„თავიუსფალი მედიის დაცვა არის შირმა, ის ლეღვის ფოთოლი, რომლის უკანაც რეალურად „ნაციონალური მოძრაობის“ დაცვის ინტერესები დგას“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას ექსპერტი რამაზ საყვარელიძე, რომლის შეფასებით, ნაციონალების მხარდამჭერი შეიძლება აღმოჩნდეს ის ფრთა, რომელსაც მხარს ჯორჯ სოროსი უჭერს.

for.ge რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.

რამაზ საყვარელიძე: ბევრი საინტერესო პროცესები მიდის ქართულ პოლიტიკურ არენაზე. ყველას, ვისაც მეხსიერება აქვს, ახსოვს რა როლს თამაშობდა „რუსთავი 2“ და „ნაციონალური მოძრაობა“ 2003 წელს. მაშინ ეს პოლიტიკური ჯგუფი „რუსთავი 2“-მა მოიყვანა სათავეში და უკვე მაშინვე დაიწყეს ნაციონალებმა მის მისაკუთრებაზე ზრუნვა. როგორც დათო დვალმა განაცხადა, ამ ტელევიზიის პარტიულ მედიად ქცევის მომხრე იყო ეროსი კიწმარიშვილი და ამის საფუძველზე მოხდა მათ შორის კონფლიქტი.

სწორედ იგივე პროცესები მიდის ახლა. თუ უცვლელი სახით დარჩა „რუსთვი 2“, ანუ გვარამია იქნება გენერალური დირექტორი, ეს იქნება ნაციონალების მედია საშუალება. მაგრამ თუკი შეიცვალა მენეჯმენტი, ანუ გვარამია შეიცვალა დვალით, ან აქიმიძეთი, ეს ნიშნავს, რომ „ნაცმოძრაობა“ კარგავს მედიასაშუალებას, როგორც პოლიტიკურ იარაღს. მთელი ბრძოლა სწორედ ამისკენ მიდის, ექნება თუ არა ნაციონალებს კონტროლირებადი მედიასაშუალება.

ამ მოტივით მიჰყავთ პროცესი იმისკენ, რომ თავისუფალი მედიის წინააღმდეგ მოქმედებს სახელმწიფო?

- ამ ფორმულით მიჰყვათ პროცესი, რაც ამ პროცესის მეორე მხარე გახლავთ. „ნაციონალური მოძრაობა“ ცდილობს, რომ ხალხი აღაშფოთოს, აი, თურმე თავისუფალ მედიას ებრძვიან და ამ შემთხვევაში სიტყვა - თავისუფალი მედია გამოიყენო „რუსთავი 2“-ის მიმართ, ცინიზმია. მათი სურვილია მოსახლეობის გაბრაზება, რომ გამოვიდნენ და დაიცვან „რუსთავი 2“. ვხედვათ, რომ სულ ამ მოწოდებაში არიან. მაგრამ აქ უფრო მთავარი არის დასავლეთის მიმხრობა თავის მხარეზე. ამ დროს თავისუფალ მედიასთან არაფერ შუაში არ არის ეს პროცესი, ეს არის პარტიული მედიის ინსტრუმენტი, ამ დროს გამორბის ამერიკის ელჩი, არიქა დაიცავით თავისუფალი მედიაო, ამ დროს ამავე ელჩის ინფორმირებით აღშფოთებული და აღელვებული სახელმწიფო დეპარტამენტი იძლევა რეაქციას.

მედიაპლურალიზმის მნიშვნელობაზე საუბრობს ამერიკის ელჩი და აცხადებს, რომ მთავრობამ უნდა დაიცვას კრიტიკული ხმები და უზრუნველყოს მათი წვდომა ხალხისადმი. ეს მათ უკეთეს მთავრობად აქცევს, რამდენად სწორი იყო იან კელი თავის შეფასებაში, როგორ ფიქრობთ, მისი განცხადება იყო საკითხის არასწორი მიმართულებით წაყვანა?

