საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ ოპოზიციური ველი მოსუფთავდა. პროცესი „თავისუფალი დემოკრატებით“ დაიწყო, მას მალევე მიჰყვა „რესპუბლიკური პარტია“ და ახლა კი „ეროვნული ფორუმის“ ჯერი დადგა. სამივე პოლიტიკური სუბიექტი კოალიციის წევრი იყო, თუ არ ჩავთვლით „თავისუფალ დემოკრატებს“, რომლებიც გაცილებით ადრე გამოვიდნენ კოალიციიდან, ვიდრე რესპუბლიკელები და „ფორუმი“.

გუბაზ სანიკიძემ, რომელმაც პარლამენტში შესვლის მიზეზად მილიონის შოვნა დაასახელა, ახლა დიდი ოპოზიციური გაერთიანების ჩამოყალიბებისათვის ემზადება. რა გამოუვა სანიკძეს ამას დრო აჩვებას, თუმცა ფაქტია, რომ მოახლოებული თვითმმართველობის არჩევნების წინ, ოპოზიცია პოლიტიკური ველიდან გაქრა.

შეიქმნება თუ არა დიდი ოპოზიციური გაერთიანება და იქნება თუ არა მხარდაჭერილი ხელისუფლების მიერ, ამ საკითხებთან დაკავშირებით for.ge ექსპერტს რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.

ბატონო რამაზ, როგორც ვხედავთ ძალიან საინტერესო პროცესები ვითარდება, პრაქტიკულად მოსუფთავდა ოპოზიციური ველი. რამდენად ლოგიკურია, როდესაც ლიდერები ახალი ოპოზიციური გაერთიანების შექმნის მოტივით ტოვებენ პარტიას? შეიძლება ითქვას, რომ ახალი პოლიტიკური ძალის ჩამოყალიბება საბაბია პოლიტიკიდან წასვლის?

რამაზ საყვარლიძე: ვფიქრობ, რომ უფრო პოლიტიკიდან თავის არიდების პერიოდი დაუდგათ პარტიებს. უფრო თვალსაჩინოდ ეს გამოჩნდა „თავისუფალ დემოკრატებში“, როცა მთელი გუნდი გავიდა და თან ისე, რომ თავად თქვეს არ ვიცით ოდესმე შეიძლება დავბრუნდებით თუ არაო. თვითონ ირაკლი ალასანიამ თქვა, რომ მინდა ტაიმ-აუტი ავიღო და პოლიტიკას უკვე გვერდიდან შევხედოო. მგონია, რომ ასეთი ტაიმ-აუტების პერიოდი უდგება პოლიტიკურ პარტიებს.

ეს არის პოლიტიკური მიგრაციის პროცესი. ქვეყნების მიგრაციის ანალოგი, ოღონდ მშობლიური პარტიის სადგურიდან გამოვიდნენ, სადღაც მიდიან, მაგრამ სად ზუსტად არ იციან, არ იციან, რა იქნება შემდეგი ნაბიჯი. ფაქტია, რომ იმ პარტიაში ყოფნა, რომელშიც იყვნენ, უკვე მათთვის მიუღებელია, რადგან წამგებიანი აღმოჩნდა ეს პარტიები.

როდესაც წინ გვაქვს ძალიან მნიშვნელოვანი ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები და პარტია, რომელიც გამარჯვებაზე არის ორიენტირებული, ამ მიმართულებით უკვე უნდა მუშაობდეს, მაგრამ ვიღებთ საინტერსო სურათს, როდესაც საერთოდ გადიან პოლიტიკური ველიდან. ადგილობრივი არჩევნების წინ პოლიტიკური მიგრაცია სწორია?

- გეთანხმებით, რომ უნკალური სიტუაცია შეიძლება შეიქმნას იმ მხრივ, რომ ასეთი გაღარიბებული პოლიტიკური ველი არც გვახსოვს. ყოველ შემთხვევაში, - სახეებით გაღარიბებული, რადგან არც ერთი პარტია არ დაშლილა, პარტიას გაეცალენ სახეები. ვინც დარჩა ერთი-ორის გარდა, თითქმის არავინ არ იცის ვინ არის. მოგეხსენებათ, რომ პოლიტიკაში სახელი ოქროს ფასია, აი ამ ოქროს გარეშე დარჩნენ პარტიები. ამიტომ, არჩევნებისთვის შეიძლება ძალიან მძიმე სიტუაცია შეიქმნას, შეიძლება პირიქით მოხდეს.

თუკი პარტიებს კარგი მენეჯერები აღმოაჩნდათ, შეიძლება მათ ამ ცარიელ ადგილას შეძლონ ახალი ადამიანების მოზიდვა და ახალი გუნდის ჩამოყალიბება დემოკრატიულ საწყისებზე. ძველ პარტიებს ლიდერზე ჰქონდათ ორიენტაცია, ხოლო ამათ შეიძლება ეს ორიენტაცია აღარ ჰქონდეთ. მგონია, რომ ეს პროცესი უარყოფითად არ იმოქმედებს, პირიქით, შეცვლის პოლიტიკური პარტიების აგების პარადიგმას.

