იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივნის, ლევან მურუსიძის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეობის შესახებ გაკეთებულ განცხადებას, არაერთი უარყოფითი შეფასება მოჰყვა. მურუსიძეს იმ გახმაურებულ საქმეებს ახსენებენ, რომლებსაც ის განიხილავდა. იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანს წარსული საქმიანობა იუსტიციის მინისტრმაც შეახსენა.
გზა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობისკენ და ბრალდებები სანდრო გირგვლიანის, სულხან მოლაშვილისა და გიორგი მიქიაშვილის გახმაურებულ საქმეებზე.
რატომ არ აქვს მორალური დისკომფორტი გახმაურებულ საქმეებთან დაკავშირებული ბრალდებების გამო, რა ინტერესები აქვს ხელისუფლებასა თუ ოპოზიციას სასამართლო სისტემაში და როგორ აპირებს ამ ბრალდებების არგუმენტებით გაქარწყლებას იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივანი? ჩვენს შეკითხვებს ლევან მურუსიძე პასუხობს:
ბატონო ლევან, როგორც ვიცით, სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეობაზე განაცხადი უკვე შეტანილი გაქვთ, თუ მოხდა უკვე თქვენთან გასაუბრება?
ჩემთან გასაუბრება ჯერ არ მომხდარა, ის რიგითობის მიხედვით ხდება, როდესაც დამიბარებენ, საზოგადოებსითვის ეს ცნობილი იქნება.
თუ გაქვთ მოსამართლეების და ზოგადად, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრების მხარდაჭერის იმედი?
ამას წინასწარ ვერ გეტყვით, ვინაიდან მოგეხსენებათ ეს არის ფარული კენჭისყრა, თუმცა შემიძლია ჩემი პოზიცია გამოვხატო - მე ვარ საბჭოს მდივანი, რომელიც არჩეული იქნა მოსამართლეთა აბსოლუტური უმრავლესობის თანხმობით. ფაქტობრივად 221 მოსამართლისგან მივიღე 204 ხმა. აქედან გამომდინარე, იმედი მაქვს, რომ მოსამართლე წევრები მხარს დამიჭერენ, დანარჩენი საბჭოს გადასაწყვეტია.
იმ გახმაურებული საქმეების გამო, რომელსაც იხილავდით, თქვენი მისამართით არაერთი უარყოფითი განცხადება გაკეთდა. საუბარია გირგვლიანის, მოლაშვილის და მიქიაშვილის საქმეებზე. რას უპასუხებთ იმ განცხადებებს, რომლის თანახმადაც, მიუხედავად იმისა, რომ კანონი ამის საშუალებას იძლევა, თქვენ მორალური უფლება არ გათქვთ, სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე გახდეთ?
თუ მოსამართლე ვალდებულია, რომ კონსტიტუციის თანახმად, კანონზე დაყრდნობით გადაწყვეტილება მიიღოს, რატომ უნდა მქონდეს მორალური დისკომფორტი ამასთან დაკავშირებით? თუ ეს ლანძღვა-გინება მორჩება და ვინმეს დასჭირდება ჩემი არგუმენტირებული პოზიცია მოისმინოს - იყო თუ არა კანონიერი ჩემი ესა თუ ის გადაწყვეტილება, მზად ვარ ავუხსნა ყველას, რომ მე კანონის თანახმად ვმოქმედებდი. თუ მოსამართლე კანონის თანახმად მოქმედებს, რატომ უნდა ჰქონდეს მას მორალური დისკომფორტი, რომ სასამართლოში მოღვაწეობა გააგრძელოს? მე მიმაჩნდა, რომ გადაწყვეტილებებს კანონთან მკაცრ შესაბამისობაში ვღებულობდი, აქედან გამომდინარე, სრულიად თავისუფლად მაქვს უფლება, კონკურსში მონაწილეობა მივიღო და საბჭოს თანხმობის შემთხვევაში, მუშაობა სააპელაციო სასამართლოში გავაგრძელო.
ბატონო ლევან, იუსტიციის მინისტრმა განაცხადა, რომ სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატი წარსულ საქმიანობას უნდა ითვალისწინებდეს. ამ განცხადების ადრესატი თქვენ ბრძანდებით, ეთანხმებით თუ არა მინისტრის ამ განცხადებას?
რა თქმა უნდა, ყველა კანდიდატზე, მათ შორის ჩემზე უნდა იქნას გათვალისწინებული წარსული საქმიანობა და მისი მორალური რეპუტაცია, თუმცა მინისტრს არ ვეთანმხები იმასთან დაკავშირებით, რომ იმ გახმაურებულ საქმეებზე, რაზეც მე „ბრალი მედება“ , არასწორად ვიქცეოდი. მიმაჩნია, რომ ყველა კონკრეტულ საქმეში მე ვიცავდი კანონს. ამ ნაწილში მე კატეგორიულად არ ვეთანხმები იუსტიციის მინისტრს.
