„დღეს თუ ვინმეს არ სჯერა, რომ მედია თავისუფალია საქართველოში, ეს ძალიან დიდი უსამართლობაა. ვისურვებდი, ერთ დღეს მეხილა მედია, რომლის მიერ მომზადებული მასალები ხარისხობრივად მაღალი იქნება. თორემ თავისუფლები რომ ხართ, ამაზე უკვე აღარავინ დავობს. თქვენ, ჟურნალისტები ხართ აბსოლუტურად თავისუფალი. არავინ თქვას, რომ რაიმე ნიშნით დევნიან, ეს არის ტყუილი“, - ამ განცხადების ავტორი საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილია. ძნელია არ დაეთანხმო პრემიერს, რომ დღეს ჟურნალისტები არ იდევნებიან, თავისუფლების ხარისხიც გაცილებით მაღალია, ვიდრე „ნაციონალაური მოძრაობის“ ხელისუფლებაში ყოფნის პერიოდში იყო.
თუმცა, უმრავლესობის წევრი გუგული მაღრაძე მედიასთან ურთიერთობის ახალი სტრატეგიის შემუშავების ინიციატივით გამოდის. როგორც საპარლამენტო უმრავლესობის წევრმა „პირველის პრესკლუბში“ განაცხადა, მედიაში საკითხების გაშუქების მიმართ სხვა ტიპის დამოკიდებულება უნდა იყოს, კერძოდ, დრო საგნობრივ კამათს უნდა დაეთმოს. მაღრაძე ამბობს, რომ უმრავლესობას დიდი პასუხისმგებლობა აქვს ქვეყნის წინაშე და შესაბამისად, უკვე სხვანაირ მოთხოვნებს უყენებს მედიას.
„აქამდე ყველა თოქ-შოუში იყო ასეთი ტენდენცია - „ნაციონალური მოძრაობა“ რაღაც განცხადებას გააკეთებდა, საღამოს გადაცემაში დაჯდებოდა წამყვანი, აქეთ „ნაციონალური მოძრაობა“, იქით ხელისუფლება და წამყვანს ჰქონდა ერთი ამოცანა – უნდა შეეგდო ერთი წინადადება, შემდეგ კი მიდიოდა ორივე მხიდან კამათი. არჩევნების წინა პერიოდში რამდენიმე გადაცემას ვუყურე და სიმართლე გითხრათ, პირველი სამი წინადადების შემდეგ ვერაფერი გავიგე, რას ამბობდნენ მხარეები. ეს არის დაკარგული ერთი საათი, არაფერი შინაარსობრივი არ რჩება.
ამიტომ მე ვფიქრობ და ჩემი გუნდის ბევრი წევრი იზიარებს ამ მოსაზრებას, რომ ძალიან შერჩევით უნდა მოვეკიდოთ, რა ტიპის გადაცემებში მივიღოთ მონაწილეობა და რაში არა. ჩვენ უკვე დიდი პასუხისმგებლობა გვაქვს ქვეყნის წინაშე, შესაბამისად, უკვე სხვანაირ მოთხოვნებს ვუყენებთ მედიასაც. გვაქვს მოთხოვნა, რომ მედიამ გააშუქოს მოვლენები და საკითხები, რომელთა შესახებ ინფორმაცია აუცილებელია იმისთვის, რომ საზოგადოება იყოს თანამონაწილე ყველა იმ რეფორმისა თუ პროექტისა, რომელიც ქვეყანაში უნდა განხორციელდეს.
ამიტომ მე ჩემი გუნდის წევრებსაც მოვუწოდებდი, რომ გავიდეთ ისეთ გადაცემებში, სადაც საგნობრივად ველაპარაკებით საზოგადოებას, უნდა იყოს უფრო ფართო სპექტრი, მათ შორის, ექსპერტებიც და დოკუმენტების, ფაქტების საფუძველზე იქნება მსჯელობა. იმას, რომ ტყუილად დავკარგოით დრო და ენერგია და თან „ნაციონალურ მოძრაობას“ მივცეთ საშუალება, მუდმივად იტრიალონ ეკრანზე, არავითარი აზრი არ აქვს. ეს არ არის არავითარი ბოიკოტი“, - აცხადებს გუგული მაღარაძე.
