საპარლამენტო უმცირესობის განცხადებით, თუ პარლამენტი „ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“ კანონს მიიღებს, ახალი მთავრობის მიერ მომზადებულ საკანონმდებლო წინადადებას პრეზიდენტი ვეტოს დაადებს. ახალ რეგულაციებზე პირველი მოსმენით მსჯელობა დღევანდელ პლენარულ სხდომაზე იყო დაგეგმილი, თუმცა, ცვლილებების განხილვა ერთი კვირით გადაიდო, რის ოფიციალურ მიზეზადაც დროის უქონლობა დასახელდა. თუმცა, დავით უსუფაშვილის მიერ არგუმენტად მოყვანილი ეს მიზეზი ეჭვებს ბადებს - ხელისუფლება კანონპროექტის გადახედვას ხომ არ აპირებს, რომლის მიხედვითაც, პირველ შემთხვევაში, პირის მიერ ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შესვლის წესის დარღვევისთვის პასუხისმგებლობა სისხლის სამართლის სფეროდან გადატანილია ადმინისტრაციული სამართლის სფეროში.

კერძოდ, მთავრობის ინიციატივით, კანონის ნორმების დარღვევის შემთხვევაში, უცხო ქვეყნის მოქალაქე ან მოქალაქეობის არმქონე პირი, თავისუფლების აღკვეთის ნაცვლად, 400 ლარით დაჯარიმდება და ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შესვლის წესის დარღვევისთვის, სისხლისამართლებრივი პასუხისმგებლობა იმ შემთხვევაში დადგება - თუ ასეთი ქმედება პირმა ადმინისტრაციული სახდელის შეფარდების შემდეგ ჩაიდინა.

მთავრობის განმარტებით, პროექტის მიზანია, ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შესვლის წესის დარღვევისთვის სისხლისამართლებრივი პასუხისმგებლობის ლიბერალიზაცია, რასაც ოპოზიცია არ იზიარებს და აღმასრულებელი ხელისუფლების მიერ მომზადებულ ცვლილებებს - ანტისახელმწიფოებრივ ქმედებას უწოდებს.

„ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“ კანონპროექტთან დაკავშირებით, for.ge უმცირესობის ერთ-ერთ ლიდერს, გიორგი კანდელაკს ესაუბრა:

თქვენ აცხადებთ, რომ შესაძლოა, ქვეყნის პირველმა პირმა კანონს ვეტო დაადოს. რატომ?

- არასწორი ინფორმაცია ვრცელდება, თითქოს, ეს ცვლილებები - ენგურსა და ადმინისტრაციული საზღვრის გადაკვეთის რეჟიმს ეხება. ახალი რეგულაციები ფსოუსა და რუსეთ-საქართველოს სახელმწიფო საზღვარს ეხება. ამ კანონის მიღებით საქართველო იმას იტყვის, რომ ორნაირი საზღვარი აქვს. კერძოდ, ერთი, რომლის გადაკვეთაც დანაშაულია, ხოლო მეორე - რუსეთ-საქართველოს საზღვრის გადაკვეთა ისეთივე დარღვევა არ იქნება, როგორიც, ვთქვათ, აზერბაიჯანის საზღვრის უკანონო გადმოკვეთა. მსოფლიოს არცერთ სახელმწიფოში საზღვრის გადმოკვეთა ასეთი გაუბრალოებული არ არის. ნებისმიერი სახელმწიფოს სუვერენინტეტის ფუნდამეტი - საზღვარია და ამ კანონის მიღებით, საქართველო მთელ მსოფლიოს სიგნალს გაუგზავნის, რომ მისთვის ეს საზღვარი არ არის მთლად საზღვარი. ამით კი, რუსეთს ხელ-ფეხი გაეხსნება, რომ ოკუპირებული ტერიტორიების აღიარებასთან დაკავშირებით, ბრძოლა განაახლოს.

თქვენს საპასუხოდ, ხელისუფლება აცხადებს, რომ საზღვართან დაკავშირებით არაფერი იცვლება, უბრალოდ კანონი უფრო ლიბერალური ხდება, რასაც სამშვიდობო პოლიტიკისთვის დიდი მნიშვნელობა აქვს...

- ეს არის ბოდვა და სისულელე, რადგან ამავე კანონით, საჭიროების შემთხვევაში, ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შესვლის სპეციალურ თანხმობას საქართველოს მთავრობა გასცემს. მათ შორის - ფსოუსა და როკის გვირაბის გავლით. მსგავსი ნებართვების გაცემას, ჩვენც ვახდენდით. კერძოდ, ეს ეხებოდა საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლებსა და ჰუმანიტარულ ტვირთებს. ეს მექანიზმი სახელმწიფოს სჭირდება, რაც კანონში ჩადებული ისედაც არის, თუმცა, ამ მექანიზმს თავიდან რატომ ვიშორებთ და ქვეყნის სუვერენიტეტს რატომ ვაყენებთ ზიანს?! ეს არის ანტისახელმწიფოებრივი მიდგომა.

ქვეყანას ზიანი რატომ ადგება?

- მიზეზი ძალიან მარტივია - 1-ელი ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ, სერგეი ლავროვმა განაცხადა, რომ საქართველოსთან ურთიერთობის „ნორმალიზაციის“ პირობა - ამ კანონის გაუქმება იყო.

