,,ჟინერისა'' და ორთაჭალჰესის სკანდალური საქმეების უცნობი დეტალები
,,რუსთავი 2''-ის საქმემ ნაციონალებისგან დაზარალებულებს იმედი გაუჩინა, რომ სამართლიანობა შერჩევითი აღარ იქნება და მათთვისაც აღდგება. ყოველ შემთხვევაში, ქართველ ენერგეტიკოსთა ჯგუფი, რომელიც მიშას ხალხმა ორჯერ გააკულაკა, იმედოვნებს, რომ სამართალდამცავი უწყებები, სხვა თუ არაფერი, მინიმუმ, იმ განცხადებების შესწავლას მაინც დაიწყებს, რომლითაც მთავარ პროკურატურას ჯერ კიდევ 2012 წლის ოქტომბერში მიმართეს. სხვათა შორის, ქართველ ინვესტორთა ეს ჯგუფი ერთ-ერთი პირველი იყო ქართულ ენერგეტიკაში, ვისაც ნაცებმა ბიზნესი წაართვეს, ლაპარაკია კომპანია ,,ჟინერზე'', რომელიც ჟინვალჰესს 1993 წლიდან, 25-წლიანი ლიზინგის უფლებით ფლობდა. ქონების წართმევის მეორე ეპიზოდი ორთაჭალჰესს უკავშირდება, რომელიც შედარებით გვიანდელია და 2007-2008 წლებით თარიღდება. ,,ქონების წართმევებში ყველაზე დიდი ,,ღვაწლი'' ტელეშოუმენ ნიკა გვარამიას და კახა დამენიას მიუძღვის _ ყველაფერს ეგ და დამენია ,,აპრავებდნენ'', რომელიც ,,რუსთავი 2''-ში მოადგილედ ჰყავს და დღეს რა მორალით ითხოვს, რომ გვერდით დავუდგეთ?'' _ რიტორიკულად კითხულობს ბიზნესმენი თემურ ჭიჭინაძე, რომელსაც გარკვეული კითხვები ,,ოცნების'' მთავარი პროკურორის ყოფილ მოადგილე ლაშა ნაცვლიშვილთანაც აქვს და რომელიც ამ თემებზე საჯაროდ, ,,ვერსიის'' თხოვნით, პირველად ლაპარაკობს.
-პირველ რიგში, მივესალმები მოსამართლის გადაწყვეტილებას და ხალვაშს, აქიმიძეს და დვალს ვულოცავ სამართლიანობის აღდგენას. იმედია, ეს პირველი და უკანასკნელი არ იქნება. ქონების წართმევის ერთ-ერთი პირველი ფაქტი შპს ,,ჟინერს'' ეხებოდა, რომელსაც ჟინვალჰესი გრძელვადიანი იჯარით ჰქონდა აღებული და რომელშიც მრავალმილიონიანი ინვესტიცია განახორციელა. სხვათა შორის, ენერგეტიკის დარგში ,,ჟინერი'' ერთ-ერთი პირველი ქართული ოპერატორი იყო - რამდენიმე მილიონიანი ინვესტიცია განახორციელა, ელექტროენერგიის წარმოება ორჯერ გაიზარდა, მინიმალური ტარიფით 1,83 თეთრი. დედაქალაქს წყალი უფასოდ მიეწოდებოდა. ,,წართმევის ოპერაცია'' 2004 წელს დაიწყეს და 2005-ში დაამთავრეს. მაშინ ბიზნესის ,,ახევის'' ,,კლასიკური სცენარი'' ჯერ შემუშავებული არ ჰქონდათ. უბრალოდ, მე - სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე და გენერალური დირექტორი, ემზარ ჩაჩხიანი დაგვაკავეს.
- დაკავებას რამე, ვთქვათ, ფინანსური შემოწმება უძღვოდა?
