აღმაშენებლის გამზირზე, რკინიგზელთა სასახლესთან კიდევ ახალი მარში გაიმართა, ამჯერად, უკვე, ქალთა სოლიდარობის, რომელსაც 15-მდე არასამთავრობო ორგანიზაცია შეუერთდა. აქციის მონაწილეები სოლიდარობას გამოხატავენ იმ ქალების მიმართ, რომლებიც ოჯახში ძალადობას განიცდიან, მათ შორის სექსუალურ შევიწროებას.

აქციის მონაწილეები ასევე ეხმაურებიან რამდენიმე დღის წინ გამართულ ე.წ. „ქართველთა მარშს“ და აცხადებენ, რომ მისი ორგანიზატორები ძალადობრივი იდეების დემონსტრაციას ახდენენ როგორც ქალების, ისე უცხოელების წინააღმდეგ. მათივე განცხადებით, ამის ერთ-ერთი მაგალითია თათია დოლიძის წინააღმდეგ წარმართული კამპანია სოციალურ ქსელებში და ჯგუფური გაუპატიურების მუქარა.

აქციის ორგანიზატორები მოუწოდებენ ხელისუფლებას, მსგავს საკითხებთან დაკავშირებით გააქტიურდეს და მკვეთრად დააფიქსიროს სახელმწიფო პოლიტიკა, ხოლო ადამიანებს, რომლებიც გამოირჩევიან მსგავსი ტიპის აგრესიული ქმედებებით, სათანადოდ მოკითხონ პასუხი - მიმდინარე ტენდენციაზე ექსპერტი, რამაზ საყვარელიძე გვესაუბრება.

როგორ ფიქრობთ, ქართულ საზოგადოებაში მომწიფდა ამ ტიპის პროტესტი თუ როგორც ზოგიერთი ამტკიცებს, პროცესი მართლაც ხელოვნურად მართულია?

- თემურ ბასილიამ ფეისბუკის საკუთარ გვერდზე გამოაქვეყნა თავისი პოზიცია, რომელსაც მეც ვიზიარებ. იმდენი ეძახეს ფაშისტები, რომ დამაინტერესა რას ითხოვდნენო - ასეთია მოკლე შინაარსი - იგივე მოთხოვნებია ევროპის სხვადასხვა ქალაქებში და გამოსვლებიც ეწყობა ამ პრობლემის გამო. ეს არის მიგრაციის შემცირება, უკანონო მიგრაციის აღმოფხვრა, დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლა, მით უმეტეს, მიგრანტების მხრიდან. თუ გადავხედავთ მოვლენებს მსოფლიოში, მივხვდებით რომ ეს მხოლოდ ჩვენი მოთხოვნები არ არის.

თუმცა როდესაც ეს პროცესი დაიწყო, აგრესია არ ყოფილა. შემდეგ იმდენი აგრესია გამოავლინეს და იმდენ ზღვარგადასულ ქმედებას ჰქონდა ადგილი, რომ დღევანდელი მსოფლიოსთვის სრულიად ნორმალური მოთხოვნები გადახაზეს თავიანთი ქმედებებით და იმის ნაცვლად, რომ მომხრეები შეეძინათ, ყველაფერი პირიქით მოხდა.

ოპოზიცია თვლის, რომ ეს პროცესი ძალიან აწყობს რუსეთს, რომ კიდევ ერთხელ აჩვენოს, რა ცუდია დასავლეთი. ჰგავს ეს უცხოეთიდან მართულ პროცესს?

- ოპოზიციის შაბლონის ტირაჟირებას ნუ დავიწყებთ. პლეხანოვზე, სადაც ეს მარში მოეწყო, ჩამწკრივებული რომ იყოს ინგლისის, შვეიცარიის, იტალიის, საფრანგეთის ფირმები და ქართული მარში მიმართული იყოს მათ წინააღმდეგ, ეს იქნებოდა ანტიდასავლური მარში, რომელიც აწყობს რუსეთს.

ჩინეთთან, ინდოეთთან, თურქეთთან საქართველოს დაპირისპირება რუსეთს აწყობსო, რაიმე ლოგიკით ხომ უნდა იყოს გამყარებული?!

აქ ქვეყნებზე კი არა, ჰომოფობიურ განცხადებებზეა საუბარი...

- ევროპაში კვადრატსა და კუბში აყვანილი იყო ისეთი ქმედებები, რაც საქართველოში მოხდა აღმაშენებლის გამზირზე. ის დასავლეთი აფასებს ასეთ მოთხოვნებს ჰომოფობიად, რომელიც ლიბერალებს იცავს იქაც და აქაც და რომელსაც ვერ იტანენ იქაც და აქაც?! „ნაციონალური მოძრაობის“ გამომცხვარი სტერეოტიპებით ნუ მელაპარაკებით, რომელიც არ არის რეალობასთან მიახლოებული.

