„რესპუბლიკების“ „მხილების“ კამპანია დღითი-დღე ცხელ ფაზაში შედის. გოგი თოფაძისა და სანდრო ბრეგაძის შემდეგ ლევან ვასაძის რიგი დადგა, რომელიც თვლის, რომ „რესპუბლიკელები“ ტროას ცხენივით შეყვნენ ბიძინა ივანიშვილს პოლიტიკაში.
ხომ არ ნიშნავს ბოლოდროინდელი მოვლენები იმას, რომ „რესპუბლიკელებს“ კოალიციის დატოვებას აიძულებენ და რას ფიქრობს ბიძინა ივანიშვილი ამ პროდასავლური იმიჯის მქონე პარტიის კოალიციაში შენარჩუნების თაობაზე?
პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე For.ge-სთან საუბრისას აცხადებს, რომ ცოტა რთულია ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა, რადგან კოალიციის შემადგენლობა განსაზღვრა თავად ბატონმა ივანიშვილმა და, როგორც ჩანს, ივანიშვილს საამისო არგუმენტები ჰქონდა.
ვახტანგ ძაბირაძე: სხვათა შორის, თუ არ ვცდები, ივანიშვილმა პირველად სწორედ „რესპუბლიკელები“ დაასახელა, როდესაც დაიწყო კოალიციაზე ლაპარაკი, შემდეგ - „თავისუფალი დემოკრატები“, ანუ მას გარკვეული მიზანი ჰქონდა. შემიძლია ვივარაუდო, რომ „რესპუბლიკელებისა“ და „თავისუფალი დემოკრატების“ დასახელების ერთ-ერთი არგუმენტი ის იყო, რომ მან წინასწარვე განჭვრიტა, მის წინააღმდეგ ყველაზე ძლიერ არგუმენტად „ნაციონალური მოძრაობა“ სწორედ, ტერმინს - „რუსული პროექტი“ გამოიყენებდა. ამიტომ ივანიშვილმა გააკეთა წინმსწრები სვლა, ნაციონალების ეს არგუმენტი გააბათილა და მოსახლეობა დაარწმუნა, რომ თავად სულაც არ არის რუსული პროექტი.
ზუსტად გამიჭირდება იმის განსაზღვრა, კიდევ რა მოტივები ამოძრავებდა ბატონ ივანიშვილს, მაგრამ „რესპუბლიკელების“ მიმართ ქველმოქმედება რომ არ გაუღია, ეს გასაგებია. პოლიტიკას, საერთოდ, ქველმოქმედება არ ახასიათებს.
თქვენ აცხადებთ, რომ პოლიტიკაში მოსვლისას ივანიშვილმა ერთ-ერთ პირველ ძალად დაასახელა „რესპუბლიკელები“, მაგრამ იმთავითვე ეს მისი დამოუკიდებელი გადაწყვეტილება იყო, თუ ვინმესგან ნაკარნახები? ალბათ, ადამიანი პოლიტიკაში რომ შემოდის, ნულიდან არაფერს იწყებს და და შესაძლოა, ივანიშვილს მანამდეც ჰქონდა კონსულტაცია რომელიმე დასავლურ ძალასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ძალა არ ჩანდა იმ პერიოდში.
- არა მგონია, ასეთი რამ ყოფილიყო. ზოგადად, ივანიშვილი არ ჰგავს იმ კაცს, რომელმაც გაუაზრებელი ნაბიჯი შეიძლება გადადგას. როგორც ჩანს, ის საკმაოდ დიდი ხნის განმავლობაში ემზადებოდა პოლიტიკაში შემოსასვლელად. შემიძლია ვივარაუდო, რომ დაახლოებით 2009-2010 წლებში ივანიშვილს მიღებული ჰქონდა ეს გადაწყვეტილება და, უბრალოდ, სიტუაციის განვითარებას ელოდა. ამის დამტკიცებას არ შევუდგები, მაგრამ მახსოვს იმდროინდელი პოლიტიკური ვითარება, საზოგადოების შიმშილი ოპოზიციური ლიდერის მოთხოვნილების მოლოდინში და ამ ლიდერის არარსებობა. რამდენჯერმე დასახელდა ივანიშვილის პოლიტიკაში შემოყვანის სხვადასხვა ვარიანტი, ოპოზიციურ პრესაში გაჩნდა მისი გვარი.
