პარლამენტის ვიცე-სპიკერი მანანა კობახიძე ადასტურებს ინფორმაციას, რომ ლაშა მახარაძის მკვლელობაში ეჭვმიტანილი პირის ინტერესებს იცავდა. დეპუტატის მტკიცებით, სავარაუდო ეჭვმიტანილის გ. ოქროპირიძის უფლებამდაცველი იყო და „რასაც მკვლელობა ჰქვია და რისთვისაც ის სასჯელს იხდიდა“ მისი ადვოკატი არ ყოფილა.

ქვეყანაში არსებული კრიმინოგენური ვითარების და ბარნოვზე მომხდარი მკვლელობის თაობაზე, for.ge მანანა კობახიძეს ესაუბრა.

შს სამინისტროს ბარნოვზე მოკლული ლაშა მახარაძის მკვლელი ჯერჯერობით არ დაუპატიმრებია, მაგრამ არსებობს ინფორმაცია, რომ გ. ოქროპირიძემ, რომელიც პატიმრობიდან „უდო“-ს მიერ გაზაფხულზე გათავისუფლა, მახარაძის მისამართით ორი გასროლა განახორციელა. ოპოზიციაში ყოფნის დროს აცხადებდით, რომ ოქროპირიძე „ნაციონალური მოძრაობის“ პატიმარი იყო. ის, ადრეც მკვლელობისთვის იხდიდა სასჯელს?

- ძალიან მძიმე ფაქტია და ძნელია, მოკლულის დედა ვანუგეშო და რაიმე ვუთხრა, მაგრამ დაღუპულის ოჯახს სამძიმარს ვუცხადებ. რაც შეეხება იმას თუ ვინ არის ეჭვმიტანილი, ამის თაობაზე სამინისტროს ოფიციალური განცხადება არ გაუკეთებია, ამიტომ არანაირი უფლება არ მაქვს, ვინმე კონკრეტული პირი დავასახელო, მაგრამ თუ მეკითხებით, ვინ არის ოქროპირიძე, გეტყვით, რომ იმ საქმესთან დაკავშირებით, რასაც მკვლელობა ჰქვია და რისთვისაც ის სასჯელს იხდიდა, მისი ადვოკატი არ ვყოფილვარ. ოქროპირიძესთან მაშინ მქონდა შეხება, როდესაც მის მიმართ განაჩენი უკვე გამოტანილი იყო და სასჯელს იხდიდა. ის სამკურნალო დაწესებულებაში იყო გადაყვანილი, რადგან მკვლელობის დროს, ის თავად იყო დაჭრილი და მას მძიმე ოპერაციები ჩაუტარდა. სასჯელაღსრულების მაშინდელ დაწესებულებაში ნაოპერაციებს ფიზიკურად უსწორდებოდნენ და ის იყო არაადამიანური მოპყრობის მსხვერპლი. მისმა დედამ არასამთავრობს და მე როგორც უფლებადამცველს არაერთხელ მოგვმართა, რომ საქმეში ჩავრთულიყავით.

ანუ, თქვენ იყავით ოქროპირიძის უფლებადამცველი და არა ადვოკატი?

- ამ შემთხვევაში, ადვოკატ-უფლებადამცველი, რადგან ადვოკატის ორდენის გარეშე მის ინტერესებს ვერ დავიცავდი. მას წამების საქმეზე ვიცავდი და მაშინდელ სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის ხელმძღვანელობას ვედავებოდი. ის წამების მსხვერპლი ნამდვილად იყო და ეს დადასტურებული იყო მტკიცებულებებით.

მასზე, რა სახის ზეწოლა ხორციელდებოდა?

