ბიზნესმენი ზაზა სიორიძე სააკაშვილის რეჟიმის პირობებში საკუთარი ბიზნესის დატერორების შესახებ ღიად საუბრობს. მისი თქმით, მის ქონებასთან დაკავშირებულ ყველა უკანონო ქმედებას სახელისუფლო ვერტიკალის მხრიდან ზურაბ ადეიშვილი აკონტროლებდა. რაც შეეხება გურიის ყოფილ გუბერნატორს, მოგვიანებით კი ინფრასტრუქტურის მინისტრს, რამაზ ნიკოლაიშვილს, სულ ახლახანს მას თურმე თავად დაუთმია ზაზა სიორიძისთვის უკანონოდ ჩამორთმეული ტელეკომპანია „გურია“ და ისიც უთქვამს, ღმერთმა მშვიდობაში მოგახმაროთო. თუ როგორი გარდატეხა მოხდა ახალი ხელისუფლების მოსვლის შემდეგ სააკაშვილის დროინდელ ჩინოვნიკებში, ამის შესახებ For.ge-ს ზაზა სიორიძე ესაუბრება. 

სააკაშვილის რეჟიმის პირობებში თქვენ საკუთარი ბიზნესის დატერორების შესახებ გააკეთეთ განაცხადი.

– 2011 წლის 25 ნოემბერს დამიკავშირდა რამაზ ნიკოლაიშვილის წარმომადგენელი წინადადებით, დამეთმო ტელეკომპანია „გურიის“ 51%, რაზედაც უარი მიიღო. ამის შემდეგ, დაახლოებით ორ კვირაში, ჩემი და ჩემი ოჯახის წინააღმდეგ ძალიან აქტიური ქმედებები დაიწყო. საგადასახადო ორგანოების მიერ შემოწმებები, უძრავ-მოძრავი ქონების დაყადაღება, მათ შორის, დაყადაღდა ჩემი, ჩემი მეუღლის, ქალიშვილის, სიძის პირადი საბანკო ანგარიშები, სახელფასო ანგარიშები. ასევე, ჩემი სიძის ბიზნესში შევიდნენ ფარული ვიდეოჩამწერი კამერით, ეს იყო დაგეგმილი ფინანსური ოპერაცია, დაიჭირეს ჩემი სიძის დირექტორი, მთავარი ბუღალტერი, მოგვიანებით კი საპროცესო გარიგებით გამოუშვეს. ეს საქმე რეალურად არსებობს და პროკურატურაში დევს. გარდა ამისა, ჩემი სიძე დაკითხულია მოწმის სტატუსით, საქმე დახურული არ არის და, რა თქმა უნდა, უკავშირდება იმ თემებს, რაც ჩემს ირგვლივ ხდებოდა. შემდეგ ჩემს კომპანიებში ასტრონომიული აბსურდული საჯარიმო სანქციებით შემოვიდნენ.

ამის მიუხედავად, თქვენ ჯარიმა არ გადაგიხდიათ.

– არცერთი თეთრი არ გადამიხდია და არც ვაპირებ გადახდას, რადგან ეს უკანონო იყო. მაშინვე დავიწყე დავა ხელისუფლებასთან და გასაკვირი არაა, რომ არცერთი ჩემი სარჩელი არ დაკმაყოფილდა.    

ჯარიმების გადახდაზე უარის თქმა იმ ხელისუფლებამ როგორ შეგარჩინათ?

– დავა გრძელდებოდა, რადგან ამ დავას თავისი ვადები და პროცედურები აქვს. ამიტომ დრო არ ეყოთ, რომ ქონება აუქციონზე გაეტანათ. რა თქმა უნდა, მოველოდი, რომ დაიწყებოდა აუქციონი და ქონების გაყიდვა.

ამ ყველაფერს შეგუებული იყავით, ოღონდ არ გადაგეხადათ უკანონოდ დარიცხული ჯარიმა? რა თანხაზე იყო საუბარი?