გაიხსენეთ, რატომ მოხდა ბახტრიონის აჯანყება - ირანელმა გააუპატიურა მღვდელი და რა მოხდა? - ადგნენ და დაამხეს ირანელები. დავითვალოთ რამდენჯერ მოხდა მსგავსი ფაქტი?!

გასაგებია, მაგრამ საქართველოსთვის ოჯახიდან დაწყებული, ძალადობა უცხო არ არის და ამას რატომ არ აპროტესტებენ ქუჩაში?

- ფაქტია, რომ საზოგადოებრივი აზრი იქმნება რაღაცით. ამ შემთხვევაში თქვენ, ჟურნალისტები ხართ ამ აზრის შემქმნელები, სარგებლობთ ოპოზიციისგან შემოთავაზებული ფორმულით და შემდეგ საზოგადოებაც მიჰყვება ამ ფორმულას. ცოლებს ურტყამენ ქართველებიო, ეს არ გამხდარა ოპოზიციის თემა იმიტომ, რომ ვერ თქვეს, ივანიშვილი აცემინებს ქართველებს ცოლებსო.

რაც შეეხება მარშის თემას, ნაციონალების ჩარევა რომ მოხდა და დაიწყეს ფაშისტების ძახილი, ამან კიდევ უფრო გააძლიერა პროტესტი, იმიტომ, რომ ეს უკვე ნაწილობრივ ნაციონალების წინააღმდეგ მიმართული პროტესტიც იყო.

იმდენი პოლიტიკური და მოქალაქეობრივი კულტურა არ აღმოაჩნდათ ორგანიზატორებს, რომ თვითონ არ გამხდრიყვნენ მიუღებელი საქციელის ავტორები და ამით მთელი ეს პროცესი არ გამხდარიყო მიუღებელი - თუმცა ეს უკვე სხვა თემაა.

მაგრამ ის, რომ ასეთი პროტესტი არსებობდეს, ნორმალურია და ისტორიიდანაც მოგიყვანეთ მაგალითი. რა, არავინ გაუუპატიურებიათ იმდროინდელ საქართველოში? მაგრამ ირანელისგან გაუპატიურებულ მღვდელზე ჰქონდათ რეაქცია. არის შინაგანი პროტესტი ადამიანში, როდესაც უცხოელისგან მიყენებულ შეურაცხყოფაზეა საუბარი - ეს ყველა ერშია. გერმანიაში პროტესტი რომ არის მიგრანტების საქციელს აპროტესტებენ, თორემ გერმანელებიც არიან კრიმინალურები, თუმცა მათ მიმართ რეაქცია უკვე სხვანაირია.

ეს პროცესი ჯანსაღი იქნებოდა, ორგანიზატორებს მოთმინება რომ გამოეჩინათ, ღირსეულად მოქცეულიყვნენ და შეურაცხყოფა არ მიეყენებინათ გოგონასთვის. გამოეჩინათ მეტი წინდახედულება და იმ მიზნის მისაღწევად, რისთვისაც იბრძვიან, გაეთვალათ რისი მოთხოვნა და სად დადგომა იყო საჭირო - ინდოელებისა და თურქების დაშინება აღმაშენებლის პროსპექტზე თუ მთავრობისგან მოთხოვნა იმისა, რომ საემიგრაციო პოლიტიკა გამოესწორებინა. თანაც, ქართულ მარშს როდესაც არქმევ, უკვე ჩნდება განცდა, რომ ნაციონალისტები არიან და ა.შ.

ასე რომ, ბევრი რამ დაუფიქრებლად არის გაკეთებული, მაგრამ ის, რომ პროცესი გაუგებარია და უნიკალურია თავისი მოთხოვნებით, ასე არ არის.

ალბათ, სწორედ ამიტომაც გაჩნდა განცდა, რომ პროცესი მართული იყო გარკვეული პოლიტიკური ძალის მიერ. ბათუმშიც აპირებენ ანალოგიურ პროტესტს, სადაც მოგეხსენებათ, საკმაოდ ბევრი უცხოელია - ამას სწორად გაიგებენ მეზობელი ქვეყნები, თუ თვითონ საქართველოშიც არასწორად იყო აღქმული? ხომ არ გამოიწვევს ეს ყველაფერი კიდევ უფრო მეტ აგრესიას სიმწვავეს და არეულობას?

