ევროპალამენტის მომხსენებელი საქართველოს საკითხზე, ანდრე მამიკინსი არ გამორიცხავს, რომ საქართველომ სოლიდარობა გამოუცხადოს ევროკავშირის პოლიტიკას და სირიელი ლტოლვილების მიღების სურვილი გამოთქვას. მამიკინის თქმით, ეს იქნება უფრო პოლიტიკური ჟესტი, ვიდრე საქართველოს ფაქტობრივი წვლილი პრობლემის გადაჭრაში.

for.ge-სთან საუბრისას ექსპერტი საგარეო ურთიერთობათა საკითხებში, ვანო მაჭავარიანი აცხადებს, რომ საქართველოს აქვს ვალდებულება, რომელიც გულისხმობს იმ ადამიანების რეპატრიაციას, რომლებმაც საქართველოს გავლით დატოვეს საზღვარი და ევროკავშირში მოხვდნენ.

for.ge ვანო მაჭავარიანს ესაუბრა.

ევროპარლამენტი არ გამოვრიცხავს, რომ საქართველომ ევროკავშირის პოლიტიკასთან სოლიდარობის დემონსტრირების მიზნით, სირიელი ლტოლვილები მიიღოს, მაგრამ რამდენად არის ქვეყანა ლტოლვილების მისაღებად მზად და საერთოდ, რა რისკების წინაშე შეიძლება ასეთ შემთხვევაში აღმოჩნდეს საქართველო?

ვანო მაჭავარიანი: ძალიან რთული თემაა. ერთი მხრივ ეს არის ჰუმანიტარული თემა, რომელიც ცალსახად მიუთითებს იმაზე, რომ საქართველოს აქვს ვალდებულება, რომ დრობითი თავშესაფარი მისცეს იმ ადამიანებს, რომლებიც ომისგან გამორბიან, მაგრამ აქ მეორე თემაა - ადამიანები, რომლებიც სირიიდან გაურბიან ისლამური სახელმწიფოს სისასტიკეს და სიკვდილის საშიშროებას, გადადიან მეზობელ ქვეყნებში - იორდანიასა და თურქეთში, მაგრამ ვერ ახრეხებენ თავისი ცხოვრების აწყობას გამომდინარე იქედან, რომ ამ ქვეყნებში არის მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური თუ პოლიტიკური ფონი.

ეს ძალიან მწვავე თემაა განსაკუთრებით იორდანიაში, მიუხედავად გარკვეული დახმარებისა, რომელსაც ევროკავშირიდან თუ საერთაშორისო ორგანიზაციებიდან ღებულობენ. თუ დააკვირდით სირიელი თუ ერაყელი ლტოლვილები ცდილობენ მოხვდნენ გერმანიაში ან დიდ ბრიტანეთში. ისეთი ქვეყნები როგორიც არის უნგრეთი, სლოვენია თუ სხვა, მათთვის უინტერესოა.

მათ უნდათ იყვნენ უზრუნველყოფილი და გარკვეული შესაძლებლობები ჰქონდეთ არსებობისთვის. რაც შეეხება საქართველოს, უნდა ითქვას, რომ საქართველო იყო ის ქვეყანა, სადაც ერაყელი თუ სირიელი ქრისტიანები აღმოჩნდნენ და ალბათ, შეგხვდებათ ეს ადამიანები ქუჩაში. თუმცა, ისინი ცდილობენ იპოვონ გზა ევროპისკენ.

მოტივი ამ შემთხვევაშიც იგივეა, რაც იორდანიის შემთხვევაში?

- რა თქმა უნდა. იციან, რომ ევროპაში გაცილებით უზრუნველყოფილნი იქნებიან. გამომდინარე იმ მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური თუ კულტურული ფონიდან, რაც საქართველოშია, საკმაოდ მძიმეს ხდის მათ პერსპექტივას საზოგადოებაში ინტეგრაციის კუთხით. იცით, რომ ევროკავშირი ლტოლვილების მხოლოდ ერთი მესამედისთვის აპირებს ლტოლვილის სტატუსის მინიჭებას.

