სამხრეთ ოსეთის დე ფაქტო გენერალურმა პროკურატურამ საქართველოს მიერ „2008 წელს ჩადენილ სამხედრო დანაშაულებზე სისხლის სამართლის საქმე აღძრა“. ე.წ. სამხრეთ ოსეთის გენპროკურორის, მერაბ ჩიგოევის განცხადებით, გასული კვირის განმავლობაში პროკურატურამ შეისწავლა 2008 წლის აგვისტოში საქართველოს მხრიდან ე.წ. სამხრეთ ოსეთზე თავდასხმის საქმეები, ასევე საქართველოს შეიარაღებული ძალების მიერ ჩადენილი დანაშაულები.

„ეს დანაშაულებია: მშვიდობიანი მოქალაქეების მკვლელობა და დაშავება, რაც ჩვენმა მოსახლეობამ აგრესიის დროს მიიღო, ასევე უზარმაზარი მატერიალური ზარალი, რომელიც ჩვენს რესპუბლიკას მიადგა, კერძოდ, საცხოვრებელ სექტორს, გადაიწვა რამდენიმე ასეული საცხოვრებელი სახლი, განადგურდა რამდენიმე ათეული საცხოვრებელი კორპუსი“, - განაცხადა ჩიგოევმა.

პოლიტოლოგი თორნიკე შარაშენიძე განმარტავს, რომ ანალოგიური გამოძიება ჩაატარა რუსეთის ხელისუფლებამ ომის დამთავრებიდან ძალიან მალე, უპირობოდ დაადგინა, რომ ეს იყო ქართველთა მხრიდან გენოციდი და ყველაფერში ქართული მხარე დაადანაშაულა.

„ისე რომ არ გამოვიდეს, რომ მარტო რუსეთი ამტკიცებს ამას, ბუნებრივია, კიდევ სხვა გამოძიებაც გახდა საჭირო. ალბათ, რუსეთმა პირდაპირ დაუწერა ყველაფერი და ოსურმა პროკურატურამ გამოიძია. დამოუკიდებლად რა უნდა გამოეძიებინათ, დარწმუნებული ვარ, სამხრეთ ოსეთის პროკურატურას სამ კაცზე მეტი არ ეყოლება და მათ რა უნდა გამოიძიონ. სამაგიეროდ „კუმ ფეხი გამოყოს“ პრიონციპით მათაც ექნებათ გამოძიება. თავად რუსეთის გამოძიებას კი ბუნებრივია, სერიოზულად არავინ აღიქვამს, რადგან ის მხარეა, ასეთი ბედი ელის ოსურ გამოძიებასაც“,- აცხადებს შარაშენიძე.

საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრი მაია ფანჯიკიძე ამბობს, რომ ის ვერ გააკეთებს სხვის მიერ დაწყებულ გამოძიებაზე ვერანაირ კომენტარს.

თორნიკე შარაშენიძე მიიჩნევს, რომ სასურველია ამ საკითზე ქართულმა მხარემ ოფიციალური პოზიცია საერთოდ არ დააფიქსიროს, რადგან არასერიოზული თემაა.

სამაგიეროდ, საპარლამენტო უმრავლესობის წევრ გიორგი ვოლსკის აქვს პრეტენზიები „ევროპელი დემოკრატების“ ლიდერ პაატა დავითაიასთან, რადგან სწორედ დავითაია შეეცადა ამ თემის გასკანდალებას და ცხინვალის გამოძიების გამო, დღევანდელ ხელისუფლებას ფაქტობრივად, უმოქმედობასა და სეპარატისტული მთავრობების მიმართ ლოიალურობაში დასდო ბრალი.

„ევროპელი დემოკრატების“ ლიდერის პაატა დავითაიას განცხადებით, საქართველოს ხელისუფლების დათმობითი პოლიტიკის შედეგია ის, რომ სეპარატისტები რუსეთთან ერთად აგრესიულ პოლიტიკაზე გადადიან. მისი განცხადებით, ე.წ. ოფიციალურმა ცხინვალმა 2008 წლის აგვისტოს ომის გამოძიება დაიწყო და მაშინ, როდესაც საქართველოს ხელისუფლებამ აქტიურად დაიწყო საუბარი აღნიშნულის გამოძიების აუცილებლობის თაობაზე, შექმნილი ვითარება დავითაიას აძლევს იმ ვარაუდის გამოთქმის შესაძლებლობას, რომ მოსკოვი და დღევანდელი ხელისუფლება შეთანხმებულად მოქმედებენ.