ვფიქრობ, ეს ის პერიოდია, როცა, გარკვეულწილად, მესამე, მეოთხე თუ მეათე პირის მეშვეობით ივანიშვილმა ეს თემა შემოუშვა ქართულ სივრცეში და დააკვირდა, რა რეაქცია ექნებოდა მისი გვარის გახმიანებას. შესაბამისად, რახან პოლიტიკაში მოსვლაზე ფიქრი დაიწყო, მას ექნებოდა გარკვეულ წრეებში შეხვედრები. არა მგონია, ეს შეხვედრები უცხო ქვეყნის დიპლომატებთან ყოფილიყო. ძალიან ნათლად ჩანდა და ჩანს დღევანდელი რეალობა, თუ როგორი ძალები არიან პოლიტიკურ ასპარეზზე. დიდი არჩევანი შეიძლება არ იყოს, მაგრამ ეს არის, რაც არის. ვინც არ უნდა ყოფილიყო ივანიშვილის ადგილას, რომელსაც ექნებოდა ხელისუფლებაში მოსვლის პრეტეზია, ეს კოალიცია მაინც ამ შემადგენლობის იქნებოდა.
2012 წელს, შესაძლოა, კიდევ რამდენიმე პარტია დამატებოდა, მაგრამ გამოკლებით არც ერთი პოლიტიკური სუბიექტი არ გამოაკლდებოდა. ამას ითხოვდა თვით 2012 წლის პროტესტი. სწორედ ეს იყო მაშინდელი ოპოზიცია და ივანიშვილმაც ამ სპექტრიდან ამოარჩია ის ჯგუფები, რომლებიც მისთვის ყველაზე ხელსაყრელი იყო 2012-ში.
გოგი თოფაძე იყო პირველი, ვინც კოალიციაში „რესპუბლიკელების“ წინააღმდეგ გაილაშქრა, შემდეგ ამას მოჰყვა დიასპორის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის ყოფილი მოადგილე სანდრო ბრეგაძე. მან განმარტა, რომ „რესპუბლიკელები“ ღუპავენ ქვეყანას და სანდრო ბრეგაძემ საკუთარი გადადგომის მიზეზად ერთსქესიანთა ქორწინების წინააღმდეგ მის მიერ ინიცირებული კანონპროექტის გამო თინა ხიდაშელთან დაპირისპირება დაასახელა. ხომ არ ფიქრობთ, რომ „რესპუბლიკელებს“ მათ პოლიტიკურ მდგომარეობას ამადლიან „ქართული ოცნების“ კოალიციაში და ხომ არ აიძულებენ ოცნებიდან გამოყოფას? ხომ არ სცდება ეს „რესპუბლიკელებსა“ და „მრეწველებს“ შორის უბრალო დაპირისპირებას?
- ვერ გეტყვით, ივანიშვილი ან პოლიტსაბჭო რა გადაწყვეტილებას მიიღებს, მაგრამ ვფიქრობ, დღეს ის ეტაპია ქართულ რეალობაში, რომ ქართული პოლიტიკური გარემო პოლიტიკურ მოთამაშეებს პირდაპირ ავალდებულებს, შენარჩუნებულ იქნას ეს კოალიცია. სამწუხაროდ, ფავორიტი პარტია არ არსებობს. „ქართული ოცნება“ ფავორიტი არის მხოლოდ იმიტომ, რომ მის ლიდერად წარმოჩნდება ივანიშვილი.
დეპუტატი თამაზ მეჭიაური აცხადებს, რომ უთანხმოების ასაცილებლად ყველა პარტიამ დამოუკიდებლად უნდა იყაროს კენჭი არჩევნებზე. ეს ბიძინა ივანიშვილის სურვილია?
- ცალ-ცალკე კენჭისყრა პრობლემა არ არის. ფავორიტი ბიძინა ივანიშვილი თუ მოშორდება „ქართულ ოცნებას“, რა პროცენტებს მიიღებენ? ძალიან რთული ვითარება იქმნება არჩევნებში. ვინ გაიმარჯვებს და ვინ- არა, ეს მეორეხარისხოვანია იმასთან შედარებით, იქნება თუ არა სტაბილურობა ქვეყანაში. ამიტომ ყველა უნდა გაუფრთხილდეს ქვეყანაში სტაბილურ გარემოს. რაც შეეხება თამაზ მეჭიაურს, ბატონ თამაზს ერთი კითხვა დაუსვით, იმ შემთხვევაშიც თანახმაა, ყველა პარტიამ დამოუკიდებლად იყაროს კენჭი, თუკი ივანიშვილი იტყვის, მე ვემიჯნები პარტია „ქართულ ოცნებასო“? ამიტომ ნებისმიერმა პოლიტიკოსმა 50%-ით მაინც უნდა იფიქროს იმაზე, თუ რა შედეგს მოუტანს მისი განცხადება ქვეყანას. თუ ამაზე არ ფიქრობ და მარტო საკუთარი პოზიციის გამოხატვა გინდა, ეს არ არის პოლიტიკოსის საქმე, ეს ექსპერტისა და საზოგადო მოღვაწის საქმეა. მაშინ გაემიჯნონ პოლიტიკას, გადავიდნენ ექსპერტად და რამდენიც უნდათ, იმდენი ილაპარაკონ.