ჩვენ ხომ ამას არ ვაკვირდებით, ჩვენ ყოველთვის ვაკვირდებოდით რას იძახის პარტია - რუსეთისკენ, თუ ევროპისკენ. დანარჩენი თვითონ პარტია რას წარმოადგენს და ის, რომ პარტიები, ძირითადად, ავტორიტარული რეჟიმის მქონე პოლიტიკური გუნდები იყვნენ, ამას არ ვაქცევდით ყურადღებას.

ერთადერთი, ხელისუფლებაში რომ მოვიდოდა, მერე ვსაყვედურობდით, რატომ ხარ სააკაშვილზე ორიენტირებული, ან პირიქით ივანიშვილზე ორიენტირებული. საქმე ისაა, რომ პარტიად ყოფნის პირობებში ის ავტორიტარული იყო და არა დემოკრატიული. აი, ეს პარადიგმაა საქართველოში დღეს, რაც შეიძლება შეცვალოს ამ ავტორიტეტებისგან დაცლილი პარტიების შემდგომმა აქტივობამ.

ამ პროცესში რამდენად იზრდება რისკი იმისა, რომ არჩევნებზე მივიღოთ ორი პოლიტიკური ცენტრი „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობა“, რადგან ეს ასე ვთქვათ, პარტიების ნარჩენები მოახერხებენ ამ რეალობის შეცვლას?

- არ ვიცი, რისკი დაერქმევა თუ არა ასეთ მოვლენას, მაგრამ ოპტიმისტები თუ ვიქნებით, მაშინ ვიტყვით, რომ მოახერხებენ, პესიმისტები თუ ვიქნებით, ვიტყვით, რომ - ვერა. მაგრამ ის, რომ თვითმმართველობის არჩევნებამდე ვერ მოხერხდება ლიდერებისგან შემდგარი ერთიანი პარტიის შექმნა, რაზედაც გუბაზ სანიკიძე ლაპარაკობდა, ეს მგონია, რომ ფაქტია.

დიდი დროს სჭირდება როგორც ლიდერების, ასევე კონცეპტუალურ და პიროვნულ შეთანხმებებს, რაც მთავარია მათი ამბიციების დაცხრომას, რადგან ლიდერობა და პირველობა ყველას ენდომება, მით უმეტეს ასეთ გაერთიანებაში. ამიტომ, როგორ და რა კონსენსუსით მივლენ იქამდე, რომ ამ ამბიციებმა ხელი არ შეუშალოთ, არ ვიცი. ასეთი კონსენსუსი შესაძლებელია, მაგრამ ამას დრო უნდა.

ხელისუფლება ამბობს - რატომაც არა. მაგრამ შესაძლებელია შეიქმნას დიდი ოპოზიციური ძალა, თუკი არ იქნება ხელისუფლების მიერ მხარდაჭერილი? თუკი პროცესებს დავაკვირდებით, პარტია იმ ჯგუფმა დატოვა, რომლებიც არ იყვნენ რადიკალიზებული პოლიტიკურ ველზე, რაც მთავარია, ეს ჯგუფი მიღებული იყო კოალიციისთვის და მისი დამფუძნებლისთვის...

- თუ ასეთი გაერთიანება შეიქმნა და არის თუ არა ხელისუფლების მხარდაჭერილი, ეს მას მერე გაირკვევა, რაც ამ გაერთიანების პლატფორმა იქნება ცნობილი და თვითონ ამ გაერთიანების დამოკიდებულება ხელისუფლების მიმართ. ბუნებრივია, დამოკიდებულება ოპოზიციური იქნება, მაგრამ რა ტიპის ოპოზიციური იქნება, აი, ეს არის მნიშვნელოვანი, ჩასაფრებული, თუ საქმიანი, ანუ - კონსტრუქციული. კონსტრუქციულობის შემთხვევაში, ალბათ, მხარდაჭერილი იქნება, ხოლო ჩასაფრებულობის შემთხვევაში ამის ნაკლები შანსია.

თავისთავად, ხელისუფლებას აწყობს ზომიერი, გაწონასწორებული, არა აგრესული და ოპოზიცური გუნდი. თუ მოხერხდება ასეთი გუნდის შექმნა, წესით, ხელისუფლება უნდა ეცადოს ასეთი გუნდის შენარჩუნებას, თუმცა შენარჩუნება არ ნიშნავს მასზე წინ დააყენოს. პოლიტიკაში პარტნიორობის ასეთი სტილი არსებობს, ერთმანეთს ბოლო მომენტში ებრძვიან, იქამდე ერთმანეთის არსებობას ხელს არ უშლიან. როგორც ყოველთვის საქართველოში ცხოვრება საინტერესოა.