კოალიცია „მედია ადვოკატირებისთვის“ ინიციატივით შეხვედრა გაიმართა სასტუმრო „ჰოლიდეი ინ“-ში. შეხვედრას ჟურნალისტები, მედია-ექსპერტები, ტელეკომპანიების და გამოცემების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ. შეხვედრის მთავარ თემას  2016 წლის არჩევნებისთვის მედიის მდგომარეობა წარმოადგენდა და კიდევ, ხორციელდება თუ არა ხელისუფლების მხრიდან ზეწოლა მედიაზე. შეხვედრა „ფონდი ღია საზოგადოება საქართველოს“ ხელმძღანელმა ქეთი ხუციშვილმა გახსნა.

2014-2015 წლებში ქართულ ტელევიზიებში განვითარებული მოვლენების შესახებ  ნატა ძველიშვილმა („თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი“) , ნინო დანელიამ (მედიაკლუბი) და ზვიად ქორიძემ („საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია“) ისაუბრეს. ყურადღება დაეთმო  ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ში მიმდინარე მოვლენებს, ინგა გრიგოლიას პოლიტიკური თოქ-შოუ „რეაქციის“, აგრეთვე „იმედის კვირის“ დახურვას;

„იმედზე“ და შარშან, ტელეკომპანია „მაესტროზე“ განვითარებულ მოვლენებს, როდესაც არხი დატოვეს ვახო სანაიამ, ნინო ჟიჟილაშვილმა, თეონა გეგელიამ, დიანა ტრაპაიძემ და კიდევ 20-მდე ჟურნალისტმა. როგორც შეხვედრის ინიციატორებმა ისაუბრეს, 2013-2014  წლებში მედია მართლაც თავისუფალი გახდა, გაჩნდა მეტი პლურალიზმი და ეს საერთაშორისო ორგანიზაციებმაც აღნიშნეს.

ახლა მთავარია გაირკვეს, არის თუ არა ბოლო წლის განმავლობაში ხელისუფლების მხრიდან ზეწოლა ტელეკომპანიებზე და ხომ არ ხდება ამ ზეწოლის შედეგად კონკრეტული გადაცემის დახურვა ან ჟურნალისტების არხიდან წასვლა.

შეხვედრის მსვლელობისას დაპირისპირება მოხდა „მაესტროს“ ჟურნალისტ ვახო სანაიასა და არხის დირექტორ ბაია გადაბაძეს შორის. ვახო სანაიამ აღნიშნა, რომ მისთვის დღემდე გაუგებარია მისი გადაცემის დახურვის მიზეზი, წვრილმანებზე საუბარს კი თავი აარიდა. 

თეონა გეგელიამ და დიანა ტრაპაიძემ აღნიშნეს, რომ მათ არ სურდათ ამ თემის გარშემო საუბარი. „მაესტროს“ დირექტორის, ბაია გადაბაძის თქმით, პოლიტიკური ზეწოლა არავის მხირდან არ ყოფილა, ჟიჟილაშვილის გადაცემა დაბალი რეიტინგის გამო დაიხურა, 20-მდე ჟურნალისტმა კი ტელევიზია საკუთარი განცხადების საფუძველზე დატოვა.

მეორე დაპირისპირება „საზოგადოებრივი მაუწყებლის“ გენერალური დირექტორის მრჩევლის ბასა ჯანიკაშვილსა და „პირველი სტუდიის“ წამყვან ეკა მიშველაძეს შორის მოხდა. საუბრობენ იმაზე, რომ ჟურნალისტის გადაცემა მისი ერთ-ერთი პოლიტიკური პარტიის წევრთან ქორწინების გამო დაიხურა, თუმცა ჟურნალისტმა განაცხადა, რომ ოფიციალურად მისთვის ეს ჯერ არ განუცხადებიათ.

ბასა ჯანიკაშვილის განცხადებით აქ ინტერესთა კონფლიქტი იკვეთება.  „ქალბატონო ეკა, გილოცავთ გაბედნიერებას, თუმცა მინდა აღვნიშნო, რომ მაუწყებლის კოდექსის თანახმად, ჟურნალისტმა, რომელიც პოლიტიკური ლიდერის მეუღლეა, უხერხულია,  წაიყვანოს პოლიტიკური გადაცემა“, - განაცხადა ბასა ჯანიკაშვილმა.

დღევანდელ შეხვედრაზე ასევე ისაუბრეს ტელეკომპანია „იმედზე“ ჟურნალისტ ინგა გრიგოლიას საავტორო გადაცემა „რეაქციის“ და „იმედის კვირის“ დახურვაზე. ინგა გრიგოლიას განცხადებით, როდესაც გადაცემა არის რეიტინგული და მომგებიანი, ტელევიზია ასეთ გადაწყვეტილებას არ იღებს.  