ანუ, თქვენ ამ რეგულაციების შემოღებას რუსეთს უკავშირებთ?  რაც შეეხება კანონზე ვეტოს დადებას, იქედან გამომდინარე, რომ უმრავლესობას ვეტოს დაძლევის საშუალება აქვს, ვეტოს რა აზრი აქვს?

- კანონზე დებატები და ვეტოს დაძლევა უმრავლესობისთვის ძალიან დამაზიანელი იქნება, რადგან ამ კანონს არანაირი გამართლება არ აქვს და ამ რეგულაციების საქართველოს მოქალაქეებისთვის ახსნა-განმარტება შეუძლებელია. ამ ეიფორიის ფონზე, მცდელობაა, რომ ოკუპირებული ტერიტორიების აღიარების პროცესში შეგვითრიონ.

ეს კანონი მეშვიდე მოწვევის პარლამენტში იქნა მიღებული და კანონის მიღების დღიდან, ევროკავშირის სამეზობლო პოლიტიკის ანგარიშებში არის რეკომენდაცია, რომ კანონი უნდა გადაიხედოს. თქვენი შეფასებით, ამ კანონმა რა შედეგი გამოიღო?

- ეს კანონი რუსეთის ფედერაციისთვის რეალურ პრობლემად იქცა, რომლის მიზანიც ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაციის რეგალიზაცია და დაკანონებაა. მათთვის პრობლემად იქცა ის, რომ იმ არარეგალურ რუსულ პასპორტებზე, რომელიც აფხაზეთის ტერიტორიაზე იყო გაცემული, არცერთი საელჩო ვიზებს არ გასცემდა. ასევე პოპულარული გახდა ე.წ. ნეიტრალურ-სამგზავრო დოკუმენტი, რომელიც ამერიკამ, იაპონიამ და ევროპულმა ქვეყნებმა აღიარეს. ამ ყველაფერზე ხაზის გადასმა კი, ახლა ჩვენივე ხელით ხდება და საქართველო ქვეყნის სუვერენიტეტზე უარს თავისივე ნებით ამბობს.

რაც შეეხება ვილნიუსის სამიტს, შეხვედრისგან თქვენ რას ელით?

- „ოცნებისგან“ განსხვავებით, ჩვენ ისეთი ოპოზიცია არ ვართ, რომელიც აქეთ-იქით დადის და ამბობს, რომ საქართველომ ნატოსა და ევროკავშირის მიმართულებით ნაბიჯები არ უნდა გადადგას. ვილნიუსის სამიტზე, საქართველოსთვის ასოცირების ხელშეკრულების მიღება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რადგან ქვეყანამ პოლიტიკურ-ეკონომიკური ხეირი უნდა ნახოს. ევროპა რუსეთისგან განსხვავებით, წესებზე დაფუძნებული ბაზარია. ის ხალხი კი, ვინც ასოცირების შეთანხმებას ხელი უნდა მოაწეროს, მაგალითად, ბაროზო ამბობს, რომ ასოცირების ხელშეკრულება საფრთხის ქვეშ დადგება, თუ საქართველოში დემოკრატიული სვლა უკან წავა, რაც გამოიხატება - სასამართლოების, საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბორდის დაშლასა და პოლიტიკური დევნაში.

ოპონენტების მხრიდან „აქეთ-იქით“ სიარულში თქვენ ხართ შემჩნეული. რაც შეეხება პარლამენტის მიერ მიღებულ „საერთო სასამართლოების შესახებ“ კანონს, უმრავლესობა აცხადებს, რომ კანონპროექტში ვენეციის კომისიის შენიშვნები თითქმის სრულად იქნა გათვალისწინებული...

- უმრავლესობა ცდილობს, რომ შავი თეთრად გაასაღოს. ყველაზე მნიშნელოვანი საკითხი ის არის, რომ იუსტიციის საბჭოს წევრთა უფლებამოსილების ვადაზე ადრე შეწყვეტა არ უნდა მოხდეს. კი ბატონო, რაღაც საკითხები გაითვალისწინეს, მაგრამ სხვები მეათე ხარისხოვანია, რადგან მთავარი საკითხი - უგულებელყოფილია. თუ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრებს უფლებამოსილებას შეუწყვეტენ, ძალიან დიდი შანსია იმისა, რომ საქართველომ ასოცირების ხელშეკრულება ვერ მიიღოს, რითაც ის ხალხი იხეირებს, ვისაც საქართველოს ევროინტეგრაცია არ სურს.

უზენაეს სასამართლო პარლამენტის მიერ შემოღებულ ახალ რეგულაციებს მიესალმება. პრეტენზია სასამართლო ხელისუფლებას არ აქვს და თქვენ რა გაწუხებთ?

- მოსამართლეები პოლიტიკოსები არ არიან, შესაბამისად, ისინი პოლიტიკური დისკუსიაში ვერ შედიან და მათ იმ კანონებით უნდა იმუშაონ, რასაც პარლამენტი მიიღებს. რატომ ველით, რომ უზენაესს სასამართლოს თავმჯდომარე პოლიტიკურ დისკუსიაში შევა?! მან ზოგადად, წუხილი იმ ზეწოლის ფაქტებზე გამოხატა, რაც არსებობს მოსამართლის თანაშემწის შანტაჟთან, ფოთში მოსამართლის დაკითხვაზე დაბარებასთან და სხვა ფაქტებთან დაკავშირებით.

სხვა რომელ ფაქტებს გულისხმობთ?

- იუსტიციის საბჭოში შევარდნასა და მოსამართლეების პროკურატურაში დაბარებას, რაც ანტიკონსტიტუციურია.