- დიახ, მაგრამ ვერაფერი ნახეს... მანამდე კი, ერთი- ორჯერ, ხუმრობით შემომითვალეს, კომპანია 25 პროცენტს ხომ არ დათმობსო, რაც სრულიად მიუღებელი იყო. რეპრესიები დაწყებული არ იყო და ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ ამ ნათქვამს ასეთი გაგრძელება მოყვებოდა... სხვათა შორის, მერე, სამეთვალყურეო საბჭოში ჩვენმა ყოფილმა ადვოკატებმა - ყავლაშვილმა და მისმა კოლეგამ ხაჟალიამ ჩაგვანაცვლეს, რომლებიც, როგორც შემდგომში გაირკვა, ადეიშვილის ზონდერადვოკატები იყვნენ... ენერგეტიკოსები ადვოკატებმა ჩაგვანაცვლეს. იმხანად, თბილისის საკრებულოს წევრი ვიყავი. საკრებულოდან რომ გამოვედი, მანქანაში ჩამიხტნენ, დამაკავეს და ფინანსურ პოლიციაში წამიყვანეს, სადაც ემზარ ჩაჩხიანი დამახვედრეს და სადაც მასზე და ჩემზეც, ჩვენი წილების დათმობაზე, მორალური წნეხი ხორციელდებოდა.
- ამ დროს ფინანსურის შეფი ვინ იყო?
- დავით კეზერაშვილი... იქ მივხვდით, რომ ჩვენს ობიექტზე თვალი დიდი ხნის დადგმული ჰქონდათ.
- ,,ვარდების რევოლუციამდე'' ამბობდნენ, რომ ჟინვალჰესში ვანო მერაბიშვილის ინტერესი იდო ანუ თვალი მერაბიშვილმა დაგადგათ?
- არა, თავიდან ბოლომდე ქალაქის მაშინდელი მერის, გიგი უგულავას ინტერესი იკვეთებოდა. სხვათა შორის, დაკავებიდან რამდენიმე თვის მერე უგულავამ ჩაჩხიანი დაიბარა, 4 საათი თავის კაბინეტში ჩაკეტა და ვიდრე ჩვენი სამეთვალყურეო საბჭოს ერთერთ წევრს, ალეკო კობაიძეს ბლანკიანი ქაღალდი არ მიატანინეს და განცხადება არ დააწერინეს, რომ სასამართლო დავაზე უარს ამბობდა, არ გამოუშვეს. ამაში, უგულავასთან ერთად, ,,თბილწყალკანალის'' მაშინდელი ხელმძღვანელი გეგი ქელბაქიანი და ქონების მართვის ხელმძღვანელი ლევან ალაფიშვილიც აქტიურად იყვნენ ჩართულები.
- ვინ და როგორ გაიძულათ?
- ფინანსური პოლიციის მაღალჩინოსანმა დოლიძემ. გამომძიებელი კვერნაძე კი ჩაჩხიანს ამუშავებდა. ისინი გვეუბნებოდა, ეს დავალებაა და წილების დათმობა აუცილებელიაო.
- არ იკითხეთ, წილები რის საფუძველზე უნდა დაგეთმოთ?
- ობიექტს თითქოს რაღაც ლიცენზია ჰქონდა დარღვეული... გამომძიებელი, რომელმაც არ იცოდა, რა უნდა გაეკეთებინა, წამდაუწუმ გარეთ გადიოდა და მერიაში რჩევისთვის უგულავასა და ალაფიშვილთან რეკავდა.
- ანუ სხვა მეწილეებიც დააკავეს?
- დანარჩენი პარტნიორები შეკრიბეს. მთავარი მე და ჩაჩხიანი ვიყავით... მოკლედ, ასე იყო თუ ისე, ჩვენი წილები დავთმეთ.
-ქიბარ ხალვაში ამბობს, რომ თავიდან ნაციონალებს ენდობოდა და ,,რუსთავი 2''-ის ყიდვაზეც ამიტომ დათანხმდა. ,,ვარდოსნებთან'' კავშირი თქვენც გქონდათ?