- რატომ აძლევს ეს ადამიანი თავის თავს ამდენის უფლებას, უფრო ფრთხილი რომ იყოს, ალბათ, უკეთესი იქნებოდა. მაგ ტიპის განცხადებით, იან კელი ცუდ საქმეს უკეთებს ამერიკას, ანტიამერიკული განწყობა იზრდება საზოგადოებაში. გაისამა კიდეც ასეთი ფრაზა - მეორე მდივანი არისო, საბჭოთა პერიოდის რეალობა გაიხსენეს ქართველებმა. როდესაც ასეთ ფრაზას გაკადრებენ ე.ი. პატივისცემა დაკარგულია შენდამი. დაკარგულია არა იმიტომ, რომ ამერიკა არ მოსწონთ ქართველებს, არამედ იმიტომ, რომ ელჩი უშვებს ბევრ შეცდომებს.

თუ გააცნობიერებს, რომ შეცდომებს უშვებს, ეს მისთვისაც კარგი იქნება და ამერიკისთვისაც. მე იმედი მაქვს, რომ დიდ ხანს არ იქნება ეს ელჩი, იმიტომ, რომ ის არ წარმოადგენს იმ პოლიტიკურ ძალას, რომელიც დღეს არის ამერიკის სათავეში. ასე რომ, თავიუსფალი მედიის დაცვა არის შირმა, ის ლეღვის ფოთოლი, რომლის უკანაც რეალურად „ნაციონალური მოძრაობის“ დაცვის ინტერესები დგას.

ამ შირმას ენდობა დასავლეთი?

- სამწუხაროდ ენდობა. ვერ ხედავს იმის უკან რა დგას. მაგრამ ჩვენ ეს ისტორია გვახსოვს, ამ ქვეყანაში ნაცხოვრები ვართ და დღესაც იგივე სახეებს ვუყურებთ. ამ პატრიის დღევანდელი წევრები კარავს შლიან და თათბირს აწყობენ „რუსთავი 2“-ის ეზოში. ასე რომ, ეს არის ღიად გამოხატული პოლიტიკური პროცესი და რა შუაშია თავისუფალი სიტყვის თემა?

ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელ ტელეკომპანიაზე მიზანმიმართული შეტევა მიმდინარეობს, ასე ფიქრობს არასამთვრობო სექტორი და უახლოეს პერიოდში მოქალაქეების ინფორმირებას საქართველოს მასშტაბით დაიწყებენ და რეგიონებში გავლენ, რომლებიც ასევე უერთდებიან შაბათს დაგეგმილ „რუსთავი 2“-ის მხარდასაჭერ აქციას. როგორ ფიქრობთ, რატომ ჩაერთო სამოქალაქო სექტორი ამ პროცესში?

- ის არასამთავრობოები, რომლებიც ასე გულშემატკივრობენ თავისუფალ სიტყვას, რეალურად არიან „ნაციონალური მოძრაობის“ სატელიტები და ამ როლს ასრულებენ ამ პროცესში. ახალი დეკორაცია მოიფიქრეს, მოსახლეობას ეუბნებიან, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ გამო კი არ გელაპარაკებით, თავისუფალი სიტყვის დასაცავად გვინდა, რომ ჩვენს გვერდით დადგეთო. მათ რეალურად უნდათ, თავიანთი სასურველი მიმართულებით წაიყვანონ პროცესი.

ძალიან დიდი ეჭვი მაქვს, რომ მოსახლეობა, რომელიც დიდი პატივს არ სცემს საქართველოში მოქმედ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, კიდევ უფრო ნეგატიურად განეწყობა ამ სტრუქტურების მიმართ. მერე უკვე დადგება საკითხი ასე - თუკი მოსახლეობა არ ენდობა მათ, მაშინ მათ დამფინანებლებს რატომ არ აქვთ უფრო მეტი გამჭრიახობა, რომ მიხვდნენ ვინ უნდა დააფინანსონ და ვინ არა.

რაც შეეხება იმას, აქვს თუ არა რეგიონებში მათ სიარულს აზრი, ენჯეობისთვის აქვს, ესენი ხომ უფასოდ არ ივლიან, ამ ღონისძიებაში მიიღებენ გასამრჯელოს. ფონდები, რომლისგანაც იკვებებიან ეტყვიან, რომ აი, ვიბრძვით მედიის თავისუფლებისთვისო, ასეთი განაცხადი დემოკრატიის დამცველ ფონდებს გულს აუჩუყებს და ფულსაც გამოაყოფინებს. დანარჩენი, ამ კარდაკარ სიარულს რა მოჰყვება, ეს უკვე შემოსავლის მომტანი არ არის. ისინი ხომ პროცესს აფინანსებენ და არა შედეგს.

