მიმდინარე წლის დასაწყისში, როდესაც „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ რებრენდინგი დაიწყო, პარტიის გენერალურმა მდივანმა, ვანო მერაბიშვილმა გააკეთა განცხადება, რომ ნაციონალები ამ მთავრობას ოთხი წელი ვერ დაუცდიდნენ, რადგან ახალ ხელისუფლებას ქვეყნის დასუსტება აქვს დაგეგმილი.

„სამწუხაროდ, ეს მთავრობა ისეთია, რომ ჩვენ ვერ დაველოდებით 4 წელიწადს. ეს არ ნიშნავს, რომ მივვარდებით ხვალ და სახელმწიფო გადატრიალებას მოვაწყობთ და ჩამოვაგდებთ, მაგრამ ჩვენ მათ არ უნდა მივცეთ საშუალება, ის გეგმები, რაც აქვთ, არ უნდა დავუშვათ, ხელისუფლებაში“, - განაცხადა ვანო მერაბიშვილმა.

17 მაისის აქციის შემდეგ ექსპერტულ წრეებში გაკეთდა შეფასებები, რომ ეს აქცია იყო წინა ხელისუფლების მიერ მოწყობილი პროვოკაცია და ემსახურებოდა ხელისუფლების დისკრედიტაციისა და ქართულ საზოგადოებაში დასავლური ღირებულებების მიმართ ნეგატიური დამოკიდებულების ჩამოყალიბების მიზანს. შესაბამისად, გაჩნდა ვერსიაც, რომ შესაძლოა, სწორედ ასეთი პროვოკაციებით და მსგავსი მეთოდებით აპირებს „ნაციონალური მოძრაობა“ მმართველი გუნდის დისკრედიტაციას როგორც ქართული, ასევე საერთაშორისო საზოგადოების თვალში.

რამდენად საფრთხის შემცველია წინა ხელისუფლების წარმომადგენლების ამგვარი პოლიტიკა და არსებობს თუ არა იმის შანსი, რომ ახალი ხელისუფლების დიკრედიტაციითა და ქართულ საზოგადოებაში დასავლური ღირებულებების მიმართ ნეგატიური დამოკიდებულების გაღვივების გზით, „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ მმართველი გუნდი დაასუსტოს და ხელისუფლებაში დაბრუნების საშუალება მიეცეს, ამ თემაზე პოლიტიკური ექსპერტი, რამაზ საყვარელიძე გვესაუბრება.

ბატონო რამაზ, რამდენიმე თვის წინ ვანო მერაბიშვილმა განაცხადა, რომ ამ ხელისუფლებას არჩევნებამდე ვერ დაელოდებოდნენ და ნაციონალებს აქვთ ისეთი მეთოდები, რომლებითაც არსებულ ხელისუფლებას დაასუსტებენ და თვითონ მოვლენ ქვეყნის სათავეში. 17 მაისის აქციის შესახებ ექსპერტთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ მომხდარი პროვოკაცია იყო და სწორედ ნაციონალების მიერ იყო მოწყობილი. როგორ ფიქრობთ, შეიძლება, რომ სწორედ ეს იყოს ის მეთოდი, რომლითაც წინა ხელისუფლების წარმომადგენლები მმართველი გუნდის დასუსტებას შეეცდებიან?

- ჩვენ რომ ეს შემთხვევა სხვა დროს არასოდეს შეგვემჩნია, კერძოდ, არასოდეს შეგვემჩნია მოსახლეობის გარკვეული ნაწილის მობილიზაცია რადიკალურად განწყობილი საეკლესიო პირების გარშემო, მაშინ მაგ პოლიტიკურ ვერსიას მეტი საფუძველი ექნებოდა, მაგრამ მკალავიშვილიდან დაწყებული გვახსოვს ანალოგიური მოვლენები, როდესაც მღვდელთა გარკვეული ნაწილი თვლის, რომ ძალის გამოყენებით თავისი რწმენის დამკვიდრება მიზანშეწონილია. ეს დიდხანს მოჰყვება ჩვენს სინამდვილეს და არა მხოლოდ ჩვენსას, ყველა ქვეყანაში სხვადასხვა ხარისხით გვხვდება ასეთი რელიგიური რადიკალიზმი. ისლამში, მოგეხსენებათ, ამას უფრო მძიმე სახეც აქვს, მაგრამ ეს დღეისთვის უკვე გასაკვირი აღარ არის. ამიტომ არ მგონია, რომ სწორი იყოს ვერსია, რომ ეს „ნაციონალური მოძრაობის“ ნამოქმედარია, თუმცა, რა თქმა უნდა, არის იმის შანსი, რომ „ნაცმოძრაობას“ ასეთი მოვლენის ხარჯზე ხელი მოეთბო და ამ ფაქტის შემდეგ შეძლებისდაგვარად მისთვის სასარგებლო დასკვნები გაეხმოვანებინა, თუმცა გასაკვირი აღარც ეს არის.

