რამაზ საყვარელიძეს მიაჩნია, რომ „აუდიტორია 115“-ის ლოზუნგები მთლიანად ჯდება მემრაცხენეობის რიტორიკაში. როგორც ფსიქოლოგი ამბობს, მაღაროელების მძიმე მდგომარეობა თავიდან არ იყო „აუდიტორია 115“-ის წამყვანი თემა, მაგრამ ახლა გახდა, ისევე როგორც ლგბტ-ს თემა. საყვარელიძე ვარაუდობს, რომ ეს პროცესი აიღებს უფრო მეტ ინერციას და საბოლოო ჯამში მივიღებთ მემარცხენე პარტიას.

for.ge რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.

რამდენად ლეგიტიმურია „აუდიტორია 115“-ის პროტესტი და როგორ ხსნით მათ აქტიურობას, რომელიც ხშირად იღებს კანონის დარღვევის ფორმას?

რამაზ საყვარელიძე: გაცილებით რთული კითხვაა, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს. ამ გუნდიდან პირადად ვიცნობ ლევან ლორთქიფანიძეს. როგორ სტუდენტი, შესანიშნავად მუშაობდა რაღაც კონცეფციაზე, ხშირად შევხვედრივართ ამა თუ იმ ეთერში. მკაფიოდ გამოკვეთილი მემარცხენეა, ეს არც ცუდია და არც კარგია. ლევან ლორთქიფანიძის ფიგურა მაფიქრებინებს, რომ მთლიანად ეს გუნდი - „აუდიტორია 115“ - არის მემარცხენე ორიენტაციის. თან მათი ლოზუნგები მთლიანად ჯდება მემრაცხენეობის რიტორიკაში. თუ აქედან ამოვალთ, ამ ახალგაზრდებს ამოძრავებთ მემარცხენე იდეები.

მათ უკვე აქვთ პოლიტიკური კრედო?

- ძალიან ბუნებრივია სხვადასხვა ასაკში სხვადასხვა გატაცება. მაღალ ასაკში კონსერვატორები არიან, საშუალო ასაკში - ცენტრისტები, ხოლო ახალგაზრდები, როგორც წესი, არიან მემარცხენეები. რაც შეეხება ამ პროცესს, მეჩვენება, რომ პოლიტიკური ნიშა ნელ-ნელა იკვეთება, რაც თავიდან არ იყო გამოკვეთილი. იგივე მაღაროელების მძიმე მდგომარეობა თავიდან არ იყო მათი წამყვანი თემა, ახლა გახდა. ახლა გამოჩნდა ლგბტ-ს თემა, ნელ-ნელა უახლოვდებიან ამ ნიშას. სავარაუდოა, რომ ეს პროცესი აიღებს უფრო მეტ ინერციას, ანუ უფრო გაძლიერდება და ამიტომ მგონია, რომ საბოლოო ჯამში მივიღებთ მემარცხენე პარტიას. ადრე თუ გვიან, პროცესმა პოლიტიკური მიმართულება უნდა მიიღოს.

პოლიტიკური ინტონაცია უკვე აქვთ...

- რა თქმა უნდა. ხელისუფლებისთვის ბრძოლის თვალსაზრისით თითქოს არაფერს აკეთებენ, მაგრამ ნელ-ნელა მივლენ იმ დასკვნამდე, რომ თუკი გინდა შეცვალო ქვეყანა ისე, როგორ შენ გინდა, ხელისუფლებაში უნდა მიხვიდე. ეს არის მათი ქცევის მოტივაცია. კი იძახიან, პოლიტიკაში არ მოვდივართო, მაგრამ პოლიტიკური პლატფორმა აქვთ. თქვენს კოლეგასთან ვთქვი და კიდევ გავიმეორებ: ეს ფაქტობრივად ის პლატფორმაა, რაზეც წესით შალვა ნათელაშვილი უნდა იდგეს.

მაგრამ რამდენად საჭირო პლატფორმაა?

- იცით რა, არ შეიძლება ქვეყანაში ყველა იძახდეს, მემარჯვენე ვარო, რაღაც სიმეტრია უნდა არსებობდეს. პრაქტიკულად, ეს ის დავაა, რაც მსოფლიოში არის მემარჯვენეებსა და მემარცხენეებს შორის. მაგალითად, „ქართული ოცნება“ ამბობს ცენტრისტული პარტია ვარო, თუ ცენტრისტული ხარ, მაშინ მიიღე გადაწყვეტილებები იმ მიმართულებით, რაც ცენტრს შეეფერება.

