დედაქალაქში უძრავი ქონების რეალიზაციის ტემპი მუდმივად მცირდება. ეს სამშენებლო კომპანიებს უკვე პრობლემების წინაშე აყენებს, მაგრამ ფასის შემცირებაზე ისინი არ თანხმდებიან. არადა, სპეციალისტები უკვე მიუთითებენ არარეალურ ღირებულებაზე, რაც ბაზრის განვითარების შემაფერხებელ ფაქტორად ყალიბდება.

დიდ მოგებას შეჩვეულ დეველოპერებს მაღალი ფასი არ ეთმობათ, მიუხედავად იმისა, რომ მომხმარებელი სულ უფრო ინერტული ხდება. საჭიროა ახალი წონასწორობის განსაზღვრა, მაგრამ დეველოპერებს ამის გაგონებაც არ სურთ.

„მწვანე ინვესტიციების“ დამფუძნებელის გივი კორინთელის თქმით, ბინების გაყიდვის შემცირების ტენდენცია დიდი ხანია დაწყებულია და ამის განმაპირობებელი, ძირითადად, ორი ფაქტორია. იგი პირველ ფაქტორად, მიგრაციული ბუმის შემდეგ, უძრავ ქონებაზე შემცირებულ მოთხოვნას ასახელებს. რაც შეეხება მეორე გამომწვევ მიზეზს, მისი თქმით, ეს ბანკების მხრიდან გართულებულ იპოთეკურ სესხებს უკავშირდება. თბილისში საცხოვრებელი ბინების გაყიდვები აპრილში წლიურად 2.6%-ით შემცირდა.

„ეს პროცესი დიდი ხანია დაწყებულია და ძირითადად, ორი მიზეზი აქვს. პირველი, 2023 წლის და ასევე, 2024 წლის პირველ ნახევარში მიგრაციული ბუმის, ფასების და გაზრდილი გაყიდვების შემდეგ, ახლა შესაბამისად კორექტირდება ბაზარი. უცხოელების მხრიდან ასეთი დიდი მოთხოვნა აღარ არის. ეს მოთხოვნაც ყველასთვის ცნობილი მოვლენებით (რუსეთ-უკრაინის ომი) იყო გამოწვეული.

მეორე მიზეზი არის იპოთეკური სესხების აღების გართულებული პროცესი ბანკებში, რაც დღემდე გრძელდება. ამანაც დაამჩნია თავის კვალი.

ვფიქრობ, ფასი სანამ არ დაკორექტირდება (მაგალითად, 2023 წლის ნიშნულზე არ დავა, მაშინ ხელოვნურად იყო ფასები გაზრდილი) ალბათ, ეს ტენდენცია გაგრძელდება. თუ ჩვენ ერთი წლის ჭრილში ვაფასებთ, ვფიქრობ, სწორედ შარშანდელი წლის ამ პერიოდში იყო ის გადაჭარბებული მოთხოვნა, რაც ამოვარდნილი იყო ზოგადი სცენარიდან.

აქედან გამომდინარე, ალბათ, უფრო დავუბრუნდებით იმ სტაბილურ რეალიზაციას და რიცხვებს, რაც მანამდე იყო. ასევე, ძალიან ბევრი რამეა დამოკიდებული თავად ბანკებზე, რამდენად მობილურები იქნებიან იპოთეკური სესხებთან მიმართებით“, - განაცხადა კორინთელმა.

იგივე მოსაზრებისაა ბიზნესკონსულტანტი ლევან კობერიძე. მისი აზრით, გამორიცხული არაა, ბინებზე მოთხოვნა კიდევ უფრო შემცირდეს, თუ მოგებას შეჩვეულ სამშენებლო სექტორი გაჯიუტდება და ახალ რეალობას თვალს არ გაუსწორებს.

