„საქართველოს პარლამენტმა ოთხშაბათს მეორე მოსმენით მხარი დაუჭირა კანონს „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ - კანონპროექტს 150-დან იგივე 83-მა დეპუტატმა მისცა ხმა. წინა დღით პარლამენტის შენობის წინ შეტაკებები და დაკავებები მოხდა“ - წერს BBC.
კენჭისყრის შემდეგ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ განაცხადა, რომ დეპარტამენტის ქვედანაყოფები განათავსეს პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიასთან, რათა დეპუტატები უსაფრთხოდ გასულიყვნენ, ამის შემდეგ შსს-მ პოლიცია გაიყვანა.
„საპროტესტო აქციის მონაწილეებს საშუალება აქვთ მოაწყონ დემონსტრაცია მათთვის მოსახერხებელ ადგილას. შინაგან საქმეთა სამინისტრო მოუწოდებს პოლიტიკური პარტიების ლიდერებს, ორგანიზატორებს და აქციის მონაწილეებს არ დაარღვიონ კანონი, მშვიდობიანად გამართონ პროტესტი და არ მიმართონ ძალადობას“, - ნათქვამია განცხადებაში.
„გსურთ ევროპაში წასვლა? დაემორჩილე კანონს“
კენჭისყრამდე მმართველი „ქართული ოცნებისა“ და ოპოზიციის დეპუტატებმა ერთმანეთში ბრალდებები გაცვალეს და ასევე მოაწყვეს მცირე ჩხუბი სწორედ სხდომათა დარბაზში. აღსანიშნავია, რომ დებატები სამშაბათს საღამოს პარლამენტის წინ დიდი საპროტესტო აქციის დაშლის ფონზე გაიმართა.
„ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ წევრმა, ლევან ხაბეიშვილმა პარლამეტში მის დაზიანებაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ის პოლიციელებმა სცემეს, როცა სპეცრაზმის მიერ დაკავებული ახალგაზრდა მამაკაცის დახმარებას ცდილობდა.
„როცა მცემეს, მითხრეს, ენა გრძელი გაქვს და გამუდმებით აკრიტიკებ ხელისუფლებას, იქნებ გაჩერდეო... მოითხოვეს, მეთქვა, რომ „ეშმაკი“ ვიყავი და ამ შემთხვევაში არ მცემდნენ. ბუნებრივია, ასეთი ფუფუნება არ მიმიცია და პასუხი რომ მიიღეს, კიდევ უფრო მეტი მივიღე“, - განაცხადა ტრიბუნიდან ხაბეიშვილმა.
ხაბეიშვილმა მმართველი პარტიის წარმომადგენლებს მოუწოდა შეწყვიტონ კანონპროექტის განხილვა 2024 წლის ოქტომბრის არჩევნებამდე, რის შემდეგაც, მისი თქმით, გადაწყვეტილებას ხალხი მიიღებს. „თუ ამას მმართველი პარტია არ ეთანხმება, ოპოზიცია მოქალაქეებს მოუწოდებს გამოვიდნენ და „დაიცვან საქართველოს ეროვნული ინტერესები“, - აღნიშნა ხაბეიშვილმა.
რადიო თავისუფლების ქართული სამსახურის ცნობით, საღამოს აქციის დაშლის შემდეგ დახმარება 11-მა ადამიანმა ითხოვა, მათ შორის ექვსმა პოლიციელმა. BBC-ის კორესპონდენტების ცნობით, აქციის მონაწილეებს შორის შესაძლოა მეტი მსხვერპლი იყოს.
პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი გამოეხმაურა აქციებს და განაცხადა, რომ ოპოზიციის წევრები პოლიციის მიმართ ძალადობენ. „ეს თქვენ, პოლიტიკური ლიდერები ხართ, რომლებიც დგანან პირველ რიგში და ავლენენ აგრესიას პოლიციის მიმართ, ისვრიან ქვებს და ა.შ. ამიტომ, თუ გინდა ევროპა, ევროპა ემორჩილება კანონს - და დაემორჩილე კანონს!“ - თქვა პარლამენტის თავმჯდომარემ.
გადასვლა „ცხელ ფაზაში“
სამშაბათს საღამოს სპეცრაზმმა ცრემლსადენი გაზი და წყლის ჭავლი გამოიყენა რუსთაველის გამზირზე პარლამენტის წინ აქციის დასაშლელად. ოფიციალური მონაცემებით, დაკავებულია 63 ადამიანი.