ამ შემთხვევაში, ეს მოთხოვნები უნდა იყოს გაზიარებული, თუ არა და, ასეთი მემარცხენე განწყობა კიდევ უფრო მწვავე გახდება არა მარტო სტუდენტებში. შეიძლება პოლიტიკურად უფრო მნიშვნელოვანი გახდეს ეს მოვლენა. მიუხედავად იმისა, რომ სტუდენტების ქცევა, რა თქმა უნდა, არ იყო კარგად გააზრებული და გათვლილი, მაგრამ არსად მსოფლიოში სტუდენტები კარგად გააზრებულად და გათვლილად არ მოქმედებენ.

ჯერ იყო უნივერსიტეტი და პროტესტი, შემდეგ საზოგადოებრივი მაუწყებელი, მეტიც, შეიჭრნენ ტელევიზიაში, ორივე შემთხვევაში აპროტესტებდნენ ხელისუფლების ჩართულობას, მაგრამ დღეს მათ პოლიტიკურ დღის წესრიგში აღარ დგას უნივერსიტეტი და საზოგადოებრივი მაუწყებელი, მაშინ, როდესაც ორივე მიმართულებით არის პრობლემები. ჩნდება კითხვა, „აუდიტორა 115“-ს წევრებისთვის რა უფრო მნიშვნელოვანია, პოლიტიკური პროტესტის ბოლომდე მიყვანა, თუ მხოლოდ პროტესტის გამოხატვა და შემდეგ როგორ განვითარდება პროცესები არ არის საინტერესო?

- ვფიქრობ, თქვენი კითხვა ჩნდება იქიდან გამომდინარე, რომ ამ ახალგაზრდებს უყურებთ როგორც დიდებს. მე მაინც იმ აზრის ვარ, რომ მათ ჯერ კიდევ დაღვინების გზა არ აქვთ გავლილი. ამიტომ, ჩვეული რამ არის ახალგაზრდის ქცევაში, რომ ჯერ ერთს იტყვის, მერე მეორეს და მესამეს ისე, რომ წინა არ დაუმთავრებია. ეს უფრო ახალგაზრდული სტილის შედეგად მეჩვენება, ვიდრე მათ კონცეფციაში რაიმე ჩანაფიქრად. არა მგონია ასეთი ჩანაფიქრი ჰქონდეთ.

თვითონ კი თვლიან, რომ ჩამოყალიბებულები არიან, მაგრამ მგონია, რომ ჩამოყალიბების პროცესში არიან, ვინაიდან, აშკარად აქვთ პოლიტიკური ამბიციები. ოღონდ, ასევე აშკარად ჯერ-ჯერობით არ აქვთ გადაწყვეტილი, შეყვნენ თუ არა ამ ამბიცებს. გარკვევის პროცესია და ეს პროცესი შეიძლება იყოს მათი მხრიდან ზიგზაგისმაგვარი და არასწორხაზოვანი. შეიძლება თვითონ არ აქვთ გათვითცნობიერებული, რომ პოლიტიკა უნდათ. მაგრამ მათ პოლიტიკა უნდათ რეალურად.

უნდათ პოლიტიკა, მაგრამ ვერ ქმნიან ამისთვის ნიადგას. საინტერესოა ისიც, რომ წელს მხარდაჭერა გამოუცხადეს ლგბტ-ს თემს, მაგრამ წინა წლებში ეს საკითხი არ ყოფილა მათი დაინტერესების საგანი. შეიძლება ითქვას, რომ„აუდიტორია 115“-ს გამოუჩნდა დონორი, ანუ დამფინანსებელი?

- თუ გავიხსენებთ, რომ დღეს პოლიტიკურ კლიმატს გაჭაღარავებული პარტიებიც ვერ ქმნიან, მათ არაპროდუქტიულობას დიდად ნუ გავიკვირვებთ. რა თქმა უნდა, მათ ამ აქტიურობაში ლომის წილი ითამაშა იმან, რომ პირველი ნაბიჯები უშედეგო იყო. პირველ ნაბიჯებს რომ შედეგი მოჰყოლოდავ და ვგულისხმობ უნივერსიტეტის თემას, მაშინ შეიძლება სხვა სტილის ჯგუფად ჩამოყალიბებულიყო, ნაკლებად ემოციური, ნაკლებად ეგზალტირებული სტილის ჯგუფი ყოფილიყო აუდიტორია 115.