– რა თქმა უნდა, ამას არც გავაკეთებდი და ვერც შევძლებდი ასეთი თანხის გადახდას. დაახლოებით მილიონ ნახევარ დოლარს მთხოვდნენ. ამის გადახდა წარმოუდგენელი იყო. მაშინაც თითქმის ყველა ინსტანციიდან აქტიურად ვიბრძოდი. ჩემი დაჯარიმება იმ მოტივით უნდოდათ, რომ უარი ვუთხარი ტელეკომპანია „გურიის“ გადაცემაზე. მანამდე კი 20 წელია ბიზნესში ვიყავი. რვა წელია, პოლიტიკიდან წამოსული ვარ და ჩემთან ასეთი პრობლემები არ ყოფილა თვით შევარდნაძის დროსაც. ამ მხრივ, საერთოდ, როგორ შევადარებ სააკაშვილისა და შევარდნაძის პერიოდს. იმ დროს ბიზნესი შედარებით თავისუფალი იყო. ყველაზე მთავარი ის არის, რომ ისინი მიზეზს არც მალავდნენ, თუ რატომ მოვხვდი ასეთი რეპრესიული ქმედების ქვეშ. მეუბნებოდნენ– აბა, რა გეგონათ? აბა როგორ გგონიათ?

პირად საუბარში ამას ვინ გეუბნებოდათ?

– ამას პირად საუბარში მეუბნებოდნენ. მე არ მქონია შეხვედრა რიგით ინსპექტორთან. ამით არ ვაკნინებ რიგითი ინსპექტორის როლს, თუ საჭირო იყო, ყველას დაველაპარაკებოდი, მაგრამ ძალიან აქტიური შეხვედრები მქონდა. პრინციპში, სიტყვიერად ვიბრძოდი და მათ ვუმტკიცებდი, რომ ამის გაკეთება უკანონობა იყო და ზუსტად ეს იყო სადამსჯელო ფინანსური ოპერაცია.

თქვენი ოჯახის წევრების ქონებაზე ყადაღა დღემდე არ მოუხსნიათ?

– ყადაღა დღემდე არ მოხსნილა. ღმერთმა ნუ ქნას, ახალი ხელისუფლების პირობებში ეს არ გამოსწორდეს. ამ დღეში მარტო მე არ ვარ, არამედ უამრავი ბიზნესმენია.

ტელეკომპანიებთან მიმართებით ხელისუფლების ინტერესი ცხადია, მაგრამ კონკრეტულად ტელეკომპანია „გურიით“ რატომ დაინტერესდნენ?   

– რადგან გურიაში იყო ერთი ტელეკომპანია. ეს იყო ერთადერთი დამოუკიდებელი ტელეკომპანია. არ უნდოდათ, თავისუფალი აზრი გურიასაც მოესმინა. სხვათა შორის, ისტორიისთვის, ტელეკომპანია „გურია“ საქართველოში პირველი საკაბელო ტელევიზია იყო. 1989 წელს დააარსა ჩემმა ძმამ, მერაბ სიორიძემ.

დამოუკიდებელი ტელევიზიის არარსებობის მიუხედავად, „ქართული ოცნების“ აქციებზე ყველაზე მეტი ხალხი გურიიდან იყო. ამის შესახებ სოზარ სუბარმაც აღნიშნა: ქუდზე ორი კაცი გამოჰყავთ გურულებსო.

– წარმოშობით გურიიდან ვარ და გურიაში მთავრობის მიმართ საპროტესტო ტალღა ყოველთვის მაღალი იყო. როგორც წესი, გურიაში ეს განწყობა დაუფარავი და მაღალია. მიშას ბოლო მიტინგზე, ოზურგეთში, შეძახილებს თუ მიაქციეთ ყურადღება, გურულები ეძახდნენ: „მიშა, წასულია შენი დრო!“ ასეთი რამ მიშას არცერთ მიტინგზე არ გამიგია.