- მე და სააკაშვილი ერთი მოწვევის საკრებულოს წევრები ვიყავით. ვერ ვიტყვი, რომ ,,ვარდების რევოლუციას'' მხარს ვუჭერდი, მაგრამ ქვეყანაში პროგრესი აღარ იყო და ვთვლიდი, რომ ამ ახალგაზრდა ბიჭებს შეიძლება, რამე შეეცვალათ, თუმცა ვაღიარებ: ეს არასწორი შეფასება იყო... თუ არ ვცდები, 2005 წლის აგვისტოში, ამ დროს სააკაშვილი უკვე პრეზიდენტი იყო, საკრებულოს უმრავლესობასა და ოპოზიციასთან შეხვედრა მოინდომა, რომელიც ლიკანში შედგა. ჟენევიდან ერთი კვირის დაბრუნებული ვიყავი, სადაც ,,ჟინერმა'' ენერგეტიკაში შეტანილი წვლილისთვის, ბრილიანტის ჯილდო მიიღო. როგორც ფრაქცია ,,მრეწველების'' წარმომადგენელი, ლიკანში შეხვედრისას, სააკაშვილს ვუთხარი, რომ ,,ჟინერი'' დაჯილდოვდა, თან ჟინვალჰესის 25 წლის იუბილეზე დავპატიჟე. წამოხტა და გადამკოცნა, ძალიან დიდი მადლობა, ქვეყნისთვის ასეთ კარგ საქმეს რომ აკეთებთო.
- ესე იგი, ეს კოცნა თქვენთვის საბედისწერო აღმოჩნდა, არა?
- (იღიმება) დიახ, როგორც იტალიურ მაფიაშია... ჩაჩხიანი უგულავას კაბინეტში, წეღან რომ გითხარით, სწორედ ამ კოცნიდან მეორე თუ მესამე დღეს ჩაკეტეს და დააწერინეს, რომ ,,ჟინერი'' სასამართლო დავებზე უარს იტყოდა.
- წილები ვის გადაუფორმეთ?
- სახელმწიფოს, კერძოდ, ეკონომიკის სამინისტროს.
- წლების გადაფორმება ღამე მოხდა?
- არა, მაშინ ღამის პრაქტიკა ჯერ არ ჰქონდათ... მას შემდეგ, რაც ჩაჩხიანს უგულავას კაბინეტში დააწერინეს, რომ სასამართლო დავაზე უარს ვამბობდით, ,,ჟინერის'' სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა ჩაატარეს, ჩვენ გაგვათავისუფლეს და, როგორც გითხარით, ჩვენს ადგილას ის ცნობადი ადვოკატები მოვიდნენ, რომლებიც ჩვენს კომპანიას ემსახურებოდნენ.
- ბატონო თემურ, ვერ ხვდებოდით, რომ თქვენი ადვოკატები ნაციონალებთან გარიგებაში იყვნენ?
- ვერა...
-ანუ არ გამორიცხავთ, რომ ,,ნაკოლი'' სწორედ მათ მისცეს?
- გამორიცხული არაფერია... ხელისუფლებას შევარდნაძის დროსაც ჰქონდა ხოლმე სურვილი, რომ ბიზნესში შემოსულიყო, მაგრამ ვერ ბედავდა. ყოველ შემთხვევაში, ასეთი მინიშნებები კეთდებოდა, აი, გვერდით დაგიდგებიო, მაგრამ როცა სუფთად მუშაობ, ასეთ რაღაცებზე არ ფიქრობ, თან, თუკი რამე მოხდებოდა, სამართლის პოვნა შევარდნაძისდროინდელ სასამართლოში უფრო შეიძლებოდა. ყოველ შემთხვევაში, მაშინ პროცესები ბევრჯერ მოგვიგია, მათ შორის სახელმწიფოსთანაც.
- სხვათა შორის, ქიბარ ხალვაშიც ნაციონალების მიმართ კეთილად იყო განწყობილი. აქედან გამომდინარე, ყველაფერი, რაც ბიზნესს მიშას დროს დაემართა, თავად ბიზნესის ანუ იმის ბრალი ხომ არ იყო, რომ ხელისუფლებასთან მეგობრობდა?