როგორ ფიქრობთ, შესაძლებელია, რომ თეა წულუკიანის განცხადებებმა და იმ ბრალდებებმა, რაც თქვენი მისამართით გაჟღერდა, იუსტიციის საბჭოს გადაწყვეტილებაზე, გავლენა იქონიოს?
მე როგორც სასამართლო სისტემის თანამდებობის პირი, ვალდებული ვარ ვიბრძოლო იმის გამო, რომ თუ ჩემთან გაუვიდათ ეს მომენტი და თუ ამ ცილისწამებამ შედეგი გამოიღო და საბჭოზე ზეგავლენა მოახდინა, მაშინ მომავალში, ნებისმიერ კანდიდატზე ანალოგიური ზეწონა მოხდება. მინდა დავარწმუნო ყველა, რომ ლევან მურუსიძე დღეს საკუთარი თავისთვის არ იბრძვის, მე საკმარისი გამოცდილება მაქვს და არც იმის პრობლემა მექნება, რომ სასამართლოს გარდა სხვა საქმე ვაკეთო. მოსამართლის ზოგიერთი განხილული საქმე არ მოსწონს ოპოზიციას, ზოგიერთი ხელისუფლებას, ასეთი მიდგომა არ შეიძლება. სასამართლო სისტემას უნდა მისცენ დამოუკიდებლად მუშაობის საშუალება. მე მოვუწოდებ ყველას, მინისტრი იქნება ეს თუ პარლამენტის დეპუტატი, ან ოპოზიციის წარმოამდგენელი, გამოხატონ თავისი პოზიცია, მაგრამ ეს ნუ მიიღებს ცილისწამების კამპანიის ხასიათს, რომელმაც შესაძლოა ზეგავლენა მოახდინოს საბჭოს საქმიანობაზე, რაც საქართველოში დამოუკიდებელი მართლმსაჯულების განვითარებას, ნამდვილად არ წაადგება. წულუკიანის ამ განცხადებამაც შესაძლოა გავლენა იქონიოს საბჭოს გადაწყვეტილებაზე. თუ ვინმეს რამეში ეჭვი ეპარება, ხომ ვარ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე, იმის საშუალება ხომ უნდა იყოს, რომ ამ დაუსაბუთებელ ცილისწამებაზე ჩემი პასუხი, პოზიცია მოისმინონ?!
მზად ხართ თქვენს მიმართ გაჩენილ კითხვებს და ბრალდებებს უპასუხოთ?
თუნდაც გირგვლიანის საქმესთან დაკავშირებით, ვისაც ეჭვი ეპარება, ის კომპეტენტური პირი, რომელმაც სისხლის სამართლის კოდექსი იცის, მოვიდეს, დავსხდეთ, გავიაროთ ეს თემა და თუ ვინმე კომპეტენტური ადამიანი იტყვის, რომ სასამართლოს შეეძლო მიეღო სხვა გადაწყვეტილება, გარდა იმისა, რაც იქნა მიღებული, მე კონკურსშიც აღარ მივიღებ მონაწილეობას, ჩემს ვადებს ამოვწურავ და სასამართლო სისტემიდან წავალ. აქ საუბარია იმაზე, რომ უმეტესობას გადაწყვეტილებაც არ აქვს წაკითხული. მზად ვარ შევიკრიბოთ, ვინმე ერთი თუ იტყვის, რომ უზენაეს სასამართლოს, დაზარალებულის საჩივრის დაკმაყოფილება შეეძლო და მილიონიდან, თუნდაც ერთი შანსი თუ ჰქონდა, რომ ეს გადაწყვეტილება დაეკმაყოფილებინა, ან ალტერნატიული გადაწყვეტილება მიეღო, მე პირობას ვდებ, რომ ამ კონკურსში მონაწილეობას აღარ მივიღებ და სასამართლო სისტემას საერთოდ აღარ გავეკარები. არავინ საუბრობს იმაზე, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება, სააპელაციო ინსტანციაში დაზარალებულებს საერთოდ არ ჰქონდათ გასაჩივრებული. ეს მთლიანად ცვლის გარემოებას - თუ არ გაასაჩივრე ის, რასაც შენ არ ეთანხმები, როგორ შეიძლება სასამართლოს მოსთხოვო იმის დაკმაყოფილება, რაც საზოგადოებას სამართლიანად მიაჩნია? პროცესი, ეს ხომ არის ფორმა, თუ ეს ფორმა არ დაიცავი, არ გაასაჩივრე და მერე სასამართლოს ამის დაკმაყოფილებას სთხოვ, ეს ხომ შეუძლებელი, გამორიცხული და უკანონოა? ამიტომ კარგი იქნება, იმ პირებმა ვისაც ესმით, ეს გარემოებები შეისწავლონ. აქ მხოლოდ მურუსიძეზე არ არის საუბარი, ამ ყველაფრით სასამართლო სისტემას ედება ჩირქი და იუსტიციის საბჭოზე ხდება ზეწოლა, რომ მან გადაწყვეტილება არა თავისი შინაგანი რწმენით, არამედ თუნდაც ზაზა ხატიაშვილის და სხვა პირების გადაწყვეტილების შესაბამისად მიიღოს.
