„ჩვენ ამაზე არ ვრეაგირებთ, მიჩვეულები ვართ, რომ ის მუდმივად თავგადასავლებშია“, - ნათია ფანჯიკიძის ამ ფრაზას ინტერვიუს შუა ნაწილში ამოიკითხავთ. ეს თავგადასავალიც, აუცილებლად, მოგონებებად დარჩება, იმის მიუხედავად, რომ სასიამოვნოს ვერ დაარქმევ. თუმცა, პასუხიც აქვე, ამ ინტერვიუშია: „შესაძლოა, რამდენიმე ადამიანი ისე არ იქცევა როგორც საჭიროა, მაგრამ ეს არ არის ჩემთვის ასოცირებული ჩემს ქვეყანასთან, სადაც მე ძალიან ბევრ სიყვარულს და სითბოს ვიღებ“.

ასე რომ, ყოველგვარი წინასიტყვაობისა და შესავლის გარეშე - ინტერვიუ ნათია ფანჯიკიძესთან. 

მას შემდეგ, რაც უკვე აღარ ხართ, როგორც თავად იტყოდით -  „სპასალარის ცოლი“, რა შეიცვალა თქვენს ცხოვრებაში?

- მეგონა, რაც აღარ ვიქნებოდი თავდაცვის მინისტრის ცოლი, რასაც მინდოდა იმას ვიტყოდი, მაგრამ ზოგჯერ, მეუბნებიან - ნუ ამბობო. ასე რომ, ბევრი არაფერი შეცვლილა.

სოციალური ქსელებით გიტევენ?

- შემოტევას ვერ ვიტყოდი (უფრო ხუმრობით ვამბობ ამას), მაგრამ ცდილობენ აზრის დამკვიდრებას, რომ ბევრს ვლაპარაკობ. თუმცა, ყველა, ვინც სოციალურ ქსელშია, უფრო მეტს აქტიურობს ნებისმიერ თემაზე, ნებისმიერი მიმართულებით, ვიდრე მე. მე ამდენი მართლა არ მცალია. უბრალოდ, აქ არის ერთი პრინციპი - როდესაც ადამიანს უთვალთვალებ და აკვირდები, გეჩვენება, რომ ძალიან აქტიურობს. თუმცა, ამასაც იუმორით ვუყურებ.

როცა ირაკლი ალასანია უკვე აღარ არის თავდაცვის მინისტრი, იმ ყველაფრის ფონზე, რაც მოხდა, რას იტყოდით - არ არის მინისტრი - „სამწუხაროდ“, თუ „საბედნიეროდ“?

- შესაძლოა, სამწუხაროდ - რაღაც საქმისთვის. როდესაც რაღაც პროექტს იწყებ, ჯობია დაასრულო, მაგრამ პირადად ჩემთვის ვიტყოდი - „საბედნიეროდ“, იმედი მაქვს მეტი დრო გვექნება ერთმანეთისთვის და გარდა ამისა, როგორც გამოიკვეთა, მაინცდამაინც, სასურველი ადამიანი არ ყოფილა თავისი კოლეგების რაღაც ნაწილისთვის. გამომდინარე აქედან, სჯობს არ იყო იქ, სადაც დიდად არ სურთ შენი ყოფნა.

პირველად როდის იგრძენით, რომ ირაკლი ალასანია არასასურველი წევრი იყო კოალიციის?

- პირველივე დღიდან, გახსოვთ, ალბათ, ის გათამაშებული კონფლიქტი ბიძინას და ირაკლის შორის.

თავად ამ კონფლიქტს რა საფუძველი ჰქონდა?

- ვფიქრობ, ეს ირაკლის თემა უფრო არის, ვიდრე ჩემი.

ირაკლი თავის განცხადებებში დაუფარავად საუბრობს, რომ ბოლო დროს განვითარებული მოვლენები მის წინააღმდეგ დაგეგმილი კამპანიის ნაწილია. საუბრობს იმაზეც, რომ ივანიშვილს გარემოცვა არასწორ ინფორმაციას აწვდის. მსგავსი საუბრები ისმოდა ჯერ გამსახურდიას, შემდეგ  შევარდნაძის და ბოლოს სააკაშვილის დროს. თავად რა შთაბეჭდილება გრჩებათ?