„ფაქტია, რომ ორივე გადაცემა იყო მომგებიანი. არავის უთქვამს, რომ არხი ფორმატის შეცვლას გეგმავდა, ასევე არხის ხელმძღვანელობას ჩემს მიმართ გადაცემებთან დაკავშირებით არასდროს პრეტენზია არ ჰქონდა. მე ვიმყოფებოდი აშშ-ში, ჩემი გადაცემის წარმომადგენლებმა გადაცემის პრომო გადაიღეს. არხის ხელმძღვანელობამ ეს პრომო ნახა, უთხრეს რომ მოეწონათ, ხოლო 28-ში, როდესაც მე ჩამოვედი აშშ-დან მითხრეს, რომ გადაცემა დაიხურა, რაც ჩემთვის სრულიად გაუგებარია“, - განაცხადა ინგა გრიგოლიამ. 

შეხვედრაზე  „რუსთავი 2“-ში განვითარებულ მოვლენებზე დაწვრილებით ისაუბრა ტელეკომპანიის ხელმძღვანელმა ნიკა გვარამიამ. მან აღნიშნა, რომ ხელისუფლება „რუსთავი 2“-ის მიმართ ატარებს მიზანმიმართულ კამპანიას.

„ჩვენ არ ვართ ხელისუფლების მეკავშირე, მთავრობა არ მოგვწონს და ვაკრიტიკებთ. ლოიალური დამოკიდებულება გვაქვს ნაცმოძრაობის, ირაკლი ალასანიას და საქართველოს პრეზიდენტის მიმართ. ვართ თუ არა მხარე, მიკერძოებით ვაშუქებთ თუ არა რაიმეს, ეს პროფესიული კრიტიკის საქმეა და არა ხელისუფლების. ასეთი შეხვედრები აუცილებელია და დიდი ინტენსივობით უნდა ტარდებოდეს. ხელისუფლების მხრიდან დარჩენილია ერთადერთი ის, რომ შევიდეს და გათიშოს „რუსთავი 2“-ის მაუწყებლობა“,- განაცხადა გვარამიამ.

 For.ge-ი საქართველოში მედიის თავისუფლებასთან დაკავშირებით, შეხვედრის მონაწილეებს გაესაუბრა.

პალიტრა TV-ს ჟურნალისტის, მერაბ მეტრეველის აზრით, დღეს, რეალურად, არის მედიაში პრობლემები და ეს პრობლემები იზრდება, რაც უფრო ახლოვდება არჩევნები.

„კარგია ასეთი შეხვედრები, როდესაც დაილაპარაკებ და პირველი პირებისგან გაიგებ, სინამდვილეში რა მოხდა. სამწუხაროდ, „იმედის“ ხელმძღანელობა არ მოვიდა. არადა,  კითხვები იყო მათთან. რეალურად არის მედიაში პრობლემები და ეს პრობლემები იზრდება, რაც უფრო ახლოვდება არჩევნები. ფაქტები და ჩანაწერები ჩვენ არ გვაქვს, მაგრამ ეჭვები ჩნდება.

რაც შეეხება „რუსთავი 2“-ს, ნიკა გვარამიას თავისი პრობლემები გააჩნია, მე მიმაჩნია რომ „რუსთავი 2“ არის პარტიული ტელევიზია, ზოგი ამას არ ეთანხმება. ერთ რამეში ვეთანხმები ნიკა გვარამიას, რომ პარტიული ტელევიზიაც არ არის აკრძალული საქართველოში“-, აცხადებს მეტრეველი.

For.ge-ს  ერთ-ერთი დამფუძნებელი და მთავარი რედაქტორი გია იაკობაშვილი აცხადებს, რომ დღეს ჟურნალისტურმა „თანამეგობრობამ“ სოციალური ქსელებისთვის სელფი გადაიღო, იმის მაგივრად რომ იმ პრობლემებზე ესაუბრა, რაც მედიაში, ლამის ათწლეულებია არსებობს.

„დღეს შეკრების მთავარი თემა გახლდათ, არის თუ არა ხელისუფლებისგან წნეხი მედიაზე. წინა ხელისუფლების დროს იყო, მაგრამ ეს დავივიწყოთ და მასზე ნუ ვისაუბრებთ. დღევანდელი შეკრება ემსახურებოდა იმას, რომ ნიკა გვარამიას დემაგოგიური და სასაცილო განცხადებები გაეკეთებინა; მე მასზე, როგორც  მოაზროვნეზე, გაცილებით მაღალი წარმოდგენა მქონდა - ეს ადამიანი არის სრული ტუტუცი. დღეს აქ ლამის ჟურნალისტური ელიტა იყო შეკრებილი და დაგვანახა, რომ დღევანდელი ჟურნალისტური ელიტა არაპროფესიონალიზმის, არაგულწრფელობის ნიმუშია და ის პრობლემები, რაც დღეს ქართულ მედიას გააჩნია, სწორედ ამაში უნდა ვეძებოთ და არა იმაში, რომ რომელიმე ხელისუფლება შენზე წნეხს ახორციელებს.