- მასზე როგორც ფიზიკური ზემოქმედების კვალი იყო, ასევე პრობლემა ის გახლდათ, რომ მას მედიკამენტებს არ აძლევდნენ და არ მკურნალობდნენ. ამის გამო საჩივარი ევროსასამართლოშიც იქნა გაგზავნილი, საიდანაც მოთხოვნა მოვიდა, რომ მისთვის სამედიცინო დახმარება გაეწიათ. მასთან ამ სახის ჩართულობა მქონდა და ძირითადი ბრალდების საქმეს არც გავცნობივარ, რადგან საქმის წარმოება დასრულებული იყო და ეს ჩემთვის არც არავის უთხოვია. განაჩენი გამოტანილი იყო და მისი დედა ამბობდა, რომ მას მონაწილეობა არ მიუღია მკვლელობაში და ადგილი ჰქონდა თავდაცვას და აუცილებელ მოგერიებას. ეს იყო დედის განცხადება და ამ საკითხების გამოკვლევაში არ შევსულვარ. ეს ჩემი ფუნქცია არ იყო, განაჩენი დამდგარი იყო და მას ვიცავდი როგორც წამების და არადამიანური მოპყრობის მსხვერპლს. გემახსოვრებათ, რომ ამ ადამიანების ინტერესების დასაცავად მაშინ, საჯარო სივრცეში კამპანიაც იყო გაჩაღებული.

ქალბატონო მანანა, მას შემდეგ, რაც ხელსიუფლებაში „ქართული ოცნება“ მოვიდა, ეს ადამიანი პატიმრობიდან გათავისუფლდა. არის ინფორმაცია, რომ ოქროპირიძის თაობაზე „უდო“-ს კომისიაში თქვენი მიმართვა შევიდა. თქვენ მისმა დედამ მოგმართათ?

- ჯერ კიდევ არჩევნებამდე, წამების საქმეში მისი ინტერესების დამცველი ვიყავი და დედამისმა მომმართა, „უდოს“ კომისიის და პრეზიდენტის წინაშე შუამდგომლობა გამეწია. ასეთი განცხადებები პარლამენტში არაერთი პატიმრების ოჯახისგან შემოდის, სადაც დეპუტატებს დახმარებას გვთხოვენ. ჩვენი ვალდებულებაა, განცხადებებზე რეაგირება მოვახდინოთ, ვინც არ უნდა იყოს ის. ვალდებული ვარ, მათი განცხადებები გადავაგზავნო როგორც შეწყალების კომისიაში, ასევე „უდო“-ში. ჩემი ცალსახა თხოვნა იყო, რომ კანონის შესაბამისად ემოქმედათ და ზომები მიეღოთ. პატიმარი უნდა გათავისუფლეს თუ არა, ეს დეპუტატის გადასაწყვეტი არ არის და უტყუარი მტკიცებულებების საფუძველზე გადაწყვეტილებას შეწყალების კომისია თუ „უდო“ იღებს.

ის, რომ ოქროპირიძის უფლებები იყო დარღვეული, როგორ ჩანს, ესეც გარკვეული ფაქტორი იყო მისი პატიმრობიდან გათავისუფლების. როგორც არაერთი პატიმარი, ასევე ეს ადამიანიც წამების მსხვერპლი იყო და ალბათ, „უდო“-ს კომისიის გადაწყვეტილებას ეს განაპირობებდა.

„უდო“-სთვის ალბათ, სხვა პატიმრების თაობაზეც მიგიმართავთ. მათი შეწყალებაც მოხდა?

- ბევრზე მიმართვა საერთოდ არ დაკმაყოფილდა. სწორედ იმიტომ, რომ ეს მათი კომპეტენციაა. შეწყალების საქმეში მე ვერ ჩავერეოდი. ერთადერთი რაც გავაკეთე, წერილი გავაგზავნე, რომ თხოვნა განეხილათ.

თქვენ იცოდით, რომ „უდო“-ს მიერ ამ ადამიანის შეწყალება მოხდა?

- ვიცოდი, ეს ურთიერთობა მქონდა. ყველა განცხადებაზე რეაგირებას ვითხოვ და ეს ინფორმაცია მქონდა. ისიც ვიცოდი, რომ ეს ადამიანი აპირებდა ნორმალურ ცხოვრებას დაბრუნეებოდა. როგორც დედამისი ამბობდა, ის წყალბურთელი იყო და ნორმალური ცხოვრება სურდა.

თქვენ ამბობთ, რომ კანონით გათვალისწინებული პროცედურების დაცვით, მიმართეთ „უდო“-ს. ოპონენტების მხრიდან კი, ამას პოლიტიკური ინტერპრეტაციები უკვე მოჰყვა... როდესაც, ამ მკვლელობასთან დაკავშირებით ოქროპირიძის გვარი მოისმინეთ, რა რეაქცია გქონდათ?

