„ნაცმოძრაობას“ უღიმღამოდ, მაგრამ მაინც ტოვებენ. ამჯერად ანდრო ბარნოვი შეელია თანაპარტიელებს და „ფეისბუქის“ ოფიციალურ გვერდზე აღნიშნა: „გამოსავალი ჩარჩოებს მიღმაა. ვტოვებ პარტიას“.
მოლოდინისამებრ, ბარნოვის გზაც არასამთავრობო ორგანიზაციაზე გადის. ამის საპირისპიროდ, ცალკეული არასამთავრობოები პოლიტიკურ პარტიაში ინაცვლებენ. ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ეკა გიგაური ახალ პოლიტიკურ ცენტრ „გირჩში“ აპირებს გაწევრიანებას. მას გზას „ულოცავს“ ბიძინა ივანიშვილიც: „გიგაური ისევ „ენჯეოს“ სახელით გამოდის, ასაღებს თავს სამოქალაქო საზოგადოების წევრად და ნაწილად. მივესალმები, თუ გიგაური მოახერხებს და გააფორმებს იმას, რასაც რეალურად აკეთებს“.
თუკი გავითვალისწინებთ, რომ შესაკრებთა გადანაცვლებით ჯამი არ იცვლება, საინტერესოა, რას ნიშნავს პოლიტიკოსების გადაბარგება არასამთავრობოებთან და, პირიქით, არასამთავრობოების ლტოლვა პოლიტიკოსებთან?!
For.ge პოლიტოლოგ ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრა.
როგორც ჩანს, სამოქალაქო საზოგადოებაში გადასვლა კარგ ტონად ითვლება უცხოელების თვალში. ნაცმოძრაობამ ამოწურა პოლიტიკურ ჩარჩოებში ბრძოლის რესურსი და არასამთავრობოებთან გადაბარგებით ახალ ფრონტს უხსნის დღევანდელ ხელისუფლებას? ან კიდევ, რას ნიშნავს ანდრო ბარნოვის განცხადება, რომ იგი მხოლოდ 2013 წლის 12 იანვარს შეუერთდა ნაცმოძრაობას, როდესაც ნაცმოძრაობა „რუსული პროპაგანდის განწირული მსხვერპლი იყო და საზოგადოების ძალიან დიდი ნაწილი მასში კეთროვანს ხედავდა“?! მანამდე ანდრო ბარნოვი, უნივერსიტეტის სოციალურ და პოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ყოფილი დეკანი, დისტანცირებული იყო ნაცმოძრაობისგან?
- რაღაც არ მახსოვს, რომ ანდრო ბარნოვი „ნაციონალურ მოძრაობაში“ მხოლოდ 2013 წლის 12 იანვარს მივიდა. ჩემი მახსოვრობით, ის უფრო ადრეც იყო ნაცმოძრაობის წევრი. ბოლოს და ბოლოს, იგი გუბერნატორიც იყო, მაგრამ ამას ახლა გადამწყვეტი მნიშვნელობა აღარ აქვს, ვინ როდის გაწევრიანდა „ნაციონალურ მოძრაობაში“. თავისთავად, ეს ტენდენცია იმის მიმანიშნებელია, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ სახელით მოქმედება ზოგიერთი ყოფილი ნაციონალისთვის არ არის მთლად კომფორტული. იმ პასუხისმგებლობის გაზიარება, რაც მოხდა ამ ცხრა წლის განმავლობაში, რა თქმა უნდა, მათ არ უნდათ. ადამიანურად, ეს პოზიცია გასაგებია, მაგრამ მე რომ დარწმუნებული ვიყო იმაში, რომ ეს ხალხი, რომელიც ჩამოშორდა ნაცმოძრაობას და გადავიდა სამოქალაქო სექტორში, ღირებულებების გულისთვის მოიქცა ასე და ეს არ იქნება „ნაციონალური მოძრაობის“ მე-5 კოლონა, მაშინ ამ პროცესს მივესალმებოდი. იმ არასამთავრობო ორგანიზაციების მოწოდებებისა და განცხადებების გათვალისწინებით, რასაც ვისმენ, ამაში დარწმუნებული არ ვარ. აქ ორი მომენტია - ან არასამთავრობოები ჩაკეტილნი არიან რაღაც ვიწრო საკითხებში და პროცესებს მთლიანად ვერ ხედავენ, ან ისინი მენტალურად მხარს უჭერენ „ნაციონალური მოძრაობის“ პროპაგანდას. თუ ანდრო ბარნოვი თვლის, რომ არასამთავრობო სექტორიდან უფრო მეტი საშუალება ექნება ქვეყნისთვის, და არა ნაცმოძრაობისთვის, რაღაც პოზიტიური აკეთოს, ეს კარგი იქნება. თუმცა არასამთავრობო სექტორში მოქმედი მე-5 კოლონის ძალიან მეშინია, ასეთი გადასვლები თავად ამ არასამთავრობო სექტორის არსებობას აყენებს კითხვის ქვეშ. ეს ცუდი პროცესია, რადგან, თუ გადადიხარ არასამთავრობოში, მაშინ მართლაც არასამთავრობო სექტორი უნდა იყო და ობიექტურობა გამოამჟღავნო ყველას მიმართ, არა მარტო ნაციონალების მიმართ.
