თეატრის მხატვარი, შოთა გლურჯიძე ამბობს, რომ შეშინებული ადამიანის მართვა ადვილია. ადამიანები, რომლებიც შინაგანად არ არიან მყარი, იწყებენ სხვაზე აგრესიას, ზევიდან უყურებენ იმ ადამიანებს, ვინც აცრის წინააღმდეგია. ფიქრობს,
რომ აცრა უნდა იყოს ნებაყოფლობითი და ნაკლები ზეწოლით. თუმცა მისი თქმით, ქართული მედიის პირობებში ნაკლები ზეწოლა წარმოუდგენელია.
for.ge შოთა გლურჯიძეს ესაუბრა.
პანდემია - ამ მძიმე გლობალური პრობლემის წინაშე როგორ გამოიყურება ჩვენი ქვეყანა და თუ გავითვალისწინეთ საერთო ინფიცირებულთა რაოდენობას და სიკვდილიანობის მაჩვენებელს, პატარა საქართველო დამარცხდა პანდემიის წინაშე?
შოთა გლურჯიძე: იმის მიუხედავად, რომ საქართველო არ არის ძალიან მდიდარი ქვეყანა, ყოველთვის ჰყავდა ძალიან კარგი მედიკოსები და ყოველთვის ამითი გამოირჩეოდა. პანდემია იმდენად მძიმეა, ბევრი ტყუილ-მართალი ისმის ამის გარშემო, ჩვენზე ძლიერ ქვეყნებს აქვთ დიდი პრობლემები. თუმცა მე მაინც მგონია, რომ გლობალური პანდემიისგან შორს არის ეს ამბავი.
იმის მიუხედავად, რომ ბევრი დასნეულდა და დადგა ლეტალური შედეგი?
- დიახ. პანდემიას სულ სხვანაირი განსაზღვრება აქვს, ვიდრე ჩვენ ვაკვირდებით, მაგრამ რატომ არის ასე და რატომ არის მედიაში ეს თემა ასეთი რეკლამირებული, არ ვიცი. მაინც მგონია, რომ ზედმეტად გაბერილია ეს საკითხი. დააკვირდით რა ხდება, ეკონომიკურად სუსტი ქვეყნები კიდევ უფრო დასუსტდნენ და გაღარიბდნენ. პანდემიასთან გასამკლავებლად საქართველომ 6 მილიარდი ისესხა. ამ 6 მილიარდის გადახდა ჩვენი ჯიბიდან ხდება.
რეალურად, ჩვენ არც ამ ვაქცინის მწარმოებელი არ ვართ, რომელიც დიდი ეფექტურობით არ გამოირჩევა. აგერ, ისრაელში მოსახლეობის თითქმის უმრავლესობა ორჯერ აცრილია და მაინც სიკვდილიანობა მაღალია. სპეციალისტი არ ვარ, მაგრამ არ მგონია, რომ ჩვენი ექიმები უფრო სუსტები არიან, ვიდრე მოზამბიკის, სადაც სიკვდილიანობა არ არის. თითქმის არ ვიცით რა ხდება აფრიკის კონტინენტზე, ან იგივე რამდენიმე მილიარდიან ჩინეთში.
წარმოუდგენელია, რომ ასეთი ცოტა იყოს ინფიცირებულთა რიცხვი, როცა სწორედ ჩინეთიდან დაიწყო ვირუსი. თუ დავაკვირდებით სტატისტიკას, საქართველოში სიკვდილიანობის სტატისტიკა დაახლობით უტოლდება 2016 წლის სტატისტიკას, როდესაც არ იყო ვირუსი. შესაბამისად, ვიღაცამ ხომ უნდა გასცეს ამას პასუხი. თუ პანდემია არის, ციფრი უფრო მეტი უნდ იყოს და შესაბამისად, მეტი უნდა იყოს სიკვდილიანობაც. მართალი გითხრათ, არც მინდა ღრმად ჩავწვდე, სენსიტიური თემაა, ხალხი იღუპება, მაგრამ ვერ ვიგებ რადგან ბევრი შეუსაბამობაა. მე, თვითონ კითხვები მაქვს, ხოლო პასუხები არ მაქვს.
ისევე როგორც ყველგან, საქართველოშიც პანდემია პირდაპირ დაკავშირებულია პოლიტიკასთან. არ ფიქრობთ, რომ საკმოდ დიდი დოზით შემოვიდა პანდემია პოლიტიკაში?