თქვენ აცხადებდით, რომ ამ უკანონო ქმედებებს პირადად აკონტროლებდა იმ პერიოდში გურიის ყოფილი გუბერნატორი, მოგვიანებით კი ინფრასტრუქტურის მინისტრი რამაზ ნიკოლაიშვილი.

– ამ საკითხთან მიმართებით თავს შევიკავებ, რადგან ამ ფაქტის რეალობას ჯერ კიდევ ვამოწმებ. სხვათა შორის, ჩემთან მოსული იყო ნიკოლაიშვილი და მიმტკიცებდა, რომ  გარდა იმ პირველი შეხმიანებისა, მისი ბრალეულობა არ ყოფილა. ნიკოლაიშვილმა უკვე თავისი ნებით დააბრუნა ტელეკომპანია „გურია“.

ნიკოლაიშვილი თქვენთან მას შემდეგ მოვიდა, რაც ამ უკანონობაში მისი სახელი ახსენეთ?

– სულ რამდენიმე დღის წინ მოვიდა.

ამით ცდილობს, თქვენთან მიმართებით თავი გაიმართლოს?

– დიახ. დღესაც მასთან მქონდა საუბარი და იგი მიმტკიცებს, რომ ტელეკომპანიის გარდა, სხვა სადამსჯელო ოპერაციაში წვლილი არ მიუძღვის. ეს გაირკვევა. ახალი ხელისუფლების პირობებში კანონიერი ობიექტური გადაწყვეტილების იმედი მაქვს.

ალბათ, თქვენ მორალურ კომპენსაციასაც მოითხოვთ.

– მე აყვანილი მყავს ადვოკატები და ის, რაც კანონით გათვალისწინებულია, დაზარალებულ მხარეს ერგება. ამდენად, ყველაფერს მოვითხოვ. ძველი ხელისუფლების დროსაც ყველა ინსტანციაში შეტანილი მქონდა სარჩელი და პასუხიც არ მომსვლია. მხოლოდ ერთი პასუხი მივიღე, ისიც უარი, შემოსავლების სამსახურიდან. არც პროკურატურიდან, არსაიდან პასუხი არ მიმიღია. რაც ყველაზე მთავარია, ისეთი ლაფსუსებია თუნდაც პროკურატურის ამ განჩინებებში, რომ გაგიკვირდებათ.

ერთ რამეს გეტყვით – პროკურატურამ 2012 წლის 12 მარტს გამოიტანა განჩინება, მოსამართლე ტალახაძის მიერ, ჩემზე და ჩემი ოჯახის წევრებზე, მათ შორის, ჩემს სიძეზე ფინანსური მონიტორინგი დაწესდა და საოცრებაა, რომ ფინანსური მონიტორინგი დააწესეს სულ სხვა კუთხით. ჩემი მეუღლე ფილოლოგი, მეცნიერებათა დოქტორია. როდესაც ლიტერატურის ინსტიტუტი დაიშალა და ეს ღვაწლმოსილი მეცნიერები, 12 კაცი გაათავისუფლეს, ჩემმა მეუღლემ მთხოვა, დავხმარებოდი, რათა მათ ილია ჭავჭავაძის პერსონალური ენციკლოპედიის კვლევის ცენტრი შეექმნათ. მართლაც, გათავისუფლებულმა მეცნიერებმა საავტორო უფლება მოიპოვეს და ჩემს ოფისში მათ გამოვუყავი ერთი ოთახი. ამდენად, ისინი ხან ჩემი დაფინანსებით, ხანაც დაფინანსების გარეშე (რადგან მე ფინანსური პრობლემები შემიქმნეს) ილია ჭავჭვაძის ენციკლოპედიაზე უხელფასოდ მუშაობდნენ. პირველი ტომი გამოუშვეს, ახლა მეორეს უშვებენ, თუმცა ისიც დააყადაღეს. როგორ შეიძლება, ქართველ ადამიანს ილია ჭავჭავაძის კვლევის ცენტრის დაყადაღება თავში მოუვიდეს?!   