„ნაციონალური მოძრაობის“ წარმომადგენლები მუდმივად აპელირებენ იმაზე, რომ ახალმა ხელისუფლებამ ქვეყნის საგარეო-პოლიტიკური კურსი რუსეთის სასარგებლოდ შეცვალა. 17 მაისის აქციაც შეიძლება ითქვას, დასავლური ღირებულებების საზოგადოების თვალში დისკრედიტაციას ემსახურებოდა. თქვენი აზრით, ვის წისქვილზე ასხამს წყალს ასეთი პოლიტიკა?

- დასავლური ღირებულებების დისკრედიტაციას ასეთი აქციები ყოველთვის ემსახურება, მით უმეტეს, 17 მაისის აქციაზე ამ მიმართულებით კიდევ უფრო ენერგიული ნაბიჯები იყო გადადგმული. კერძოდ, თუ არ ვცდები, ამერიკის საელჩოს მანქანაზე ლამის თავდასხმა მოხდა. ასე რომ, იმთავითვე შეგვიძლია ვიგულისხმოთ, რომ ეს რადიკალური წრეები დასავლეთის მიმართ ყოველთვის ნეგატიურად არიან განწყობილები.

რაც შეეხება თქვენს კითხვას, თუ ვის ინტერესებს ემსახურებოდა ეს ყველაფერი, ეს კითხვა იმ მხრივ არის რთული, რომ შეიძლება მოვლენა ვიღაცის ინტერესებს ემსახურება, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ვის ინტერესებსაც ემსახურება, ის აუცილებლად თავად არის ამ მოვლენაში ჩართული. ეს მოვლენა იმის არგუმენტად, რომ არიქა, ანტიდასავლური ღირებულებები წამოვიდა წინა პლანზე, ნაციონალებს ნაკლებად გამოადგებათ, რადგან ის ადამიანები, ვინც აქციაზე აქტიურობდნენ, გუშინ ხომ არ დაბადებულან? ისინი სწორედ „ნაციონალური მოძრაობის“ წიაღში ცხოვრობდნენ აქამდე და თუ მათი ანტიდასავლური განწყობა რამემ გამოიწვია, ამას სწორედ „ნაციონალურ მოძრაობას“ უნდა ვუმადლოდეთ.

ვანო მერაბიშვილის განცხადებას რომ დავუბრუნდეთ, - ჯერჯერობით, ნაციონალებს ხელისუფლებაში დაბრუნების შანსი არ აქვთ, მაგრამ რამდენად შეუძლიათ ხელისუფლებას და საბოლოო ჯამში, სახელმწიფოს გარკვეული ზიანი მიაყენონ?

- როდესაც სერიოზული ადამიანი ასეთ მუქარას გამოთქვამს, ბუნებრივია, იქ დგება საკითხი, რა დგას ამ მუქარის უკან. ლოგიკურად რომ ვიმსჯელოთ, რა შეიძლება ეს იყოს. მოსახლეობის მხარდაჭერის იმედი ნაციონალებს არ შეიძლება ჰქონდეთ, თუმცა აქვე ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ მერაბიშვილმა შემდეგ ეს ნათქვამი გადააკეთა და თქვა, რომ არჩევნების გზით დაბრუნდებიან ხელისუფლებაში. მინდა გითხრათ, რომ რამდენადაც წამგებიანი არ უნდა გახდეს „ქართული ოცნება“ მოსახლეობისთვის, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ეს მოსახლეობა „ნაციონალურ მოძრაობას“ მიუბრუნდა. ასეთ შემთხვევაში, ხალხი სხვა პოლიტიკურ პარტიაზე აიღებს ორიენტაციას და არა „ნაციონალურ მოძრაობაზე“.

ამ პირობებში ერთადერთი შანსი, რომ მერაბიშვილმა დანაპირები შეასრულოს, არის სამხედრო გადატრიალება, მაგრამ აქვს მას და „ნაციონალურ მოძრაობას“ ამის შესაძლებლობა? სამხედრო გადატრიალება ფიზიკურ ძალას გულისხმობს, რაც არ მგონია, რომ მათ გააჩნდეთ. ამიტომ, მე მაინც მეეჭვება, რომ ამ მუქარის უკან რაიმე სერიოზული რესურსი არსებობს.

