მმართველ გუნდში ფიქრობენ, რომ ბათუმში განვითარებულ პროცესებთან დაკავშირებით, მთავრობის რეაქციები და პოლიციის მხრიდან რეაგირება დროსა და კონტექსტში ძალიან ადეკვატური და ფრთხილი იყო, რაც ქვეყნის უახლესი ისტორიის გათვალისწინებით ძალიან მნიშვნელოვანია. უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ ამ ნაბიჯით პროცესების ესკალაცია და გართულებები თავიდან იქნა აცილებული, რაც შეიძლება უფრო მკვეთრ და მკაცრ ჩარევას მოჰყოლოდა.
ბათუმში მომხდარ ინციდენტზე, for.ge საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერ არჩილ თალაკვაძეს ესაუბრა:
რა ხდებოდა 11-12 მარტს ბათუმში - საზოგადოების ნაწილი რეალურად ჯარიმის გამოწერას აპროტესტებდა, თუ ადგილი სხვა პოლიტიკურ პროცესს ჰქონდა?
- გამოძიება დაწყებულია და მიზეზებს საგამოძიებო პროცესი დაადგენს. რაც მოხდა, დასაგმობია, რადგან ეს იყო ვანდალიზმი, ძალადობა და ამას პროტესტის გამოხატვასთან არანაირი საერთო არ ჰქონდა. ეს ცალსახა პოზიციაა არა მხოლოდ პოლიტიკოსების, არამედ თითოეული მოქალაქის, რომელმაც დაინახა, ბათუმში რა მოხდა. როცა კონფლიქტი დაიწყო, მთავრობაში სრული კოორდინაცია იყო და მოვლენების განვითარებას თვალს პარლამენტის წევრებიც ვადევნებდით. ადგილზე პოლიციის მოქმედებათა კოორდინაციაში მინისტრი მოადგილე თავიდანვე ჩაერთო და კარგია, რომ ბათუმში მინისტრიც პირადად ჩავიდა და ის იმ რეაგირებას ხელმძღვანელობდა, რომლის შედეგადაც რამდენიმე საათში ძალადობა აღიკვეთა.
ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სახელმწიფომ პრეცედენტი შექმნა და ძალის გადამეტების გარეშე, პროპორციული ძალის გამოყენებით, ის ვანდალიზმი და უწესრიგობა აღკვეთა, რაც ხდებოდა. პოლიციის მხრიდან გამოყენებული ძალით აქციის არც ერთი მონაწილე არ დაზიანებულა. ამჟამად, ბათუმში მშვიდი ვითარებაა, ქალაქი ჩვეულ რიტმს უბრუნდება და წინ გადატვირთული სეზონი გველოდება. ბათუმში პრემიერ-მინისტრთან ერთად ვიმყოფებოდი, სადაც პოლიციელებს, მოქალაქეებსა და ტურისტებს შევხვდი. დარწმუნებული ვარ, რომ იმ ადამიანების მიმართ სამართლებრივი რეაგირება იქნება, რომელთაც ძალადობის ფორმები გამოიყენეს. ეს რეაგირება სამაგალითო და საკმარისი იქნება იმისთვის, რომ მომავალში ასეთი რამ არავინ გაბედოს.
ხელისუფლებამ პროცესები ვანდალიზმამდე რატომ მიიყვანა? უფრო დროული და მკაცრი რეაგირება რატომ არ მოხდა?
- მთავრობის რეაქციები და პოლიციის მხრიდან რეაგირება იმ დროს, სივრცესა და კონტექსტში ძალიან ადეკვატური და ფრთხილი იყო, რაც ჩვენი უახლესი ისტორიის გათვალისწინებით ძალიან მნიშვნელოვანია. ამით პროცესების ესკალაცია და გართულებები თავიდან ავიცილეთ, რაც შეიძლება უფრო მკვეთრ და მკაცრ ჩარევას მოჰყოლოდა. ფაქტია, პროპორციული ძალის გამოყენებით, ამ ძალადობის აღკვეთა რამდენიმე საათში მოხდა.
არსებული ინფორმაციით, ბათუმში პროტესტი მოქალაქისთვის საპატრულო პოლიციის მიერ ჯარიმის გამოწერას და ამასთანავე, დაჯარიმებული პირის სავარაუდო ცემის ფაქტს მოჰყვა. თქვენს ხელისუფლებას აქვს იმის პოლიტიკური ნება, რომ ეს ფაქტი ობიექტურად გამოიძიოს და თუკი სამართალდამცავების მიერ უფლებამოსილების გადამეტება მოხდა, ისინიც დასაჯოს?
- რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, სახალხო დამცველის წარმომადგენლები დაკავებულებს შეხვდნენ და ყველა მათგანმა ცალსახა პოზიცია დააფიქსირა, რომ მათ მიმართ პოლიციის მხრიდან სიტყვიერ ან ფიზიკურ შეურაცხყოფას ადგილი არ ჰქონია. თუ რამ გამოიწვია უკმაყოფილება, შინაგან საქმეთა სამინისტროს იმის ბერკეტები აქვს, რომ ამ ვითარებაში უფრო დეტალურად გაერკვეს.
