„მეეჭვება, ამ სამთავრობო გუნდმა, პრემიერმინისტრის ხელმძღვანელობით, ხელისუფლებაში დარჩენა შეძლოს“, - აცხადებს „თავისუფალი დემოკრატების“ წევრი ვიქტორ დოლიძე, რომლის განცხადებით, სახეზეა სამთავრობო კრიზისი, რომელიც კიდევ უფრო მასშტაბური გახდება. როგორ განვითარდება პროცესები და რატომ ურჩევს ყოფილ პრემიერს ჩრდილიდან გამოსვლას, ამ საკითხებზე for.ge ვიქტორ დოლიძეს ესაუბრა. 

როგორ აფასებთ, აღმასრულებელი ხელისუფლების ქვედა რგოლებში მიმდინარე ცვლილებებს?

- სრული სამთავრობო კრიზისია - გამადიდებელი შუშის გარეშეც ნათლად ჩანს. ეს მოსალოდნელიც იყო და მართალი გითხრათ, ჩვენც ველოდებოდით, რომ ამგვარი კრიზისი დადგებოდა. მეტ კრიზისს ველოდებით მომავალში, გამომდინარე იმ უსისტემო, ძალიან მანკიერი მართვის ფორმიდან, რომელიც უკვე ჩამოყალიბდა ამ ქვეყანაში.

რას გულისხმობთ?

- ვგულისხმობ კულისებიდან ქვეყნის მართვას. პრემიერმინისტრის და მისი რგოლის არა თუ შესუსტებას, არამედ გადაწყვეტილების მიღების შესაძლებლობის წართმევას მისთვის, რაც ძალიან ცუდია. ეს გადაადგილებები და ვინ იქნება მინისტრი, მოადგილე თუ დეპარტამენტის უფროსი, ნაკლებად მნიშვნელოვანია. მნიშვნელოვანია, სისტემურად კოორდინირებული მმართველობა. სააკაშვილის ერთპიროვნული მმართველობის რეჟიმი გადავლახეთ, მაგრამ სამწუხაროდ, მივიღეთ ასევე ერთპიროვნული, ოღონდ ახლა კულისიებს მიღმა მმართველობის სტილი ბიძინა ივანიშვილის მიერ. ეს არ წაადგება ქვეყანას. ან დაბრუნდეს ბატონი ბიძინა და დაიწყოს ჩვეულებრივად ამ ქვეყნის მართვა, ან არადა დაანებობს თავი პოლიტიკას. ძალიან ცუდია კულისებიდან მართვა, ეს ქვეყანას წინ არ წაიყვანს.

თქვენ თვლით, რომ ეს პროცესები ივანიშვილის მიერ არის მართული, მაგრამ ჩნდება კითხვა, რა მიზანს ემსახურება ეს ცვლილებები?

- ბავშვმაც კი იცის როგორი მმართველობის სტილი გვაქვს დღეს ქვეყანაში. მე ვიცი ერთი რამ - ასეთი მმართველობა ცუდია ქვეყნის დემოკრატიული მმართველობისთვის. ასეთი მმართველობა არასოდეს არ წადგომია ქვეყანას. დანარჩენი, თვითონ ბატონ ივანიშვილს ჰკითხეთ - რას და როგორ ამზადებს.

თქვენ ამბობთ, რომ ან დაბრუნდეს ივანიშვილი და დაიწყოს ჩვეულებრივად ამ ქვეყნის მართვა, ან თავი დაანებოს პოლიტიკას. როგორ წარმოგიდგენიათ ივანიშვილის პოლიტიკაში ისევ დაბრუნება?

- მე რომ მკითხოთ, საერთოდ, წასვლაც არ იყო აუცილებელი და სწორი ნაბიჯი, მაგრამ წავიდა. ან უნდა წავიდეს, ან - არა. წავიდეს და იქიდან უყურებდეს და აკონტროლებდეს პროცესებს, ესაა დამღუპველი ქვეყნისთვის. გამოვიდეს ჩრდილიდან, თუ მართავს - მართოს, თუ წავიდა - წავიდეს.

არაფორმალური მმართველობა, არის ის საკითხი, რომელზეც ჩვენი სტრატეგიული პარტიორები საუბრობენ?

- რა თქმა უნდა. ეს არაა ახალი, არც აქამდე არ გვაკლებდნენ ამ კითხვებს. ამაში კიდევ ერთხელ დავრწმუნდით თავდაცვის სამინისტროს თანამშრომლების დაკავების მაგალითზე, როდესაც ბიძინა ივანიშვილმა ღიად დაიკავა მხარე. ის, რომ დასავლელმა პარტიორებმა რამე არ იციან, ან ინფორმაციას არ ფლობენ, ჯობია, რომ ეს ილუზია არავის არ ჰქონდეს. ეს ძალიან დამაზიანებელია ქვეყნისთვის, როგორც შიგნით, ასევე გარეთ. ერთპიროვნულ მმართველობაზე კითხვებს სვამენ როგორც ამერიკელი, ისე ევროპელი პარტნიორები. მათ, ზოგჯერ ჩვენზე მეტი იციან და დასკვნებსაც აკეთებენ ამ საკითხებთან დაკავშირებით.