მართალია, რომ თქვენს წინააღმდეგ დაგეგმილი ოპერაციის თითოეული ნაბიჯი იუსტიციის მინისტრთან , ადეიშვილთან თანხმდებოდა?

– ეს იყო პოლიტიკური გადაწყვეტილება ტელეკომპანია „გურიის“ გამო. ჩემი მხრიდან სწორედ ეს ჩაითვალა მათთვის მიუღებელ ნაბიჯად. ამიტომ, როგორც ესენი ეძახიან, გამაწითლეს, შემიტანეს მოღალატეთა შავ სიაში. რა თქმა უნდა, წინა ხელისუფლების მიმართ არცერთ ეტაპზე დიდ სიმპათიებს არ გამოვხატავდი. მე  ბიზნესმენი ვარ და ჩემს საქმეს ვაკეთებდი.

ყოფილი ხელისუფლების მიმართ თქვენი მხრიდან აქტიური განცხადებები მართლაც არ მახსოვს.

– არ დავმალავ, რომ არც ვჩხუბობდი ხელისუფლებასთან. აქტიური განცხადებები არც მჭირდებოდა, ჩემს საქმეს დამოუკიდებლად ვაკეთებდი. მთავრობა არაფერში მჭირდებოდა, არც დასახმარებლად, არც საჩხუბრად. მათ არასდროს გავკარებივარ. ალბათ, იცით, ეს როგორც ხდებოდა საქართველოში, მაგრამ, შესაძლოა, მე გამონაკლისი ვიყავი, ვინც დამოუკიდებლად აწარმოებდა ბიზნესს სამშენებლო კომპანიაში. თქვენ რომ ნახოთ შემოწმების შესრულების ხარისხი, თვითონ დარიცხვის მეთოდოლოგია, ასეთი რამ უპრეცენდენტო იყო. ახლა მე რვა წლის განმავლობაში პარლამენტის საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარე გახლდით 2003 წლამდე, მერე ჩემი ნებით წამოვედი, დავტოვე პარლამენტიც და თანამდებობაც, მაგრამ რვა წელი ვწერდი კანონებს და წარმოდგენა მაქვს საგადასახადო კანონმდებლობაზე.

მაგრამ სააკაშვილი აცხადებდა, რომ ბიზნესთან მიდგომაში ძალიან ლიბერალური იყო ჩვენი კანონმდებლობა.

– წლების განმავლობაში იმდენი ფაქტი დაგროვდა, რომ საგადასახადო ინსპექცია იქცა არა შემმოწმებელ, მეწარმესთან თანაბარ უფლებიან დამოკიდებულებაში მყოფ მრჩეველ ორგანოდ, არამედ სადამსჯელო ორგანოდ. რა თქმა უნდა, უცხოეთშიც არსებობს საგადასახადო ინსპექცია, საგადასახადო პოლიცია, მაგრამ გამორიცხულია, ბოდიშისა და პატივისცემის გარდა, ვინმემ მეწარმე შეაწუხოს. აბა, რომელიმე მეწარმემ სადმე უკმაყოფილება გამოთქვას და აღიაროს, რომ საგადასახადო ინსპექტორი მასზე ძალადობდა, ამის გამო მთელი სახელმწიფო ფეხზე დადგება. ჩვენთან კი ასე არ ხდებოდა.

მე მაქვს ორი სამშენებლო კომპანია, მაგრამ ერთი მათგანი უმოქმედოა, რადგან პირადად ჩემი გადაწყვეტილებით, ჩემთან შემოტევების გამო ვარჩიე, არ გავაქტიურებულიყავი. ამას აზრი არ ექნებოდა. მეორე სამშენებლო კომპანია კი ჩემი და ჩემი სიძისაა.

აქედან წილს არ ითხოვდნენ?

– მართალი გითხრათ, ასეთ თემებზე ჩემთან საუბარი ცოტა რთულია.

ფიქრობთ, ტელეკომპანია „გურიის“ გამო, თქვენთან მიმართებით მძიმე გამოცდილება ჰქონდათ?