შედეგეს, რომ აფინანსებდნენ უცხოელები, საქართველოში ენჯეოები აღარ იარსებებდნენ. ამ ტიპის პროცესებმა - როდესაც არასამთავრობო ორგანიზაციები იძახიან იმას, რაც ხალხს არ უნდა, აწვებიან ამ მოვლენას და მერე ძალით გააქვთ პოლიტიკაში თავისი პოზიცია - გამოიწვია ის, რომ ამერიკაში ტრამპი გახდა პრეზიდენტი.

სწორედ, ამ ტიპის მოვლენების მიმართ იყო ნეგატიური დამოკიდებულება ამერიკაში, მაგრამ დღესაც ჯორჯ სოროსი მედიის თავისუფლების და ჟურნალისტიკის ლოზუნგით მიმდინარე პროცესებს აფინანსებს ტრამპის საწინააღმდეგოდ. ასე რომ, ეს ბრძოლა არ არის მარტო საქართველოში, ეს უფრო დიდი ბრძოლაა. ბევრი რამ, რა გზით წავა საქართველო, ამ დიდი ბრძოლაზეა დამოკიდებული. ნაციონალების მხარდამჭერი შეიძლება აღმოჩნდეს ის ფრთა, რომელსაც ჯორჯ სოროსი უჭერს მხარს.

თქვენ სოროსი ახსენეთ, ფონდი „ღია საზოგადოება“ ფინანსურ მხარდაჭერას უცხადებს „რუსთავი 2“-ს და როგორ ქალბატონმა ქეთი ხუციშვილმა აღნიშნა, ფონდი მზად არის დააფინანსოს „რუსთავი 2“-ის იურისტების სტრასბურგში გამგზავრება. შეიძლება ითქვას, რომ სოროსის ინტერესის სფეროში ისევ მოექცა საქართველო?

- ამის შესახებ არ ვიცოდი, მაგრამ ჩემს ვერსიაში ლოგიკურად ჯდება ეს პოზიცია. ალბათ, ასეთი სერიოზული ნაბიჯი „ღია საზოგადოების“ მიერ არ გადაიდგმეოდა ისე, რომ არ ყოფილიყო პირდაპირი მხარდაჭერა, ან შესაბამისი კლიმატი ზოგადად, სოროსის სივრცეში საიმისოდ, რომ ეს მხარდაჭერა მომხდარიყო. ამ დროს პარადოქსული იცით რა არის? - ქეთი ერთ-ერთი აქტიური ადამიანი იყო, რომელიც იბრძოდა სააკაშვილის დიქტატურის წინააღმდეგ. ვინ, ვინ და ასეთი მაღალი ინტელექტი ადამიანი ალბათ, უნდა ხვდებოდეს, რომ ახლა ამ თავისი ნაბიჯით მხარს უჭერს სააკაშვილის პოლიტიკურ ძალას. „რუსთავი 2“-ს არ სჭირება მხარდაჭერა, მაღალი პროფესიონალიზმი არის მათი ყველაზე დიდი გარანტია. გარდა ამისა, საკითხი არ დგას „რუსთავი 2“-ის დახურვაზე, საკითხი დგას ნიკა გვარამიას არხიდან გაშვებაზე. არ ვიცით რა პოლიტიკას ატარებს ნიკა გვარამია? არ არის მისი პოლიტიკა ნაციონალურად შეღებილი და ამას ვერ ხედავს ჩვენი ენჯეოები, რომლებიც აქტიურად იბრძოდნენ სააკაშვილის დიქატატურის წინააღმდეგ?! სიმართლე გითხრათ, ეს გაორება ვერ ამიხსნია.

როგორ ფიქრობთ, რატომ არ ჩანს ამ პროცესში მიხეილ სააკაშვილი?

- როდესაც ვერ შებოჭეს და გამოხტა, თვითონაც ნახა, რომ გააფუჭა როგორც პარტიის, ასევე ტელევიზიის საქმე. სწორედ ეს მიუთითებს, რომ აქ უპირველესი არის პარტიის ინტერესები და გააჩერეს სააკაშვილი. რაც შეეხება სტრასბურგს, მოგეხსენებათ, იქ ნაციონალების ერთგული პატარა გოგონა მუშაობს. იმედია, გაკეთდება ამის გაშიფვრა დასავლეთის წინაშე, რომ ამ პროცესებს რეალურად არაფერი კავშირში არ აქვს სამართალთან და რომ, პოლიტიკური ბრძოლისთვის არის გამოყენებული როგორც მედია, ისე სასამართლო სტრუქტურები.

