროთი, ისე მისიონერობაც დაახლოებით ამის მსგავსი იქნება და გარკვეულ დადებით შედეგს გამოიღებს.