გვახსოვს ანდრო ბარნოვის სკანდალი რაიონის მუნიციპალიტეტის გამგებლებთან, საკრებულოს თავმჯდომარეებთან, რომლებმაც მასთან, როგორც ნაციონალ შიდა ქართლის გუბერნატორთან, თათბირზე მისვლა არ ინდომეს. გვახსოვს სამაჩაბლოში საზღვრის იქით მისი გადასვლის მცდელობა და მიმართვა ქართველ სამართალდამცავებისადმი - გადავალ და დამაკავეთო, ასევე, საზღვრის აღმნიშვნელი ბანერის ნაგავში გადაგდება, რაც მაშინ სამაჩაბლოელთა თვალში პროვოკაციად შეფასდა - თქვენ წახვალთ და ჩვენ მტრის გარემოცვაში მძევლებად ვრჩებითო. ასევე, ბარნოვის კამათი ჯანდაცვის მინისტრ სერგეენკოსთან, რომელიც დვანში დაზარალებულ ადამიანებს მკურნალობდა და მაშინ სერგეენკომ სცენის მოწყობასა და ხელშეშლაში დაადანაშულა ანდრო ბარნოვი. როგორ გგონიათ, როგორი იქნება ანდრო ბარნოვი არასამთავრობოს რანგში?
- „ნაციონალური მოძრაობის“ სახელმწიფო სტრუქტურებში მაღალი თანამდებობა ეკავა ბარნოვს და, ცხადია, ის ვერ იქნებოდა იმ წესებისგან იზოლირებული, რაც დამკვიდრებული იყო „ნაციონალურ მოძრაობაში“. ბარნოვიც აგრესიული და პროვოკაციული იყო. ხელისუფლებაში მოსვლამდეც, ხელისუფლებაში ყოფნის დროსაც და დღესაც „ნაციონალური მოძრაობის“ დამახასიათებელი თვისება სწორედ ორ ძირითად ნიშანში გამოვლინდა - ის არის აგრესიული და პროვოკაციული. შესაბამისად, „ნაციონალური მოძრაობის“ მთელი ელიტა ზუსტად ამ კონტექსტში ჯდება. ვისთვისაც ეს ორი განმსაზღვრელი ნიშანი ცოტა მიუღებელია ან დისკომფორტს უქმნის, ისინი ნელ-ნელა ახდენენ „ნაციონალური მოძრაობისგან“ დისტანცირებას. მას შემდეგ, რაც ძალაუფლება დაკარგა ნაცმოძრაობამ, ისინი ტოვებენ თანაპარტიელებს. მართალია, ბარნოვიც იმავე თამაშს თამაშობდა, მაგრამ, როგორც ჩანს, ასეთი რამ მისთვის ძალდატანებითი იყო და არა-ბუნებრივი. ყოველ შემთხვევაში, ნაადრევია ლაპარაკი იმაზე, ბარნოვმა თავისი წარსული „ნაციონალურ მოძრაობაში“ დატოვა, თუ თან გაიყოლებს სამოქალაქო სექტორში?! ეს ძალიან მალე გამოჩნდება იმ განცხადებებიდან, რასაც ის გააკეთებს.
ზოგადად, ხომ არ ფიქრობთ, რომ ცინიზმამდე დავიდა ნაცმოძრაობა? მათ შექმნეს ახალი პოლიტიკური ცენტრი „გირჩი“ და დააანონსეს, რომ გირჩი ახალი ცხოვრების დასაწყისია.
- ნაცმოძრაობაში არიან ადამიანები, რომლებიც ხედავენ და ხვდებიან, რომ, პრაგმატული თვალსაზრისით, აღარ უნდა იყვნენ ნაცმოძრაობაში და აყალიბებენ ახალ პოლიტიკურ ორგანიზაციას. ცინიზმი რამდენად არის, არ ვიცი. პროცესი, რომ ნაცმოძრაობაზე ითქვას უარი, კვლავაც გრძელდება. ამას ვინ შეუერთდება და ვინ არა, ვერ გეტყვით.
ანუ, ნაციონალებს სურთ, ხავერდოვნად დატოვონ ნაცმოძრაობა, მონანიების გარეშე?
- ვერავის დავაძალებთ, მოინანიოს ან არ მოინანიოს. როგორ შეაფასებს ამას საზოგადოება, ეს გამოჩნდება არჩევნებზე. იგივე ზურაბ ჯაფარიძე, „გირჩის“ ერთ-ერთი ლიდერი, ნაცმოძრაობას 2012 წელს შეუერთდა. მანამდე არ ყოფილა მათი წევრი. მას რა მონანიება უნდა მოვთხოვოთ?! მასობრივი მონანიების თემებზე აქ ლაპარაკი არც არის და არც უნდა ყოფილიყო. სხვა პროცესები უნდა წავიდეს და რამდენად მიიღებს საზოგადოება ახალ პოლიტიკურ ორგანიზაციებს, ეს გამოჩნდება არჩევნებზე.