- კიდევ უფრო გამწვავდება სიტუაცია, თანაც არის საფრთხე, რომ პროვოცირება მოხდეს იქ მყოფ ქართველებსა და თურქებს შორის. მგონია, რომ ფრთხილად იქნებიან და სახელმწიფოებს შორის არ გაამწვავებენ ურთიერთობას, მაგრამ არ დაგვავიწყდეს, რომ თავის დროზე ასეთმა ურა-პატრიოტიზმმა და დაუფიქრებელმა ქმედებებმა გამოიწვია ის, რაც მოხდა სოხუმში, ცხინვალში და ა.შ.

ასეთი საფრთხეები თეორიულად არსებობს, მაგრამ შესაძლოა, არც არაფერი არ მოხდეს და ორგანიზატორებს მხოლოდ საზოგადოების ყურადღების ცენტრში ყოფნა უნდათ.

როდესაც პოლიტიკოსები ერევიან, ხშირად მსგავსი აქციები საფრთხისშემცველი ხდება ხოლმე. უნდა მოხდეს პოლიტიკოსებისგან დისტანცირება ამ შემთხვევაში?

- ხელისუფლება ისედაც არ ებმება ამ პროცესში და უკვე გამოჩნდა, რომ დისტანცირებულია. ნაციონალები თუ მივიდნენ ახლო დისტანციაზე, დაიწყება ჩხუბი. ასე რომ, ფეთქებადი წერტილი ძალიან ბევრია, მაგრამ ნაციონალები ნუ ჩაერევიანო, ამასაც ვერ მოითხოვ. თუ უნდათ კონფლიქტი, ჩაერევიან, თუ არადა შორიდან დაუჭერენ, ან არ დაუჭერენ მხარს. იმედია, სერიოზულ გამწვავებამდე არ მივა საქმე, მაგრამ ერთია - ყველას, ვინც საჯარო სივრცეში გამოდის, უნდა ჰქონდეს იმის კულტურა, რომ არ დაკარგოს ეთიკა, წინააღმდეგ შემთხვევაში დავკარგავთ ძალიან ბევრს. თავის დროზე „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ სწორედ ეთიკურობის დაკარგვის გამო წააგო ძალიან ბევრი თავის რეიტინგში.

ეს ახალგაზრდებიც, რომლებმაც „ქართული მარში“ მოიფიქრეს, ეთიკურობის დაკარგვით ძალიან ბევრს წააგებენ, რაც მთავარია, იმ ღირებულებების დევალვაცია მოხდება, რის მედროშეებადაც თვლიან, რომ გამოდიან. და ეს მხოლოდ ქართული ღირებულებები არ არის - დღევანდელი კონსერვატიზმის ღირებულებებია, რომელიც პოსტმოდერნიზმს უპირისპირდება. ორივე ევროპა კონსერვატულიც და პოსტმოდერნისტულიც, დღემდე ერთმანეთთან ურთიერთობას არკვევს, მაგრამ ერთმანეთს გაუპატიურებით არ ემუქრებიან.

მოუზომელმა ნაბიჯებმა შეიძლება ცუდი სამსახურიც გაუწიოს საქართველოს ეკონომიკურ განვითარებას, მაგრამ არის მეორე მომენტიც - ნაციონალური მოძრაობა, როგორც ხელისუფლების ოპონენტი, აქცენტირებას აკეთებს, რომ ეს რუსული პროექტია, რომელიც საქართველოში იმიტომ განხორციელდა, რომ ივანიშვილის გუნდია ხელისუფლებაში - სქემა ასეთია.

თუკი ხელისუფლება ვერ მოხერხებს, მკაფიო რეაგირება მოახდინოს მიმდინარე მოვლენებზე, ვგულისხმობ იმ მოთხოვნებსაც, რომელზეც საუბარი იყო აქციაზე - ანუ მიგრანტთა პრობლემებზე და იმაზეც, რა შეცდომებიც დაუშვეს მომიტინგეებმა, ცუდი იქნება. წესრიგის შემომტანი და მაკონტროლებელი მხარე თუ ხელისუფლება არ გახდა, კიდევ ბევრი სპეკულაციის საგანი გახდება ანალოგიური მოვლენები. არჩევნები მოდის და ყველა შეეცდება ქულების დაგროვებას.

ანუ ხელისუფლების დისტანცირება ამ შემთხვევაში შეცდომაა?

- მას შემდეგ, რაც მეორე სერია დაიგეგმა ბათუმში და ერთმანეთის საჯარო შეურაცხყოფა ხდება საზოგადოებაში, შორს დადგომა და „მე ხელი დამიბანია“-ს პოზიცია არ არის მართებული.