ეს ვარიანტი გვინახია საქართველოში, ახლა უკვე იგივე ვარიანტს წავაწყდით სტრასბურგში. მთავარია საქართველოს ხელისუფლებამ მოახერხოს და დაარწმუნოს დასავლეთი, რომ ეს არის პოლიტიკური ბრძოლა და არავითარი კავშირი არ აქვს დემოკრატიასთან და თავისუფალ სიტყვასთან. მით უმეტეს, რომ ლაპარაკია იმ პარტიაზე, რომელმაც თავისუფალი სიტყვა პოლიციელების ხელკეტებით და ავტომატებით დაარბია რამდენიმეჯერ.

„დღეს გაჩერების ფუფუნება არ გვაქვს“ - ეს განცხადება ეკუთვნის არასაპარლამენტო ოპოზიციას, რომელიც ასევე უნდობლობას უცხადებს სასამართლოს და მიაჩნიათ, რომ „რუსთავი 2“-ს, როგორც დამოუკიდებელი მედიის, უფლებები ირღვევა. რამდენად არის ხელისუფლების პასუხისმგებლობა, როგორ განვითარდება პროცესები?

- რადიო „მაესტროს“ აქვს შესანიშნავი ჩართვები საქართველოს ისტორიის თაობაზე, მანქანით მოძრაობის დროს ჩართული მაქვს, დღესაც ჩართული მქონდა და გამეცინა. თამარ მეფის და დავითის პერიოდში ერთ-ერთი ცენტრალური პრობლემა იყო თავადების შეთქმულებების ჩახშობა, ძლიერ მეფეს თავადები ვერ იტანდნენ და ცდილობდნენ ან გადაეგდოთ, ან დაესუსტებინათ. ისტორია გრძელდება. ოპოზიციური პარტიებისთვის ძალიან ძლიერი მეტოქე არის ბიძინა ივანიშვილის „ქართული ოცნება“, ნებისმიერი ხერხით ცდილობენ დაასუსტონ. ოღონდ არის ერთი მომენტი, თუკი ხალვაში ხელისუფლების დაკვეთით არის შეყვანილი ამ პროცესებში, მაშინ ხალვაში ნამდვილად არ შეუთანხმდებოდა დვალსა და აქიმიძეს იმაზე, რომ მართონ ტელევიზია. იმიტომ, რომ ყველამ კარგად იცის პიკში ასული „რუსთავი 2“ დვალმა და აქიმიძემ გააკეთეს და მერე ეროსი კიწმარიშვილმა. მაგრამ ძირითადი მზარეულები იყვნენ დვალი და აქიმიძე.

ასე რომ, არასერიოზულია იმის თქმა, რომ დვალი და აქიმიძე ითამაშებენ ხელისუფლების თამაშს. როგორც შევარდნაძის დროს არ თამაშობდნენ ხელისუფლების თამაშს, ახლაც სავარაუდოა, რომ არ დაუშვებენ ხელისუფლების სასრგებლო მოქმედებას. ეს ფაქტი მაინც არ გვაფიქრებინებს, რომ ეს ბრალდება ყალბია? მე მეგალითად ამ ორი ფიგურის არსებობის გამო მიჩნდება ეს აზრი, აღარ ვლაპარაკობ ამ პროცესების სხვა დეტალებზე.

ასე რომ, თავის საქმეს იფუჭებენ ეს პარტიები და თან რისთვის იფუჭებენ გაუგებარია. დავუშვათ, რომ სხვა პარტიების ძალისხმევით გადაარჩინეს „რუსთავი 2“ და მოვიდა „ნაციონალური მოძრაობა“, ის დანარჩენი წვრილი პარტიები აყვავებულები იქნებიან? ხომ აღიგვებიან პირისაგან მიწისა?! ამაზე არ ფიქრდებიან ის პარტიები, რომლებიც ნაციონალებთან არ არიან გათანაბრებული, თუ აპირებენ გახდნენ სატელიტები, ვინაიდან „ნაციონალურ მოძრაობას“ სჩვევია სატელიტი პარტიების შექმნა. ამიტომ, დაფიქრდნენ საკითარ ნაბიჯზე.