- ბიძინა ივანიშვილს თუ პრეტენზია აქვს, რომ ჭკვიანი კაცია, ჭკვიან კაცებს საკუთარი დასკვნების კეთება შეუძლიათ. რაც შეეხება გარემოცვას, იქ ყოველთვის იქნება ინტრიგანი, ამბის მიმტანი, მაგრამ ჩვენს გარემოცვას, განსაკუთრებით ზრდასრულ ასაკში, პროფესიულ სფეროში, ჩვენი კომპეტენციის, ჩვენი სულიერი ღირებულებების და ჩვენი ფსიქოლოგიური დონის მიხედვით ვირჩევთ. აქედან გამომდინარე, გარემოცვა გავს მის ამრჩევს. ირაკლის ვეთანხმები იმაში, რომ ეს დაგეგმილი კამპანიაა.

როგორ ფიქრობთ, ივანიშვილსა და ალასანიას შორის კონფლიქტი დაიწყო პიროვნულ დონეზე, თუ ფესვები უფრო ღრმად, პოლიტიკაში უნდა ვეძებოთ? თუ, ერთი მეორეს არ გამორიცხავს?

- მე ვთვლი, რომ ერთიც და მეორეც, მაგრამ დეტალებში წასვლისგან ისევ თავს შევიკავებ, რადგანაც დეტალებზე, ალბათ, არჩევანი თვითონ მოქმედმა პირებმა უნდა გააკეთონ.

როგორ ფიქრობთ, შესაძლებელი იყო ეს კონფლიქტი ისე მოგვარებულიყო, რომ გარეთ არ გამოსულიყო და საზოგადოებას არ დაენახა ის, რაც დაინახა?

- ირაკლი გაუშვეს, ეს იყო მიზანი და როგორ შეიძლებოდა ეს მიზანი საზოგადოებისგან უჩუმრად მომხდარიყო?

მას რომ ის განცხადება არ გაეკეთებინა, რაც გააკეთა, მაინც გაუშვებდნენ?

- ირაკლის ალბათ, ქონდა საფუძველი ამ განცხადების, ის არასდროს აკეთებს უსაფუძვლო განცხადებებს, ბევრი მისი კოლეგისგან განსხვავებით, საკმაოდ თავშეკავებულია.

ანუ, ირაკლის განცხადება მისი გათავისუფლების საბაბი აღმოჩნდა?

- ძალიან სიღრმეებში მივდივარ და დავიკარგები. ან ძალიან ღიად უნდა ვილაპარაკო, რაც არ იქნება სწორი და, ან ერთი და იგივე მოზომილი პასუხი უნდა მიიღოთ. მე ვერ გავაკეთებ სერიოზულ განცხადებას, ეს თვითონ ირაკლიმ უნდა გააკეთოს, თუ საჭიროდ ჩათვლის.

როგორ გგონიათ ამისთვის მზადაა? თავად როგორ თვლით, ირაკლიმ ბოლომდე თქვა სათქმელი, თუ  ჩვეულებრივად, როგორც მას ახასიათებს, დიპლომატიური პასუხებით შემოიფარგლება მომავალშიც? და, რამდენად მომგებიანი იქნება ეს მისთვის, თუნდაც პიარის თვალსაზრისით? სხვათა შორის, რამდენჯერმე გააკრიტიკეს - ალასანია გამოვიდეს, ბოლომდე თქვას ყველაფერი და გააგებინოს საზოგადოებას, ან სანახევროდ გაკეთებული განცხადებები არავის სჭირდებაო.

- მე არ ვიცი პიარის თვალსაზრისით რა ჯობია. ყველას აქვს თავისი ტემპი, სტილი და ყველა თვლის, რომ შესაფერი მომენტი არის დღეს და არა ხვალ, ან პირიქით - ხვალ და არა დღეს. ძალიან ძნელია სხვის მაგივრად ლაპარაკი, თუნდაც ეს იყოს შენი ქმარი - ის როგორ და რას წყვეტს, როდის არის შესაფერი დრო, რომ ბოლომდე გახსნას კარტი... მე უფრო პირდაპირი ვარ, თუ გადავწყვიტე ვთქვა, როცა ვამბობ, ვამბობ მთლიანად.

ირაკლის ხელისუფლებაში ყოფნის პერიოდში, ვიწრო წრეში, ასე ვთქვათ, მეგობრულ გარემოში თუ შეხვედრიხართ ივანიშვილს და ღარიბაშვილს და ხომ არ გიგრძვნიათ დაძაბულობა?