მაღრაძე ამბობს, რომ გუნდის ბევრი წევრი იზიარებს მის მოსაზრებას, თუმცა, უმრავლესობის წევრებისთვის მაღრაძის ინიციატივა მოულოდნელი აღმოჩნდა. ნაწილმა კოლეგა დეპუტატის ინიციატივას არასერიოზული უწოდა, ნაწილმა კი კომენტარი არ გააკეთა.
უმრავლესობის წევრი ანი მიროტაძე ამბობს, რომ ამ თემასთან დაკავშირებით უმრავლესობაში საუბარი არ ყოფილა. მიროტაძე ამბობს, რომ წინააღმდეგია ხელისუფლებამ განუსაზღვროს მედიას როგორ უნდა იმუშაოს.
„პრივატული საუბრები თუ ჰქონდათ დეპუტატებს, ვერ გეტყვით, ეს მათი უფლებაა, მაგრამ ჩვენ მივიღოთ სტანდარტები როგორ შევარჩიოთ მედია და თემები, რასაკვირველია ამ თემაზე არანაირი კონსულტაცია არ ყოფილა და მიმაჩნია, რომ არც უნდა იყოს. მედია თავად განსაზღვრავს თავის დღის წესრიგს. არათუ არ ვეთანხმები ამას, არამედ, თუ იქნება მსგავსი ინიციატივა აუცილებლად გამოვხატავ ჩემს უარყოფით პოზიციას.
მე ვიქნები წინააღმდეგი განვუსაზღვროთ მედიას როგორ უნდა იმუშაოს. ჩვენი ერთადერთი დანიშნულებაა ხელი შევუწყოთ მედიას, რომ იმუშაოს. თუ საჭირო იქნება ამისათვის, რომ საკანონმდებლო ცვლილებები უფრო ლიბერალური გავხადოთ, ამას მივესალმები. სხვა მხრივ ჩვენი საქმე არაა, ვინ როგორ მუშაობს“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას ანი მიროტაძე.
უმრავლესობის წევრი გიგლა აგულაშვილი განმარტავს, რომ მისთვის წარმოუდგენელია მაღრაძის ინიციატივა როგორც კანონპროექტი როგორ უნდა დარეგისტრირდეს პარლამენტში. რაც შეეხება მიდგომას, დეპუტატი ამბობს, რომ მედიის აქტიური ჩართულობით ამომრჩეველმა უნდა მიიღოს მეტი ინფორმაცია რას აკეთებს და რას ვერ აკეთებს ხელისუფლება.
„მე ვარ მომხრე - მეტი ინფორმაცია ხალხს, ნებისმიერი ფორმით და საშუალებით. მხოლოდ წინასაარჩევნო კამპანიის დროს კი არ უნდა ველაპარაკოთ ხალხს ინტენსუტად, არამედ უნდა ველაპარაკოთ ყოველდღიურად თუ რა გავაკეთეთ. მეტს ვიტყოდი, მე უფრო კრიატიული იდეების მომხრე ვარ, მაგალითად რატომ არ უნდა ვაწყობდეთ მედიატურებს? დავდივარ და ვათვალიერებ საქართველოს მასშტაბით საწარმოებს, ორჯერ გამოვაქვეყნე ეს ინფორმაცია, გავავრცელე პრეს-რელიზიც, მაგრამ გამოხმაუარება არ მქონია. როგორც ჩანს, სხვანაირი ორგანიზება უნდა გაკეთდეს იმისათვის, რომ ადამიანებმა გააცნობიერონ რა ხდება.
მედია ამ შემთხვევაში არის ჩვენი მოკავშირე. ვინც საქმეს აკეთებს, მედია მისი მოკავშირეა. თუ არის ეჭვი, რომ რომელიმე სატელევიზიო თუ ბეჭდვითი მედია თავის რესურსებს მიკერძოებულად იყენებს, კი არ უნდა გავებუტოთ ვინმეს, არამედ უფრო კარგად უნდა ვთქვათ სათქმელი. დარწმუნებული ვარ ერთ რამეში, მოქალაქეებს აქვთ შესანიშნავი უნარი, რომ ადეკვატურად აღიქვან ფაქტები და მოვლენები. ამიტომ, პასუხი ასეთია - მეტი კომუნიკაცია“, - ამბობს for.ge-სთან საუბრისას გიგლა აგულაშვილი.