- სხვისი არ ვიცი, ჩვენ კი, სააკაშვილთან საკრებულოს გარეთ ურთიერთობა არ გვქონია. საკრებულოშიც მრეწველები კონსტრუქციულ ოპოზიციად ითვლებოდა, სულ ეგ იყო, თან ყველა აღნიშნავდა, რომ ,,ჟინერი'' ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული კომპანია იყო... ,,ჟინერის'' წართმევა, როგორც მერე გაირკვა, მრავალსაფეხურიანი კომბინაცია იყო _ ჯერ წაართვეს ქართველ ინვესტორებს, ,,თბილწყალს'' გადასცეს და, საბოლოოდ, მიზერულ ფასში რუსეთს კომპანიას 75 მილიონად გადასცეს: თბილისის წყალთან ერთად დღეს ჟინვალჰესს რაპაპორტის ,,კამანდა'' მართავს.
- ბატონო თემურ, ,,ჟინერ''- ჟინვალჰესთან დაკავშირებით პროკურატურაში განცხადება, როგორც ვიცი, 2012 წლის ოქტომბერში შეიტანეთ. გამოძიების კუთხით, სიახლე არაფერია?
- არა. არადა, ხელისუფლების შეცვლისთანავე, ფინანსური პოლიციაში დირექტორი დაიბარეს და გვთხოვეს, საჩივარი შეგვეტანა. გამომძიებელმა ჭალიძემ გამოძიება ბრწყინვალედ დაიწყო, მაგრამ ყველაფერი 3-4 თვეში გაჩერდა.
-გამოძიების გაყინვაში, სხვების მსგავსად, თქვენც კბილაშვილ- ნაცვლიშვილს ადანაშაულებთ?
- დიახ, თავიდან ბოლომდე. ეს ტანდემი იყო: კბილაშვილი თავისი უმოქმედობით, ნაცვლიშვილი კი მაქინაციებით.
- თქვენი აზრით, ნაცვლიშვილს რა ინტერესი ჰქონდა, რომ გამოძიება გაეყინა?
- ამის თქმა რთულია, მაგრამ ფაქტია: გამოძიება ,,გაჭედა''. არადა, ყველაფერს თავი რომ დავანებოთ, პირდაპირ უგულავას დანაშაული იკვეთება: ჩაჩხიანს თავისუფლება 4 საათით უკანონოდ აღუკვეთა.
- ბატონო თემურ, თუკი ნაცებს თქვენი განადგურება ჰქონდათ განზრახული, ,,ჟინერთან'' ერთად, ორთაჭალჰესსაც ჩამოგართმევდნენ, მაგრამ ეს უკანასკნელი, როგორც ვიცი, მხოლოდ 2007 წელს წაგართვეს...
- აქ ლაპარაკი ჩემს განადგურებაზე არ იყო, ამოცანა იყო ბიზნესის წართმევა. თან ორთაჭალჰესი ისეთი პატარა იყო, ყურადღებას არ აქცევდნენ, თუმცა ამასობაში, სერიოზული ენერგომაფია ჩამოყალიბდა, ,,ენერგო პროც'' შემოვიდა და ორთაჭალჰესითაც მაშინ დაინტერესდნენ.
- აქაც უგულავას ხელი ერია?
- არა, უფრო ადეიშვილ- მერაბიშვილის. სხვათა შორის, ქართულ ენერგეტიკას დღესაც ისევ ეს ენერგომაფია აკონტროლებს.
- ორთაჭალჰესის აქციებიც იძულებით დაგათმობინეს?
- პრინციპში, ასე გამოვიდა, თუმცა ეს ცოტა სხვა შემთხვევაა: ეს ობიექტი კომპანია ,,ორთაჭალენერჯის'', 2019 წლამდე, ლიზინგით ჰქონდა აღებული, მაგრამ აუქციონზე გაიტანეს. არადა, ,,ენერგო პრო'' გაფრთხილებული იყო, რომ აუქციონში მონაწილეობა არ მიეღო, რადგან ქონება ჩვენ გვეკუთვნოდა და საქმე სასამართლოში იხილებოდა. ეს იყო ჯგუფური დანაშაული, რომელშიც ,,ენერგო პრო'', საჯარო რეესტრი, ეკონომიკის სამინისტრო, სემეკი და, თავისთავად სასამართლო მონაწილეობდა.
- სასამართლოს არც ,,ორთაჭალჰესის'' წართმევაზე მიმართეთ?