გახმაურებული საქმეები ვახსენეთ და მინდა გიორგი მიქიაშვილის საქმესთან დაკავშირებითაც ვისაუბროთ. ზაზა ხატიაშვილი ამბობს, რომ როდესაც თქვენ აღნიშნულ საქმესთან დაკავშირებით მოგმართეს, განხილვა 24 საათის განმავლობაში მომხდარიყო, რადგან მიქიაშვილის წამების ამსახველი ფაქტები არ გამქრალიყო, თქვენ ეს საქმე 40 დღის შემდეგ განიხილეთ...
საუბარია 2005 წლის ნოემბერ-დეკემბრის პერიოდზე, მაშინ მოსამართლედ ერთი თვის დანიშნული ვიყავი. ძალიან ბევრი სისხლის სამართლის საქმე გვეყარა თავზე, ერთ ოთახში სამი მოსამართლე ვიჯექით. როდესაც საჩივარი შემოვიდა, სასამართლოს უნდა გამოეთხოვა გამოძიებიდან მასალები და ამ საქმის მასალების გამოთხოვის საფუძველზე, შემდგომ უნდა მიმეღო გადაწყვეტილება. სისხლის სამართლის საქმის განხილვაში მე მონაწილეობა არ მიმიღია. აქ საუბარი იყო ექსპერტიზის დანიშვნა-არდანიშვნაზე. პირდაპირ გეტყვით, საქმეების დიდი რაოდენობიდან გამომდინარე, ხანდახან შეიძლება სასამართლო ვადებში ვერ ეტეოდეს, მაგრამ მე როგორც მახსოვს, მაშინ როგორცვე საქმე გამოძიებიდან მოვიდა და გავიგე, რომ აღნიშნული შუამდგომლობა მე მეწერა, ვეცადე მაქსიმალურად მოკლე ვადებში განმეხილა ეს საქმე. ამ საქმესთან დაკავშირებით, განზრახ გულგრილობა არ გამომიჩენია. შემოტანილი იყო ადვოკატის საჩივარი, თანაშემწეს უნდა გამოეთხოვებინა საქმის მასალები გამოძიებიდან, როგორც კი ეს საქმე გამოძიებიდან შემოვიდოდა, იქიდან 24 საათში უნდა განმეხილა ეს საქმე. თუ რამე ინტერესი მქონდა, ხომ საერთოდ არ დავაკმაყოფილებდი ამ შუამდგომლობას. მე ეს შუამდგომლობა დავაკმაყოფილე, ექსპერტიზა დაინიშნა, რომლის საფუძველზეც დადგინდა, რომ გიორგი მიქიაშვილის მიმართ მოხდა წამება. საქმის არსებით განხილვასთან და განაჩენთან მე შეხება არ მქონია.
ბატონო ლევან იგივე ზაზა ხატიაშვილი ხელისუფლებას თქვენს ლობირებაში ადანაშაულებს. როგორ ფიქრობთ, არსებობს ამის თქმის საფუძველი?
მე ვარ სასამართლოს წარმომადგენელი და საამართლოს ინტერესებს გამოვხატავ. თქვენ თუ დაუკვირდებით, ახლა მოხდა ერთმანეთთან დაპირისპირებული ძალების კონცენტრირება ჩემს საწინააღმდეგოდ. „ნაციონალური მოძრაობა“ ირაკლი ალასანიას პარტია, დეპუტატები სამთავრობო გუნდიდან, პრეზიდენტი - ყველა გაერთიანდა და ამბობენ, რომ მურუსიძე არ უნდა დაინიშნოს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში. სასამართლო სისტემას სურს, რომ მურუსიძე იყოს სისტემაში და მოხდა ისე, რომ ყველა - პოზიციაც და ოპოზიციაც, ჩემს წინააღმდეგ გამოდის. საბოლოო ჯამში ეს გაერთიანება სასამართლოს წინააღდეგ მოხდა. როგორ შეიძლება მე ვინმესთან რაიმე კავშირში ვიყო? მე ამას ვუყურებ ისე, რომ ყველას თავისი ინტერესი აქვს სასამართლო სისტემაში. მინდა სრული პასუსისმგებლობით განვაცხადო, ლევან მურუსიძე არცერთი პოლიტიკური პარტიის გვერდით არ დგას. ლევან მურუსიძე დგას საქართველოს დამოუკიდებელი მოსამართლეების გვერდით და ბოლომდე ეცდება, მათი ინტერესები დაიცვას. ვერავინ დამადანაშაულებს იმაში, რომ რომელიმე პოლიტიკურ პარტიასთან, რაიმე შემხებლობაში ვარ.