სამშაბათს საპროტესტო აქციებს წინ უძღოდა „ქართული ოცნების“ საპატიო თავმჯდომარისა და ქვეყნის ყველაზე გავლენიანი ბიზნესმენის ბიძინა ივანიშვილის უჩვეულო განცხადება. მისი თქმით, საქართველოში „ომის პარტია“ არსებობს, რომელიც სწორედ დასავლელი აგენტებისგან ფინანსდება. ივანიშვილის გამოსვლამ კიდევ უფრო დაძაბა მმართველ პარტიასა და კანონის მოწინააღმდეგეებს შორის ურთიერთობა.
ოპოზიციონერები კანონს „რუსულს“ უწოდებენ და რუსული კანონის ორიგინალ ვერსიას ადარებენ.
ანალიტიკოსმა, გია ხუხაშვილმა, რომელიც გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ივანიშვილის მრჩეველი იყო, BBC-თვის მიცემულ ინტერვიუში განაცხადა, რომ საგარეო გავლენის შესახებ კანონის განხილვა უნდა განიხილებოდეს ხელისუფლების სხვა ინიციატივებთან ერთად. აქციების დარბევა კი, მისი აზრით, მიზნად ისახავდა სიძლიერის დემონსტრირებას და იმის ჩვენებას, რომ ხელისუფლება სრულ კონტროლს უწევს სიტუაციას.
„ჩვენ სერიოზული სამოქალაქო დაპირისპირების ზღვარზე ვართ“, - განუცხადა ხუხაშვილმა BBC-ს. დღევანდელი ვითარება ფუნდამენტურად განსხვავდება წინა საპროტესტო აქციებისგან. ჩვენ გზაჯვარედინზე ვართ: მივდივართ ევროპაში თუ ვბრუნდებით რუსეთის იმპერიაში - საბჭოთა კავშირში და ხელისუფლება აშკარად აჩვენებს, რომ ჩვენ მივდივართ საბჭოთა კავშირში“.
ხუხაშვილის თქმით, მიმდინარე მოვლენები რუსული მოდელის მიხედვით მიმდინარეობს. „ეს ყველაფერი მოსკოვის საწოლის თეთრეულიდან მოდის. მოსკოვმა ეს უკვე გაიარა 10 წლის წინ.
მმართველმა პარტიამ ორშაბათს თავისი მხარდამჭერები შეკრიბა დედაქალაქში დიდი აქციისთვის - რეგიონებიდან მხარდაჭერები ავტობუსებით ჩაიყვანეს დედაქალაქში.
პოლიტოლოგი გია ნოდია თავის ფეისბუქზე წერს, რომ ივანიშვილი „არ იცნობს საკუთარ ხალხს და ფიქრობდა, რომ 29 აპრილის აქციაზე მოყვანილი დაბნეული ბრბო ქართველი ხალხი იყო“.
„29 აპრილს (ივანიშვილმა) პირადად ღიად გამოუცხადა ომი საკუთარ ხალხს“, - წერს პროფესორი ნოდია და კომენტარს აკეთებს მილიარდერის განცხადებებზე „დასავლეთის აგენტების“ შესახებ. „30 აპრილის საღამოს მან თავის პოლიციას უბრძანა ომი ცხელ ფაზაში გადაექცია.
რა არის შემდეგი?
კანონის მიღებამდე რჩება საბოლოო მესამე მოსმენა, რომელიც ჯერ არ არის დანიშნული, მაგრამ, სავარაუდოდ, 17 მაისს გაიმართება. ეს დღე პატრიარქმა, ილია მეორემ გამოაცხადა „ოჯახის სიწმინდისა და მშობლების პატივისცემის დღედ“. ამის შემდეგ, საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი, როგორც დაჰპირდა აქციის მონაწილეებს ვეტოს დაადებს კანონს და კანონი დაბრუნდება პარლამენტში, სადაც მმართველი გუნდის წევრები (საკმარისი ხმები აქვთ) მას დაძლევენ.
საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ ოთხშაბათს გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ კანონი „გარე გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ აუცილებლად მიიღება.
„ამ საკითხზე კომპრომისი მიუღებელია, რადგან ეს კანონი შეამცირებს პოლარიზაციას საზოგადოებაში. მაისის შუა რიცხვებში ეს კანონი მიიღება, რამდენიმე კვირის შემდეგ კი პრეზიდენტის ვეტო დაიძლევა პარლამენტში, რის შემდეგაც კანონი ამოქმედდება“, - ციტირებს რუსული სააგენტო TASS პრემიერის განცხადებას.