- ეს იმიტომ ხდება, რომ მსოფლიოში აზროვნების დეფიციტია და ისეთი მოაზროვნეები, როგორიც უწინ იყვნენ პოლიტიკაში, ახლა სულ ნაკლებად არიან. მიედ-მოედებიან და ყველანაირ მიზეზს პოულობენ, რომ რაღაცაზე ისაუბრონ და რაღაცა გამოიყენონ, რადგან ახალს ვერაფერს ეუბნებიან ადამიანებს. ამიტომ, პოლიტიკა ყველგან შეძვრება - კულტურაში, მედიცინაში, სპორტში და ა.შ. პრინციპში ყველაფერს მოიცავს. იცით, მე მგონია, რომ საქართველოში ძალიან ბევრი ხალხი იღუპება ამ პანდემიის შიშით, ვიდრე კონკრეტული ვირუსით. ძალიან ბევრ ადამიანზე მოქმედებს ის აჟიოტაჟი, რაც მედიაში ხდება. ვიღაცები გვეუბენიან, რომ უნდა ავიცრათ, ვიღაცეები გვარწმუნებენ, რომ არ უნდა ავიცრათ, თან სიკვდილანობის ყოველდღიური გამოძახებით, რომელიც ძალიან მტკივნეულია ყველასათვის, ხალხს პანიკაში აგდებს.
პანიკა ნაკლებ სიკვდილიანობას არ იწვევს...
- რა თქმა უნდა, ამიტომ, ჩემი აზრით, მშვიდი მიდგომა არის საჭირო. ერთხელ ჩემმა ძალიან ახლობელმა ადამიანმა მითხრა - „ძალიან მეშინია და რა ვქნა ავიცრა?“, - რაზეც ვუპასუხე: „თუ ასე გეშინია, შიშისგან სიკვდილის სჯობია აიცრა“. ანუ, რეალურად ადამიანებს სტრესში აგდებენ, რაც ძალიან მძიმეა.
როგორ ფიქრობთ, შიშის დანერგვას ხელს უწყობს მედია? პოლიტიკა შეცვალა პანდემიამ და მისგან გამოწვეულმა უკუშედეგებმა. როგორ ფირქობთ, ეს მიზანმიმართულად ხდება რადგან, როგორც წესი, დაშინებული საზოგადოება უფრო ადვილი სამართავია...
- მედია უწყობს სწორედ ხელს. ჩემი მეგობრები, რომლებიც რუსეთში ცხოვრობენ, მეუბნებიან, რომ იქ არ არის ასეთი პიარი, არც ევროპის ქვეყნებში. შეშინებული ადამიანის მართვა ადვილია. ძალიან ბევრი ადამიანი, იმის გამო, რომ თვითონ ვერ უმკლავდება ამ ყველაფერს, რადგან შინაგანად არ არის მყარი, სხვაზე გადააქვს აგრესია, რაც ძალიან ცუდია. ერთგვარად, ნიშნის მოგებითაც ელაპარაკებიან, ზევიდან უყურებენ იმ ადამიანებს, ვისაც არ უნდა აცრა.
მე მაინც მგონია, რომ აცრა უნდა იყოს ნებაყოფლობითი და ნაკლები ზეწოლით, მაგრამ ჩვენი მედიის პირობებში ნაკლები ზეწოლა წარმოუდგენელია. ჩვენს პოლიტიკოსებსაც არაფერი სასაუბრო არ აქვთ და ძლივს პანდემიის სახით სასაუბრო მიეცათ. აგერ, თვითმმართველობის არჩევნები მოდის და სულ ვფიქრობ - რა უნდა ვქნა, ვის უნდა მივცე ხმა? აბსოლურად გამორეცხილია პოლიტიკური ველი.
არ ფიქრობთ, რომ ახალი მოთამაშე შემოვიდა გიორგი გახარიას სახით?
- რამე ახალი თქვა ამ გახარიამ? რამე დასაიმედებელი თქვა? - არა. ერთმანეთს ებრძვიან, ერთმანეთს აგინებენ, საერთოდ უკულტურობაა ყველაფერში. „ქართული ოცნება“ როგორც იქცევა გახარიასთან დაკავშირებით, ეს არ არის სასიამოვნო საყურებელი. რამდენიმე თვის წინ ერთად იყვნენ და დითირამბებს უმღეროდნენ და ახლა გახდა ცუდი?! ძალიან ცუდი შეხედულება მაქვს არსებულ პოლიტიკურ „ელიტაზე“.
მიუხედავად იმისა, რომ პოლიტიკური პარტიებით განებივრებული ვართ, მაინც დომინანტობს ორი პოლიტიკური ჯგუფი - „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობა“. გახარიას შემოსვლა, თუ შემოყვანა, მის წინააღმდეგ ასეთი სკანდალური ბრალდებების გახმოვანება ხომ არ არის იმის წინაპირობა, ვიფიქროთ, რომ გახარია სწორედაც არის „ოცნების“ სატელიტი?