ბატონო ვიქტორ, თქვენ იზიარებთ მოსაზრებას, რომ ამ ცვლილებებით ღარიბაშვილი ხდება სუსტი რგოლი. პრემიერმა თქვა, რომ ცვლილები არ განხორციელდებაო, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანი იყო იგივე ანზორ ჩუბინიძის უკან დაბრუნება. რამდენად აზარალებს ასეთი ცვლიელბა პრემიერს?

- თქვენ თავად გაეცით თქვენს კითხვას პასუხი, რაშიც გეთანხმებით. როდის რა შეცვლება და რა ცვლილებები გვექნება, ამას მომავალი გვიჩვენებს. როდესაც პრემიერი არის სუსტი რგოლი, ეს არის ძალიან ცუდი. ღარიბაშვილს გამოაცალეს მთელი საყრდენი, რაზედაც იდგა - საპოლიციო მანქანა, სუსი და ა.შ. გამოაცალეს კონტროლის ის მექანიზმები, რომელიც ხელში ეჭირა. შემთხვევით ამგვარი რაღაცეები არ ხდება. მართვის რეალური ბერკეტი არ არის ის, რომ შენი ნათესავი გყავდეს და აკონტროლო პოლიციური სტრუქტურები. მე ვგულისხმობ რეალურ, პოლიტიკურ ბერკეტებს. რაც ყველაზე მთავარია, გადაწყვეტილების მიღების ბერკეტი არ გააჩნდა და არც ახლა გააჩნია ღარიბაშვილს.

კიდევ უფრო შესუსტდა საქართველოს პრემიერმინისტრი და ეს არაა კარგი. მე ვისურვებდი, რომ კიდევ უფრო მეტი მმართველობის ბერკეტი ჰქონდეს პრემიერმინისტრს, როდესაც იგი ამხელა საქმეს უძღვება. სამწუხაროდ, მე იმის პრერეკვიზიტებსაც ვერ ვხედავ, რომ ეს პროცესები შეიძლება შეიცვალოს, ან გაძლიერდეს. სწორედ, ამიტომ ვსაუბრობთ ჩვენ, „თავისუფალი დემოკრატები“, რომ ნებისმიერი გადაადგილება არის ნაკლებად მნიშვნელოვანი, ამ შემთხვევაში ყველაზე მნიშვნელოვანია სისტემა.

თქვენ თვლით, რომ სწორად მოწყობილი მმართველობის სისტემა არ არსებობს ქვეყანაში?

- დღეს ჩვენ მივიღეთ სისტემა, როდესაც  ქვეყანა იმართება კულისებიდან, არაფორმალური მმართველის მიერ, რომელიც იღებს კონკრეტულ გადაწყევტილებებს და ამავე პერიოდში გადაწყვეტილებას აღებინებს პრემიერმინისტრსაც.

მაგრამ, როდესაც გაჩნდა კითხვები გაუმჭვირვალე და საეჭვო ტენდერებზე, მილიონობით თანხებზეა საუბარი, ამ შემთხვევაში, ივანიშვილის გადაწყვეტილება, რომ თანამდებობებს ჩამოშორდნენ ადამიანები, რომელთა სახელები უკავშირდება ამ გაუმჭვირავლე ტენდერებს, ეს არაა მნიშვნელოვანი? მითუმეტს, გვახსოვს მისი განცხადებაც - მე არსად არ მივდივარ...

- აბსოლუტურად გეთანხმებით, რომ  მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ თანამდებობიდან ჩამოშორება, არამედ პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენება იმ პირებისა, თუკი, ვინმეს გაკეთებული აქვს ამგვარი ქმედება. არ ვიცი... ამათი კლანური მმართველობა, ცოტა რთული თემაა... ვერ ვისაუბრებ იმაზე, რაც არ ვიცი. მაგრამ, ეს პროცესი რომ ქვეყანას ავნებს, ამასთან დაკავშირებით ორი აზრი არაა. ძალიან ბევრს საუბრობენ ვადამდელი არჩევნების შესაძლებლობაზე. მე ვისურვებდი, რომ 2016 წლამდე მივაღწოთ, იმიტომ, რომ ეს ქვეყნისთვის არის მნიშვნელოვანი.