ბატონო რამაზ, რაც შეეხება ქვეყნის იმიჯს, ბიძინა ივანიშვილმა რამდენიმე დღის წინ ჟურნალისტებთან შეხვედრისას გააკეთა განცხადება, რომ საერთაშორისო თანამეგობრობის დამოკიდებულება „ქართული ოცნების“ მიმართ მკვეთრად შეცვლილია და მას აღარ უწევს განმარტებების გაკეთება იმასთან დაკავშირებით, თუ რისთვის მოვიდა ქვეყნის სათავეში. ეთანხმებით ამ მოსაზრებას, არის მართლაც დასავლეთის დამოკიდებულებაში ცვლილება?

- „ქართული ოცნების“ მიმართ რომ დამოკიდებულება მართლაც შეცვლილია, ამას გვიჩვენებს ის სხვაობა, რომელიც იყო პირველად და ახლა კრიტიკულობის თვალსაზრისით. მეორე მხრივ, ეჭვი არ მეპარება, რომ ამას გარკვეული ძალისხმევა დაჭირდა, ანუ ეს ავტომატურად არ მომხდარა, მაგრამ იმიჯს რაც შეეხება, იმიჯი ბევრი რამით ყალიბდება. მაგალითად, იმიჯის თემა იდგა სააკაშვილის შემთხვევაში და ითვლებოდა, რომ სააკაშვილი არის, როგორც თვითონ ამბობდა გოლიათთან მებრძოლი დავითი, მაგრამ ეს იმიჯი ხელოვნურად შექმნილი იყო და, ადრე თუ გვიან, მას ბზარი გაუჩნდებოდა. ასეთი ბზარის ნიშნები იყო, ოღონდ არ ვიმჩნევდით.

სააკაშვილის და საქართველოს იმიჯს როცა ბზარი გაუჩნდა, ამერიკის საელჩოს მობილიზაცია (მე ვსაუბრობ საელჩოზე და არა ცალკეული პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებზე, რადგან სწორედ საელჩო გამოხატავს ქვეყნის პოზიციას) „ქართული ოცნების“ მხარეს იყო. ასე რომ, ჩვენ ვიდექით იმიჯის დადნობის წინ და როგორც თავის დროზე საქართველოს იმ იმიჯს, რომელიც შევარდნაძის ხელში ცუდ დღეში იყო, სააკაშვილმა ნაწილობრივ უშველა, რაღაც ანალოგიური ხდება მე მგონი ახლაც. სააკაშვილის ხელში საქართველოს იმიჯი უკვე ცუდ დღეში ვარდებოდა, ხოლო ივანიშვილის პოლიტიკა და მისი სტილი ამ იმიჯის გაუმჯობესების პირობა იქნება.

ამ ყველაფრის ფონზე, მიხეილ სააკაშვილი აქტიურად დადის ამერიკაში. ჩვენ ვხედავთ, რომ ის უცხოურ მედია-საშუალებებს აძლევს ინტერვიუებს, მართავს შეხვედრებს და ყველგან „ქართული ოცნებასა“ და მის ლიდერს აკრიტიკებს. რამდენად აღწევს მიზანს მისი ეს პოლიტიკა?

- რაღაც დონეზე ეს პოლიტიკა, ალბათ, იმუშავებს, ოღონდ გააჩნია დონეებს. სახელისუფლო იერარქიის ზედა სართულებში ასეთი მეთოდი სააკაშვილისთვის მომგებიანი არ იქნება, რადგან საერთოდ ცუდად გამოიყურება, როდესაც პოლიტიკოსი თავისი ქვეყნის სხვა პოლიტიკოსებს უცხოელებთან აკრიტიკებს. ქვედა დონეებზე, რომლებიც შესაძლოა, ქართულ სიტუაციაში ჩახედულები არ არიან, მათ შთაბეჭდილებებში, შესაძლოა, ამ პოლიტიკამ გარკვეული კვალი დააჩნიოს.

ამ ყველაფერთან ერთად ქართულ საზოგადოებაში დასავლური ღირებულებების დისკრედიტაციის პოლიტიკა მიმდინარეობს. მაგალითად, საზოგადოების გარკვეული წრეების მიერ თუნდაც ლგბტ საზოგადოების ინტერესების დასავლურ ღირებულებებთან გაიგივება ხდება. როგორ ფიქრობთ, ვის ინტერესებს შეიძლება ეს ყველაფერი ემსახურებოდეს და რატომ ხდება ასეთი კამპანიის წარმოება?