- არ მინდა ვინმეს რამე დავაბრალო. გახარიას ჩემთვის ახალი არაფერი უთქვია და მასში განსაკუთრებულს ვერაფერს ვხედავ. დიდად არ განსხვავდება „ქართული ოცნებისგან“ და სხვებისგან. ის 15 პარტია, რომელმაც ლგბტ-ს მანიფესტს მოაწერა ხელი, აბსოლუტურად მიუღებელია ჩემთვის. მათგან განსხვავებით გახარიას მიმართ არ მაქვს ასეთი უარყოფითი დამოკიდებულება, ისევე როგორც „ქართული ოცნების“ და „პატრიოტთა ალიანსის“ მიმართ. მაგრამ ვერ ვხედავ რაღაცა ახალს, ან ისეთს, რომელიც შეიძლება ჩვენთვის იყოს ახალი გზა, რომ ქვეყანა სწორ გზაზე დადგეს. ერთი და იმავეს გაიძახიან - ევროპელი მეგობრები, ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორები, დასავლელი შაბლონებით და კლიშებით ლაპარაკობენ. ხომ არ შეიძლება ყველა ერთი და იმავეს ლაპარაკობდეს და მერე ერთმანთს აბრალებდნენ, რომელი უფრო მეტად არის დასავლელი? ეს დასავლეთი კიდევ რა არის კაცმა არ იცის. ქართულ პოლიტიკაში არის უმდაბლესი დონე.
დასავლური პოლიტიკა ახსენეთ, საქართველო-ევროკავშირს შორის წარმოიშვა გაუგებრობა და კონრეტულად ეს ეხება ევროპულ კრედიტს. როგორ ფიქრობთ, შეიძლება კონფლიქტი გაღმავდეს?
- იცით რა? - ევროპული პოლიტიკაც ძალიან დაბალი დონისაა. ცოტა ხნის წინ, ევროკავშირმა მიმართა „თალიბანს“ და იმედი გამოთქვა, რომ ავღანეთში მედიის თავისუფლება იქნება მაღალ დონეზე. ამას რომ პოლიტიკოსი იტყვი და „თალიბანს“დაელაპარაკება მედიის თავისუფლებაზე ე.ი. საერთოდ გასული ხარ გონიერი ზონიდან. თქვენ თუ გგონიათ, რომ ევროპელი პოლიტიკოსები უფრო ჭკვიანი მგონია, ვიდრე ეს ჩვენი დეგენერატები, ძალიან ცდებით, ასეთივე კრეტინები არიან. ამ დროს არის ხალხი, რომელსაც განათლება აქვს, მართლა შეუძლია რაღაცა გააკეთოს, მაგრამ ის ხალხი პოლიტიკაში ან არ მიდის, ან ვერ ხვდება, იმიტომ, რომ პოლიტიკას განაგებს ძალიან დიდი ფული. ფული არის კრეტინების ხელში, აი, ეს არის საშინელება.
საქართველოში არის ასეთი რესურსი, ვინც უფულობის გამო ვერ მიდის პოლიტიკაში?
- როგორ არა, განათლებული, ჭკვიანი, პატიოსანი და ბევრი კარგი ადამიანია, რომელსაც მართლა მოეკითხება ჭკუა, რომელიც შეიძლება თავისი საქმის დიდი სპეციალისტიც იყოს. როგორ უნდა დაკომპლექტდეს მთავრობა და პარლამენტი ამის შესახებ სხვანაირი შეხედულება მაქვს. ერთი - ჩვენ იდეოლოგია არ გავქს, აბსოლუტურად მიბმული ვართ ამ დასავლურ იდეოლოგიაზე და მეორე - ჩვენ ახლა გვჭირდება ტექნოკრატები, რომლებსაც შეუძლიათ ქვეყნის ეკონომკური კრიზისიდან გამოყვანა. ანუ, სპეციალისტები და არა ვიღაცა კრეტინები, რომლებიც დასწავლულ ევროპულ ქარტიებს იმეორებენ. ამ კრეტინებს არ სჭირდებათ განათლებული და პროფესიონალი ადამიანის გვერდში დაყენება, იმიტომ, რომ თვითონ კიდევ უფრო იდიოტებად გამოჩნდებიან. ეს არის სწორედ ქართული პოლიტიკის უბედურება.