შესაბამისად, თუ საუბარია ლტოლვილების იმ კატეგორიის მიღებაზე და თავშესაფარის მიცემაზე, რომელთა მიღებაზე ევროპამ უარი თქვა, ვფიქრობ, რომ საკამოდ რთული თემა იქნება. ისევ იგივე პრობლემას წავაწყდებით, როდესაც ეს ადამიანები ვერ დაინახავენ მათი ფინანსური, ეკონომიკური თუ სოციალური უზრუნველყოფის თუ ინტეგრაციის რეალურ პერსპექტივას, შეიქნება ძალიან რთული მდგომარეობა.

შეიძლება ამ ადამიანების რადიკალიზაცია გამოიწვიოს?

- რა თქმა უნდა, საკამაოდ სათუთი თემაა, მაგრამ ამავე დროს ეს არის თემა, რომელიც საქართველოს გვერდს არ აუვლის. ამიტომ მნიშვნელოვანია მასშტაბები და პოლიტიკის სწორად დაგეგმვა.

პოლიტიკის სწორად დაგეგმვაში რას გულისხმობთ?

- სახელმწიფო ჩართული უნდა იყოს დიალოგში. რამდენიმე თვეა ვსაუბრობ იმაზე, რომ ლტოლვილების თემა და ჰუმანიტარული კრიზისი საქართველოს შეეხო, მაგრამ შესაძლებელია უფრო დიდი მასშტაბებით მოადგეს საქართველოს კარზე ეს პრობლემა. ამიტომ აუცილებელია დიალოგი პარტნიორ ქვეყნებთან.

ევროკავშირთან და თურქეთთან რომ ჩამოყალიბდეს ერთიანი რეგიონალური გეგმა, თუ რა საფრთხეების წინაშე დგას საქართველო, რა შესაძლებლობები და პერსპექტივები აქვს ქვეყანას და, რომ უფრო მკაცრი იყოს კონტროლი ისეთ ძალიან სერიოზულ თემაზე, როგორიც არის ადამიანთა ტრეფიკინგი.

შეიძლება საქართველო სერიოზული სიურპრიზის წინაშე აღმოჩნდეს, როდესაც არჩევანი ძალიან შეზღუდული ექნება გამომდინარე იქიდან, რომ ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი ჰუმანიტარული კატასტროფა, რომელიც საქართველოს საზღვრებთან ძალიან ახლოს არის.

ასოცირებულ ქვეყნებს არ ევალებათ, გაიზიარონ ევროპის პოლიტიკა ლტოლვილების მიღებასთან დაკავშირებით, მაგრამ ამ ვალდებულის მიუხედავად, როგორც ჩანს, საქართველოს მოუწევს მიიღოს ლტოლვილთა ნაკადი. მით უმეტეს, რომ წინ გვაქვს გერმანიის კანცლერის განცხდება, რომ თუკი, თურქეთი გაუმკლავდება სირიელი ლტოლვილების საკითხს, შესაძლებელია თურქეთის ევროკავშირში გაწვრიანების საკითხზე დაიწყოს მსჯელობა. თურქეთის მსგავსად, საქართველოც დგას ამ დილემის წინაშე?

- თურქეთისგან განსხვავებით, ჩვენ ასე მწვავედ არ ვდგევართ ამ დილემის წინაშე. ჩვენ არ გვაქს საზღვარი სირიასთან და ერაყთან, საიდანაც თურქეთმა მილიონზე მეტი ლტოლვილი მიიღო და ეს ნაკადი არ წყდება, ადამიანები უკვე ვერ ეტევიან და შეძლებისდაგვარად ცდილობენ, რომ გადავიდნენ საბერძნეთში და შემდეგ გერმანიაში. ამ მხრივ ჩვენ ვალდებულება არ გვაქვს, მაგრამ ამავე დროს, ჩვენ გვაქვს ვალდებულება, რომელიც გულისხმობს იმ ადამიანების რეპატრიაციას, რომლებმაც საქართველოს გავლით დატოვეს საზღვარი და ევროკავშირში მოხვდნენ.

არსებობს გარკვეული ვალდებულებები, რომელიც საქართველოს ხელმოწერილი აქვს ასოცირების ხელშეკრულების შემთხვევაში. ფაქტია, რომ საქართველო მეტად მომზადებული უნდა დახვდეს მსგავს გამოწვევებს და არ უნდა იყოს წაყრუების პოზიციაში, რომ ეს პრობლემა საქართველოს არ შეეხება. ეს პრობლემა შეეხება საქართველოს, მაგრამ რა მასშტაბით და რა ფორმით, ამის დადგენაა მნიშვნელოვანი.