რაც შეეხება ეკა გიგაურს, აქ პროცესები პირიქით მიმდინარეობს, ამბობენ, ის პოლიტიკაში აპირებს გადანაცვლებას. ბიძინა ივანიშვილმა მას ცოტა ხნის წინ ურჩია, რაც შეიძლება სწრაფად გადავიდეს პოლიტიკაში, რადგან რეალურად გიგაური დღეს ისედაც პოლიტიკაშია და „თავისი გამოსვლებით ამახინჯებს სამოქალაქო საზოგადოებას“.
- რაც შეეხება ეკა გიგაურს, მე არ ვიცი, რა ურჩია მას ბიძინა ივანიშვილმა, მაგრამ არა მარტო გიგაურთან, არამედ, ზოგადად, არასამთავრობო სექტორთან დაკავშირებით, რომლებიც ადამიანის უფლებებზე, პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ საკითხებზე მუშაობენ, შემიძლია ვთქვა, რომ ისინი კონტექსიდან ამოგლეჯილად არ უნდა უყურებდნენ პროცესებს. მათ პროცესს უნდა შეხედონ მთლიანად და ამ პროცესის ანალიზი გააკეთონ. სამწუხაროდ, ჩვენი საზოგადოება და სახელმწიფო არ არის იმ დონეზე, რომ ერთი კონკრეტული საკითხის შეფასებას ჰქონდეს მნიშვნელობა. ეს არასამთავრობო სექტორის მიმართ ნეგატიურ დამოკიდებულებას იწვევს, რაც ქვეყნისთვის საზიანოა.
არასამთავრობოები არასდროს შეაქებენ ხელისუფლებას, ვიდრე ნაციონალები არ „დაბრუნდებიან“. ნაციონალების დროს არასამთავრობოების აქტიურობას კამპანიური ხასიათი არ ჰქონია, თუნდაც ფარულ მოსმენებთან, თუნდაც 26 მაისთან დაკავშირებით. სამოქალაქო სექტორში გადასვლა და არასამთავრობოებს ამოფარება კარგი ტონია დასავლეთის თვალში?
- არასამთავრობო სექტორი ჩვენთან არის სულ სხვა, დასავლეთში- სულ სხვა. როდესაც უცხოეთში ლაპარაკობენ ეკონომიკაზე და ამაზე არასამთავრობო სექტორი იწყებს მუშაობას, იქ მართლაც ეკონომიკური საკითხები განიხილება, საქართველოში კი ეკონომიკაც, პოლიტიკაც, ადამიანის უფლებებიც - ყველაფერი ერთ ჯამში იხარშება. საქართველოში ხვრელების ამოგმანვა საკმარისი არ არის, რასაც აკეთებს არასამთავრობო სექტორი დასავლეთში. აქ უფრო ფართო მიდგომებია საჭირო. არ უნდა მოხდეს ისე, რომ ადამიანის უფლებები დავიცვათ და ამ უფლებების დაცვას გადავაყოლოთ ქვეყანა. არ უნდა მოხდეს დასავლური თეორიის გადმონერგვა, ჩვენი რეალობის გათვალისწინების გარეშე.
იმავე „რუსთავი-2“-თან დაკავშირებით არსებობს ეჭვი, რომ ხელისუფლებას ხელს აძლევს, ხალვაშის დაუბრუნდეს ტელევიზია, მაგრამ, ამასთანავე, არსებობს სამართლიანობის აღდგენის, საკუთრების უფლების სურვილი. ამიტომ, მხოლოდ ერთ კონტექსტზე საუბარი დაუშვებელია. მიუღებელია თუ არა „რუსთავი 2“, ამაზე ლაპარაკიც არ უნდა იყოს. რა თქმა უნდა, ეს ტელევიზია უნდა იყოს ეთერში, მაგრამ როცა შენ მხოლოდ ერთ ღირებულებაზე ლაპარაკობ, გამოხატვის თავისუფლებაზე აკეთებ აქცენტს და არაფერს ამბობ საკუთრების დაბრუნებაზე, რაც უფრო მნიშვნელოვანია, ეს არ არის სამართლიანი.
სხვათა შორის, ბიძინა ივანიშვილის სურვილიც იყო, რომ სამოქალაქო საზოგადოების ფორმირებაში მიეღო მონაწილეობა. ამ სურვილიდან რაიმე გამოდის?
- სამოქალაქო სექტორში ბიძინა ივანიშვილის გადასვლასთან დაკავშირებით გეტყვით, რომ ასე ხელოვნურად სამოქალაქო სექტორის შექმნა რთული და არაფრის მომტანია. კი ბატონო, შეიქმნა „მოქალაქე“, მერე რა მივიღეთ აქედან? ივანიშვილი აკეთებს იმას, რასაც აქამდე ისედაც აკეთებდა - ოლიმპიადებს, კონფერენციებს ატარებს, მაგრამ როგორც საზოგადოებრივი ორგანიზაცია, რომელიც საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ პროცესებს აფასებს და მასზე გამოხატავს თავის აზრს, ასეთი რამ არ მახსენდება. შეიძლება, გამომრჩა.