- კამპანიაში რას გულისხმობთ?

17 მაისის აქცია იყო ამის ერთ-ერთი მაგალითი, სადაც კეთდებოდა განცხადებები, რომ ლგბტ საზოგადოება არის ევროპა, ამერიკის ელჩის მოვალეობის შემსრულებელს კი აქციის მონაწილეებმა მიაძახეს, რომ საქართველო ნატოში არ შევა. ჩნდება განცდა, რომ ამაში ვიღაცის ხელი ურევია და ეს მიზანმიმართული კამპანიაა, ასე არ ფიქრობთ?

- მე იმიტომ დაგაზუსტებინეთ, რომ კამპანიაში უფრო ორგანიზებული მოვლენა იგულისხმება, რასაც ამ ეტაპზე მე  ვერ ვაჩმნევ, თუმცა სპონტანური მოვლენები ბლომად არის. ამ სპონტანურ მოვლენებს მე მაგალითად არ გავიკვირვებდი, რადგან ანტიამერიკული განწყობა ბევრ ქვეყანაშია. ის კი არა, თავად ამერიკელებს საქართველოში არსებული პროამერიკული განწყობილება აკვირვებდათ. შეხედეთ აღმოსავლეთს, თავად ევროპასაც კი, იმ ქვეყნებს, რომლების ამერიკული პოლიტიკით დიდად კმაყოფილები არ არიან. ვიმეორებ, ამ შემთხვევაში ევროპულ ქვეყნებზეც ვსაუბრობ, სადაც საუბარი არ არის იმაზე - დასავლეთი, თუ არა დასავლეთი. იქ ანტიამერიკული განწყობა იმით არის გამოწვეული, რომ ამერიკა, ძალიან ხშირად, უშვებს შეცდომებს. არაბული გაზაფხული ამერიკის შეცდომების ერთ-ერთი მაგალითია. სხვა ქვეყნებში ამერიკა ხშირად დაუდევარია ამ ქვეყნებთან ურთიერთობაში, მათ თავისებურებებს ნაკლებად ითვალისწინებს. ეს ამერიკელების პრობლემაა.

ინგლისი, მაგალითად, ყოველთვის უფრო შედეგიანია სხვა ქვეყნებთან ურთიერთობეში, რადგან ყოველთვის უკეთესად იცის, როგორ გაითვალისწინოს იმ მეორე ქვეყნის სპეციფიკა. ასე რომ, ეს განწყობილებები არ არის ქართული სინამდვილიდან წარმოშობილი. მე ის უფრო გამიკვირდება, ძალიან თავგადადებული პროამერიკელები თუ ვიქნებით, ვიდრე ის, რომ კრიტიკულები ვიყოთ ამერიკის მიმართ.

ეს კითხვა იმიტომ დაგისვით, რომ მიხეილ სააკაშვილი და „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერები მუდმივად აცხადებდნენ, რომ საქართველო მის ჩრდილოელ მეზობლის გავლენას გამოაცალეს და დასავლეთისკენ ისწრაფვოდნენ. თუკი ქართულ საზოგადოებაში ანტიდასავლური განწყობა ჩამოყალიბდება, ამით ნაციონალები კიდევ ერთხელ აჩვენებენ ჩვენს დასავლელ პარტნიორებს, რომ ქვეყანაში ისინი ისევ ძალიან საჭირონი არიან.

- დიახ, აბსოლუტურად მართალი ბრძანდებით და ამ მიმართულებით ძალიან ბევრი ნაბიჯი იდგმება. ნაციონალები ცდილობენ ხოლმე, რეალობა ისე ჩაასწორონ, რომ მაგ ფორმულისკენ მიიყვანონ, ანუ რეალობა ისე ააწყონ, რომ დასავლელებს ამგვარი დასკვნა გააკეთებინონ. თუმცა გარდა შიდა ბრძოლისა არის კიდევ სხვა მომენტიც - არც ერთ ხელისუფლებას საქართველოში რუსეთისთვის იმდენი სიკეთე არ გაუკეთებია, რაც სააკაშვილის ხელისუფლებამ გააკეთა.

ამას დასავლეთიც თუ ხედავს, რადგან სწორედ დასავლეთის თვალში, საქართველოს ხელისუფლების დისკრედიტაციას ემსახურება ამგვარი ნაბიჯები.