„გამოსაძიებელი არაფერია. რუსთის ხელისუფლებამ შეიმუშავა ერთიანი სქემა. რუსეთის მიერ ჰააგის სასამართლოში შეტანილი იყო საჩივარი, რაზეც უარი მიიღეს. დღეს, თითქოს, ცხინვალი იწყებს გამოძიებას. ჩვენი ხელისუფლების ე.წ. დათმობითმა და მშვიდობიანმა პოლიტიკამ გამოიწვია ის, რომ დღეს სეპარტაისტები რუსეთან ერთად გადადიან აგრესიულ ქმედებებზე. ვფიქრობ, რომ ან თემის უცოდინრობასთან გვაქვს საქმე, ან ხდება რაღაც მიზანმიმართული ქმდებები იმასთან დაკავშირებით, რომ ვიღაცამ გარკვეული სიამოვნებები მიიღოს რუსეთში“, - განაცხადა დავითაიამ, რომელიც საქართველოს მთავრობას მოუწოდებს, ამ მიმართულებით დათმობითი პოლიტიკა შეწყვიტოს და ცალსახად დააფიქსიროს პოზიცია, რომ არაფერის დათმობას არ აპირებს.

რა შედეგზე შეიძლება იყოს გათვლილი ოსური გამოძიება, ძნელი სათქმელია, თუმცა ქართული მხარე ფიქრობს, რომ ეს მათთვის არანაირი შედეგის მომტანი არ იქნება.

„არანაირი საერთაშორისო ტრიბუნალი არ განიხილავს არც რუსეთის და მითუმეტეს, სამხრეთ ოსეთის გამოძიებას“, - აცხადებს თორნიკე შარაშენიძე.

თუმცა, ექსპერტმა მამუკა არეშიძემ ტელეკომპანია „მაესტროსთან“ საუბრისას აღნიშნა, რომ თუკი ამ ფაქტს რაიმე გაგრძელება მოჰყვება, ქართულ მხარეს მისი გამოყენება კარგად შეუძლია. მაგალითად, თუკი ჟენევის ფორმატში ოსეთის პროკურატურის გამოძიების შედეგები სასაუბრო თემად იქცევა, ქართულ მხარეს შეუძლია, საკუთარი არგუმენტების წამოყენება და საქართველოს მოქალაქეების გენოციდზე ლაპარაკი, რადგან თუ ოსები რამდენიმე სახლის დანგრევაზე ლაპარაკობენ, ქართულმა მხარემ შეიძლება ასობით გადამწვარი სოფლებისა და ამ სოფლებიდან საქართველოს მოქალაქეეების გამოძევების ფაქტები მოიტანოს არგუმენტად.

გიორგი ვოლსკი: საიდან მოიტანა დავითაიამ, რომ ცხივნალის მიერ გამოძიების წამოწყება დაკავშირებულია რეჟიმის შემსუბუქებასა თუ დათმობებთან, - გაუგებარია. ეს არის არა მხოლოდ აბსურდი, არამედ არაკომპეტენტურობის აპოგეა.

ბატონო გიორგი, შეგიძლიათ განგვიმარტოთ რეალურად რა ხდება?

- დარწმუნებული, ვარ რომ დავითაიამაც და მათაც, ვინც მას ეს ათქმევინა, ძალიან კარგად იციან, რეალურად რა და როგორ არის.

როდესაც აგვისტოს ომის გამოძიება მიმდინარეობს, იქ დიდწილად შეიძლება გამოიკვეთოს ბრალეულობა თავად ოსური და რუსული მხარის. სხვა რამ გამოიწვია ეს რეალობა, მაგრამ ეთნიკური წმენდა და ქართველების მიმართ განხორციელებული ძალადობა სახეზეა, უბრალოდ, ამას საგამოძიებო დადასტურება სჭირდება.

აქედან გამომდინარე, როგორც ჩანს, ოსურმა მხარემ გადაწყვიტა, რაღაც, იმ შედეგების საპირისპირო დადონ, რასაც ქართული გამოძიება დადებს. მიკვირს, რომ აქამდე არ ჰქონდათ გამოძიებული, თუმცა მეეჭვება ობიექტური გამოძიება ჩაატარონ ცხივნალში, მაგრამ ამას პრაქტიკულად არანაირი კავშირი არ აქვს იმასთან, რასაც ქართულ მხარეს ავალდებულებს საერთაშორისო პასუხისმგებლობა.

ოსური მხარის გამოძიება ამ ეტაპზე ქართულ ინტერესებს რამენაირად აზარალებს?

- გამოძიებას ჩაატარებს მერაბ ჩიგოევი, მოსკოვი თუ ცხინვალი ან ნებისმიერი სხვა, ამას აბსოლუტურად არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. საქართველო არის სახელმწიფო და პრეტენზია თუ გაქვს იმაზე, რომ საერთაშორისო თანამეგობრობის წევრი ხარ, ამ გამოძიების ჩატარება გევალება საერთაშორისო ნორმებით და ვალდებულებებით. ასე რომ, ცხინვალის გამოძიება ამასთან არანაირ კავშირში არ არის.