თუ შევხედავთ კულტურისა და მეცნიერების დარგებს, მოწინავე პოზიციაზე არიან ქართველები კულტურაშიც, მეცნიერებაშიც, სპორტშიც და მე ვერ გავიგე - გინდა თუ არა დეგენერატები უნდა ავირჩიოთ?! არ შეიძლება ის ხალხი ავირჩიოთ, რომლებმაც გვასახელეს და რაღაცა გაკეთებული აქვთ თავისი ქვეყნისთვის, თავის დარგშიც და საქმეშიც?
კულტურის და სპორტის წარმომადგენლები ვნახეთ ჩვენ პოლიტკაში, რომლებმაც შედეგი ვერ დადეს...
- ეს კიდევ ცოტა სხვა რაღაცაა, როცა იმ პუფს ვიღაც მიეწებება. ეს ადამიანები, უბრალოდ, ავატარებად სჭირდებათ და არც პატივს არ სცემენ მათ აზრს, უბრალოდ, სჭირდებათ იმიტომ, რომ ცნობილი სპორტსმენია, ან ხელოვანი. მარტო ამისთვის რომ სჭირდებათ, ამათაც არ უნდა იკისრონ და არ უნდა წავიდნენ ამ გზაზე. მოკლედ, ვფიქრობ, რომ რაღაცა საზოგადოებრივი გონი არის მოსაკრები. ჩვენ უნდა დავფიქრდეთ და უარი ვთქვათ ამ ფულის პოლიტიკაზე. მაქსიმალურად უნდა შევეცადოთ ფული გავიყვანოთ პოლიტიკიდან, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ნორმალური პოლიტიკა საქართველოში არ იქნება. ხუმრობით დავწერე კიდეც ფეისბუქზე - „მორჩეს ეს არჩევნები, აზრი არ აქვს. ვისაც მეტი ფული აქვს, ის იყოს ტომის ბელადი“.
ანუ ტომის ბელადი ისევ ბიძინა ივანიშვილი რჩება?
- სულ ერთია, ჩემთვის რა მნიშვნელობა აქვს. აგერ პანდემიამ ნათლად გამოაჩინა, რომ ფულიანიც და უფულოც ერთია. ფული არ წყვეტს ამ მხრივ არაფერს. შეიძლება ძალიან მდიდარი კაციც აღმოჩნდეს ამ ვირუსის მსხვერპლი.
2 ოქტომბერს საქართველოს მოსახლობა თვითმმართველობას ირჩევს. ამ მხრივ საკმაოდ საინტერესოა თბილისი, ყველა პარტიამ წარდგინა მერობის კანდიდატები, მაგრამ რეალური ბრძოლა გაიმართება - კახა კალაძე, გიორგი გახარიასა და ნიკა მელიას შორის. გახარიას შემოსვლამდე მეორე ტური გამორიცხული იყო, მაგრამ ეს ვითარება შეიცვალა. როგორ ფიქრობთ, შეიძლება ბალანსი დაირღვეს და კალაძეს მეორე ტური დასჭირდეს გახარიას შემოსვლით?
- შესაძლებელია. ხალხი მიყვება იმას, რასაც მედია აწვდის. მედიამ და ამ სოციოლოგიურმა კვლევებმა ეს სამი კანდიდატი გამოყო. ხალხიც ამას იქნება აყოლილი. ჩემთვის, თბილისის მერად უფრო მისაღები იქნება კარგი უბრანისტი, რომელიც მოაგვარებს მოძრაობის პრობლემას და მიხედავს ამ უაზრო მშენებლობებს. ანუ, მეცნიერი კაცი გვჭირდება. არ მაინტერესებს ვინ რა ჯიპით დადის, რა „შმოტკა“ აცვია და რამდენ ფულს დახარჯავს საარჩევნო კამპანიაში.
მეორე ტურის შესაძლებლობას უშვებთ, მაგრამ გახარიას პროცენტული რეიტინგი სულაც იძლევა იმის ალბათობას, თბილისში მეორე ტური გახდეს საჭირო?
- ღმერთმა დაგვიფაროს, რომ მელიამ მოიგოს. მაგრამ ამ ორიდან - კალაძე, ან გახარია თუ მოიგებს, რამე შეიცვლება? რაღაცა ნოუ-ჰაუ აქვთ? ამ ადამიანებს დანახული აქვთ ჩვენი ადგილი მსოფლიოში? ამ ქალაქთან დაკავშირებით რაიმე ისეთი მნიშვნელოვანი თქვეს? ერთმანეთს აგინებენ, მეტი არაფერი. თუმცა არ შემიძლია არ ვთქვა გახარია-კალაძის შეხვედრასთან დაკავშირებით. გახარიას პოზიცია ჩემთვის უფრო მისაღები იყო. ამათ დააბრალეს რაღაცა სისულელე. კალაძე არ ამბობს, რომ ფული მოსთხოვა გახარიამ, მაგრამ ბიძინას ოქტომბრელები იძახიან, რომ ფულს ითხოვდაო. ეს ხომ საშინელებაა?! ბინძური პიარია და ასეთ ბინძურ ხალხს და ან მათ კანდიდატს როგორ უნდა მივცე ხმა?! ამ სიტუაციაში ესენი ძალიან ცუდად მოიქცნენ.