- მე მათთან ნაკლებად მქონდა ურთიერთობა, სულ რამდენჯერმე ვარ შეხვედრილი. თავადაც არ ვარ ის კატეგორია, რომელიც მსგავს სიტუაციაში დიდი ხალისით ერთვება და შინაურდება.

ლოგიკურად, ირაკლის განცხადების შემდეგ, ყველა პრობლემა, რაც კოალიციაში იყო, ზედაპირზე უნდა ამოსულიყო, მაგრამ ამის საპირისპიროდ, თითქმის ყველა ძალამ, ნაციონალების გარდა, ალასანიას საწინააღმდეგო განცხადება გააკეთა - ხელისუფლება არ იცვლის კურსს! ხომ არ ფიქრობთ, რომ დრო არასწორად იყო შერჩეული?

- ჩემი აზრით, დეკლარირებული შეიძლება ბევრი რამ იყოს, მაგრამ... კუს ნაბიჯებით ისედაც დავდივართ და ეს უფრო ამძაფრებს საზოგადოებაში ფრუსტრაციას, იმედგაცრუებას. ხშირად ამბობენ, რომ ჩვენ ნატო არასდროს მიგვიღებს და არ აანალიზებენ იმას, რომ ბოლო ორ წელიწადში ასოცირებასაც ხელი მოვაწერეთ და ამ ინერციით, მალე, უვიზო მიმოსვლაც იქნება ევროპასთან.

შედეგები ძალიან სწრაფი ნახტომებით იქნა მიღწეული ბოლო პერიოდში და ამის შეფერხება, ტემპის შენელება, იმედგაცრუების გამოწვევა ადამიანებში, კიდევ უფრო ამძაფრებს განცდას, რომ ჩვენთვის ნატოს კარი დახურულია. მაგრამ, თუ დახურულია, მორჩილად ველოდებით რას? - არც არავინ იცის რას და რუსეთი ჩვენი გარდაუვალი ბედისწერაა, ეს აზრი სულ უფრო ძლიერდება.

აქედან გამომდინარე, დეკლარირება ერთია და როდესაც შენ გყავს პროფესიონალი კადრები, რომლებსაც უკვე მოთელილი აქვთ იმ კარის გამოღება და შენ ამ ტემპის შენელებას უწყობ ხელს, ვთვლი, რომ ეს იძლევა იმ განცხადების გაკეთების საფუძველს, რაც ირაკლიმ გააკეთა. დანარჩენი - ისევ სჯობს ირაკლიმ დააკონკრეტოს

როგორც ამ ქვეყნის მოქალაქე, თავად როგორ აფასებთ საფრთხეებს, სად გადის ზღვარი?

- ჩვენი ქვეყანა მუდმივად ხიფათის ზღვარზე დგას და მაქსიმალური ძალისხმევა უნდა იყო იმისკენ მიმართული, რომ ეს ხიფათები შემცირდეს. მხოლოდ უსაფრთხო გარემოში ხდება ადამიანის განვითარება და მომავლის მშვიდად დაგეგმვა.

თვლით, რომ ბოლო პერიოდში ეს საფრთხეები გაზრდილია?

- საფრთხეები არც არასოდეს ყოფილა შემცირებული, რადგან ჩვენი ქვეყნის ნახევარ ტერიტორიაზე სხვისი ქვეყნის ჯარი დგას.

გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ირაკლის საფრანგეთში ვიზიტის დროს, სადაც ხელმოწერა უნდა შემდგარიყო საქართველოსთვის თავდაცვითი იარაღის გადაცემის თაობაზე, ალასანია აიძულეს ვიზიტი ჩაეშალა. ეს პროექტი ჩაიშალა?

- ეს ირაკლის სალაპარაკო თემაა.

ბოლო დრის განვითარებულმა მოვლენებმა თქვენი მომავალიც ხომ არ შეცვალა?

- არაფერი შეცვლილა. ირაკლი იმდენად ინტენსიური ცხოვრებით ცხოვრობს, რომ კადრების ცვლილება ჩვენს ცხოვრებაში ძალიან ხშირია. შესაბამისად, ჩვენ ამაზე არ ვრეაგირებთ, მიჩვეულები ვართ, რომ ის მუდმივად თავგადასავლებშია. ხვალინდელი დღე არ გვაშინებს, რადგან საკმარისი პროფესიული კომპეტენცია გვაქვს იმისთვის, რომ არ გვეშინოდეს.