- რა თქმა უნდა, შოკისმომგვრელი. მიუხედავად იმისა, რომ პროცედურები კანონის დაცვით იყო განხორციელებული და დეპუტატი გადაწყვეტილების მიღებაში ვერ ჩაერევა, რა თქმა უნდა, ეს ჩემთვის მძიმე მოსასმენი იყო. ამ შემთხვევიდან დასკვნის გაკეთება შეიძლება, რომ პატიმრები, რომლებიც მოგვმართავენ, მათ შემიძლია ვურჩიო, სასჯელაღსრულების დეპარტამენტს თავად მიმართონ. ეს არ არის გამოსავალი და პასუხისმგებლობას არ გავურბივარ. ხელისუფლებას წარმოვადგენ და პასუხისმგებლობა თანაბარია. ხელისუფლება ვალდებულია, ნებისმიერი ასეთი საქმის განხილვისას, ზედმიწევნით ყურადღებით იყოს, მაგრამ თვითონ ის ფაქტი, რომ ადამიანებს აწამებდნენ და ეს ხელისუფლების სტილი იყო, ეს მძიმე შედეგებს აუცილებლად ტოვებს.

ამნისტირებულ ადამიანებს სერიოზული დაღი დაასვა იმ რეჟიმმა, რომელიც არსებობდა სასჯელაღსურლების სისტემაში. გამართლებას კი არ ვცდილობ, არამედ მიზეზებს ვეძებ - თუ რატომ ხდება, რომ ამნისტირებული ადამიანები დანაშაულს მეორედ სჩადიან?! ძალადობაზე დამყარებული რეჟიმი ადამიანის ფსიქიკაზე შედეგებს ტოვებს. გამოძიებამ უნდა დაადგინოს ვინ იყო მკვლელი და ვინც არ უნდა იყოს ის, უმკაცრესად უნდა დაისაჯოს. არავითარი შენდობა-დანდობა არ უნდა იყოს იმის, ვინც სხვის სიცოცხლეს ხელყოფს.

ოპონენტები ფართომასშტაბიანი ამნისტიის გამოც გაკრიტიკებენ. როდესაც იგებთ, რომ დანაშაული ხელმეორედ ამნისტირებულმა პირმა ჩაიდინა, ხომ არ ფიქრობთ, რომ ხელისუფლებამ ნაჩქარევი გადაწყვეტილება მიიღო?

- ასე არ ვფიქრობ. ეს იყო ერთადაერთი გამოსავალი ათიათასობით ადამიანის იმ პირობებიდან დასახსნელად, რასაც წამების ჯოჯოხეთი ერქვა. სწორედ „ნაციონალური მოძრაობის“ კისერზეა, რომ გა1ნუკითხაობა იყო, სამართლიანი სასამართლო არ არსებობდა და მტყუან-მართალს ვერ გაარჩევდით. დაცვის ქვეშ მყოფი ალი მონაკი მყავდა, რომელიც მკვლელობისთვის სასჯელს იხდიდა. თავს დავდებ, რომ მას კაცი არ მოუკლავს, მაგრამ ამ ადამიანს ცხოვრება დაუნგრიეს და გაუმწარეს. ყველა საქმის თავიდან განხილვა შეუძლებელი იყო და ამას არც არანაირი სასამართლო რესურსი არ ეყოფოდა. გამოსავალი ერთადერთი ფართომასტაბიანი ამნისტია იყო. არ ვნანონ, რომ ამ ჰუმანურ აქტს მხარი დავუჭირე. ძალადობა წარმოშობს ძალადობას და ის ადამიანები, რომელთა მიმართაც ადგილი ჰქონდა გაუპატიურებას, წამებას და ცემას, ყოველთვის პოტენციური დამნაშავეები არიან, მაგრამ მათ რეაბილიტაციაზეც სახელმწიფომ უნდა იზრუნოს. ეს შედეგები იქნებოდა და ნაციონალების მხრიდან თითის გამოშვერა, რომ ეს ჩვენს გამო ხდება, მიუღებელია. ეს მკვლელობები შედეგია იმ ცხრაწლიანი ჯოჯოხეთის, სადაც ყველანი ვიყავით.