გუგული მაღრაძის ინიციატივას მედიაზე ზეწოლის მცდელობად აფასებენ ჟურნალისტები. თამარ ჩიქოვანი ხელისუფლებას მოუწოდებს ყოფილი ხელისუფლების შეცდომები არ გაიმეორონ. ჩიქოვანი ამბობს, რომ ხელისუფლებას მედიასთან ურთიერთობის არანიარი სტრატეგია არ აქვს.
„ახალ ამბებს ქმნის „ნაციონალური მოძრაობა“, უმრავალესობა არის თავის მართლების ან პასუხის გაცემის პოზაში ჩაყენებული, რაც ნებისმიერი პოლიტიკური ძალისთვის არის წამგებიანი. თუმცა, რასაც ქალბატონი გუგული ამბობს, ზუსტადაც, რომ ეს არის წინა ხელისუფლების პროპაგანდა, მაგრამ საბოლოო ჯამში, წარუმატებელი გეგმის განმეორების მცდელობა. ზუსტად მაშინ იყო, როცა ვიღაცეები წყვეტდნენ რომელ გადაცემაში უნდა მისულიყვნენ, ვისთვის მიეცათ კომენტარი და ვისთვის არა. მოლაპარაკე თავები ჰყავდათ“, - ამბობს ჩიქოვანი.
ჟურნალისტი დარწმუნებულია, რომ მაღრაძის ინიციატივა ვერ იმუშავებს, რადგან ამჯერად ეს არაა ერთიანი პოლიტიკური ძალა, არამედ ეს არის მრავალპარტიული კოალიცია, ამ კოალიციაში შედიან პოლიტიკური ძალები, რომლებიც ასეთ საკითხებს განსხვავებულად უყურებენ.
„ძალიან კარგი იქნება თუ ახალ სტრატეგიას ჩამოაყალიბებენ და ჩამოაყალიბებს ის ვინც ამაში ერკვევა. მედიისთვის თემების შეთავაზება, სადღაც მისვლა და სადღაც არ მისვლა, ეს არაა ახალი სტრატეგია, ეს არის ძველი სტრატეგია, რომელიც წინა ხელისუფლებამ დაამკვიდრა და რომელიც საბოლოოდ მაინც წარუმატებელი აღმოჩნდა. არ ვუსურვედი ამ ხელისუფლებას, რომ იგივე შეცდომები გაიმეოროს, რაც წინა ხელისუფლებამ დაუშვა“, - აღნიშნა for.ge-სთან საუბრისას თამარ ჩიქოვანმა.
მედია ექსპერტი ლელა კურდღელაშვილი მიიჩნევს, რომ ყველა ხელისუფლება ცდილობს ჩაერიოს მედიის საქმიანობაში. მისი თქმით, ჩვენ გვაქვს წარსულის გამოცდილება, როგორ იწერებოდა ნიუსი და როგორ ხდებოდა მისი გაშუქება.
„ძალიან მაინტერესებს როგორ აპირებენ ესენი ამ კანონპროექტის დაწერას. მსოფლიოს სხვა და სხვა ქვეყნებში არსებობს საინფორმაციო უსაფრთხოების დეპარტამენტი, ეს არის პრევენცია მოსალოდნელი საინფორმაციო ომის აღსაკვეთად. ამიტომაც სახელმწიფოს უნდა ჰქონდეს სტრატეგია, როგორ მოახდინოს პრევენცია ამა თუ იმ მედია ომზე. ეს არის პრევენცია და არა კონტროლი.
მედიას ვერ გააკონტროლებ და მედიის კონტროლი უკვე ნიშნავს საბჭოთა კავშირს, რომლის მცდელობა გვქონდა სააკაშვილის დროს, როდესაც მივიღეთ დახურული ტელევიზიები, გაზეთები. ვეთანხმები გუგული მაღრაძის ინიციატივას, რომ მედია აუკეთესი უნდა იყოს, მაგრამ ის, რომ გაკონტროლდეს და ამით გავხადოთ უკეთესი, ეს გამორიცხულია. სად მივიდეთ და სად არა, ეს შეიძლება შიგნით პარტიაში დაგეგმონ, ეს მათი პარტიული საქმეა, მაგრამ როგორც კი ჩაერევი, რა თქვას მედიამ და რა არა, ეს ნიშნავს, რომ მივდივართ იქ, სადაც ვიყავით“, - ამბობს for.ge-სთან საუბრისას ლელა კურდღელაშვილი.