- აუქციონი რომ ჩატარდა, საქმე უკვე სასამართლოში იხილებოდა, მაგრამ ამასაც არ დაელოდნენ. ეს საქმე ათ მოსამართლეს აქვს განხილული _ დავით ღიბრაძემ, ეცადაშვილმა, ლეკვეიშვილმა, აბუსერიძემ, სოსო ღურწკაიამ, თამარ ალანიამ და ბოლოს, ნათია ხამხაძემ ერთნაირი, თითქოს ერთი ხელით დაწერილი გადაწყვეტილება გამოიტანეს. რომელ სასამართლო დამოუკიდებლობაზეა ლაპარაკი, როცა ისევ ძველი გუნდიდან იმართებიან. ასევე საინტერესოა არასამთავრობოებისა და დიპკორპუსის მაშინდელი პოზიცია _ სიჩუმე და ეს მაშინ, როცა დღეს ,,რუსთავი 2''-ს დასაცავად ერთი ამბავია ატეხილი. მიმაჩნია, რომ მოსამართლე ურთმელიძემ სწორი გადაწყვეტილება მიიღო, როცა წართმეული ქონება დაუბრუნა ძველ მეპატრონეებს. ქონება ჩვენც წაგვართვეს. მეტიც, იმ ქონებიდან, რომელიც ჩვენი, ქართველი ინვესტიციებით არის შექმნილი და დღესაც ,,ორთაჭალენერჯის'' ბალანსზეა, ,,ენერგო პრო'' ფლობს და, ჩვენი ქონების ხარჯზე, უკანონო შემოსავლებსაც ღებულობს. ფინანსურ პოლიციას აღნიშნულ საკითხზეც დაწყებული აქვს გამოძიება, მაგრამ სამწუხაროდ, ესეც თაროზე შემოიდო.
- ესე იგი, ორთაჭალჰესთან დაკავშირებითაც, მთავარი პროკურორის ყოფილი მოადგილის, ნაცვლიშვილის შესაძლო კორუფციულ ინტერესებამდე მივდივართ?
- ალბათ... ამ შემთხვევაში, საქმე, მინიმუმ, ფულის გათეთრებასთან გვაქვს... ყოველი ახალი მთავარი პროკურორის დანიშვნისას, ჩვენი ადვოკატები შედიან შუამდგომლობით, რომ გამოძიება განახლდეს, მაგრამ არავითარი პასუხი ანუ პრეცედენტს არ ქნიდნენ. ,,რუსთავი 2''-ის საქმემ კი იმედი გააჩინა, რომ ჩვენი საქმეებიც უნდა მივიდეს ლოგიკურ დასასრულამდე.
- ბატონო თემურ, იმ შემთხვევაში, თუკი თქვენი საქმის გამოძიება ახლაც არ განახლდება, ხომ არ ჩათვლით, რომ ,,ოცნების'' ცალკეული მაღალჩინოსნები ბლოკავენ? მით უმეტეს, სხვა ინტერვიუებში ნოღაიდელისა და ,,ოცნებელების'' კავშირებზე არაერთხელ მიგინიშნებიათ...
- სამი წელია, ხელისუფლება შეიცვალა, მაგრამ ჩვენ კერძო დავებზე ხმა არ ამოგვიღია. ორთაჭალჰესი ,,ენერგო პრომ'' წაიღო, რომლის უკანაც, ვიცით, ვინც დგას _ ნოღაიდელ- მერაბიშვილის გუნდი. ნოღაიდელი კი ვისი პარტნიორია? ქართულ ენერგეტიკას დღესაც ეს მაფია აკონტროლებს და ჩვენი საქმეც გაჩერებული ამიტომაა. ისე, ახალი პროკურატურამ შეცდომა დაუშვა _ სადავო ქონებაზე თავიდანვე მონიტორინგი უნდა ჩატარებულიყო, რადგან გადაყიდვები არ მომხდარიყო. ესეც რომ არა, პასუხი სახელმწიფომ ან მესამე და მეოთხე კეთილსინდისიერმა მყიდველმა კი არა, მათ უნდა აგონ, ვინც ქონება წაიღო.
ვანო პავლიაშვილი