უბრალოდ, უსიამოვნო იყო განცდა იმისა, რომ ყველაფერი იგივეა და განცდა მაქვს, რომ ამ ორი წლის განმავლობაში არაფერი შეცვლილა. ჩვენ ხომ სიმბოლურად არ ვებრძოდით სააკაშვილის ხელისუფლებას, ვებრძოდით პრინციპულად, რომ არ შეიძლებოდა ადამიანების დევნა, ტალახის შესხმა, ცილისწამება და ის ატმოსფერო, რასაც ვეღარ გაუძლო საზოგადოებამ. ახლა კი გამოდის, რომ კონკრეტულად ჩემთვის ბევრი არაფერი შეცვლილა. აი, ამისი აღქმა ნამდვილად უსიამოვნო იყო და ვიგრძენი, რომ ამ რაღაც უსიამოვნო სუნისგან საშინელმა დაღლილობამ შემიპყრო.

საქართველოდან წასვლაზე ხომ არ გიფიქრიათ?

- არსად წასვლაზე არ მიფიქრია. მე აქ ვაკეთებ მნიშვნელოვან საქმეს. ჩემი საქმე ბევრჯერ შევწყვიტე, როცა ირაკლის საზღვარგარეთ ჰქონდა სამსახური. აღარ ვარ პატარა გოგო და ამდენად, ჩემი საყვარელი და უძვირფასესი საქმის შეწყვეტა არ მიფიქრია. შესაძლოა, რამდენიმე ადამიანი ისე არ იქცევა როგორც საჭიროა, მაგრამ ეს არ არის ჩემთვის ასოცირებული ჩემს ქვეყანასთან, სადაც მე ძალიან ბევრ სიყვარულს და სითბოს ვიღებ. ჩემი საქართველო, რომელიც ძალიან ვრცელია - სახლიდან გამოსვლიდან სამსახურში მოსვლამდე, ჩემი უბნის ტაქსის მძღოლი, თუ ნებისმიერი შემხვედრი ადამიანი, ეს ჩემი ქვეყანაა, სადაც ძალიან ბევრი სიყვარულია და ამ სიყვარულს ვერაფერი მიაყენებს ჩრდილს.

ბევრჯერ დაიბეჭდა სტატია, რომელიც უშუალოდ თქვენს პირად ცხოვრებას ეხებოდა, მათ შორის, ბიძინა ივანიშვილის კომენტარიც - პარიზთან დაკავშირებით. ამ ყველაფერზე, სოციალურ ქსელში ყოველთვის ხუმრობით რეაგირებთ, მაგრამ ეს მხოლოდ გარედან ჩანს ასე, თუ...?

- ეგ ისეთი რამ იყო, და, მთლად ერთხელაც არ იყო... ეს ბრძოლის რა ხერხია, გინდ ჩვენს კულტურაში, გინდ ნებისმიერში? ეს არის სრულიად უკადრისი საქციელი, კაცები ასე არ იქცევიან. ასე რომ, ამაზე შაყირი ნამდვილად შემეძლო, რადგან როცა ქცევა არ არის კაცური, უკვე ქალს აქვს უფლება პასუხი ასე გასცეს.

როგორც უკვე ვთქვი, რაც უნდა შეცვლილიყო და  არ შეცვლილა, ამის გამო, დაღლილობის გრძნობა გამიჩნდა. არც გუშინდელი ბავშვი ვარ, არც ის ადამიანი, რომელიც ცხოვრებას არ იცნობს. ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე ცხოვრებას ფსკერიდან ვიცნობ და შესაბამისად, არაფერი ადამიანური ჩემთვის იმაზე მეტად დამაზიანებელი არ არის, ვიდრე ეს საჭიროც კია სულის ემოციური ვარჯიშისთვის.

როგორ ფიქრობთ, ის, რაც ხდება ნებისმიერი პოლიტიკოსის, თუ თავად საზოგადოების თავს - სულ ერთ ადგილს  რომ ვტკეპნით-ხოლმე, საზოგადოების ბრალი ხომ არ არის, იქნებ ვერ გაიზარდა ჯერ ჩვენი საზოგადოება?