რაც შეეხება „ნაციონალურ მოძრაობას“, ვიცით, ეს არის რადიკალური პოლიტიკური ჯგუფი და რამდენად საშიში შეიძლება აღმოჩნდეს იგი უკვე, 3 ოქტომბერს, რომელიც ამ არჩევნებს განიხილავს როგორც რეფერენდუმს?
- კარგით რა, 3 ათასი კაცი ვერ გამოუყვანიათ გარეთ. „ქართული ოცნება“ ნასოსით ბერავს ამ „ნაციონალურ მოძრაობას“. პარტია, რომელიც არჩვნების მოგებას აპირებს, შეიძლება ლგბტ თემის მხარადჭერას, ასეთ არაპოპულარულ რამეს მოაწეროს ხელი? ე.ი. ისინი შეთანხმებული არიან ამ „ქართულ ოცნებასთან“ და აწყობთ ეს თავისი პოზიცია - მეორე ადგილი და საფრთხობელებად ყოფნა.
ანუ, თქვენ ფიქრობთ, რომ თვითმმართველობის არჩევნებზე ვითარება არ შეიცვლება და მეორე ადგილზე ისევ „ნაციონალური მოძრაობა“ გავა?
- მე ვნახე „გორბის“ კვლევები, რომელიც ჩაატარა ტელეკომპანია „იმედმა“ და რომელიც ვიცით, რომ ჭიპლარით დაკავშირებულია „ქართულ ოცნებასთან“. „გორბის“ კვლევებში 27% კი არა, საერთოდ 36% დუწერეს „ნაციონალურ მოძრაობას“. ეს არ მოხდებოდა „ქართული ოცნების“ გარეშე, აქედან გამომდინარე ვფიქრობთ, რომ აწყობთ „ნაცმოძრაობის“ ნასოსით გაბერვა. ჩემთვის ყველაფერი ძალიან ნათელია. შეიძლება ფულსაც უხდიან, რადგან ფული ულევი აქვთ. შეიძლება კოკანის ფულსაც უხდიან მიშას, რომ იმან იკივლოს იქიდან, რომ ჩამოვალო. რისი ჩამომსვლელია? უკვე მერვე არჩევნებია იძახის, რომ ჩამოვალო და რატომ არ ჩამოდის? შემოაკლდება კოკაინი, გაუგაზვნიან ფულს, დადგება და იწყებს კივილს - მოვდივარო. აი ეგ არის სულ.
როგორ ფიქრობთ, წინასწარ წაგებული თამაში რატომ დაიწყო გახარიამ?
- ეს ხომ არ არის სპორტი, რომ ყველას გამარჯვება უნდოდეს. ზოგს რაღაცა სხვა დივიდენდებისთვის სჭირდება, ზოგს თავის დამკვიდრებისთვის. გახარიას შემთხვევაში შეიძლება ეს რაღაცა პლატფორმა იყოს. ჩვენს პოლიტიკაში არის ხალხი, რომლისთვის ეს 2% და 3% მნიშვნელოვანია.
მაგალითად 1% მნიშვნელოვანია შალვა ნათელაშვილისთვის...
- კი ბატონო, რამდენი წელია იკვებება ამ თავისი 1%-ით და ძალიან კარგად ცხოვრობს. წარმოიდგინეთ, რომ ფულსაც ვუხდით და მე საერთოდ წინააღმდეგი ვარ, რომ პარტიებს ბიუჯეტიდან ფული ეხდებოდეს. გამაგებინეთ, მე რატომ უნდა ვუხდიდე „ლელოს“ ლიდერებს ფულს, როცა გაძარცვეს მთელი ქვეყანა!
ბატონო შოთა მიდიხართ არჩევნებზე?
- გულწრფელად გეტყვით - არ ვიცი. მთაწმინდაზე ვარ ჩაწერილი, თუ ვინმე ნორმალური კანდიდატი იქნება, შეიძლება მივიდე, ვნახოთ. ჩემს ქვეყანას რაც გამოადგება, იმას გავაკეთებ.