რაც შეეხება ინციდენტის პოლიტიკურ მხარეს, ოპოზიცია ამბობს, რომ ბათუმში განვითარებული პროცესები პასუხია „ქართული ოცნების“ იმ დამოკიდებულებაზე, რომელსაც ის ოპონენტების მიმართ იჩენს. კერძოდ, საუბარია იმაზე, რომ როცა ბათუმში, საკონსტიტუციო სასამართლოს წევრების წინააღმდეგ აქცია შეურაცხმყოფელი ფორმებით გამართეს, ხელისუფლებამ ეს თავისუფალი გამოხატვის ფორმად მიიჩნია...
- ამ შემთხვევაში, კითხვები ჩვენ გვაქვს - ამ აქციაზე „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერებს რა უნდოდათ, რომლებიც ტელევიზიების მიერ გავრცელებულ კადრებში ჩანან? ასევე კითხვებია იმის თაობაზე, „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ აფილირებულმა არასამთავრობო ორგანიზაციამ და მისმა ლიდერებმა რა როლი ითამაშეს? ამას გარდა, საინტერესოა, „ნაციონალური მოძრაობის“ წარმადგენლებმა აქციის მონაწილეებს სოლიდარობა რატომ გამოუცხადეს და სხვა ქალაქებში შეკრება რატომ დაიწყეს?
თქვენი ვარაუდით, რატომ?
- „ნაციონალური მოძრაობის“ ორ ნაწილად გაყოფა რატომ მოხდა? - პარტიაში დარჩენილი ადამიანები საკუთარ კოლეგებს ქვეყანაში ცვლილებების განხორციელებას ძალადობრივი და რევოლუციური სცენარებით სთავაზობდნენ. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ სცადა, ეს პროცესი საკუთარი პოლიტიკური მიზნებისთვის გამოეყენებინა. როცა გამოძიების მიერ გაირკვევა, ამ ძალადობაში ვის რა როლი ჰქონდა, დასკვნების გამოტანა შემდეგ შეგვეძლება.
საუბარია იმაზეც, რომ ბათუმში მომხდარი ინციდენტი შედეგი იყო სუს-სა და საპატრულო პოლიციას შორის არსებული დაპირისპირების. შეიძლება ითქვას, რომ ძალოვან უწყებაში ისევ ისეთი დაპირისპირებაა, როგორც ეს „ნაციონალური მოძრაობის“ დროს იყო?
- ეს ვერსია ოპოზიციის მიერ მოფიქრებული თავის მართლებაა, რაც სტანდარტული აბსურდია.
უმრავლესობა ვითარებაში გარკვევის მიზნით, მინისტრებისგან მეტ ინფორმაციას საპარლამენტო ფორმატში არ მოითხოვს?
- უმრავლესობა მინისტრებს რეფორმებთან, საკანონმდებლო ინიციატივებთან და მიმდინარე აქტუალურ საკითხებთან დაკავშირებით ყოველ კვირაში ხვდება. პარტიაში ასეთი ტიპის შეხვედრები გაგრძელდება. ორი კვირის წინ, შინაგან საქმეთა მინისტრმა ჩვენთან შეხვედრის სურვილი თავად გამოთქვა, თუმცა საერთაშორისო მიმართულებით დატვირთული გრაფიკი იყო, დელეგაციები ბრიუსელსა და ვენაში ვიმყოფებოდით, რის გამოც, ეს შეხვედრა დროში გადაიდო. ასეთი შეხვედრები მუდმივად ტარდება. მიმდინარე კვირას გარემოს დაცვის მინისტრს უნდა შევხვდეთ. მსგავსი შეხვედრები ფინანსთა მინისტრთანაც გაიმართა.
თქვენ თქვით, რომ მინისტრებთან შეხვედრები პარტიაში ყოველ კვირაში გაქვთ. პარტია და სახელმწიფო გამიჯნული უნდა იყოს. წინა ხელისუფლების შემთხვევაში, ერთმანეთში გადაზრდილი იყო, რის გამოც „ნაციონალური მოძრაობის“ და სახელმწიფოს ინტერესები აღრეული იყო. ჩემი კითხვა საკანონმდებლო კუთხით, მინისტრების ანგარიშვალდებულებას ეხებოდა...
- ამ თემასთან დაკავშირებით სრულად საქმის კურსში ვართ და გამოძიების შედეგებს ველოდებით, რომელმაც იმ კითხვებს უნდა გასცეს პასუხი, რაც არის. ძალადობა და ვანდალიზმი კატეგორიულად მიუღებელია და კანონის წინაშე ყველამ პასუხი უნდა აგოს, ვინც შესაძლოა ძალადობას ორგანიზებას უკეთებდა, ან ამ ძალადობის მონაწილე თავად იყო.