ვერ ვატყობ, რომ დაფინანსების წყარო ამ ადამიანებამდე მიდიოდეს, მათი არც ატრიბუტიკა და არც სხვა ტიპის ელემენტები, იგივე გადაადგილება, მოწყობა, ორგანიზება არ ტოვებს დიდი ფინანსების ტრიალის შთაბეჭდილებას. რაც შეეხება ლგბტ-ს მხარდაჭერას, თუ ადამიანების რაღაცა ჯგუფში ჩამოყალიბდა ლიბერალური მერაცხენეობისკენ მისწრაფება, რომც არ იყვნენ ლგბტ, აუცილებლად თვითონ წამოწევენ ამ თემას და დაუჭერენ მხარს.

გავიხსენოთ მსოფილო ლიბერალიზმის სურათი საით მიდის. ობამა ამბობდა, რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინება უნდა დაუშვათ ამერიკაში, მის სიამაყეს იზიარებდა კლინტონი, არც ამერიკულ საზოგადოებას მოსწონს ლგბტ თემის აფიშირებული მხარდაჭერა და ტრამპის არჩევა იყო ამის დასტური.

რამდენად უშვებთ იმის ალბათობას, რომ „აუდიტორია 115“-ის პროტესტი გადაიზარდოს მასობრივ სტუდენტურ მოძრაობაში?

- ხშირად მიაჩნიათ, რომ იციან, მაგრამ შეიძლება აღმოჩნდეს, რომ კომპეტენციაში რაღაც ეშლებათ, ესეც ასაკის საქმეა. არის ერთი პრობლემა - მიაჩნიათ, რომ ჩამოყალიბებული არიან და რასაც აკეთებენ, მხოლოდ თავიანთი გადაწყვეტილებაა, ამის აფიშირებას ახდენენ ხოლმე უფროსებთან ურთიერთობაში, რომ ისინი უფროსებს არ ემორჩილებიან, მაგრამ ძალით მორჩილები არიან ერთმანეთის მიმართ.

ამიტომ, ახალგაზრდებში რაიმე ტენდენცია, ანუ მოდა თუ გაჩნდა, შეიძლება კედელი გაანგრიონ. უზარმაზარი ძალაა. კითხვა - შეიძლება თუ არა სტუდენტურ მოძრაობად გადაიქცეს, შეიძლება ახალგაზრდების ტალღად გადაიქცეს „აუდიტორია 115“-ის ტიპის მოვლენა, შეიძლება ეპიდემიასავით მოედოს ახალგაზრდებს და ამას ჰქონდეს პოლიტიკური დატვირთვა. გაიხსენეთ, თავის დროზე ახალგაზრდების უკმაყოფილებამ შეცვალა საფრანგეთში პრეზიდენტი და თან როგორი პრეზიდენტი.

სტუდენტების უკმაყოფილებამ შეცვალა საქართველოში ბაჩო ახალაია...

- ნამდვილად. ასე რომ, ახალგაზრდების პროტესტი ძლიერი რამ არის. მით უმეტეს, რომ ძალიან ადვილი ასაფეთქებელია ამგვარი პროტესტი და შეიძლება ბევრი რამ დაანგრიოს კიდეც. ამდენად, შეიძლება რაღაცა მოძრაობის შექმნა, ოღონდ ახალგაზრდების დონეზე.

ხელისუფლების ვალდებულებაა, შეიქმნას შრომის ინსპექცია, მით უფრო, რომ შრომის ინსპექციის შექმნა არის ვალდებულება, რომელიც საქართველომ აიღო. ეს ვალდებულება გამომდინარეობს არა მარტო ევროკავშირ-საქართველოს ასოცირების შეთანხმებიდან, არამე შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის წესდებიდან...