თქვენ ჰუმანურ აქტზე საუბრობთ, მაგრამ თქვენი ოპონენტები გარკვეულ „გარიგებაზე“ აპელირებენ. გივი თარგამაძემ for.ge-სთან საუბარში აღნიშნა, რომ ბიძინა ივანიშვილმა ე.წ. კანონიერ ქურდებთან გარიგება დადო, რომ არჩევნებზე მხარდაჭერის სანაცვლოდ, ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, ფართომასშტაბიან ამნისტიას გამოაცხადებდა...

- თარგამაძის განცხადებაზე არანაირ კომენტარს არ გავაკეთებ იმიტომ, რომ მას ჩემი აზრით, ძალიან საეჭვო წარსული აქვს და არ მსურს, მისი ოპონენტი ვიყო. მას სინდის-ნამუსი არ უშლის, რაც უნდა, ის თქვას. თარგამაძისნაირი ადამიანები, რომლებიც ოპოზიციას სულის ამოხდას და ჯოჯოხეთს ჰპირდებოდა, ადამიანებს ციხეში ამყოფებდა და ფსიქიკას უნგრევდა. მძიმე დანაშაულის მიმართ ტოლერანტობა არ გამოგვიცხადებია. „ქურდული სამყაროს“ მიმართ არავითარი დანდობა არ იქნება და ადგილი აქვს სპეკულაციებს. ქვეყანაში სიტუაცია რაც უფრო აირევა და მეტი დანაშაული მოხდება „ნაციონალურ მოძრაობას“ აწყობს. ამას არ დავუშებთ და იქნება პასუხი ყველა კრიმინალის მიმართ.

რაც შეეხება ქვეყანაში არსებულ კრიმინოგენურ ვითარებას. უმცირესობა გაუარესებულ მდგომარეობაზე საუბრობს და ალექსანდრე ჭიკაიძის პოსტიდან გათავისუფლებას ითხოვს. სამწუხაროდ, დღეა არ გავა, რომ ადამიანი არ მოკლან. საგანგაშო სიტუაციას ამჩნევთ?

- ვისაც შვილი მოუკლეს, მათთვის სტატისტიკა არანაირი შვება არ არის, შს სამინისტრო გვეუბნება, რომ გასულ წლებთან შედარებით, სიტუაიცა არ არის შეცვლილი. მკვლელობების იგივე მაჩვენებელია და არ ჩანს, რომ ქვეყანა დაინგრა, მაგრამ თითოეული ფაქტი უნდა იყოს განგაშის სიგნალი. ადამიანი, რომელიც ნასამართლებია, ამნისტირებული და დააშაულს მეორედ სჩადის, მისი დანდობა არ უნდა იყოს. დანაშაულის გახსნის მიხედვით, პრობლემები ნაკლებია. ამის მაგალითია დარჩიას საქმე და ადიგენის შემთხვევა. მთავარია, პრევენცია მოხდეს. ის ზომები, რაც „პოლიციის შესახებ“ კანონით არის გათვალისწინებული, უნდა ამოქმედდეს. თუ საჭიროა, რესურსი უნდა გაიზარდოს როგორც საკადრო, ასევე ფინანსური. დანაშაული ყველა სახელმწიფოში ხდება და ჩემს ახალგაზრდობაში ენით უაწერელი ფაქტი მოხდა. სამი წლის ბავშვი გააუპატიურეს, დაანაწევრეს და შემდეგ ერთ-ერთ მთიან რეგიონში, საკუთარ სარდაფში დამარხეს. ასეთი რაღაცეები ხდებოდა და საქართველო არ არის ის ქვეყანა, სადაც დანაშაული არ ხდება. დანაშაული შვედეთშიც ხდება, სადაც ყველაფერი აწყობილია. ხოლო, ნაციონალებისგან, მართლა იმ ადამიანებისგან ვინც წამებას ძალადობას და კაცის კვლას ახალისებდა, კრიტიკა წარმოუდგენელია.