„რუსეთიდან შემოსულმა მიგრანტებმა თავის დროზე სექტორში ფასების ზრდა დიდი ბიძგი მისცეს. ახლა იმ ადამიანების აბსოლუტურმა უმრავლესობამ ქვეყანა უკვე დატოვა, ნაწილიც სამომავლოდ აპირებს წასვლას. მოგებას შეჩვეულ მშენებლებს კი ჯიუტად არ უნდათ რეალურ ფასებს დაუბრუნდნენ. ამასთან, სამშენებლო სექტორში მიმდინარე პროექტებიც ჭარბია და ვფიქრობ, უახლოესი ერთი წლის განმავლობაში მათ მოუწევთ ფასი დაწიონ ან რეალურ მყიდველებს სპეციალური პირობები შესთავაზონ.

უხეშად, რომ ვთქვათ, ბაზარზე მყიდველთა სამი სეგმენტია. პირველი - ის მოქალაქეები, რომელთაც ბინის ყიდვა საკუთარი მოთხოვნებისთვის სჭირდებათ. ამ კუთხით მოთხოვნა დიდია, მაგრამ არსებულ მაღალ ფასებს ვერ წვდებიან. მეორე - ადამიანები, რომელთაც რეალური დანაზოგი ჰქონდათ და უძრავ ქონებაში გაქირავების მიზნით სურთ დაბანდება. ამ სეგმენტმა კი იკლო. მესამე - უცხოელი მოქალაქეები, რომლებსაც საკუთარი ინტერესი ამოძრავებთ. ამიტომაც, სამშენებლო სექტორი არჩევანის წინაშე დგას, რომ ბინებზე შესაბამისად ადეკვატური ფასები დააწესოს ან აქციებისა და პერიოდული შეთავაზებების სახით რეალობას დაუბრუნდეს.

სამშენებლო სექტორის არგუმენტი შესაძლებელია იყოს, რომ სხვა ქვეყნებთან შედარებით, ფართის ღირებულება ჩვენთან გაცილებით ნაკლებია, მაგრამ უნდა გავითვალისწინოთ ის, რომ სხვა ქვეყნებში სხვა შემოსავალებია. ამიტომ სამშენებლო სექტორმა უნდა თუ არა, რეალობას თვალი უნდა გაუსწოროს“, - განაცხადა კობერიძემ.

სულ სხვაგვარად ფიქრობენ მშენებლები. მათი აზრით, როგორც კი უძრავი ქონების ფასი შემცირდება, გარკვეულ კრიზისთან გვექნება საქმე. „არსის“ გენერალური დირექტორის განმარტებით, თუ უძრავი ქონების ფასი მცირდება, ეს ნიშნავს რომ ქვეყანა ღარიბდება, ამიტომ ამის სურვილი არ უნდა გვქონდეს.

„როგორც კი უძრავი ქონების ფასი შემცირდება, გარკვეულ კრიზისთან და პრობლემასთან გვაქვს საქმე, თუ ეს არ იქნება დაკავშირებული გლობალურ ბაზართან, მაგალითად, ლითონის ფასის შემცირებასთან, დანარჩენ შემთხვევაში.

ბევრ ევროპულ ქვეყანაში საკმაოდ დაბალია მოსახლეობის მიერ უძრავი ქონების საკუთრების ფლობის პროცენტული მაჩვენებელი. ჩვენთან ეს არის 95%-ზე მაღალი, ანუ საქართველოს მოსახლეობის ამდენ პროცენტს აქვს უძრავი ქონება. შესაბამისად, ეს რომ გადავიტანოთ როგორც კაპიტალი, თუ უძრავი ქონების ფასი მცირდება, გამოდის ზოგადად ქვეყანა ღარიბდება, ამიტომ არ უნდა გვქონდეს სურვილი, რომ უძრავი ქონების ფასი შემცირდეს, განსაკუთრებით ამ რყევების პირობებში, როცა ვიცით, თვითღირებულება რა ნიშნულზეა. თუ ფასი ახლა შემცირდა, შეიძლება ეს იყოს კრიზისის დაწყების პირველი ნიშნები“, - განაცხადა ბესო ორთოიძემ.

მისი ინფორმაციით, ხშირ შემთხვევაში ბაზარზე 2-3-წლიანი პროექტებია, რაც დასრულებამდე თვითღირებულების განსაზღვრის საშუალებას არ იძლევა.