- აქაც სართულებს გააჩნია. შესაძლოა, ქვედა სართულებზე ვერ ხედავენ. სხვათაშორის, თუ დასავლეთი ამას ვერ ხედავს, ამაში ჩვენი მაშინდელი ოპოზიცია და პოლიტიკური წრეებიც არიან დამნაშავენი. სააკაშვილი ყოველი ფეხის ნაბიჯზე ამა თუ იმ პოლიტიკოსს რუსეთის აგენტად მოიხსენიებდა. ქართულმა ოპოზიციამ კი არ აკადრა არც თავის თავს და არც ქვეყანას, რომ სააკაშვილი რუსეთზე მომუშავე ფიგურად შეეფასებინათ. ამან თავისი შედეგი გამოიღო, რადგან უცხოელს არ აქვს იმდენი დრო, ყველა დეტალს თვითონ ჩაუღრმავდეს. ვინაიდან აქედან არ იყო სააკაშვილის მიმართ ასეთი ბრალდება, რომ ის რუსეთზე მომუშავეა, ხოლო სააკაშვილის მხრიდან სხვებზე სულ იყო ასეთი ბრალდება, ამიტომ, დასავლეთი აყვა იმ ფორმულებს, რომლებიც საქართველოში ვრცელდებოდა. ასე რომ, ჩემი აზრით, გარკვეული პოლიტიკური შეცდომა, თუმც მორალურად სრულიად გასაგები, ოპოზიციამაც დაუშვა და ამიტომ არის, რომ დასავლეთისთვის გაუგებარია ის, თუ რატომ შეიძლება საქართველოში იყოს დღეს არსებული სიტუაცია.

ჩვენი საუბარი რომ შევაჯამოთ, როგორ ფიქრობთ, არსებობს იმის საფრთხე, რომ დასავლეთის თვალში ამჟამინდელი ხელისუფლების დისკრედიტაციის პოლიტიკამ და ქართულ საზოგადოებაში დასავლური ღირებულებების გაუფასურების მცდელობამ თავის მიზანს მიაღწიოს?

- არა, ეს ნაკლებად სავარაუდოა. რუსეთთან ჩვენი ურთიერთობის მოგვარება თავად დასავლეთსაც აწყობს, რადგან ჩვენი გულისთვის რუსეთთან ჩხუბი არ უნდა. 2008 წელს საჩხუბარი სიტუაცია იყო და დასავლეთს რომ ჩხუბი სდომებოდა, ამის საბაბი ჰქონდა, მაგრამ ჩვენ ვნახეთ, როგორ ეცადა მთელი დასავლეთი, რომ ეს ურთიერთობა მშვიდობიან კალაპოტში გადაეყვანა. ასე რომ, სააკაშვილის კონფრონტაციულ პოლიტიკას გაგრძელების პერსპექტივა არ ჰქონდა. ფაქტობრივად, საქართველოს არც აქვს სხვა ალტერნატივა, ის უნდა დაადგეს იმ გზას, რომელსაც დღეს ადგას და ეს არის რუსეთთან ურთიერთობის ნორმალიზების გზა. აქ მნიშვნელოვანია ეს ნორმალიზება იქნება რუსეთის ორბიტაზე გადასვლა, თუ მხოლოდ ნორმალიზაცია, სწორედ აქ უჩნდება დასავლეთს ეჭვები. თუმცა, პრაქტიკულად ეს ეჭვები უკვე გაქარწყლდა, რადგან დასავლეთი ხედავს, რომ არც ნატოს მიმართულებით, არც ევროკავშირთან, თუ ევროპის ცალკეულ ქვეყნებთან ურთიერთობაში არაფერი შეცვლილა, პირიქით თუ არ გაუმჯობესდა. ვხედავთ, რომ ლამის, მთელი მინისტრთა კაბინეტი და პარლამენტარებიც ევროპაში არიან მიმოფანტულები. ასე რომ, ეს კონტაქტები გრძელდება. დასავლეთს კი ამ კონტაქტების შენარჩუნება და რუსეთთან საქართველოს ურთიერთობის ნორმალიზება, ასევე კავკასიაში გავლენის შენარჩუნება აწყობს. სააკაშვილის ძახილი კი აღარ იქნება დამაჯერებელი, რადგან მოგეხსენებათ, თუ ნათქვამი ერთხელ და ორჯერ არ დადასტურდა, მესამედ უკვე ამ ნათქვამის დევალვაცია ხდება.