- ვინ იზრუნა საზოგადოების გაზრდაზე? ვინ იზრუნა, რომ საზოგადოება ყოფილიყო იმდენად დამშვიდებული და გამთბარი, რომ სცოდნოდა რა უნდა? როდესაც ადამიანი შინაგანად წუხს, მას აქვს ერთადერთი შეგრძნება, პროტესტი - „არ მინდა“. ადამიანი უფრო კარგად საზღვრავს რა არ უნდა და, ბევრად უფრო რთულად - რა უნდა. „რა მინდა“ - ეს უკვე არის შემოქმედებითი გარემო. მე ჯერ ვიწყებ კონტურის მოხაზვას იმისთვის, რომ მივხვდე რა მინდა, რა მჭირდება და მერე უნდა ვიარო ამისკენ. ადამიანებს კი ეს არ დასცალდათ. ამიტომ, საზოგადოება ვერ იქნება დამნაშავე, თუ მას არ მოუწია იმ პირობებში ყოფნა, სადაც მას შეუძლია ნორმალურად განვითარება.

ქალთა მიმართ ძალადობის თემასაც მინდა შევეხოთ, რომელიც ბოლო პერიოდში ძალიან გააქტიურდა. როგორ ფიქრობთ, ამ თემის გააქტიურება დროული იყო, ვინაიდან ეს არის შედეგი საზოგადოების ნერვოზული მდგომარეობის, თუ ამ შემთხვევაში ზედმეტი მოგვდის?

- ვფიქრობ, ზოგადად, ძალადობრივი, ნერვული ფონი არის მაღალი და ამ აგრესიის მსხვერპლი ხან ქალი გახდება, ხან ბავშვი, ხან ლგბტ-ს წარმომადგენელი და ხანაც კაცი კაცს დაუპირისპირდება. მე ვერ განვსაზღვრავ დოზას, რა დოზით ღირს ყურადღების მიქცევა. რა თქმა უნდა, ჩვენ, გარკვეული სოციალური წრე ირანში არ ვართ, მაგრამ გამომდინარე იქედან, რომ დღესაც ზოგიერთ რეგიონში მამა ვერ იცავს შვილს, დედა ვერ იცავს შვილს და შეუძლიათ თხუთმეტი წლის გოგონა გამტაცებელს დაუტოვონ ცოლად; არ მისცენ მას შესაბამისი განათლება, არ მისცენ საცხოვრებელი და ბიჭს დაუტოვონ მთელი ქონება; გოგო არ იყოს არაფრით დაცული, თუკი ის მოძალადე ქმრის ხელში იქნება - გასაქცევი და თავშესაფარი ქონდეს, ვერ ვიტყოდი, რომ ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ მიმართული აქცია გადაჭარბებულია, მაგრამ აქციების მიზნობრივ ფორმას გააჩნია. საჭიროა მშობლებთან მუშაობა, რომ თხუთმეტი და თოთხმეტი წლის გოგონასთვის გათხოვება, მშობიარობა ეს არ არის სასურველი ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, თუნდაც ფსიქოლოგიურად,  და ის, რომ საკუთარი ქალიშვილის დამოუკიდებლობის შექმნა ისეთივე სავალდებულოა, როგორც ბიჭის. ასე რომ, პრობლემას გააჩნია რა კუთხით დავინახავთ.

და ბოლოს, უკვე 5 წელია ნარკოდამოკიდებულებას ებრძვით, ეს სენი, ისევე როგორც კრიმინალი, როგორც წესი, ღარიბი ქვეყნებისთვის არის დამახასიათებელი. როგორია ბოლო წლების ტენდენცია - იკლო, მოიმატა თუ სტაბილურ დონეზეა?

- ვერასოდეს ვერ იკლებს, სანამ ადამიანს სჭირდება გაყუჩდეს ცხოვრების უხეშობისგან. ეს პრობლემა არასდროს არ გაქრება და ნულზე არ დავა, მაგრამ რაღაც სტატისტიკურ ნორმალურ ციფრს დაუახლოვდება, მხოლოდ მაშინ, როდესაც ადამიანებს ექნებათ განსაზღვრული ხვალინდელი დღე და მიმართულება -როგორ იცხოვრონ. როდესაც ვერ გაგიგია როგორ უნდა იცხოვრო, მაშინ იძულებული ხარ შენი ცხოვრება მუდმივად იყოს იმპროვიზაცია და იმპროვიზაციას სჭირდება განსაკუთრებული პლასტიკური გონებრივი უნარები, რისი გამომუშავებაც ხშირად ვერ ხერხდება მუდმივად სტრესულ და დაძაბულ ფსიქოლოგიურ ველში.