ასეთ ვითარებაში, როდესაც საუბარია, რომ პრემიერი გახდა სუსტი რგოლი, შეძლებს ამ შემადგენლობით 2016 წლამდე მისვლას?

- ამას დრო გვაჩვენებს. თუმცა, საფრთხეები რომ არსებობს ეს ფაქტია და სწორედ, ამიტომაც საუბრობენ ამაზე ექსპერტები. მაგრამ, მე ვისურვებდი, რომ არჩევნებამდე მივიდეს პროცესები და მერე უკვე ხალხმა გადაწყვიტოს. ჩემთვის მნიშვნელოვანია, სახელმწიფოებრივად მივუდგეთ ამ საკითხს. სახელმწიფოს და ქვეყანას რა წაადგება, იმაზე ვიყოთ ორიენტირებული. მიუხედავად ოპოზიციაში ყოფნისა „თავისუფალი დემოკრატები“ მივიჩნევთ, რომ სწორედ არჩევნებით უნდა გადაწყდეს ეს საკითხები, არჩევნებამდე უნდა მოვიდეთ.

რას შეძლებს მთავრობა და ხელისუფლება, ამას დრო გვაჩვენებს. იმდენად რთულია დღეს ვითარება, რომ ანალიზის კეთებაც რთულია. მთავარობა რომ კრიზისის წინაშე დადგა, ეს ფაქტია. როგორც უნდა გაამართლონ, რაც უნდა თქვან, რა სტატისტიკური მონაცემებიც უნდა მოგვაწოდონ, როდესაც ინვესტიციების ამხელა ზრდა არის და ამ დროს ეს ხალხზე არ აისახება, ეს ძალიან ცუდია. ამიტომ, უნდა ჩამოფრინდნენ ციდან, რეალურად, გეგმაზომიერად და შედეგზე ორიენტირებულად უნდა იმუშაოს მთავრობამ.

თქვენ ახსენეთ სამთავრობო კრიზისი, როგორ გესახებათ სამთავრობო კრიზისის დასრულება. ცვლილებებს გამორიცხავთ?

- არავითარ შემთხვევაში არ გამოვრიცხავს. პირიქით, მე ვფიქრობ, კიდევ უფრო გაიზრდება ეს კრიზისი. მეეჭვება, ამ სამთავრობო გუნდმა, პრემიერმინისტრის ხელმძღვანელობით, ხელისუფლებაში დარჩენა შეძლოს. თუმცა, მე ვისურვებდი, შეძლონ ვითარების გამოსწორება ისე, 2016 წლამდე მიიყვანონ ქვეყანა, რომ არჩევნებით გადაწყდეს მისი მომავალი.  

როდესაც ერთპიროვნულ მმართველობაზე საუბრობს თქვენი პარტიის თავმჯდომრე, საპასუხოდ ვიცე-სპიკერმა გააკეთა განცხადება - როდის იყო ირაკლი ალასანია გულწრფელი, როდესაც იყო მთავრობაში და ამაზე არ ლაპარაკობდა, თუ, ახლა, როდესაც არის ოპოზიციაში? იგივეს ამბობს პაატა ზაქარეიშვილი, რომ მიკვირის იმ ხალხის ვინც ამბობს თითქოს, ბიძინა ივანიშვილი წარმართავს პოლიტიკასო...

- ირაკლი ალასანია იყო გულწრფელი მაშინ, როდესაც იყო ხელისუფლებაში, მანამდე, როდესაც ოპოზიცაში იყო და ახლაც, როდესაც ოპოზიციაშია. როდესაც მოვა ხელისუფლებაში, გარწმუნებთ, რომ ასევე იქნება გულწრფელი. იმიტომ, რომ ჩვენ პრინციპებზე და თავისუფალ, ლიბერალურ იდეოლოგიაზე დაფუძნებული პარტია ვართ.

რაც შეეხება ქალბატონი მანანას განცხადებას, ირაკლი ალასანია როდესაც იყო ხელისუფლებაში, სხვებისგან განსხვავებით, გარეთ არ გამოჰქონდა შიგნით მიმდინარე პროცესები, მაგრამ თავის პრინციპულ მოსაზრებებს ნამდვილად უზიარებდა პოლიტსაბჭოს წევრებს და მათ შორის პრემიერმინისტრს. ასე რომ, ვერავინ იტყვის - მაშინ არაფერს ამბობდა და ახლა რატომ დაიწყო ამაზე საუბარიო. ირაკლის გარეთ არ გამოჰქონდა ინფორმაცია. ამგვარი საუბრის შესაძლებლობა მეც მქონდა და ჩემს თანაპარტიელებსაც მანამ, სანამ ალასანია განთავისუფლდებოდა თანამდებობიდან.