ალასანიას შემდეგ მომგებიანი იქნება „რესპუბლიკელების“ გასვლა კოალიციიდან?
- მე რომ მკითხოს კაცმა, მიუხედავად იმისა, რომ რაღაც გაუგებრობა არსებობდა, ალასანიასაც შევთავაზებდი არათუ სხვაგან გადასვლას, არამედ კოალიციაში შემოსვლას. ჩვენ ყველაფერი გადაგვაქვს საგარეო ურთიერთობებზე და ვმსჯელობთ, ვინ პროდასავლურია, ვინ პრორუსული და ვინ პროქართული. არადა, პრობლემა არა საგარეო ორიენტაციაში, არამედ ქვეყნის მოწყობაშია, პრობლემა თბილისშია. ქვეყნის შიგნით არსებულმა მდგომარეობამ უნდა განსაზღვროს, საით მივდივართ. ჩვენ ვცდილობთ, ევროპიდან შემოვიტანოთ დემოკრატია. ანუ სქემა ასეთია, ევროკავშირმა უნდა დაგვაძალოს და მერე ჩვენ ეს გამოვიყენოთ ჩვენი მთავრობის საწინააღმდეგოდ, რომ მან ადამიანის უფლებები დაიცვას. დავანებოთ თავი ევროპას და ჩვენ თვითონ მივხედოთ ჩვენს საქმეს.
პარალელურად, ლევან ბერძენიშვილიც აცხადებს, რომ გოგი თოფაძის ადგილი არც „მრეწველებშია“ და არც კოალიციაში. მოსალოდნელია, რომ პოლიტსაბჭოს სხდომაზე „რესპუბლიკელები“ მოითხოვენ, გოგი თოფაძემ დატოვოს კოალიცია?
- არ ვიცი, რას მოითხოვენ „რესპუბლიკელები“, მაგრამ, მიუხედავად იმისა, რას ფიქრობს ერთი ან მეორე მხარე, კოალიციის დაშლა არ წაადგება კოალიციის ინტერესებს. არჩევნებამდეც და არჩევნების შემდეგაც ეს ხელს შეუწყობს ქვეყანაში არასტაბილური ვითარებას. ამიტომ ძალიან სწორად შეაფასა ვითარება კვირიკაშვილმა.
ზოგადად, რა იყო ქართულ პოლიტიკაში „რესპუბლიკელების“ მისია? დავით უსუფაშვილს აყვედრიან იმას, რომ მან პარტბილეთი 9 აპრილის შემდეგ აიღო, როცა ნამუსიანმა კომუნისტებმა გადააგდეს პარტბილეთ, „რესპუბლიკელებს“ აყვედრიან პრინციპების არქონასაც. კერძოდ, ეჭვობენ, რომ ჩინური კონფუციონიზმის მიმდევრებიც რომ მოვინენ ქართულ პოლიტიკაში და ჩაანაცვლონ პროდასავლური კურსი, „რესპუბლეკელები“ იქით გადაბარგდებიან.
- როცა „რესპუბლიკური პარტიის“ პრინციპებზეა საუბარი, მაშინ თქვან, რას ნიშნავს, ეს პრინციპები. ვინც უსუფაშვილს პარტბილეთს უხსენებს, მოდით, მან გასცეს ამ კითხვას პასუხი. ეს პარტია დღესაც კოალიციის წევრია, მუშაობს პარლამენტში და აქვს თავიანთი გაცხადებული მიზნები, მათ ხელი მოაწერეს საერთო დეკლარაციას კოალიცია „ქართულ ოცნებასთან“.
პირად თემაზეც მინდა გკითხოთ, ბოლო დროს ქართულ მედიაში ხშირად მუსირებს საკითხი, რომ 80-იან წლებში ლევან ბერძენიშვილმა კგბ-ში ვახტანგ ძაბირაძე, ვახტანგ შონია და ზამბახიძე „ჩაუშვა“.
- ამის შესახებ რამდენჯერმე გავაკეთე განმარტება, რომ მე, ლევან ბერძენიშვილი და ვახტანგ შონია დაგვიჭირეს ერთსა და იმავე დღეს, ერთსა და იმავე საათს. როგორ ფიქრობთ, როგორ უნდა ჩავეშვი? ჩაშვებულნი ისედაც ვიყავით და ამიტომაც დაგვიჭირეს. აბა, ისე ხომ არ დაგვიჭერდნენ?