როდესაც გენოციდზეა ლაპარაკი, საინტერესოა, რატომ არ დაისვა საერთაშორისო დონეზე ქართველთა გენოციდის საკითხი, რადგან რამდენადაც ცნობილია, ფაქტები ამაზე მეტყველებს და არა ქართველთა მიერ ოსი ეროვნების მოქალაქეების გენოციდზე...

- ჩემთვის დღემდე გაუგებარია, როგორ მოხდა, რომ საქართველოს მიერ ჰააგის ტრიბუნალში შეტანილი საქმე უკან დაბრუნდა.

როგორც ჩანს, საკითხი თავიდანვე არაკომპეტენტურად იყო დასმული. ვიცი ადამიანები, რომლებსაც გამოატანინეს საჩივარი, რომელიც შეტანილი იყო რუსეთის მიმართ.

ისიც ვიცი, რომ ბევრმა არასამთავრობო ორგანიზაციამ, მათ შორის „ახალგაზრდა იურისტებმა“ შეასრულეს ის, რაც მაშინ სახელმწიფოს უნდა შეესრულებინა. უახლოეს მომავალში ამ საკითხებზე საქართველოს პარლამენტში დეტალურად ვიმსჯელებთ.

რამდენად აქტიური იყო საქართველოს სახელმწიფო ამ პერიოდში, ესეც უნდა გამოვიკვლიოთ. ამდენად, ცხივნალის „მოგონებები“ რაღაცეების გადაფარვის მიზნით, მაინც და მაინც ეფექტური ვერ იქნება.

თუმცა კითხვა მაინც ჩნდება, რატომ იძიებს ცხინვალი მაინც და მაინც ახლა, ჩვენი გამოძიების საპასუხოდ?

- უნდა გამოეძიებინათ კიდეც. მათ რომ დაინახეს, ქართული მხარე აპირებს ძიების განახლებას, ალბათ, - ამიტომ.

გამოძიება ქართულმა მხარემაც ჩაატარა, თუმცა რაღაც ეტაპის შემდეგ ძიება შეწყდა. რაც ჰააგის სასამართლოში არასწორად შეიტანეს სარჩელი, მერე კი ამის გამო უკან გამოტანა მოუხდთ, ერთი შეხედვით, საქმის მიფუჩეჩებას ჰქონდა ადგილი. საქართველოს დღევანდელი ოპოზიცია და მათი სატელიტები დღეს ცდილობენ, ეს რაღაცით გადაფარონ და აქეთ მოგვდონ შარი, რომ სეპარატისტული მთავრობების მიმართ დამოკიდებულება შევამსუბუქეთ.

გამოდის, რომ პაატა დავითაია უსაფუძლოდ შეეცადა სკანდალი აეგორებინა?

- აქამდე ოსებს ეშინოდათ ჩვენი და ამიტომ არ იძიებდნენ? ახლა მხრებზე სიმსუბუქე იგრძნეს და დაიწყეს გამოძიება?- ეს არა თუ აბსურდი, არამედ მავნებლური განცხადებაა. მინდა ჩავთვალო, რომ დავითაიას განცხადება მხოლოდ თავის გამოჩენას ემსახურება და მეტს არაფერს.

მეორეც, მერაბ ჩიგოევია ცხინვალში მთავარი დე ფაქტო პროკურორი და ამიხსნას ვინმემ, რა გამოძიებას დაიწყებს ჩიგოევი, რა შუაშია ეს იმასთან, რაც საქართველოს ევალება რომ გააკეთოს?

პაატა დავითაიას ისე უნდა დახატოს სიტუაცია, თითქოს, ჩვენი ბრალეულობაა, ჩიგოევი რომ გამოძიებას ატარებს. თქვას, კონკრეტულად, რა შევარბილეთ? დავითაია ვერ დაასახელებს, რადგან ასეთი არ არსებობს. ვის უგორებს კოჭს პაატა დავითაია, ვერ გავიგე. შეიძლება ის აწუხებს, რომ თვითონ იყო კომისიის თავმჯდომარე და თვლის, რომ ყველაფერი ამომწურავად შეისწავლა და მეტი აღარ არის საჭირო, ან რაღაც შედარებით მსუბუქად წარმოაჩინა, არ ვიცი... თუმცა პაატა დავითაიას დასკვნა იქნება თუ ტალიავინის, საქართველო ვალდებულია ეს საქმე ბოლომდე გამოიძიოს. უნდათ, რომ თემა გაასკანდალონ და თითიდან გამოწოვილი არგუმენტები მოჰყავთ.