– „გურია“ ისეთი გამონაკლისი იყო, უარი რომ მიიღეს, სასამართლო გზით შეეცადნენ მის მოპოვებას, თორემ მე არ დამითმია ეს ტელეკომპანია. ჩემთან გამორიცხულია ასეთ გარიგებებზე წასვლა. ეს ჩემი პრინციპია. „გურიის“ თემა უკვე დამთავრდა, იგი ნიკოლაიშვილმა თავისი სურვილით, ნებაყოფლობით დათმო. ჩვენ მას შევთავაზეთ, რომ ვაპირებდით დავას, ამიტომ სასამართლო გზა ერჩივნა თუ ნებაყოფლობითი? რაზეა ლაპარაკი? დაიბრუნეთ, ღმერთმა მშვიდობაში მოგახმაროთო.

თუმცა ნიკოლაიშვილი აქამდე ასეთ კომპრომისზე არ წასულა.

– არა, და ეს იყო მისი მხრიდან ჯენტლმენური და ნორმალური ნაბიჯი.

ჯენტლმენური თუ დროის გამოძახილი, პირდაპირ რომ გვითხრათ?

– დროის გამოძახილი, გეთანხმებით. 

ბიზნესმენებთან შეხვედრისას თუ შეხვდით ბიძინა ივანიშვილს?

– ჩემი პრობლემების კერძო საუბრებით გადაწყვეტას არ ვაპირებ. ამიტომ ხარ ბიზნესმენი, მოქალაქე, რომ კერძო და კაბინეტური საუბრების დრო წავიდეს. არსებობს სასამართლო და სამართალი უნდა აღდგეს. თორემ „ქართულ ოცნებაში“, ბატონი ბიძინასგან დაწყებული, ყველასთან საუკეთესო ურთიერთობა მაქვს. არც დღემდე შემიწუხებია, არც მომავალში ვაპირებ ჩემი პირადი საქმეებით ვინმე შევაწუხო.

სხვათა შორის, ამ შეხვედრისას იყვნენ ბიზნესმენები, რომლებსაც  მცდელობა ჰქონდათ ბიძინა ივანიშვილთან ალიანსი გამოენახათ.

– ყველაფერი იყო, ყველაფერი ვნახე და მე ვთვლი, რომ ბიზნესი და მთავრობა საბოლოოდ უნდა გაიმიჯნოს. მე ამის გამოცდილება მაქვს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არც მთავრობა დაემსგავსება ნორმალურ მთავრობას, არც ბიზნესი არ იქნება თავისუფალი.

ტელეკომპანია „გურიასთან“ მიმართებით თქვენი და თქვენი კომპანიონის ვანო ჩხარტიშვილიას გეგმები როგორია? საქართველოში ჩამოსვლას აპირებს?

– რა თქმა უნდა, საქართველოში ჩამოსვლას აპირებს, თუმცა როდის, არ ვიცი. ალბათ, ამ დღეებში ამ ტელეკომპანიის ირგვლივ ვისაუბრებთ. აქ კარგი ჟურნალისტები არიან და გააგრძელებენ მუშაობას. შესაძლოა, თბილისიდან კიდევ რამდენიმე პიროვნება ჩავიყვანოთ ახალი პროდუქტის შექმნის მიზნით. რა თქმა უნდა, ტელეკომპანია გაძლიერდება. მართალი გითხრათ, ბოლო ხანია, არც ვიცი, ამ ტელეკომპანიაში რა ხდება. დედა იქ მყავს და, ჩემდა სამწუხაროდ, იქ ჩასვლა ვერ მოვახერხე. იმდენად შეურაცხყოფილი ვიყავი, რომ ამ ბრძოლაში გავატარე ეს თვეები. ვანო ჩხარტიშვილიც აქამდე დევნილი იყო და, როგორც ვიცი, ყველა სასამართლო დავა უცხოეთში მოიგო. აქ მოგების პერსპექტივა არ ექნებოდა. ვფიქრობ, იგი ღირსეულად დაბრუნდება.