დანაშაული საზოგადოების წინაშე, სწორედ ის არის, რომ ნიკა გვარამიასნაირები დღეს ციხეებში არ სხედან. მათ ჰქვიათ ტელეკომპანიის დირექტორები, ჟურნალისტები. მათ შეუძლიათ დაგვამუნათონ, ჭკუა დაგვარიგონ, მორალსა და ეთიკაზე გვესაუბრონ. ეს კიდევ ერთხელ იწვევს საზოგადოების გაღიზიანებას და და საზოგადოებაში არაჯანსაღი კლიმატის შექმნას“-აღნიშნა იაკობაშვილმა.

კომუნიკაციების მარეგულირებელი კომისიის წევრი, ტელეკომპანია მე-9 არხის ყოფილი გენდირექტორი კახა ბექაური For.ge-სთან საუბარში აღნიშნავს, რომ  ახალი ხელისუფლების მოსვლიდან დღემდე ბევრი რამ გაკეთდა მედიაპლურალიზმისა და სიტყვის თავისუფლებისთვის, თუნდაც ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის პაკეტი, რომელიც იქნა მთავრობის სტრატეგიად მიჩნეული.

„ვთვლი, რომ არანაირი ნიშანი, ფაქტი და არგუმენტი არ მაქვს, ვთქვა, რომ დღეს ხელისუფლების მხრიდან მედიაზე ზეწოლაა. ახალი ხელისუფლების მოსვლიდან დღემდე ბევრი რამ გაკეთდა მედიაპლურალიზმისა და სიტყვის თავისუფლებისთვის. 2013 წელს პარლამენტმა მიიღო პაკეტი ფინანსური გამჭვირვალობის შესახებ, მფლობელების ქონებრივი დეკლარაციების გამჭვირვალობის შესახებ, დაფინანსების გამჭვირვალობის შესახებ, ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის პაკეტი, რომელიც იქნა მთავრობის სტრატეგიად მიჩნეული. მედიაში სულ კეთდება აქცენტი ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის ტექნიკურ მხარეზე.

ამ პაკეტს კი ძალიან მნიშვნელოვანი მხარე გააჩნია მედიის თავისუფლების თვალსაზრისით; კერძოდ ის, რომ ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლით, მედიაპლურალიზმის და სიტყვის თავისუფლების თვალსაზრისით, იძლევა უსაზღვრო შესაძლებლობებს. კერძოდ იმას, რომ ადრე მარეგულირებული კომისიის საშუალებით, ხელისუფლების ზეწოლით არ იხსნებოდა ტელევიზიები, არ იძლეოდნენ ლიცენზიებს, დღეს კი ყველანაირი ბარიერია მოხსნილი, ლიცენზირება აღარ არსებობს და ნებისმიერ ფიზიკურ პირს, შეუზღუდავად  შეუძლია გახსნას  ტელევიზია. ასეთი რამ ბევრ ევროპულ ქვეყანაშიც არ არის. მოსაზრებების გამოთქმა ყველას შეგვიძლია, ჩვენ აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ პროცესს და ვიყოთ ობიექტურები“,-აცხადებს კახა ბექაური.

გაზეთ „რეზონანსის“ რედაქტორის, მალხაზ გაგუას აზრით, როდესაც ვხედავთ არალოგიკურ გადაწყვეტილებებს, ბუნებრივია, ჩნდება ეჭვები, ხოლო როცა წარმატებული და რეიტინგული გადაცემა იხურება იმას ფაგონებს, როდესაც წინა ხელისუფლების პირობებში ვიღაც, მოულოდნელად ხელისუფლებას ჩუქნიდა მილიონ დოლარს.

„რა თქმა უნდა, ამის ეჭვი არსებობს, როდესაც ხდება არალოგიკური გადაწყვეტილებები, მაშინ პრეზუმფცია უკვე გადადის ხელისუფლებაზე. არ შეიძლება ორგანიზაციამ დახუროს ყველაზე წარმატებული, მომგებიანი გადაცემა. ეს იგივეს ჰგავს, როდესაც რომელიმე პირი თავისი ნებით სახელმწიფოს ჩუქნიდა მილიონ დოლარს. ის ან ფსიქიურად არანორმალურია ან  - აიძულებენ - ეს ლოგიკაში არ ჯდება. შესაძლებელია აქ სხვა გადაწყვეტილებებიც იყოს. მე ხელისუფლებას ხელს ვერ დავადებს, თუმცა ეჭვი არის.

რაც შეეხება „რუსთავი2“-ს, ხალხს რომ ახრჩობდნენ და ის ტაშს უკრავდა, ჩემი აზრით ასეთი ტელეკომპანია მიუღებელია. თუმცა, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ რახან მიშა ახრჩობდა ვიღაცას, დღევანდელმა მთავრობამაც უნდა დაახრჩოს“,-აღნიშნა For.ge-სთან საუბარში გაგუამ.