- სულ რომ არ იყოს ახალგაზრდების პროტესტი და სიჩუმე იყოს ამ მიმართულებით, ხელისუფლებას აქვს ვალდებულება გადაარჩინოს ადამიანების სიცოცხლე და იზრუნოს ადამიანების უსაფრთხოებაზე. ხშირად ხელისუფლებას აქვს ასეთი პოზიცია - კი, კი გავაკეთებთ აუცილებლად, ოღონდ ხვალ და არა დღესვე. ფაქტიურად „აუდიტორია 115“-ის ყველა პრობლემა „ხვალზეა“. ყველგან უთხრეს მათ, რომ გავაკეთებთ, ოღონდ ხვალ, მაგრამ მერე შედეგი ვერსად მიიღო. ამიტომ, ახლაც იგივე ვითარებაა. უნდა გაკეთდეს არა ხვალ, არამედ დღეს. რა თქმა უნდა, ამ პროტესტს აქვს გამართლება, მაგრამ მეორეს მხრივ აუცილებელია ზომიერება, თუნდაც ფორმებში.

რაც შეეხება პროტესტს, ბოლო დროის ერთ-ერთი ყველაზე გახმაურებელი თემა გახლავთ თორდია-ფარცხალაძის დაპირისპირება. ხელისუფლების მოქმედებას და განცხადებებს თუ გავითვალისწინებთ, იკვეთება, რომ საგამოძიებო უწყება ცდილობს, რაც შეიძლება ნაკლებად იქნას ფარცხალაძე სამართლებრივად დაზარალებული, ამაზე მეტყველებს მუხლი, რომლითაც აღიძრა საქმე მაშინ, როდესაც საუბარია პოლიტიკური თანამდებობის პირზე. როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ პროტესტზე და მით უმეტეს ხელოვნურად შექმნილ პროტესტზე, ეს თემა რამდენად არის გამოცდა ხელისუფლებისთვის, რომ აღმოჩნდეს მოწოდების სიმაღლეზე?

- ძალიან ძნელია რამის დამატება. ერთადერთი, რისი ზოგადი დამატებაც შეიძლება, ადამიანი მანქანას ყიდულობს იმისთვის, რომ გამოიყენოს გადასაადგილებლად, მაგრამ შეიძლება მერე ისე შეუყვარდეს ეს მანქანა, რომ თვითონ გახდეს იმ მანქანის მოსამსახურე ანუ, ფუნქციები შეიცვალის - ვინც უნდა განაგებდეს, ის აღმოჩნდეს მოსამსახურე. ხშირად ასეა სახელისუფლებო ეშელონებშიც.

მძევალი თუ აღმოჩნდა ხელისუფლება, მერე ინგრევა ხელისუფლების მთელი ვერტიკალი. გვახსოვს, რომ სააკაშვილის მთელი ხელისუფლება რამდენიმე კაცის მძევალი იყო. შედეგად, მივიღეთ დაშლილი ხელისუფლება. ძალიან დაუნდობელი იყო რაღაც საკითხების გატარებაში, მაგრამ როგორც ხელისუფლება, ძლიერი არ იყო, თუნდაც იმიტომ, რომ მან მოსახლეობის ასეთი პროტესტი დაიმსახურა.

ანალოგიურად, თუ ეს ხელისუფლება აღმოჩნდება ფარცხალაძის მძევალი, შემდეგ ძალიან მძიმე იქნება სახელისუფლებო არქიტექტურის ბედი. მერე გაუგებარი იქნება ვინ ვის კარნახობს ნაბიჯებს. აღმოჩნდება, რომ რიგითი ადამიანი, ვის გადარჩენასაც ცდილობენ, და მაგალითად ფარცხალაძე, ხელისუფლებას კარნახობს იმას, რაც ხელისუფლებისთვის წამგებიანი შეიძლება იყოს.

როდესაც ვამბობ, რომ არქიტექტურა ტრიალდება, ვგულისხმობ, რომ მერე უკვე ქვემოთ მყოფი ადამიანები, თავისი ინტერესებიდან გამომდინარე, ათამაშებენ ხელისუფლებას და არა სახელმწიფო ინტერესებიდანგამონდინარე, აი ეს არის მერე თავისუფლების შეტრიალება. ამ მიმართულებით ხელის წაცდენა ადვილია. ხელისუფლებაში ხშირად უშვებენ ამ ტიპის შეცდომებს, ფავორიტების მიმართ. თუ ეს ხელისუფლება გადარჩება ამ შეცდომას, კარგია. თუ არ გადარჩება, მაშინ რაც გვინახავს იმას ვნახავთ.